مقالات

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

بعلبک | عزت ملا ابراهیمی بَعْلَبَك‌، شهری‌ كهن‌ در شمال‌ شرقی‌ دره بقاع‌ لبنان‌. این‌ شهر در دامنه‌های‌ سلسله‌ جبال‌ شرقی‌ لبنان‌ در°34 و´10 عرض‌ شمالی‌ و°36 و´11 طول‌ شرقی‌ و در ارتفاع‌ 165 ‘1متری‌ از سطح‌ دریا واقع‌ است‌ (نصرالله‌، 1 / 23).
بعیث مجاشعی | عزت ملا ابراهیمی بَعیث مُجاشِعی‌، خِداش‌ بن‌ بشر بن‌ خالد (ابی‌ خالد) تمیمی‌ بصری‌، خطیب‌ و شاعر عصر اموی‌. برخی‌ نیای‌ او را عبدالحارث‌ بن‌ ابی‌ خالد دانسته‌اند
بغدادی، ابوالقاسم | مریم شمس بَغْدادی‌، ابوالقاسم‌ عبدالله بن عبدالعزیز، مشهور به‌ ابوموسی‌ (د 250ق‌ / 864م‌)، ادیب‌ و نحوی‌. وی‌ چون نابینا بود، صفدی‌ نامش‌ را در نکـت‌ خود آورده‌ است‌ (ص‌ 182).
بغداد، راه آهن | احمد آرین نیا بَغْداد، راه‌آهَن‌، راه‌آهنی‌ با یك‌ خط اصلی‌ و چند شاخۀ فرعی‌ كه‌ قونیه‌ را به‌ بصره‌ متصل‌ می‌ساخت‌. در نیمه اول‌ سدۀ 13ق‌ / 19م‌ دولت انگلستان‌ برای‌ حفظ كامل‌ منافع‌ خود در هندوستان‌ و دسترسی‌ سریع‌ و آسان‌ به‌ آن‌ كشور، به‌ ویژه‌ پس‌ از طرح‌ احداث‌ كانال‌ سوئز و بیم‌ از تسلط فرانسه‌ بر آن‌، متوجه‌ اهمیت‌...
بغی | مهدی غفاری بَغْی‌، تعبیری‌ قرآنی‌ به‌ معنای‌ تجاوزگری‌ كه‌ زمینه‌ساز اصطلاحی‌ فقهی‌ به‌ معنای‌ سركشی‌ گروهی‌ از مسلمانان‌ در برابر امام‌ مشروع‌ بوده‌ است‌. مرتكب‌ بغی‌، باغی‌ (جمع‌: بغات‌) خوانده‌ شده است‌. در منابع‌، در مقابل‌ اصطلاح «اهل‌ بغی‌»، «اهل‌ عدل‌» به كار رفته‌
بغای کبیر | حسن حسین زادۀ شانه چی بُغاي ‌كَبير، ابوموسی‌(د 248ق‌ / 862م‌)، از سرداران ‌ترك ‌عباسيان‌ كه‌ به‌ سبب‌ تشابه‌ اسمی‌ با سردار ديگري‌ به‌ همين‌ نام‌، لقب كبير يافت‌.
بغداد، پیمان | علی کرم همدانی بَغْداد، پِیمان‌، پیمانی‌ امنیتی‌ و دفاعی‌ كه‌ در 1334ش‌ / 1955م‌ میان‌ كشورهای‌ ایران‌، تركیه‌، عراق‌، پاكستان‌ و انگلستان‌ بسته‌ شد و در 1338ش‌ / 1959م‌ پس‌ از خروج‌ عراق‌ از آن‌، به‌ پیمان «سنتو» تغییر نام‌ یافت‌.
بغدادی خاتون | کیانوش صدیق بَغْدادْ خاتون‌ (د ربیع‌الآخر 736 / دسامبر 1355)، دختر امیر چوپان سلدوز و همسر سلطان‌ ابوسعید بهادرخان‌ (حکـ 717-736ق‌ / 1317-1335م‌).
