ایران نامه / حسین مسرّت همزمان با نکوداشت دکتر محمّدعلی اسلامی ندوشن که با شکوه خوبی در روز سیزدهم اردیبهشت برابر با یکمین سالگرد درگذشت نویسندۀ سرشناس و والاتبار ایران، دکتر اسلامی ندوشن که با سخنرانی آقایان دکتر اصغر دادبه و دکتر فرهاد طاهری و نمایش مستند «فرزند ایران» ساختۀ علیرضا حسینی در تالار فرهنگ یزد برگزار شد 1402/3/17 ۰۹:۳۷
کلیله و دمنه از دیدگاه تدوین و ویرایش / عبدالحسین آذرنگ و فاطمه حِمَّصیانِ کاشان کلیله و دمنه از شاهکارهای ادبی جهان و از منابع کهن و مهم زبان و ادب فارسی است. ترجمهٔ این اثر به زبان‌های مختلف، از جمله به زبان‌های غربی، از منابع تاثیرگذار بر سیر داستان‌نویسی است. افزون بر این‌ها، این کتاب شامل مطالب و نکاتی است در باب نگرش و جهان‌بینی، مضامین حِکمی، اخلاقی، سیاسی، کشورداری و نیز مطالبی دربارهٔ ادارهٔ امور عمومی و شیوه‌های ارتباطی و سلوک با مردمان از طبقات مختلف. کلیله و دمنه همچنین از منابع مهم در زمینهٔ ادبیات تطبیقی به شمار آمده است. 1402/3/17 ۰۹:۱۴
درباره امکان جعلی بودن سفرنامه ناصر خسرو / حسن انصاری می دانيم که تاکنون برخی پژوهشگران در اصالت سفرنامه ناصر خسرو ترديد کرده اند. سببش عمدتا چهار چيز است: يکی اينکه سفرنامه نسخه های کهن ندارد. دوم اينکه از اين سفرنامه، ناصر خسرو در آثار ديگرش يادی نکرده و منابع قديم هم از آن سخنی به ميان نياورده اند. سوم اينکه... 1402/3/13 ۰۸:۴۶
تأملی در اندیشه خیامی / محمدعلی اسلامی ندوشن اندیشه خیام را اگر بفشاریم، در سه وجه خلاصه می‌شود: یکی مسأله اغتنام وقت است؛ یعنی توصیه به این که وقت خود را غنیمت بشمارید. از عمر بهره بگیرید. این یک نقطۀ مهم اندیشه اوست. 1402/2/30 ۱۰:۰۵
سعدی، آینه‌ای در برابر انسان / محمدعلی اسلامی ندوشن سعدی تقریباً شادترین شاعر ایران است. شاعری است که کمتر ما را در دست‌اندازهای زمین و آسمان می‌اندازد، و یا در دست‌اندازهایی که وجدان ما را به تب و تاب افکند. خیلی آرام بیان می‌کند و در واقع می‌خواهد ما را آرام به راه راست بیاورد. 1402/2/5 ۰۸:۲۰
آداب جوانمردى / محمدتقى بهار (ملکالشعرا) در ایران قدیم سوارى اختصاص به طبقه خاصى داشت، هر کس نمیتوانست خود را در شمار این طایفه قرار دهد. اسواران ابناى خاندان‌ها بودند. خانوادههایى در ایران بودند که سلسله نسب آنان تا عصر قدیم و دوره «پهلوانى»، بلکه بالاتر یعنى دوره هخامنشى میکشید. 1402/1/20 ۱۰:۵۹
نخستین آگهی تجاری ایران نخستین آگهی تجاری در تاریخ مطبوعات ایران، در شماره ششم از سال اول روزنامه وقایع اتفاقیه در نیمه اسفند سال۱۲۲۹ منتشر و به این ترتیب، تبلیغات بازرگانی در مطبوعات ایران، ۱۴سال پس از انتشار نخستین روزنامه کشور یعنی کاغذ اخبار و پانزده سال بعد از رواج کاربرد آگهی در مطبوعات غربی آغاز شد. 1401/8/3 ۱۰:۰۴
محرم سال 1289 به روایت ناصرالدین شاه تهران در دوران قاجار تکایای بسیاری داشت که در دهه عاشورا و سایر روزهای عزاداری مورد استفاده عزاداران حسینی قرار می‌گرفت. مهم‌ترین تکیه تهران که اینک اثری از آن باقی نمانده، تکیه دولت تهران بود. در این گزارش به خاطرات ناصرالدین شاه در دهه عاشورای سال ۱۲۸۹ هجری قمری یعنی یکسال پیش از پایان بنای تکیه دولت آمده است. 1401/5/18 ۰۹:۴۶
سندی که می‌گوید فارسی زبان رسمی هندوستان بوده دست‌نویسی که متعلق به سدۀ ۱۷ میلادی است، نشان می‌دهد فارسی به‌مدت چند قرن زبان رسمی هندوستان بوده است. 1401/3/21 ۱۲:۰۷
خطر انقراض «اسطوره آفرینی» در ادبیات معاصر ایران در گفت‌و گو با ابوالقاسم اسماعیل‌پور همان‌گونه که جهان، هیچ‌گاه از خیر و شر خالی نبوده و نیست، به همان اندازه امکان خالی شدن ادبیات از اسطوره‌ها دور از ذهن است. از دورافتاده‌ترین قبایل دنیا گرفته تا پیشرفته‌ترین کشورها، از گذشته‌های دور تا امروز آثار ادبی فراوانی را با حضور پررنگ اسطوره‌ها به یادگار گذاشته‌اند. 1402/3/20 ۱۳:۳۹
ویلفرد مادلونگ در گفت‌وگو با حسن انصاری پروفسور حسن انصاری، مادلونگ را دانشمندی تراز اول می‌داند كه وجه تمایز او با سایر اسلام‌شناسان غربی در عربی‌دانی استثنایی وی است. ویژگی‌ای كه موجب نگاه خاص وی به كلام اسلامی نیز شده است. مادلونگ هرچند در ایران به واسطه كتاب «جانشینی حضرت محمد(ص)» شناخته می‌شود اما در كلام اسلامی نیز استادی درجه یك بود و به تعبیر پروفسور انصاری نگاهی فیلولوژیك به این مقوله داشت. 1402/3/20 ۰۸:۵۰
گفت‌وگو با علی همدانی درباره «دانشنامه تهران» علی همدانی معتقد است: از آنجا که تهران نسبت به سایر شهرهای ایران از پیشینه تاریخی کمتری برخوردار است، در گذشته کمتر توجه پژوهشگران را به خود جلب کرده بود اما با گذشت زمان و تغییرات سریعی که در تهران رخ می‌دهد توجه پژوهشگران به ویژه جوان را به سمت خودش جلب کرده و این توجه و ازدیاد پژوهش‌ها می‌تواند نکته مثبتی باشد. 1402/3/10 ۱۱:۱۰
گزارش تصویری برگزاری آیین یادبود «فاطمه کریمی» در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی آیین یادبود «فاطمه کریمی»، مشاور عالی بخش هنر و معماری و عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، صبح چهار‌شنبه، بیستم اردیبهشت، در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1402/3/8 ۱۲:۱۲
گزارش تصویری شب یکصد سالگی محمدعلی موحد_ بخش دوم شب یکصد سالگی «محمّدعلی موحّد»، در سلسله شب‌های بخارا، عصر سه‌شنبه، دوم خرداد، در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1402/3/6 ۱۴:۱۱
گزارش تصویری شب یکصد سالگی محمدعلی موحد _ بخش اول شب یکصد سالگی «محمّدعلی موحّد»، در سلسله شب‌های بخارا، عصر سه‌شنبه، دوم خرداد، در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی برگزار شد. 1402/3/6 ۱۴:۰۳