ادیان و عرفان

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

بلیانی، امین الدین | محمدجواد شمس بَلْیانی، امین‌الدین محمد بن علی بن مسعود بلیانی (668-11 ذیقعدۀ 745ق / 1270-16 مارس 1345م)، عالم و عارف كازرونی معاصر با آل اینجو. كهن‌ترین و مهم‌ترین منبع در شرح احوال و زندگانی او، كتاب مفتاح الهدایة و مصباح العنایة است كه توسط محمود بن عثمان، یكی از مریدان وی، نگاشته شده است.
بلیانی، اوحدالدین | محمدجواد شمس بَلْیانی، اوحدالدین عبدالله بن مسعود بن محمد (د 683 یا 686ق / 1284 یا 1287م)، عارف و دانشمند كازرونی.
بنان حمال | امیر جابری بُنان حَمّال، ابوالحسن بنان بن محمدبن حَمدان، معروف به حمال (د 3 رمضان 316ق / 20اكتبر 928م)، صوفی مشهور مصری. نام جد وی را در برخی منابع بجز حمدان نیز یاد كرده‌اند
بنوری | محمدجواد شمس بَنوری‌، ابوعبدالله‌ آدم‌ بن‌ اسماعیل‌، ملقب‌ به‌ معزالدین‌ (د 13 شوال‌ 1053ق‌ / 15 دسامبر 1643م‌)، از عارفان‌ سلسلۀ نقشبندیۀ مجددیه‌ و از نامدارترین‌ خلفای‌ شیخ‌ احمد سرهندی‌
بنی اهدل | مریم فلاحتی موحد بَنیْ اَهْدَل، لقب خاندان یمنی بزرگی كه بسیاری از آنان صوفی، ادیب، فقیه، شاعر، اصولی، نحوی، متكلم و مؤلف بوده‌اند. این خاندان را كه نسبشان به امام جعفر صادق (ع) می‌رسد و در جنوب غربی جزیرةالعرب ساكن بوده‌اند، «مهادله» نیز گفته‌اند
بودایی، آیین | مریم فلاحتی موحد بودایی، آیین، یكی از بزرگ‌ترین آیینهای جهان كه به ویژه در قارۀ آسیا پیروان پرشماری دارد. این آیین كه در حدود سدۀ 6ق م با تعلیمات گئوتمه بودا در هند به ظهور رسید، در طی چند سدۀ بعد در مناطق اطراف هند و به ویژه در شمال آن گسترش پر شتابی یافت.
بورکلوجه مصطفی |
بوزجانی، درویش علی | محمدجواد شمس بوزْجانی، درویش علی، عارف، عالم و شرح‌حال‌نویس سدۀ 9 و 10ق / 15 و 16م. دانسته ها دربارۀ بوزجانی اندك، و منحصر به اطلاعات مختصری است كه او خود در كتاب روضة الریاحین به دست داده است.
بوشنجی |
بهاءالدین زکریای ملتانی | غلامعلی آریا بَهاءُ‌الدّینْ زَكَریای‌ مُلْتانی‌، عارف‌ سدۀ 6 و 7ق‌ /12 و 13م‌ و مروج‌ طریقۀ سهروردیه‌ در هند. كنیۀ او ابومحمد، و خود معروف‌ به‌ بهاء الحق‌ بود و القاب‌ دیگری‌ چون‌ غوث‌ العالمین‌ و بدرالمشایخ‌ داشت‌. وی‌ هاشمی‌ نسب‌ و قریشی‌ بود و تبارش‌ به ‌اسد بن ‌هاشم ‌عبدمناف‌ می‌رسید.
بهاءالدین متو | مرجان افشاریان بَهاءُالدّینْ مَتّو، متخلص‌ به‌ بهاء (1180- 1248ق‌ /1766- 1832م‌)، شاعر، عارف و از خاندان علمای‌ كشمیر. اهمیت‌ او بیشتر به‌ سبب‌ آثار وی‌ دربارۀ تذكره‌ نویسی‌ صوفیه‌ و تفسیر عقاید عرفانی‌ است‌.
بهاءالدین سلطان ولد | لیلا رحیمی بهمنی بَهاءُالدّینْ سُلْطانْ وَلَد، محمد بن‌ جلال‌الدین‌ محمد، معروف‌ به‌ سلطان‌ ولد و متخلص‌ به «ولد» (25 ربیع‌الاخر 623-712ق‌ /25 آوریل‌ 1226-1312م‌)، فرزند بزرگ‌ و دومین‌ جانشین‌ مولانا جلال‌الدین‌ بلخی‌. نام‌ او در برخی‌ منابع‌ بهاءالدین‌ احمد آمده‌ است‌، اما با توجه‌ به‌ تصریح‌ افلاكی‌ بر آنكه‌ مولانا در بزرگد...
بهاء ولد |
بهاءالدین ولد | پروانه محمدی بَهاءُالدّین‌ وَلَد، محمد بن‌ حسین‌ خطیبی‌ بكری‌ (543 - 628ق‌ / 1148-1231م‌)، معروف‌ به‌ بهاء ولد «سلطان‌ العلماء»، عارف‌، واعظ، از مشایخ‌ صوفیه‌ و پدر جلال‌الدین‌ محمد مولوی‌.
بهاءالدین نقشبند | محمد کریمی زنجانی اصل بَهاءُالدّینِ نَقْشْبَنْد، خواجه‌ محمدبن‌ محمد بن‌ محمد بخاری‌ (718-791ق‌ /1318-1389م‌)،عارف‌ نامدار ومؤسس‌ سلسلۀ نقشبندیه‌ كه‌ نزد تركان‌ به‌ شاه‌ نقشبند مشهور است‌.
بهتایی |
بهدینان | کتایون مزداپور بهْدینان‌، گویش‌، عنوانی‌ كه‌ بر زبان‌ ویژۀ بهدینان‌ ایرانی‌، یعنی‌ ایرانیان‌ زردشتی‌ اطلاق‌ می‌گردد و یكی‌ از گویشهای‌ مركزی‌ ایران‌ است‌. زردشتیان‌ ایران‌ اصولاً در قرون‌ اخیر در كرمان‌ و یزد می‌زیسته‌اند و زبان‌ خود را دری‌ و گوری‌ و گورونی می‌نامیده‌اند. گور در این‌ گویش‌ به‌ معنای «مرد» و «زردشتی‌» و صور...
بیجان |
بی خبر بلگرامی | مرجان افشاریان بیْ‌خَبَرِ بِلْگِرامی‌، میر عظمت‌الله‌ حسینی‌ واسطی‌ بلگرامی‌ (د ذیقعدۀ 1142 /مۀ 1730)، متخلص‌ به «بی‌خبر»، عارف‌، شاعر و هنرمند سدۀ 12ق‌ /18م‌. پدر او میر لطف‌ الله‌ احمدی‌، معروف‌ به‌ شاه‌ لدها (د 1143 ق‌) اهل‌ طریقت‌ بود و اصل‌ ایشان‌ از سادات‌ حسینی‌ واسط است‌ كه‌ در بلگرام‌ سكنا گزیدند.
بیدوازی |
بیرام ولی |
بیرامیه | توفیق هاشم پور سبحانی بِیرامیه‌، طریقه‌ای‌ ترك‌ منسوب‌ به‌ حاجی‌ بیرام‌ ولی‌ (753-833ق‌ /1352-1430م‌) كه‌ در آناتولی‌ و سرزمینهای‌ بالكان‌ پیروان‌ بسیار داشت‌.
بیومیه | لیلا رحیمی بهمنی بَیومیه‌، یكی‌ از طریقه‌های‌ صوفیۀ مصر، منسوب‌ به‌ نورالدین‌ علی‌ بن‌ حجازی‌ بن‌ محمد بیومی‌ (1108-1183ق‌ / 1696-1769م‌).
بیومی |
پاتنجل |
پارسا |
پارسائیه |
پالمبانی | فاطمه لاجوردی پالِمْبانی‌، عبدالصمد (1116-1203ق‌ / 1704-1789م‌)، عالم‌ و صوفی‌ سوماترایی‌. از جزئیات‌ زندگی‌ وی‌ اطلاع‌ چندانی‌ دردست‌ نیست‌؛ تنها می‌دانیم‌ كه‌ پدرش‌ عبدالله‌ نام‌ داشت‌ و او خود، چنان‌كه‌ از نسبتش‌ پیداست‌، از شهر پالمبانگ‌، مركز استان‌ سوماترای‌ جنوبی‌ برخاسته‌ بود.
پانی پتی، محمد | سمانه تولیتی پانیْ پَتی‌، محمدبن‌ محمود ملقب‌ به‌ جلال‌الدین‌ محمدكبیر الاولیاء (د 765ق‌ / 1363م‌)، صوفی‌ برجستۀ طریقۀ چشتیۀ صابریه‌ در هند.
پانی پتی، ثناءالله | محسن خالقی پانیْ پَتی‌، ثناءالله‌، قاضی‌ محمد ثناءالله‌ پانی‌ پتی‌ عثمانی‌ (1143-1225ق‌ / 1730-1810م‌)، صوفی‌ برجستۀ طریقۀ مجددی‌ نقشبندی‌، عالم‌ و فقیه‌ حنفی‌ شبه‌ قاره‌.
پریشان لر | عبدالمحمد روح بخشان پَریشانِ لُر، ملاابوالقاسم‌ مشهور به‌ ملاپریشان‌، عارف‌ و شاعر نامدار لُر.
پسیخانی |
پوریای ولی | حسین لاشیء پورْیایِ وَلی‌، پهلوان‌ محمود خوارزمی‌، مشهور به‌ پوریای‌ ولی‌ و متخلص‌ به‌ قتالی‌ (د 722ق‌ / 1322م‌)، عارف و شاعر. جزء نخست‌ لقب‌ او به‌ اختلاف‌ روایات‌ پوریار، پوربار، بوربا، پریار، پوریار، پكیار و بوكیار نیز آمده‌ است
ادریس | فرامرز حاج منوچهری اِدْریس‌، از پیامبران‌ الهی‌ یاد شده‌ در قرآن‌ مجید كه‌ بر پایۀ روایات‌ از تبار شیث‌ بن‌ آدم‌ بود و در روزگاری‌ میان‌ آدم‌ و نوح‌ برای دعوت‌ به‌ یكتاپرستی‌ برانگیخته‌ شد. وی‌ با اَخنوخ‌ (خِنوخ‌) یاد شده در عهدین‌ یكی‌ پنداشته‌ شده‌ است‌. در اشارات‌ كوتاه‌ قرآن‌، ادریس‌ «صِدّیقی‌» از انبیا شمرده‌ شده‌ (مریم‌/ ...
ادریسیه | محمدجواد شمس اِدْریسیه‌، یا احمدیه‌ از شاخه‌های‌ طریقت‌ شاذلیه‌ كه‌ در اوایل‌ سدۀ 13ق‌ توسط احمد بن‌ ادریس‌ (نك‍‍ : ه‍ د، ابن‌ ادریس‌) بنیاد نهاده‌ شد و در مكه‌، یمن‌، سودان‌، مصر و لیبی‌ انتشار یافت‌.
ارادت | حسین لاشیء , محمدجواد شمس اِرادَت‌، در لغت‌، مصدر باب‌ افعال‌ از ریشۀ «رَوَدَ» به‌ معنی‌ خواستن‌، میل‌ و قصد و آهنگ‌ است‌ (ابن‌منظور، مادۀ رود؛ صفی‌پوری‌، 2/ 483).
اسرائیل |
اسرار التوحید |
اسحاقیه |
اسفراینی |
اسفراینی | فریبا جایدرپور اِسْفَراینی‌، ابومحمد نورالدین‌ عبدالرحمان‌ بن‌ محمد بن‌ محمد كسرقی‌ (4 شوال‌ 639 -717ق‌/ 7 آوریل‌ 1242-1317م‌)، از مشایخ‌ طریقت‌ كبرویه‌ و مؤسس‌ شعبۀ نوریۀ اسفراینیه‌.
اسکندری | محمدجواد شمس اِسْكَنْدَری‌، ابوسلیمان‌ شرف‌الدین‌ داوود بن‌ عمر بن‌ ابراهیم‌، فقیه‌ مالكی‌ و عارف‌ شاذلی‌ سده‌های‌ 7- 8ق‌/ 13-14م‌. او به‌ ابن‌ باخلا (یا ابن‌ ماخلا)، و در میان‌ پیروان‌ طریقۀ شاذلیه‌ به داوود باخلی‌ نیز مشهور بوده‌ است‌ (ابن‌ملقن‌،517؛ شعرانی‌، الانوار...،1/ 129،الطبقات‌...،1/ 188؛غنیمی‌، 27- 28؛ نیز نك‍ ...
اسماعیل انقروی |
اسماعیل بن نجید |
اسماعیل حقی بروسوی | حسین لاشیء اِسْماعیل‌ حَقّی‌ بُروسَوی‌، (یا اسكداری‌، اسكوداری‌) (1063 - 1137ق‌/ 1653- 1725م‌)، مفسر، شاعر و از مشایخ‌ فرقۀ جَلوتیه‌. كنیۀ او ابوالفدا، نام‌ پدرش‌ مصطفی‌ و جدش‌ بایرام‌ قاووش‌ پسر شاه‌ خدابنده‌ بود. پدر اسماعیل‌ در استانبول‌ می‌زیست‌ و یك‌ سال‌ پیش‌ از تولد وی‌ به‌ سبب‌ آتش‌ گرفتن‌ خانه‌ و از هم‌ پاشیدگی...
اسمر | محمدجواد شمس اَسْمَر، عبدالسلام‌ بن‌ سلیم‌ فیتوری‌ (ربیع‌الاول‌ 880 - رمضان‌ 981/ ژوئیۀ 1475 - ژانویۀ1574)،عارف‌ و احیاكنندۀطریقۀ عروسیه‌ (ه م‌). لقب‌ «اسمر»به‌گفتۀ خود عبدالسلام‌ به‌سبب‌ شب‌ زنده‌داریهایش‌ در عبادت‌ به‌ او داده‌ شده‌ است‌ (برمونی، 86 -87)؛ برخی نیز گفته‌اند وی‌ را از آن‌رو اسمر نامیدند كه‌ پوست‌ چهره‌اش‌...
اسمیث | مینا حفیظی اِسْمیث‌، مارگارت (1884-1970م‌/ 1263- 1348ش‌)، از نخستین زنان خاورشناس انگلستان كه در معرفی اسلام و تصوف به ویژه احوال‌، آثار و عقاید برخی از بزرگان صوفیه سهم بسزایی داشته است‌.
اسماعیل بن عبدالله بن عبدالرحیم |
اشراق* |
اشرف اوغلی | توفیق هاشم پور سبحانی \ašraf-oqlī\، عبدالله بن احمد اشرف بن محمد رومی، صوفی و شاعر سدۀ 8 - 9 ق / 14- 15 م و مؤسس طریقت اشرفیه در ترکیۀ عثمانی.

ادیان و عرفان

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

ادیان و عرفان

ورود به سایت

ثبت نام