بغدادی، بهاءالدین |
بغدادی، اسماعیل | ایران ناز کاشیان بَغْدادی‌، اسماعیل‌ بن‌ محمد امین‌، معروف‌ به‌ اسماعیل‌ پاشا بغدادی (1255-1339ق‌ / 1839-1920م‌)، كتاب‌شناس‌ و فهرست‌نگار مشهور. وی‌ چنانکـه‌ خود گوید: نَسَب‌ به‌بابان‌، یكی‌ از خاندانهای‌ كرد حاكم‌ بر شهرزور و سلیمانیه‌ می‌برد
بغدادی، مجدالدین |
بغدادی، عبدالقادر | مریم شمس بَغْدادی‌، عبدالقادر بن‌ عمر بن‌ بایزید بن‌ احمد (1030-1093ق‌ / 1621-1682م‌)، ادیب‌ و لغت‌شناس‌. وی‌ در بغداد متولد شد و در همین شهر به‌ تحصیل‌ پرداخت‌؛ علاوه‌ بر زبان‌ فارسی‌، زبان‌ تركی‌ را نیز فرا گرفت‌ و هنگام‌ خروج‌ از بغداد هر 3 زبان‌ عربی‌، تركی و فارسی‌ را نیك آموخته‌ بود
بغدادی، ابومنصور | علیرضا جعفری نائینی , ناصر گذشته , امیر جابری بَغْدادی‌، ابومنصور عبدالقاهر تمیمی بغدادی (د 429ق‌ / 1037م‌)، ملقب‌ به «استاد»، متكلم‌، فقیه‌ و ریاضی‌دان‌ كه‌ در فقه‌، شافعی‌مذهب‌، و در اعتقاد، اشعری‌ بود.
بغدادی، محمد | آمال صراف بَغْدادی‌، محمد بن سلیمان‌ حنفی‌، از صوفیان‌ سلسله نقشبندیه‌ و از خلفای‌ خالدیه‌. درباره كودكی‌ و جوانی‌ بغدادی‌ اطلاعاتی‌ در دست‌ نیست‌.
بغدان | جلال خسروشاهی
بغراخان |
بغراس | بهزاد لاهوتی بَغْراس‌ (نام‌ باستانی‌: پاگرای)، دژ و روستایی‌ كهن‌ در شهرستان‌ بیلان‌ از استان‌ خَتای‌ كشور تركیه‌.
بغشور | احمد آرین نیا
بغلان | علی کرم همدانی
بغراجق | نادیا برگ نیسی بُغْراجُق‌ (مقـ ح 390ق‌ / 1000م‌)، برادر سبكتكين (مؤسس سلسلۀ غزنوي) و والی‌ هرات‌ و پوشنگ‌. از بغراجق‌ در دو لشكركشی مربوط به‌ عهد نوح‌ دوم‌ سامانی‌ (حکـ 366-387ق‌) ياد شده‌،
بغوی | هادی رهنما بَغَوی‌، ابومحمد حسین بن مسعود (432-516ق‌ / 1041-1122م‌)، ملقب‌ به محیی‌السنه‌ و معروف‌ به «فراء» یا «ابن‌ الفراء»، عالم‌ سلفی‌گرای شافعی‌ كه‌ آثاری‌ بسیار متداول‌ در حوزه‌های‌ حدیث‌، تفسیر و فقه‌ داشته‌ است‌. وی‌ به‌ شهر یا ولایت‌ بغشور (هـ م‌) در شمال‌ بادغیس‌ منسوب‌ است‌
بقاءبالله |
بقا |
بقاعی | مهدی مطیع بِقاعی‌، ابوالحسن‌ ابراهیم‌ بن‌ عمر بن‌ حسن‌ (809 - 885ق‌ / 1406-1480م‌)، مفسر، مورخ‌ و محدث‌ شافعی‌. وی‌ در قریۀ «خربة روحاء» در ناحیۀ بقاع‌، واقع‌ در لبنان‌ كنونی‌ متولد شد؛ به‌ همین‌ سببـ‌ به‌ او نسبت‌ خرباوی‌ هم‌ داده‌اند.
بقراط | یونس کرامتی بُقْراط، مشهورترین‌ صورت‌ معرب‌ نام‌ هیپوكراتس‌ كوسی‌ (ح 460-370ق‌م‌)، پزشك‌ نامدار یونان‌ باستان‌ و پدر علم‌ پزشكی‌. در مآخذ اسلامی این‌ نام‌ به‌ صورتهای‌ ابقراط، ابوقراطیس‌، بقراطیس‌ و جز آنها نیز آمده‌ است‌.
بکر بن محمد بن علاء قشیری | فرامرز حاج منوچهری بَكْرِ بْن مُحَمَّدِ بْن عَلاءِ قُشِیری، ابوالفضل (ربیع‌الاول 344 / ژوئیۀ 955)، فقیه و قاضی مالكی مصر. خاندان بكر از ازد شَنوئه و ساكن در بصره بودند. وی از سوی پدر، نسب به زیاد ابن ولید می‌برد و مادر وی از نوادگان عِمران بن حُصَین، از اصحاب رسول اكرم (ص) بود.
بقاع | عزت ملا ابراهیمی بِقاع‌، جلگه‌ای‌ پهناور در میان‌ رشته‌ كوههای‌ غربی‌ و شرقی‌ لبنان‌. این‌ جلگه حاصل‌خیز كه‌ با مساحتی‌ حدود 263 ‘4كمـ 2 نزدیك‌ به‌ 41% از مجموع‌ خاك‌ لبنان‌ را در برمی‌گیرد
بقراط خیوسی | بخش علوم بُقْراطِ خیوسی1‌، ریاضی‌دان‌ و ستاره‌شناس بنام‌ یونانی‌ سدۀ 5ق‌م كه نباید او را با پزشك مشهور، بقراط (هـ م‌) - كه‌ معاصر وی‌ نیز بوده‌ است‌ - اشتباه‌ كرد.
بقلی شیرازی |
بقلیه | جواد فیروزی بَقْلیه، شاخه‌ای‌ از قرمطیان‌ عراق‌ در سالهای‌ 295- 316ق‌ / 908- 928م‌. آنان‌ از مردم‌ سواد كوفه‌ بودند كه‌ نخست‌ از عقاید داعی‌ بورانی‌ پیروی‌ می‌كردند و از این‌رو، «بورانیه‌» خوانده‌ می‌شدند؛ سپس‌ در 295ق‌ به‌ داعی‌ ابوحاتم‌ زُطّی‌ گراییدند و به‌ بقلیه‌ تغییر نام‌ یافتند.
بقره، سوره | محمدعلی لسانی فشارکی بَقَره‌، دومین‌ و طولانی‌ترین‌ سورۀ قرآن‌ مجید، دارای‌ 40 واحد موضوعی‌ (ركوع‌)، 286 (یا 284 یا 285 یا 287) آیه‌، 121‘6 كلمه‌ و 500‘25 حرف‌ (خازن‌، 1 / 19؛ فیروزآبادی‌، 1 / 133؛ قس‌: رامیار، 583).
بقی بن مخلد | احمد پاکتچی
بکاء | فاطمه لاجوردی بُكاء، در لغت‌ به‌ معنی گریستن‌ و در اصطلاح‌ به‌ معنی‌ گریه‌ به‌ سبب‌ خوف‌ از خداوند، یا پشیمانی‌ از گناهان‌، و یا نگرانی‌ از سرنوشت‌ پس‌ از مرگ‌ و ترس‌ از محاسبه روز جزا.
بقیع | علی بهرامیان بَقیع‌، كهن‌ترین‌ و مشهورترین‌ گورستان‌ دورۀ اسلامی‌ در شهر مدینه‌ كه‌ به «بقیع‌ الغَرقَد»، یا به‌ ویژه‌ در زمان‌ متأخر به «جنة البقیع‌» نیز شهرت‌ داشته‌ است‌.
بکار بن عبدالله بن مصعب | منوچهر پزشک بَكّارِ بْن‌ عَبْدُاللّه‌ بْن‌ مُصْعَب‌، ابوبكر (د ربیع‌الاخر 195 / ژانویه 811)، از شخصیتهای سیاسی وابسته‌ به‌ حكومت عباسیان‌ كه به نیای بزرگ خود زبیر بن عوّام‌ صحابی پیامبر اكرم ‌(ص‌) منسوب شد و بكار زبیری شهرت یافت‌.
بکائین | فاطمه لاجوردی بَكّائین‌، یا بكائون‌ (گریندگان‌)، گروهی‌ از مسلمانان‌ كه‌ به‌ سبب‌ گریستن‌ بر ناتوانی‌ خود از شركت‌ در غزوۀ تبوك‌، به‌ این‌ لقب‌ شهرت‌ یافتند.
بکر بن اخت عبدالواحد |
بکتوزون | روزبه زرین کوب بَكْتوزون، یا بِگْتوزون، سپهسالار خراسان و از امیران ترك در پایان روزگار سامانیان (اواخر سدۀ 4ق / 10م). بكتوزون نامی ‌تركی و مركب از دو جزء بَك / بِگ (نک‍ : ه‍ د، بِگ، بیگلربیگی) و توزون / توذون است كه جزء دوم آن در تركی كهن، لقبی دیوانی بوده است
بکران | عنایت الله رضا بَكْران، محمد بن نجیب، جغرافی‌دان و مؤلف جهان نامه. آگاهی ما دربارۀ وی بسیار اندك، و منحصر به استنباطی است كه از كتاب او به دست می‌آید. در این كتاب تنها یك تاریخ وجود دارد
بکر بن عبدالعزیز عجلی | هادی نظری منظم بَكْرِ بْن عَبْدُالْعَزیزِ عِجْلی (د 285 / 898م)، شاعر كوفی تبار عصر عباسی و آخرین امیر خاندان ابودلف عجلی. وی احتمالاً در اوایل سدۀ 3ق و در منطقه جبال تولد یافت و در زمانی كه دقیقاً دانسته نیست، به اصفهان رفته است
بکتاشیه | فاطمه لاجوردی بَكْتاشیه‌، یكی‌ از طریقه‌های‌ بزرگ‌ صوفیه‌ كه‌ در آسیای‌ صغیر و منطقه بالكان‌ پیروان‌ بسیار دارد.
بکری، ابوعبید |
بکر سویاشی | علی اکبر دیانت بَكْرِ سوباشی (صوباشی)، شحنۀ بغداد در دوران سلطان مراد چهارم، پادشاه عثمانی. از جزئیات زندگی بكر آگاهی چندانی در دست نیست. برخی از مآخذ او را رومی‌تبار و ساكن بغداد دانسته‌اند (محبی، 1 / 455).
بگ زاده | جعفر اسحاقی تیموری بِگ‌زاده، یا بیگ‌زاده، نام یك گروه بزرگ كُرد زبان پراكنده در شمال غرب ایران و مناطقی از سلیمانیه عراق. بگ‌زاده‌ها را یكی از 5 گروه بزرگان ونجبای كرد دانسته‌اند (نیكیتین، 285).
بکر بن وائل | منوچهر پزشک بَكْرِ بْن وائل، قبیله‌ای بزرگ، پر شاخه و جنگاور از عرب عدنانی كه نسب آنان را به ربیعه، و از طریق آن به عدنان بن ادد بن اسماعیل، فرزند ابراهیم پیامبر (ع) می‌رسانند.
بکری، ابوالمکارم | امیر جابری بَكْری، ابوالمكارم محمد بن ابی الحسن محمد بن محمد بكری صدیقی (930-994ق / 1524-1586م)، ملقب به شمس‌الدین و زین‌العابدین، و معروف به ابیض الوجه، عالم و صوفی مصری.
بکربن نطاح | مریم صادقی بَكْرِ بْن نَطّاح، ابوالوائل (د ح 200ق / 816م)، شاعر اهل یمامه. نسب او را به استناد ابیاتی از وی به عِجْل و یا حنیفه، پسران لُجَیم رسانده، و از همین رو، او را عجلی و یا حنفی خوانده‌اند (نک‍ : ابوالفرج، 19 / 106)، اما خطیب بغدادی او را اهل بصره می‌داند (7 / 90).
بکری، ابوالنجم | ایران ناز کاشیان بَكْری، ابوالنجم محمد توفیق بن علی بن محمد (1287-1351ق / 1870-1932م)، ادیب، شاعر، صوفی و اشراف‌زادۀ متدین و دولتمرد مصری. وی از یك سو به خلیفه ابوبكر منسوب، و از سویی سبباً به خاندان امام حسن بن علی (ع) وابسته است (فهمی، 22-23؛ عقاد، 43).
بکریه |
بکیر بن اعین |

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام