مقدمه‌ای در باب کاروانسراهای ایران / مهناز اشرفی مهناز اشرفی (رییس پژوهشکده ابنیه و بافت‌های تاریخی-فرهنگی) همزمان با ثبت جهانی ۵۴ کاروانسرای ایران در یادداشتی نوشت: کاروانسراها ازجمله بناهای با ارزش به جامانده از تاریخ معماری ایران هستند که مجموعه‌‍‌ای از خدمات و تاسیسات عام‌المنفعه‌ای را به مسافران خسته از راه عرضه می‌داشتند و نیز در مواردی وسیله‌ای برای به نمایش گذاشتن و تداوم فرهنگ یاریگری و وقف (این فرهنگ اصیل ایرانی) شدند. 1402/6/29 ۱۳:۳۰
آیینهای عزاداری در مشهد / سعید طاووسی مسرور عزاداری امام حسین با اربعین به پایان می‌رسد و دهه آخر صفر به عزاداری رسول خدا و امام رضا و امام حسن مجتبی اختصاص دارد که در مشهد به نام چهل هشتم از آن یاد می‌شود و دسته‌ها و هیئت‌های مختلف از سراسر کشور به مشهد می‌روند. این آیین ها می تواند در مطالعات عزاداری پژوهی برای محققان جالب توجه باشد. 1402/6/27 ۱۰:۴۳
فرهنگستان زبان و ادب فارسی / آمنه بیدگلی در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴ش در نشست هیئت وزرا، به ریاست محمّدعلى فروغى (۱۲۵۴-۱۳۲۱ش)، اساسنامه‌اى که موادّى از آن را قبلاً خود فروغى نوشته بود و در «وزارت معارف» تکمیل شده بود، در ۱۶ مادّه، دربارۀ تأسیس انجمنى به نام «فرهنگستان ایران» به تصویب رسید. 1402/6/26 ۱۴:۲۰
عقاید حکمی محمد بن زکریای رازی / ذبیح الله صفا کمتر کسی از عالمان شرق و غرب یافته می‌شوند که دربارۀ مقام رازی در طب و طبیعیات سخنی نشنیده و یا نخوانده باشند. وی در دنیای پیش از ما همیشه به‌عنوان پزشک و کیمیاوی و عالم طبیعی شناخته و ستوده شده بود 1402/6/6 ۱۳:۴۶
بازشناسی بقایای افسانه گرشاسب در منظومه های حماسی ایران / بهمن سرکاراتی گرشاسب ِ سام ِ نریمان، که اسدی طوسی و خواجوی کرمانی – شاید هم سراینده‌ای دیگر که همنام خواجو بوده – منظومه‌های گرشاسب نامه و سام نامه را، با استفاده از روایات حماسی ِ کهن و نیز با بهره‌گیری از قوۀ خیال و پندار خود، در وصف پهلوانی‌های او سروده‌اند 1402/3/30 ۱۳:۳۹
چرا در شاهنامه از پادشاهان ماد و هخامنشى ذکرى نیست؟ / احسان یارشاطر ”تاریخ ملى“ ایران به صورتى که در شاهنامه و تواریخ اسلامى مثل طبرى و ثعالبى دیده مى شود، از تاریخ پادشاهان ماد و هخامنشى خالى است. اصولاً از تاریخ مغرب و جنوب ایران پیش از دورۀ ساسانى، در تاریخ ملى ایران اثرى پیدا نیست. 1402/3/28 ۱۰:۵۴
اولین عکس‌های نظامیان ایتالیایی از حرم امام رضا (ع) همیشه اولین‌ها از آخرین‌ها جذاب‌تر بوده‌اند و این جذابیت درباره نخستین تصویر برداشته‌شده از آستان مقدس حضرت علی‌بن‌موسی‌الرضا (علیه‌السلام) حال و هوای دیگری دارد و حالا شاید بد نباشد در ۱۲۴۲امین سال‌روز شهادت ایشان به سراغ قدیم‌ترین عکس‌های برداشته‌شده از آن بارگاه ملکوتی برویم. 1402/6/26 ۱۳:۱۹
مراسم عزای حسینی / کیانوش کیانی هفت‌لنگ متن نامۀ محمّدرحیم خان علاء‌الدّوله به ناصرالدین شاه قاجار در خصوص جمع و خرج ایران و نیز لباس فرّاشان در مراسم عزای حسینی (ع)، و دستخط شاه در این زمینه 1402/6/19 ۱۳:۱۶
قصه یک دستخط تاریخی! نسخه‌ای خطی به شماره ۵۶۶۷ در ۱۷۲ برگ در گنجینه خطی کتابخانه و موزه ملی ملک وجود دارد که با این نام ثبت و فهرست شده است «اسناد و مکاتبات و یادداشتها: دستخطهای ناصرالدین شاه خطاب به امین‌السلطان و عرایض مردم با دستورهای شاه مربوط به سالهای ۱۲۹۳ تا ۱۲۹۵ و نیز نامه‌هایی از امین‌الدوله، حکیم‌الممالک، معاون‌الملک، نظام‌الدوله». 1402/3/31 ۱۲:۳۱
گفت‌وگو با ساسان طهماسبی درباره سه سفرنامه «یوهان اشترویس» ساسان طهماسبی، پژوهشگر و مترجم گفت: تعداد سفرنامه‌های دوره صفوی که تاکنون ترجمه شده‌اند، در قیاس با انبوهی از سفرنامه‌ها که هنوز ترجمه نشده‌اند، بسیار اندک است، بااین‌وجود، کوشیدم متنی را برای ترجمه انتخاب کنم که تا حد ممکن، متمایز باشد. 1402/6/27 ۱۰:۳۹
گفتگو با حسین مسرّت دربارۀ جایگاه خاکسپاری وحشی بافقی و فرّخی یزدی شاعران و ادیبان هر شهر، شناسنامۀ آن شهر هستند. شناسنامه‌ای که هویّت مردمان دور و دیرین آن شهر را نشان می‌دهند. پاسداشت این بزرگان نیز جزو کارنامۀ مدیران آن دیار است که تا چه اندازه توانستند این میراث را حفظ کنند. فرّخی یزدی، شاعر آزادی‌خواه یکی از همین بزرگان است که متأسفانه مزارش گم است. 1402/6/19 ۱۱:۳۰
گفت‌وگو با عباسقلی غفاری‌فرد درباره کتاب «دیوان‌سالاری و نظام اداری در روزگار صفویه» عباسقلی غفاری‌فرد، پژوهشگر تاریخ می‌گوید: صفویه وارث دیوان‌سالاری با پیشینه‌ای نهصد ساله بود. اما با برآمدن پادشاهی آن خاندان و اعلام رسمیت مذهبی تازه، چنین میراث کهنه‌ای باید دگرگون می‌شد. اما این دگرگونی را مورخان دوره صفوی تقریباً نادیده انگاشتند و دیوان‌سالاری و نظام اداری را جز در شرح مفصل و در چهارچوب شکل روایی تاریخ آن روزگار و جسته و گریخته، ثبت نکردند. 1402/6/18 ۱۴:۰۵
گزارش تصویری برگزاری مجلس یادبود مادر احمد مسجدجامعی مجلس یادبود بانوی مؤمنه، حاجیهخانم فخری فلسفی تنکابنی، عصر چهار‌شنبه، ٢٨ تیر مصادف با اوّل محرّمالحرام در مرکز همایشهای بینالمللی رایزن وابسته به مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1402/5/1 ۱۲:۰۴
گزارش تصویری از آیین یادبود یک‌صدمین سال آغاز انتشار نشریه «توفیق» آیین یادبود یک‌صدمین سال آغاز انتشار نشریۀ «توفیق»، صبح شنبه، 24 تیر در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1402/4/26 ۱۴:۴۴
گزارش تصویری برگزاری آیین یادبود «فاطمه کریمی» در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی آیین یادبود «فاطمه کریمی»، مشاور عالی بخش هنر و معماری و عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صبح چهار‌شنبه، بیستم اردیبهشت، در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1402/3/8 ۱۲:۱۲