دانشنامه تهران بزرگ

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

اشرفی اصفهانی، بزرگراه | حسن موسوی زاده اشرفی اصفهانی، بزرگراه \ bozorg-rāh-e ašrafī-ye esfahānī\ ، بزرگراهی واقع در باختر و شمال باختری شهر تهران، حد فاصل منطقه‌های 2 و 5 شهرداری. این بزرگراه در جنوب از فلکۀ دوم صادقیه (آریاشهر سابق) آغاز، و پس از گذر از بزرگراه جلال آل احمد، بلوار مرزداران، بزرگراه آیت‌الله حکیم، بزرگراه شهید همت، میدان پونک و بز...
اشگرد | ناصر پازوکی طرودی اشگرد \ ašgerd\ ، یا اَشگرود، سابقاً روستایی واقع در دهستان لواسان کوچک که با آبگیری سد لتیان به زیر آب رفت. وجه تسمیۀ این روستا بدین گونه است که رود بسیار کوچکی از میان آن عبور می‌کرده، و از شمال به جنوب جریان داشته است. این رود آن‌قدر کوچک و کم‌آب بود که آب آن را به اشک چشم تشبیه کرده بودند و اشگرود می‌خوان...
افجه، حمام | حسن موسوی زاده افجه، حمام \ hammām-e afje\ ، حمامی تاریخی در مرکز بافت قدیم آبادی افجه. این حمام در جنوب بَنه‌رود و در 200متری شمال سقاخانۀ حضرت ابوالفضل (ع) واقع شده است. قدمت این حمام با توجه به سبک معماریِ گنبد و قوسهای آن به اواخر دورۀ صفوی یا اوایل دورۀ قاجار باز می‌گردد.
البرز، شهرک | شیوا جعفری البرز، شهرک \ šahrak-e alborz\ ، شهرکی در شمال شرقی تهران میان محلۀ حدیقه و شهرک نفت، واقع در ناحیۀ 6 منطقۀ 1 شهرداری تهران. این شهرک بنا بر تقسیم‌بندی شورایاریهای محلات در منطقۀ 1 شهرداری تهران، جزو محله‌ای موسوم به شهرک گلها، البرز، نفت و دانشگاه به شمار می‌رود که دارای یک شورایاری‌اند. این محله از شمال به ...
الشگا، بند | سیما صفری الشگا، بند\ band-e alešgā\ ، محلی در بالاترین نقطۀ سمت شمال غربی درۀ دارآباد، روی یال قلۀ‌ «چال اَو». دسترسی به این محل از دو مسیر در درۀ دارآباد امکان‌پذیر است: می‌توان ابتدا عمق دره را تا رسیدن به آبشار چال‌مگس طی کرده و بعد از آنجا جهت حرکت را به سمت باغچه‌خلیل و درۀ آب زندگانی (سمت غرب) که در حدود دو ساعت...
اشکنه | گلاله هنری اشکنه \ eškene\ ، غذایی ساده ولی متنوع، تشکیل‌شده از آب، پیازداغ، آرد و سبزیهای معطر، رایج در تمامی مناطق ایران، ازجمله روستاهای شمیران.
اعتماد، گالری | سعیده صائبی مقدم اعتماد، گالری \ gāle(o)rī-ye eʾtemād\ ، گالری‌ای واقع در خیابان نیاوران، خیابان صادقی قمی، خیابان بوکان.
البرز، بوستان | شیوا جعفری البرز، بوستان \ būstān-e alborz\ ، بوستانی واقع در محلۀ حدیقه. این بوستان با 400‘ 1 مـ2 مساحت، در ابتدای شهرک البرز حدفاصل کوهستان یک و دو در حریم ناحیۀ 6 محدودۀ 6 منطقۀ 1 شهرداری تهران واقع است. بوستان البرز در 1377 ش به بهره‌برداری رسید. حدود 995 مـ2 از آن به چمن‌کاری، 95 مـ2 به کاشت رز و درختچه‌هـای زینتـی...
اکبرآباد | حسن موسوی زاده اکبرآباد \ akbar-ābād\ ، روستایی که سابقاً در 5 کیلومتری جنوب خاوری تجریش، متصل به روستای رستم‌آباد قرار داشت (بلاغی، 22؛ معتمدی، 356). آب این روستا از قنات و برق آن از سلطنت‌آباد (امروزه پاسداران) تأمین می‌شده است. بیشتر اهالی این روستا مشغول کارگری در مهمات‌سازی ارتش و تنی چند نیز کارمند ادارات بودند. روستا...
اصلان تپه | ناصر پازوکی طرودی اصلان تپه \ aslān-tappe\ ، تپه‌ای تاریخی واقع در روستـای تـاریخی بـومهن. در امتـداد شمـال ـ جنـوب روستای تاریخی بومهن و در حد فاصل این روستا و جادۀ اصلی تهران ـ بومهن دو تپۀ منفرد کله‌قندی شکل وجود دارد که حدود 700 متر از یکدیگر فاصله دارند.
افجه ای | مستانه الهی افجه‌ای \ afjeʾī\ ، سید هادی (د1354 ق/ 1314 ش)، از روحانیان اواخر دورۀ قاجار و اواسط دورۀ پهلوی اول.
افجه، رود | حسن موسوی زاده افجه، رود \ rūd-e afje\ ، از شاخابه‌های جاجرود در بخـش لـواسـانـات. ایـن رود بـه طـول 13 کمـ و حـوضۀ آبـریـز 30 کمـ 2 از کـوه لاریابوچال (ارتفاع: 720‘ 3 متر) واقع در 10کیلومتری شمال خاوری گلندوک سرچشمه می‌گیرد و در جهت شمال خاوری به جنوب باختری جریان می‌یابد ( فرهنگ جغرافیایی رودها ... ، 3/ 11؛ افشین، 2/ 492؛...
افشار طوس، واقعه قتل | علی محمد مرادیان منفرد افشارطوس، واقعۀ قتل \ vāqeʾe-ye qatl-e afšār-tūs\ ، واقعه‌ای که در آن سرتیپ محمود افشارطوس (1286-1332 ش/ 1907-1953 م) در غاری واقع در منطقۀ تلو لشکرک به گروگان گرفته شد و به قتل رسید.
الله بند، کوه | حسن موسوی زاده الله‌بند، کوه \ kūh-e allāh-band\ ، کوهی واقع در شمال باختری آبادی آهار. این کوه 355‘ 3 متر ارتفاع دارد و راه صعود به قلۀ آن از طریق آبادی آهار در بخش رودبار قصران، 11 کمـ است. صخره‌های سنگی و شیب تند دامنه‌های جنوبی و خاوری قله و موقعیت آن بـر روی خط‌الرأس شمالی ـ جنوبی کوههای سی‌چال ـ توچال از جاذبه‌های این...
افجه ای | حسن موسوی زاده افجه‌ای \ afjeʾī\ ، سید مهدی (د 1325 ش)، نویسنده و روزنامه‌نگار مشروطه‌خواه و از قضات عالی‌رتبۀ دادگستری.
اکو | مازیار جمالی اکو \ eko\ ، (کوته‌نوشتِ نام انگلیسی «سازمان همکاری اقتصادی»)، سازمانی بین‌الدوَلی و منطقه‌ای با هدف افزایش همکاریهای اقتصادی، فنی و فرهنگی میان کشورهای عضو (تأسیس: 1985 م/ 1364 ش).
اطلاعات جغرافیایی شهر تهران، مرکز | حسن موسوی زاده اطلاعات جغرافیایی شهر تهران، مرکز \ markaz-e ettelāʾāt-e joqrāfiyāyī-e šahr-e tehrān\ ، از زیرمجموعه‌های شهرداری تهران برای بررسی و امکان اجرای سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مدیریت یکپارچۀ شهری. مرکز اطلاعات جغرافیایی تهران، نخستین مرکزی است که با توسعۀ کاربرد GIS در سایر کشورها و با کسب آگاهی از این دانش...
افجه، چشمه ها | سیما صفری افجه، چشمه‌ها \ češmehā-ye afje \ ، چشمه‌های موجود در روستای افجه و باغهای آن. از گذشته‌های دور اهالی افجه از این چشمه‌ها استفاده می‌کرده‌اند. امروزه آنها را با نام باغ یا صاحب ‌باغ می‌شناسند و گاهی به چند چشمه در چند محله، چشمۀ افجه می‌گویند. این چشمه‌ها بیشتر در باغهای شخصی افجه قرار دارند.
افشار یزدی، بنیاد موقوفات | محمدرسول دریاگشت افشار یزدی، بنیاد موقوفات\ bonyād-e mowqūfāt-e afšār-e yazdī\ ، بنیادی غیرانتفاعی برای فعالیتهای فرهنگی، علمی و آموزشی. این بنیاد در شمال خیابان ولیعصر، در محلۀ باغ فردوس شمیران واقع است. دکتر محمود افشار یـزدی (1273 ش، یـزد ـ 1362 ش، تهران)، هستۀ نخستین این بنیاد را در 1337 ش تشکیل داد و اندوخته‌های مالی و ب...
افشار، باغ | سیما صفری افشار، باغ \ bāq-e afšār\ ، باغی در مسیر صعود به قله‌های کلک‌چال و لزون، در میانۀ درۀ وزباد، بالاتر از گلاب‌دره.
البرز مرکزی | ناصر پازوکی طرودی البـرز مـرکـزی \ alborz-e markazī\ ، ‌منطقه‌‌ای حفاظت‌شده واقع در میان استانهای تهران، البرز و مازندران.
الرم، رود | عباس سلطانی نسب الرم، رود \ rūd-e alarm\ ، از شاخابه‌های رود لار در دهستان لواسان بزرگ. این رود به طول 12 کمـ‍ ، از کوه الرم واقع در 51کیلومتری شمال خاوری تهران و 23کیلومتری شمال خاوری آبادی لواسان بزرگ سرچشمه می‌گیرد و در جهت شمال به جنوب جریان می‌یابد ( فرهنگ ... ، 2/ 214؛ جعفری، کوهها ... ، 76، رودها ... ، 109).
الزهراء (س)، دانشگاه | مریم موسوی زاده الزهراء (س)، دانشگاه \ dānešgāh-e az-zahrāʾ\ ، دانشگاهی دولتی ویژۀ دختران و زنان دانشجو، واقع در بافت قدیمی محلۀ ونک.
افجه ای | حسن موسوی زاده افجه‌ای \ afje ʾ ī\ ، سید جمال‌الدین (ح 1246- ح 1330 ق)، از فقهای مشروطه‌خواه. او که فردی پرهیزکار و شجاع بود، در کنار دیگر روحانیان طراز اول مشروطه‌خواه، ازجمله سید عبدالله بهبهانی و سید محمد طباطبایی در پیروزی نهضت مشروطیت نقش داشت.
اکو، مؤسسه فرهنگی | میترا آقامحمدحسنی اکو، مؤسسۀ فرهنگی \ moʾassese-ye farhangī-ye eko\ ، مؤسسه‌ای بین‌المللی وابسته به سازمان همکاریهای اقتصادی اکو، واقع در محلۀ اقدسیه.
افجه ای | مجید بهرامی افجه‎ای \ afjeʾī\ ، نصرالله (ز 1312 ش/ 1933 م)، خوش‎نویس معاصر و از پیشگامان هنر نقاشی ‎ـ خط در ایران. وی در قلهک شمیران متولد شد و دوره‎های ابتدایی و دبیرستان را در مدرسۀ جم قلهک گذراند. برپایی کلاسهای هنری توسط مربیان و معلمان هنر تأثیر بسزایی در کشف استعدادهای هنری دانش‎آموزان آن روزگار داشت. نصرالله افجه‎...
افجه | حسن موسوی زاده , ناصر پازوکی طرودی افجه \ afje\ ، روستایی بزرگ واقع در دهستان لواسان کوچک، بخش لواسان.
اعظم، مسجد | فاطمه شعبانی اصل اعظم، مسجد \ masjed-e aʾzam\ ، مسجدی در سمت شرق امامزاده صالح. بنا به گفتۀ تولیت تکیه و مسجد: «در محلۀ پایین تجریش ــ که به محلۀ سفلا نیز معروف بود ــ منطقه‌ای به نام «تکیۀ پایین» یا «تکیۀ سفلا» قرار داشت. در آن دوران، اهالی این محل به‌منظور تعزیه‌خوانی در ایام محرم و صفر در آن مکان خیمه برپا می‌کردند» (مؤمنی...
اعظم، مسجد | حسن موسوی زاده اعظم، مسجد \ masjed-e aʾzam\ ، یا مسجد اعظمِ شهید شاه‎آبادی، مسجدی در خیابان دیباجی جنوبی، کوچۀ شهید غفوری، کوچۀ شهید فریدون خانی، محلۀ رستم‎آباد شمیران واقع در منطقۀ 3 شهرداری تهران.
الله بند بزرگ، کوه | مجید یاسینی الله‌بند بزرگ،کوه\ kūh-e allāh-band-e bozorg\ ، کوهی در قسمت جنوبی قلۀ سی‌چال. این کوه که به آن صندوق‌چال نیز گفته می‌شود، در انتهای غربی درۀ ده‌تنگه و در انتهای شرقی درۀ بسال‌دره واقع شده است و از قدیم مورد توجه کوهنـوردان ــ خصوصاً آن دسته که در مسیر کوهنوردی تهران به شمال قدم می‌گذاشتند ــ بوده است. در ناح...
الهه، گالری | سعیده صائبی مقدم الٰهه، گالری \ gāle(o)rī-ye elāhe\ ، نام گالری‌ای‌‌‌ واقع در خیابان جردن، خیابان گلفام. این گالری با مساحتی حدود 150 مـ2 در بهمن‌ماه 1377 ش با آثار منوچهر صفرزاده، معروف به مش صفر افتتاح شد. الٰهه جواهری با تحصیلات آزاد در رشتۀ هنر، مدیر این گالری، و یکی از مدیـران مؤسسۀ فرهنگی ـ هنری ماه مهر است. این گالری د...
امام خمینی، مدرسه علمیه | حسن موسوی زاده امام خمینی، مدرسۀ علمیه \ madrese-ye elmiy(yy)e-ye emām xomeynī\ ، مدرسه‌ای نوپا در محلۀ اُزگل، واقع در منطقۀ 1 شهرداری تهران. این مدرسه به همت حجت‌الاسلام و المسلمین کاظم صدیقی، امام‌جمعۀ موقت تهران، برای آموزش علوم اسلامی به طلاب جوان در 1382 ش، در یکی از طبقه‌های مسجد جامع ازگل بنیاد نهاده شد.
الله بند کوچک، کوه | مجید یاسینی اللٰه‌بند کوچک،کوه\ kūh-e allāh-band-e kūčak\ ، یا صندوق‌چال، کوهی واقع در قسمت شمالی قلۀ قلعه‌دختر، در وسط خط‌الرأس جنوبی سی‌چال به قلعه‌دختر و غرب قلۀ استرچال. این کوه میان کوهنوردان و روستاییان بیشتر به نام الله‌بند مشهور است، و نام دیگر آن صندوق‌چال است. دره‌های مهمی چون ده‌تنگه در سمت شرق، و درۀ بسال‌دره...
امام حسن مجتبی (ع)، حوزه علمیه | محمدمهدی عزیززاده امام حسن مجتبى (ع)، حوزۀ علمیه \ howze-ye elmiy(yy)e-ye emām hasan-e mojtabā\ ، واقع در محلۀ هُمَنِ شهر لواسان.
امامزاده دنبه |
امامزاده چنار | میترا آقامحمدحسنی امـامـزاده چنـار \ emām-zāde čenār\ ، چنـاری کهن‌سال و مقدس که تا زمان پهلوی اول در محل گورستان قدیمی تجریش (بیمارستان شهدای تجریش کنونی) برجا بوده است.
امام جمارانی | علی محمد مرادیان منفرد امـام‌جمارانـی \ emām jamārānī\ ، سیـد مهـدی، از علمای شمیران، دارای سوابق انقلابی و سیاسی، نیز از افراد نزدیک به بیت آیت‌الله خمینی، و رئیس سازمان حج و اوقاف و امور خیریه طی سالهای 1363 تا 1376 ش.
امام خمینی، کمیته امداد | حسن موسوی زاده امام خمینی، کمیتۀ امداد \ komīte-ye emdād-e emām xomeynī\ ، از مؤسسات غیرانتفاعی، دائمی و عام‌المنفعه که با هدف حمایت از محرومان و مستضعفان و خودکفا کردن آنها در 14 اسفند 1357 به دستور امام خمینی تأسیس گردید. کمیتۀ امداد دومین نهادی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی شکل گرفت و امروزه (1389 ش)، از مهم‌ترین نها...
الهیه | شیوا جعفری الٰهیه \ elāhiy(yy)e\ ، محله‌ای در منطقۀ 1 شهرداری تهران. در منابع دورۀ قاجاریه از الٰهیه به نامهای خُلازیر، خورآذین و یا خودآذین، خرازین و خُلازیل یاد شده است (اعتمادالسلطنه، 345، 359، 431؛ معیرالممالک، 179، 199؛ نیز نک‍ : جمال‌زاده، 94؛ بلاغی، 44؛ بامداد، 2/ 365).
امام خمینی، مؤسسه تنظیم و نشر آثار | اصغر صادقی یکتا امام خمینی، مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار \ moʾassese-ye tanzīm va našr-e āsār-e emām xomeynī\ ، مؤسسه‌ای واقع در محلۀ نیاوران، خیابان یاسر، خیابان سوده، در محدودۀ منطقۀ 1 شهرداری تهران.
امام حسن عسکری (ع)، مسجد | علی محمد مرادیان منفرد امام حسن عسکری (ع)، مسجد \ masjed-e emām hasan-e askarī\ ، مسجدی کوچک در کنار تکیۀ نیاوران، واقع در منطقۀ 1 شهرداری تهران.
امام حسین (ع)، دانشگاه | شیوا جعفری امام حسین (ع)، دانشگاه \ dānešgāh-e emām hoseyn\ ، دانشگاهی واقع در منطقۀ 4 شهرداری تهران در شمال بزرگراه بابایی بعد از پل لشکرک.
امام خمینی، بیت | حسن موسوی زاده امام خمینی، بیت \ beyt-e emām xomeynī\ ، منزل و دفتر امام خمینی (ره) از 28 اردیبهشت 1359 تا زمان رحلت وی در 13 خرداد 1368، جنب حسینیۀ جماران (تکیۀ بالا).
امام حسن عسکری (ع)، مسجد جامع | ناصر پازوکی طرودی امام حسن عسکری (ع)، مسجد جامع \ masjed (-e) jāmeʾ-e emām hasan-e askarī\ ، از مهم‎ترین آثار تاریخی روستای لواسان بزرگ.
امین دفتر، خانه |
امامه، رود | حسن موسوی زاده امامه، رود \ rūd-e a(e)māme\ ، از شاخابه‌های رود جاجرود در بخش رودبـار قصران. ایـن رود بـه طول 10 کمـ و حـوضۀ آبـریـز 3/ 37 کمـ 2، از کـوه هـم‌هـن (ارتفاع: 608‘ 3 متر) واقع در 22 کیلومتری شمال خاوری شهر تهران سرچشمه گرفته، و در جهت شمال خاوری به جنوب باختری جریان می‌یابد (افشین، 2/ 492؛ فرهنگ جغرافیایی رودها ...
اندار، کوه | مجید یاسینی اندار، کوه \ kūh-e endār\ ، کوهی واقع در غرب درۀ برگ جهان. این کوه با 100‘ 3 متر بلندی از سطح دریا در°51 و´43 و´´15 طول شرقی، و°35 و´52 و´´35 عرض شمالی واقع شده است و از شمال به کوه پرسون، از جنوب به قلۀ ‌کوه دشته، از شرق به درۀ برگ جهان و از غرب به دشت هویج منتهی می‌شود.
امیراحمدی، خانه |
امین الضرب، حاج حسین آقا |
امین آباد، دره | مجید یاسینی امین‌آباد، دره \ darre-ye amīn-ābād\ ، دره‌ای در جنوب شرقی قلۀ هلیسون، در حد فاصل درۀ شنکزار و درۀ دهک. جهت این دره جنوب غربی به شمال شرقی، و شیب آن به سمت رودخانۀ جاجرود است. این دره از جنوب غربی به قسمت جنوبی قلۀ هلیسون و یال تلهرز، و از ناحیۀ شمال شرقی به روستای امین‌آباد ختم می‌شود.

دانشنامه تهران بزرگ

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

دانشنامه تهران بزرگ

ورود به سایت

ثبت نام