فقه، علوم قرآنی و حدیث

نمایش تا از مورد
نتیجه جستجو برای :
  • ابن متویه |
  • ابن مجاهد | ابوبكر احمد بن موسی بن عباس (245-20 شعبان 324ق / 859-13 ژوئيۀ 936م)، مقری بزرگ بغداد و نخستين كسی كه قرائات سبع را رسميت بخشيد.
  • ابن محاملی |
  • ابن متوج | جمال‌الدين احمد بن عبدالله بن محمد بن علی بن حسن بحرانی، عالم امامی بحرين در سده‌های 8 و 9ق / 14 و 15م.
  • ابن محبوب | حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بن وهب سَرّاد (زراد) بَجَلی (149-224ق / 776- 839م)، از راويان امامی كوفه.
  • ابن مخلد، ابوعبدالله | ابوعبدالله محمد بن مخلد بن حفص دوری عطار (233-24 جمادی‌الآخر 331ق / 848-5 مارس 943م)، محدث بغدادی.
  • ابن مخلد، ابوالحسن | ابوالحسن محمد بن محمد بن محمد بن ابراهيم بزاز (329-11 ربيع‌الاول 419ق / 941- 9 آوريل 1028م)، محدث و فقيه حنفی بغدادی.
  • ابن محیصن | محمد بن عبدالرحمن سهمی (د 122 يا 123ق / 740 يا 741م)، قاری مكه و از قاريان چهارده‌گانه.
  • ابن مدینی | ابوالحسن علی بن عبدالله بن جعفر بن نجيح (161 يا 162- 28 ذيقعدۀ 234ق / 778 يا 779-23 ژوئن 849م)، از پيشروان علوم حديث در بغداد.
  • ابن مرحل، ابوعبدالله | ابوعبدالله محمد بن عمر بن مكی بن عبدالصمد، ملقب به صدرالدين (شوال 665-24 ذيحجۀ 716 / ژوئيۀ 1267- 9 مارس 1317م)، شاعر و فقيه شافعی.
  • ابن مردویه | ابوبكر احمد بن موسی بن مردويه ابن فورك (323-24 رمضان 410ق / 935-23 ژانويۀ 1020م)، از محدثان بزرگ اصفهان.
  • ابن مرزوق | نام مشترك افراد خاندانی مالكی مذهب از مغرب. اصل ايشان از جنوب افريقيه بود كه به تلمسان مهاجرت كردند و در آنجا سكنی گزيدند. بيش از 10 نفر از افراد اين خانواده جزو بزرگان علم و ادب و فقه و سياست بودند و بی‌گمان 2 تن از آنان: محمد خطيب و محمد حفيد تأثير بسزايی در فرهنگ مغرب اسلامی برجا نهاده‌اند.
  • ابن مسدی | ابوبكر، محمد بن يوسف بن موسی ازدی مُهَلّبی، غرناطی ملقب به جمال‌الدين (599- شوال 663ق / 1203- ژوئيه اوت 1265م)، محدث، مقری و فقيه اندلسی.
  • ابن مسعود، ابوعبدالرحمن | ابوعبدالرحمن عبدالله بن مسعود بن غافل (د 32 يا 33ق / 653م)، از اصحاب مشهور پيامبر (ص). در برخی منابع نام نيای او را حبيب و حارث نيز ضبط كرده‌اند (ابن هشام، 1 / 254؛ ابن عساكر، 39 / 4- 9؛ قس: كلبی، 131؛ بلاذری، انساب، 1 / 204).
  • ابن مسکان | ابومحمدعبدالله (د قبل از 183ق / 799م)، از راويان امام موسی كاظم (ع). وی در كوفه می‌زيسته و از موالی قبيلۀ عنزه و به نقلی قبيلۀ عجل بوده است (نك‍ : ابن بابويه، «مشيخة»، 58؛ نجاشی، 214).
  • ابن معلم |
  • ابن معیه |
  • ابن مغازلی | عنوان دو تن از محدثان و فقيهان مالكی واسط كه در سده‌های 5-6ق / 11-12م می‌زيسته‌اند.
  • ابن معین |
  • ابن مغلس | ابوالحسن عبدالله بن احمد بن محمد بغدادی (د 4 جمادی‌الثانی 324ق / 29 آوريل 936م)، فقيه ظاهری. از جزئيات زندگی او اطلاعی در دست نيست.
  • ابن مفتاح | ابوالحسن عبدالله بن ابی‌القاسم (د 877ق / 1472م)، فقيه زيدی. از زندگی او اطلاع چندانی در دست نيست.
  • ابن مفلح |
  • ابن مفلح | نام افراد خاندانی از فقيهان حنبلی دمشق كه در سده‌های 8-11ق / 14-17م دارای مقامات علمی و اجتماعی بوده‌اند.
  • ترتیل | اصطلاحی قرآنی به معنای شمرده، درست، روان، سنگین و آهنگین خواندن متن قرآن کریم که در سیره و سنت نبوی (ص) تبیین شده، و از طریق اخبار و آثار به کتابهای لغت راه یافته، و به عنوان وصفی ممتاز برای هر سخن و کلام شناخته شده است؛ چنان‌که در خبر است که «در کلام رسول الله(ص) ترتیل بود» (ابوداوود، 4/ 260؛ ابن ابی شیبه، 5...
  • ترجمه قرآن | کوششی برای بازگرداندن معانی قرآنی از اصل عربی به زبانهای مختلف که در طول تاریخ اسلام با جلوه‌های مختلف تفسیری، ادبی و هنری قرین شده است.
  • ترکه |
  • ترمسی | محمد محفوظ بن عبدالله جاوی(12 جمادی‌الاول 1285 ـ رجب 1338ق / 1 سپتامبر 1868 ـ آوریل 1920م)، فقیه، محدث، مُقری، عالم شافعی و یکی از ارکان اصلی «مدرسۀ» جاوه‌ایهای مکه.
  • ترمذی، ابوعیسى | ابوعیسى محمد بن عیسی بن سَوره (ح 210-279ق/ 825-892م)، از محدثان نامدار ماوراءالنهر. وی شهرت خود را بیشتر از کتاب الجامع الکبیر یا سنن گرفته است که یکی از صحاح سته به‌شمار می‌رود.
  • ترمذی |
  • تزاحم | اصطلاحی فقهی و اصولی ناظر به تقابل دو حق یا حکم شرعی. ریشۀ زَحَمَ به معنای تراکم افراد یا اشیاء در مکانی خاص به‌نحوی که موجب ‌تنگی جا شود (خلیل بن احمد، 3/ 166)، در باب تفاعل در موارد ناسازگاری و درگیری دوسویه به‌کار می‌رود (نک‍ : ابن منظور، نیز تاج العروس، ذیل زحم). در اصطلاح اصول فقه به‌مواردی که دو حکم شرع...
  • تسامح | عنوان قاعده‌ای در فقه که بر ضروری نبودن احراز شرایط حجیت خبر واحد در مستند احکام مستحب دلالت دارد. منظور از تسامح آسان‌گیری در پذیرش روایت، و مراد از سنن احکام مستحبی است که گاه آن را به مکروهات و نیز به آداب و دستورات اخلاقی تعمیم می‌دهند.
  • تزکیه | واژه‌ای مطرح در فرهنگ تربیتی قرآن و اصطلاحی در علم حدیث و امر قضا که از آن مفهوم پاکیزه‌سازی اراده می‌شود.
  • تسبیب | اصطلاحی در فقه و حقوق اسلامی ناظر به گونه‌ای از مسئولیت در قبال ضرر وارد به غیر. سَبَب در لغت به معنی ریسمان است و به طور کلی هر چیزی است که به واسطۀ آن، به چیز دیگری می‌رسند (جرجانی، 103؛ راغب، 220؛ ابن منظور، ذیل سبب). فقها برای این اصطلاح تعاریف مختلفی ذکر کرده‌اند؛ از جمله: چیزی است که اگر نبود، تلف حاصل ...
  • تسبیح، یا سبحه | تسبیح، یا سبحه، رشته‌ای از گره، دانه‌های گیاهی، مهره‌های سنگی و سفالی که با آن شمار ذکرها، اوراد و جز آنها را نگاه می‌دارند. نظرات مختلفی دربارۀ واژۀ تسبیح (در عربی سُبحه و مُسْبَحه) وجود دارد: برخی این واژه را تصحیف تسلیخ و تشلیخ (به معنای سجاده و جانماز) و از غلطهای مشهور می‌دانند (هدایت، ۲۶۹). برخی دیگر با...
  • تسعیر | اصطلاحی در فقه اسلامی به معنای معین کردن نرخ بر کالا و الزام فروشنده به رعایت آن. بدیهی است که این تعیین نرخ باید از سوی کسی انجام گیرد که دارای اختیارات حکومتی است. تسعیر از نظر لغوی از واژه «سِعْر» به معنای قیمت و نرخ جدا شده، و به معنای تعیین نرخ است (جوهری، ابن منظور، ذیل سعر).
  • تشریق | عنوانی برای روزهای 11تا13 ذیحجه. بخش مهمی از مناسک حج در همین ايام صورت می‌گیرد و بنابراین در فرهنگ اسلامی به داشتن آداب و جایگاهی ویژه ممتاز شده است. در صدر اسلام و سده‌های متقدم، هرکدام از این 3 روز نیز برای خود نامهایی ویژه داشته‌اند (نک‍ : ماوردی، 4/ 194؛ شوکانی، 5/ 82). در برخی از منابع، از اين ايام به ع...
  • تشهد |
  • تصویب و تخطئه |
  • تطنجیه | عنوان خطبه‌ای منسوب به حضرت علی(ع) که از حیث تاریخ اندیشه‌های غیررسمی در میان امامیه، درخور اهمیت است.
  • تطریب |
  • تطهیر | عنوان آیۀ 33 از سورۀ احزاب (33) که ناظر بر فضیلت اهل بیت پیامبر(ص) و تطهیر آنان است. در سراسر این آیه گروهی از نزدیکان پیامبر(ص) مخاطب قرار گرفته‌اند؛ آیه از دو بخش تشکیل شده است که هم از نظر زبانی و هم از نظر مفهومی با یکدیگر تفاوت دارند:
  • تعادل و تراجیح |
  • تعارض ادله | اصطلاحی در اصول فقه برای رابطه میان دو یا چند دلیل، که در عین دارا بودن شرایط حجیت، در مدلول تنافی دارند. این خود زمینۀ مبحثی در علم اصول فقه نیز هست که در آن به بررسی شیوه‌های گزینش مستند حکم شرعی از میان ادلۀ تعارض می‌پردازند. در شرایط تعارض، از آنجا که امکان صدور هم‌زمان احکام متنافی از سوی شارع ممتنع است،...
  • تعارف | مفهومی اجتماعی، به کار رفته در یکی از مشهورترین آموزه‌های قرآنی (حجرات/ 49/ 13). مطابق این آموزه، حکمت اختلاف در ایجاد ملتها و قبایل گوناگون، تعارف، یا شناخت متقابل انسانها با یکدیگر دانسته شده است.
  • تعبد | اصطلاحی در فرهنگ اسلامی که ناظر به بندگی خالصانه و اطاعت بی‌شائبۀ انسان نسبت به خداوند است.
  • تعدیل |
  • تعزیر |
  • تعصیب |
  • تعقیبات | عنوانی در فقه و آداب دينی ناظر به مجموعه‌ای از اعمال مستحب که به دنبال نماز انجام می‌گيرد.
  • تغابن | شصت و چهارمین سوره از قرآن کریم، از «سُوَر مُسَبَّحات» و بنابر مشهورترین قول، صد و هشتمین سوره به ترتیب نزول. ردیف این سوره را در ترتیب نزول، 97، 105، 106 و 109 نیز دانسته‌اند (نک‍ ‍: رامیار، 676). شمار آیات این سوره را بدون اختلاف 18 (سخاوی، 1/ 221)، کلمات آن‌را 241، و حروفش را 070،1 (فیروزآبادی، 1/ 467) گفت...

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: