از تبار شهرهای آرمانی / احمد آرین‌نیا درگذشت ناباورانه استاد سیدمحسن حبیبی در روزگار غم‌زده امروزی سبب پریشانی افكار، تلخی مزاج و سوختن دل شاگردانشان گردید. وصف اندوه جانفرسای مرگ غیرمنتظره استاد ناممكن و تلخ‌ترین حادثه‌ای است كه شاگردی می‌تواند در همه عمر تجربه كند. شادروان سیدمحسن حبیبی بدون تردید از بزرگ‌ترین معماران و شهرسازان ایران بود و فقدانشان خلأیی عظیم در این حوزه‌ها و دیگر علوم مرتبط پدید خواهد آورد. 1399/9/8 ۱۰:۵۰
آخرین مقاله پژوهشی داود فیرحی: ایرانشهری و مسالهٔ ایران با درگذشت داود فیرحی، استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران به دلیل کرونا (۲۱ آبان ۹۹)، پرونده نقدهای شاگرد به پروژه استادش ناتمام بسته شد. فیرحی که در اواخر دهه ۶۰، شاگرد سیدجواد طباطبایی استاد علوم سیاسی در دانشگاه تهران بود، در سال‌های اخیر به نقد ایده ایرانشهری استاد خود برخاست؛ استاد هم سال قبل در کتاب «ملاحظات در باب دانشگاه» با تبیین چارچوب فهم مسائل ایران معاصر از دریچه تفکر ایرانشهری، انتقاداتی را متوجه فیرحی کرد. گرچه در مراسم گرامیداشت طباطبایی در سال ۹۵ شاگرد سابق به دفاع از استاد خود پرداخت و نشان داد این نقد فکری تبدیل به تخریب شخصیتی نخواهد شد. 1399/9/4 ۱۲:۱۵
تبیین فلسفی «وحی» از دیدگاه ابونصر فارابی تبیین فلسفی «وحی» از دیدگاه موسس فلسفه اسلامی، ابونصر فارابی، فعالیتی عقلانی در جهت معقولیت بخشیدن و توجیه آموزه اصلی نبوت در دین مبین اسلام است که می کوشد سازگاری عناصر گوناگون آن را در نظام فلسفی هماهنگی به منصه ظهور برساند. 1399/9/4 ۱۱:۴۲
مردم شناسی چیست؟ / محمدعلی فروغی در تعریف مردم شناسی نخستین امری که گمان می کنم باید توجه داد اینست که مردم شناسی را به جای آدم شناسی نباید گرفت. میان ما معمول اینست که آدم شناس کسی را می گویند که در برخورد با دیگری زود به احوال او پی می برد که نیک یا بد است، زیرک و دانا یا نادان است و همچنین خصایص دیگر را و این صفت چون در کسی باشد او را آدم شناس می گویند اما مردم شناسی چنانکه ما اصطلاح کرده ایم چیز دیگری است. 1399/9/5 ۱۰:۱۹
وهر (واژه ای از شاهنامه) / ماهیار نوابی در شاهنامه، در داستان کیخسرو، و جنگ او با افراسیاب، سخن از سپاهیانی می رود که از سرزمین های چغانیان و شگنیان و کوشان و از چین و سقلاب و هند و «وهر» و جز آن که فرمان بردار افراسیاب یا هم پیمانان اویند، با زین افزار و پوشاک گوناگون، به یاری وی می آیند و با کیخسرو می جنگند. 1399/9/4 ۱۲:۲۷
کوله‌بار هویت / محمدابراهیم باستانی پاریزی ده پانزده سال پیش که طبق معمول سر پری به پاریس زده بودم، یک روز همولایتی صاحب ذوق پرمحبت، آقای دکتر محمدعلی امین‌زاده (امینی) گفت: «امشب در پاریزی، یک پاریزی مهمان خواهد بود» و بعد دست مرا گرفت و به ایستگاه مرکزی بزرگ پاریس ـ گار دونورد رفتیم و در آنجا، از میان صدها خط‌آهن که مثل خطوط راه‌راه الیجه‌های ترکی به موازات هم قرار گرفته بودند که «هر راهش برَد دل را به راهی»، قطاری را برگزیدیم و وقتی به سی کیلومتری شمال غربی پاریس رسیدیم، برابر تابلوی بزرگ ایستگاهی توقف کردیم که در کمال وضوح به خط درشت لاتین نوشته شده بود: PARISI (= پاریزی). ما به مقصد رسیده بودیم. کعبۀ مقصد کجا و ما کجاها می‌رویم! 1399/8/28 ۱۲:۰۵
نسخه‌ای به خط پدر شیخ بهائی ره (شیخ حسین عاملی ره ) نسخه 211 مجموعه سنا شامل دو رساله اشکال التاسیس، تالیف محمد سمرقندی( متوفای 600 قمری ) و دیگری شرح آن، اثر قاضی‌زاده رومی (متوفای 815 قمری) در علم هندسه است. این مجموعه به خط عالم جلیل القدر شیخ حسین بن عبدالصمد عاملی، پدر شیخ بهائی (متوفای 984ق) است که در سال 943 ق در قاهره کتابت نموده و شیخ بهائی آن را مطالعه و وقف کرده و دستخط او نیز در نسخه دیده می‌شود. در آغاز نسخه مهر وی ظاهراً با این نقش حک شده است: « هذا مما وقفه العبد بهاء الدین محمد علی الطلبه الامامیه بتولیه ابن اخیه و سمی ابیه حسین بن عبدالصمد ثم الاتقی من بنیه و بنیهم و لو کان ابعد». 1399/5/29 ۰۴:۳۰
سدی روی رودخانه کرج مطالعات و تحقیقات پیاپی و ممتدی که بیش از مدت سه ماه از طرف مهندسین و کارشناسان ادامه داشت روز سوم مهرجاری، طی یک کمیسیون که در دفتر آقای مهندس میکده مدیرکل لوله‌کشی تشکیل گردید به شکل یک پیشنهاد خلاصه شد. این پیشنهاد ایجاد سدی را پیش‌بینی می‌کرد که برای لوله‌کشی شهر تهران در وهله اول و برای تأمین احتیاجات آب تهران درمرحله دوم کمال ضرورت را دارد. 1399/5/19 ۰۴:۳۰
گفت‌وگو با فرید مرادی، مولف كتاب «تاریخ چاپ و نشر كتاب فارسی» به مناسبت هفته كتاب و كتابخوانی اختصاص هفته‌ای به نام كتاب و كتابخوانی برای رسانه‌ها بهانه‌ای فراهم میآورد تا به مقوله مطالعه و نشر كتاب زوایایی بگشایند. آنچه می‌خوانید گفت‌وگویی است با فرید مرادی، مولف كتاب پنج‌جلدی «تاریخ چاپ و نشر كتاب فارسی/ از برآمدن تا انقلاب»؛ كتابی مفصل و مبسوط كه در چند هزار صفحه به رویدادنگاری پیدایش و توسعه صنعت چاپ در ایران تا انقلاب اسلامی پرداخته است. 1399/9/5 ۰۹:۱۳
طومارها؛ آینه تمام‌نمای فرهنگ ایرانی در مواجهه با شاهنامه در این گزارش به گفت‌وگو با ابوالقاسم اسماعیل‌پور پرداخته شده که درباره اهمیت طومارها صحبت کرده است و در ادامه به مرور طومار هفت‌لشکر، طومار جامعه نقالان پرداخته شده است. 1399/9/3 ۱۵:۵۳
فلسفه غرب و ترجمه در گفت وگو با غلامرضا اعوانی استاد فلسفه ترجمه به معنای بازگرداندن مفاهیم و معانی از یك زبان به زبانی دیگر، امری رایج و همیشگی در جهان انسان‌هاست و انسان‌ها آگاهانه یا ناخودآگاه در فعالیت‌های روزمره خود برای فهم گفتار و كردار دیگران و نشانه‌های دیداری و نوشتاری و شنیداری و ...كه با آنها مواجه می‌شوند، دست به ترجمه می‌زنند. 1399/9/3 ۰۹:۴۶
گزارش تصویری اعطای جایزۀ گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار پنجمین و ششمین مراسم اعطای جایزۀ گنجینۀ پژوهشی ایرج افشار صبح روز سه شنبه 22 مهرماه 1399 با حضور تنی چند از اعضای هیئت داوری ، نمایندۀ بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی و برندگان این دوره در مرکز دائرۀ المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1399/7/23 ۱۱:۰۳
گزارش تصویری آیین رونمایی از مجموعۀ پنج جلدی جغرافیای جامع ایران آیین رونمایی از مجموعهٔ پنج‌جلدی «جغرافیای جامع ایران»، به‌صورت آنلاین، با حضور آقایان کاظم موسوی بجنوردی، دکتر عباس سعیدی، دکتر فرهاد عزیزپور و مهندس احمد آرین‌نیا صبح روز دوشنبه ۱۴ مهر در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1399/7/14 ۱۶:۱۲
گزارش تصویری از رونمایی از نسخۀ‌برخط دانشنامه‌های مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی آیین رونمایی از نسخۀ‌برخط (آنلاین) دانشنامه‌های مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی روز سه شنبه، یکم مهر ماه 1399، با سخنرانی کاظم موسوی بجنوردی، اشرف بروجردی، علی بهرامیان، محمدمهدی محمودی، علی موسوی بجنوردی و مسعود تاره در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1399/7/13 ۰۸:۲۴