بررسی کتاب «سیرۀ رسول اللّه» اثر عباس زریاب خویی

1404/9/8 ۱۳:۱۳

چهل‌ودومین نشست «صد کتاب ماندگار قرن» یکشنبه ۹ آذر در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار می‌شود و به بررسی کتاب «سیرهٔ رسول‌الله» اختصاص دارد.

به گزارش روابط‌عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، این نشست با حضور علی بهرامیان و سید صادق سجادی، پژوهشگران تاریخ و متون، برگزار می‌شود و در آن، ساختار پژوهشی اثر، روش نقد منابع و جایگاه این کتاب در سنت سیره‌نگاری معاصر بررسی می‌شود. دبیری برنامه را هدا جلیلی، دانش‌آموخته تاریخ اسلام، بر عهده دارد. این برنامه روز یکشنبه ۹ آذر از ساعت ۱۰ تا ۱۲ در مرکز همایش‌های بین‌المللی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار می‌شود.

«سیرهٔ رسول‌الله» از برجسته‌ترین آثار علمی عباس زریاب خویی در حوزه تاریخ اسلام به شمار می‌رود و به‌سبب اتکای آن به تحلیل انتقادی روایت‌ها، بررسی منابع اصیل و بازسازی زمینه‌های اجتماعی و فرهنگی صدر اسلام، در پژوهش‌های دانشگاهی اهمیت ویژه یافته است. این اثر با نگاهی تحلیلی به وقایع زندگی پیامبر(ص) نگاشته شده و با روش‌شناسی دقیق خود، الگویی برای تاریخ‌نگاری علمی در زبان فارسی فراهم کرده است.

عباس زریاب خویی، متولد ۱۲۹۷ خوی، تحصیلات حوزوی را در قم آغاز کرد و نزد استادانی چون سید محمد یزدی، سید احمد خسروشاهی و شیخ محمدعلی کرمانی به فراگیری فقه و اصول پرداخت. او هم‌زمان به فلسفه اسلامی نیز روی آورد و در جلسات شرح منظومه حاج ملاهادی سبزواری  که توسط امام خمینی(ره) تدریس می‌شد حضور یافت. زریاب درباره این دوران می‌نویسد: «او (امام خمینی) پس از خواندن یکی دو جمله از متن، با بیانی پرشور به تقریر درس از خارج می‌پرداخت و گاه فضای کلاس به خطابه‌ای پرهیجان بدل می‌شد…»

زریاب پس از این دوره با دریافت بورسیه تحصیلی راهی آلمان شد و تحصیلات خود را در مقطع دکتری تاریخ به پایان رساند. او پس از بازگشت به ایران، در حوزه‌های تاریخ، نسخه‌پژوهی و ترجمه آثار متعددی پدید آورد؛ از جمله «تاریخ ایرانیان و عرب‌ها در زمان ساسانیان»، «اطلس تاریخی ایران» و «آیینه‌جام». وی در ۱۴ بهمن ۱۳۷۳ در تهران درگذشت.

مجموعه نشست‌های «صد کتاب ماندگار قرن» با هدف مرور و تحلیل آثار شاخص تألیفی و پژوهشی معاصر فارسی از سوی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار می‌شود و تاکنون چهل‌ویک اثر برجسته در این چارچوب بررسی شده است.