ادیان و عرفان

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

بوشنجی |
بهاءالدین زکریای ملتانی | غلامعلی آریا بَهاءُ‌الدّینْ زَكَریای‌ مُلْتانی‌، عارف‌ سدۀ 6 و 7ق‌ /12 و 13م‌ و مروج‌ طریقۀ سهروردیه‌ در هند. كنیۀ او ابومحمد، و خود معروف‌ به‌ بهاء الحق‌ بود و القاب‌ دیگری‌ چون‌ غوث‌ العالمین‌ و بدرالمشایخ‌ داشت‌. وی‌ هاشمی‌ نسب‌ و قریشی‌ بود و تبارش‌ به ‌اسد بن ‌هاشم ‌عبدمناف‌ می‌رسید.
بهاءالدین متو | مرجان افشاریان بَهاءُالدّینْ مَتّو، متخلص‌ به‌ بهاء (1180- 1248ق‌ /1766- 1832م‌)، شاعر، عارف و از خاندان علمای‌ كشمیر. اهمیت‌ او بیشتر به‌ سبب‌ آثار وی‌ دربارۀ تذكره‌ نویسی‌ صوفیه‌ و تفسیر عقاید عرفانی‌ است‌.
بهاءالدین سلطان ولد | لیلا رحیمی بهمنی بَهاءُالدّینْ سُلْطانْ وَلَد، محمد بن‌ جلال‌الدین‌ محمد، معروف‌ به‌ سلطان‌ ولد و متخلص‌ به «ولد» (25 ربیع‌الاخر 623-712ق‌ /25 آوریل‌ 1226-1312م‌)، فرزند بزرگ‌ و دومین‌ جانشین‌ مولانا جلال‌الدین‌ بلخی‌. نام‌ او در برخی‌ منابع‌ بهاءالدین‌ احمد آمده‌ است‌، اما با توجه‌ به‌ تصریح‌ افلاكی‌ بر آنكه‌ مولانا در بزرگد...
بهاء ولد |
بهاءالدین ولد | پروانه محمدی بَهاءُالدّین‌ وَلَد، محمد بن‌ حسین‌ خطیبی‌ بكری‌ (543 - 628ق‌ / 1148-1231م‌)، معروف‌ به‌ بهاء ولد «سلطان‌ العلماء»، عارف‌، واعظ، از مشایخ‌ صوفیه‌ و پدر جلال‌الدین‌ محمد مولوی‌.
بهاءالدین نقشبند | محمد کریمی زنجانی اصل بَهاءُالدّینِ نَقْشْبَنْد، خواجه‌ محمدبن‌ محمد بن‌ محمد بخاری‌ (718-791ق‌ /1318-1389م‌)،عارف‌ نامدار ومؤسس‌ سلسلۀ نقشبندیه‌ كه‌ نزد تركان‌ به‌ شاه‌ نقشبند مشهور است‌.
بهتایی |
بیجان |
بی خبر بلگرامی | مرجان افشاریان بیْ‌خَبَرِ بِلْگِرامی‌، میر عظمت‌الله‌ حسینی‌ واسطی‌ بلگرامی‌ (د ذیقعدۀ 1142 /مۀ 1730)، متخلص‌ به «بی‌خبر»، عارف‌، شاعر و هنرمند سدۀ 12ق‌ /18م‌. پدر او میر لطف‌ الله‌ احمدی‌، معروف‌ به‌ شاه‌ لدها (د 1143 ق‌) اهل‌ طریقت‌ بود و اصل‌ ایشان‌ از سادات‌ حسینی‌ واسط است‌ كه‌ در بلگرام‌ سكنا گزیدند.
بیدوازی |
بیرام ولی |
بیرامیه | توفیق هاشم پور سبحانی بِیرامیه‌، طریقه‌ای‌ ترك‌ منسوب‌ به‌ حاجی‌ بیرام‌ ولی‌ (753-833ق‌ /1352-1430م‌) كه‌ در آناتولی‌ و سرزمینهای‌ بالكان‌ پیروان‌ بسیار داشت‌.
بیومیه | لیلا رحیمی بهمنی بَیومیه‌، یكی‌ از طریقه‌های‌ صوفیۀ مصر، منسوب‌ به‌ نورالدین‌ علی‌ بن‌ حجازی‌ بن‌ محمد بیومی‌ (1108-1183ق‌ / 1696-1769م‌).
بیومی |
پاتنجل |
پارسا |
پارسائیه |
پالمبانی | فاطمه لاجوردی پالِمْبانی‌، عبدالصمد (1116-1203ق‌ / 1704-1789م‌)، عالم‌ و صوفی‌ سوماترایی‌. از جزئیات‌ زندگی‌ وی‌ اطلاع‌ چندانی‌ دردست‌ نیست‌؛ تنها می‌دانیم‌ كه‌ پدرش‌ عبدالله‌ نام‌ داشت‌ و او خود، چنان‌كه‌ از نسبتش‌ پیداست‌، از شهر پالمبانگ‌، مركز استان‌ سوماترای‌ جنوبی‌ برخاسته‌ بود.
پانی پتی، محمد | سمانه تولیتی پانیْ پَتی‌، محمدبن‌ محمود ملقب‌ به‌ جلال‌الدین‌ محمدكبیر الاولیاء (د 765ق‌ / 1363م‌)، صوفی‌ برجستۀ طریقۀ چشتیۀ صابریه‌ در هند.
پانی پتی، ثناءالله | محسن خالقی پانیْ پَتی‌، ثناءالله‌، قاضی‌ محمد ثناءالله‌ پانی‌ پتی‌ عثمانی‌ (1143-1225ق‌ / 1730-1810م‌)، صوفی‌ برجستۀ طریقۀ مجددی‌ نقشبندی‌، عالم‌ و فقیه‌ حنفی‌ شبه‌ قاره‌.
پریشان لر | عبدالمحمد روح بخشان پَریشانِ لُر، ملاابوالقاسم‌ مشهور به‌ ملاپریشان‌، عارف‌ و شاعر نامدار لُر.
پسیخانی |
پوریای ولی | حسین لاشیء پورْیایِ وَلی‌، پهلوان‌ محمود خوارزمی‌، مشهور به‌ پوریای‌ ولی‌ و متخلص‌ به‌ قتالی‌ (د 722ق‌ / 1322م‌)، عارف و شاعر. جزء نخست‌ لقب‌ او به‌ اختلاف‌ روایات‌ پوریار، پوربار، بوربا، پریار، پوریار، پكیار و بوكیار نیز آمده‌ است
ادریس | فرامرز حاج منوچهری اِدْریس‌، از پیامبران‌ الهی‌ یاد شده‌ در قرآن‌ مجید كه‌ بر پایۀ روایات‌ از تبار شیث‌ بن‌ آدم‌ بود و در روزگاری‌ میان‌ آدم‌ و نوح‌ برای دعوت‌ به‌ یكتاپرستی‌ برانگیخته‌ شد. وی‌ با اَخنوخ‌ (خِنوخ‌) یاد شده در عهدین‌ یكی‌ پنداشته‌ شده‌ است‌. در اشارات‌ كوتاه‌ قرآن‌، ادریس‌ «صِدّیقی‌» از انبیا شمرده‌ شده‌ (مریم‌/ ...
ادریسیه | محمدجواد شمس اِدْریسیه‌، یا احمدیه‌ از شاخه‌های‌ طریقت‌ شاذلیه‌ كه‌ در اوایل‌ سدۀ 13ق‌ توسط احمد بن‌ ادریس‌ (نك‍‍ : ه‍ د، ابن‌ ادریس‌) بنیاد نهاده‌ شد و در مكه‌، یمن‌، سودان‌، مصر و لیبی‌ انتشار یافت‌.
ارادت | حسین لاشیء , محمدجواد شمس اِرادَت‌، در لغت‌، مصدر باب‌ افعال‌ از ریشۀ «رَوَدَ» به‌ معنی‌ خواستن‌، میل‌ و قصد و آهنگ‌ است‌ (ابن‌منظور، مادۀ رود؛ صفی‌پوری‌، 2/ 483).
اسرائیل |
اسرار التوحید |
اسحاقیه |
اسفراینی |
اسفراینی | فریبا جایدرپور اِسْفَراینی‌، ابومحمد نورالدین‌ عبدالرحمان‌ بن‌ محمد بن‌ محمد كسرقی‌ (4 شوال‌ 639 -717ق‌/ 7 آوریل‌ 1242-1317م‌)، از مشایخ‌ طریقت‌ كبرویه‌ و مؤسس‌ شعبۀ نوریۀ اسفراینیه‌.
اسکندری | محمدجواد شمس اِسْكَنْدَری‌، ابوسلیمان‌ شرف‌الدین‌ داوود بن‌ عمر بن‌ ابراهیم‌، فقیه‌ مالكی‌ و عارف‌ شاذلی‌ سده‌های‌ 7- 8ق‌/ 13-14م‌. او به‌ ابن‌ باخلا (یا ابن‌ ماخلا)، و در میان‌ پیروان‌ طریقۀ شاذلیه‌ به داوود باخلی‌ نیز مشهور بوده‌ است‌ (ابن‌ملقن‌،517؛ شعرانی‌، الانوار...،1/ 129،الطبقات‌...،1/ 188؛غنیمی‌، 27- 28؛ نیز نك‍ ...
اسماعیل انقروی |
اسماعیل بن نجید |
اسماعیل حقی بروسوی | حسین لاشیء اِسْماعیل‌ حَقّی‌ بُروسَوی‌، (یا اسكداری‌، اسكوداری‌) (1063 - 1137ق‌/ 1653- 1725م‌)، مفسر، شاعر و از مشایخ‌ فرقۀ جَلوتیه‌. كنیۀ او ابوالفدا، نام‌ پدرش‌ مصطفی‌ و جدش‌ بایرام‌ قاووش‌ پسر شاه‌ خدابنده‌ بود. پدر اسماعیل‌ در استانبول‌ می‌زیست‌ و یك‌ سال‌ پیش‌ از تولد وی‌ به‌ سبب‌ آتش‌ گرفتن‌ خانه‌ و از هم‌ پاشیدگی...
اسمر | محمدجواد شمس اَسْمَر، عبدالسلام‌ بن‌ سلیم‌ فیتوری‌ (ربیع‌الاول‌ 880 - رمضان‌ 981/ ژوئیۀ 1475 - ژانویۀ1574)،عارف‌ و احیاكنندۀطریقۀ عروسیه‌ (ه م‌). لقب‌ «اسمر»به‌گفتۀ خود عبدالسلام‌ به‌سبب‌ شب‌ زنده‌داریهایش‌ در عبادت‌ به‌ او داده‌ شده‌ است‌ (برمونی، 86 -87)؛ برخی نیز گفته‌اند وی‌ را از آن‌رو اسمر نامیدند كه‌ پوست‌ چهره‌اش‌...
اسمیث | مینا حفیظی اِسْمیث‌، مارگارت (1884-1970م‌/ 1263- 1348ش‌)، از نخستین زنان خاورشناس انگلستان كه در معرفی اسلام و تصوف به ویژه احوال‌، آثار و عقاید برخی از بزرگان صوفیه سهم بسزایی داشته است‌.
اسماعیل بن عبدالله بن عبدالرحیم |
اشراق* |
اشرف اوغلی | توفیق هاشم پور سبحانی \ašraf-oqlī\، عبدالله بن احمد اشرف بن محمد رومی، صوفی و شاعر سدۀ 8 - 9 ق / 14- 15 م و مؤسس طریقت اشرفیه در ترکیۀ عثمانی.
اشرفیه* |
اشرف جهانگیر | مسعود جلالی مقدم فرزند ابراهیم سمنانی، از عارفان ایرانی‌تبار شبه قاره. وی در میان سالهای 709-712 ق / 1309-1312 م در سمنان متولد شد (وحید اشرف، 28). پدرش ابراهیم حكومت سمنان را داشت و مادرش خدیجه بیگم از اولاد خواجه احمد یسوی بود (یمنی، 1 / 387، 2 / 90). او در 7 سالگی قرآن را با 7 قرائت حفظ كرد و تا 14 سالگی به تحصیل علوم متعا...
اشنوی* |
اشنهی | کیانوش صدیق یا اشنوی، تاج‌الدین محمود بن حداد (یا خدا داد، نك‍ : دانش‌پژوه، 50-51؛ عابدی، 824؛ انصاری، 770)، عارف سدۀ 6 و 7 ق / 12 و 13 م. نسبت او در مآخذ به صورتهای شنهی، شنوی و اشنوئی (سهروردی، 8، 98، 137؛ واعظ، 37؛ جامی، 360؛ نیز نك‍ : حمدالله، 673) و جز آنها (نك‍ : یاقوت، 1 / 285؛ سمعانی، 1 / 276) آمده است.
اقصری | ابوالفضل ابراهیمی ابوالحجاج یوسف بن عبدالرحیم بن غُزی قرشی مهدوی (د 642 ق / 1244 م)، عارف، زاهد و از مشایخ صوفیۀ مصر، منسوب به اقصر، شهری در سواحل شرقی رود نیل. از تاریخ ولادت و جزئیات زندگی او اطلاع دقیقی در دست نیست، تنها می‌دانیم كه ابتدا به شغل دیوانی اشتغال داشته، سپس به تصوف روی آورده، و مرید عبدالرزاق، شاگرد ابومَدین مغ...
اکمل | اكمل‌الدین محمدبیگ بدخشی (1054-1130 ق / 1644- 1718 م)، شاعر پارسی‌گوی و عارف كشمیری. وی از اعقاب خواجه احمد یسوی بود. نیاكان او از تاشكند به بدخشان مهاجرت كرده، و در زمان اكبرشاه به دهلی آمده بودند. محمدبیگ در كشمیر به دنیا آمد (غلام سرور، 2 / 366؛ دیده مری، 472؛ ظهورالدین، 3 / 619؛ آفاقی، 82). ملك محمدخان، ج...
حضرات خمس | فاطمه لاجوردی , کاظم طیبی فرد حَضَراتِ خَمْس، اصطلاحی عرفانی در مکتب ابن‌عربی که بیانگر مراتب طولی هستی، شامل 5 مرتبه از تجلیات خداوند است. حضرت در لغت به معنای حضور، جانب، نزدیکی و پیشگاه (هجویری، 248؛ لغت‌نامه ... )، و در عرفان به معنای مظهر، یعنی محل یا جایگاه ظهور یا حضور خداوند، و در معنای خاص‌تر، به معنی هر یک از مراتب نزولی تعینات،...
حق الیقین* |
حضور* |

ادیان و عرفان

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

ادیان و عرفان

ورود به سایت

ثبت نام