مقالات

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

نتیجه جستجو برای : آصف

ابن ازرق | محمد آصف فکرت اِبْنِ اَزْرَق‌، نافع‌ بن‌ ازرق‌ بن‌ قیس‌ بن‌ نهار بن‌ انسان‌ بن‌ اسد بن‌ صبرة بن‌ ذُهل‌ بن‌ الدّول‌ بن‌ حنیفۀ بكری‌ وائلی‌ مكنی‌ به‌ ابوراشد (مق‍ 65 ق‌/ 685 م‌)، رئیس‌ ازارقه‌ كه‌ فرقه‌ای‌ از خوارج‌ بودند. نافع‌ اهل‌ بصره‌ بود، ولی‌ پدرش‌ ازرق‌، برده‌ای‌ رومی‌ و آهنگر بود و گفته‌اند كه‌ ابن‌ ازرق‌ از بنی‌ حن...
ابن ایاس | محمد آصف فکرت اِبْنِ اِياس‌، يا اَياس‌ (در گويش‌ عاميانه‌)، ابوالبركات‌ محمد بن‌ احمد بن‌ اِياس‌ ناصری‌ حنفی‌ (6 ربيع‌الآخر 852 ـ پس‌ از 928 ق‌/ 9 ژوئن‌ 1448-1522 م‌)، مورخ‌ مصری‌. نيای‌ پدری‌ او، فخری‌ اِياس‌ (د 853 ق‌/ 1449 م‌) كه‌ از مماليك‌ سلطان‌ ظاهر برقوق‌ بود و به‌ نام‌ يا لقب‌ نخستين‌ صاحب‌ خود، «من‌ جنيد» خوانده‌...
ابن بابویه، ابوالحسن | محمد آصف فکرت اِبْنِ بابِويْه، ابوالحسن‌ علی‌ بن‌ حسين‌ بن‌ موسی‌ بن‌ بابويه‌ قمی‌ (د 329 ق‌/ 941 م‌)، فقيه‌، محدث‌ شيعی‌ و مرجع‌ مردم‌ قم‌ و اطراف‌ آن‌. بابْوَيْه‌ يا بابُويه‌ كه‌ نام‌ جد بزرگ‌ اوست‌، يك‌ نام‌ كهن‌ ايرانی‌ و سامی‌ است‌ كه‌ در روزگار پس‌ از ظهور اسلام‌ نيز افرادی‌ به‌ اين‌ نام‌ موسوم‌ بوده‌اند (يوستی‌، 55)...
ابن بارزی | محمد آصف فکرت اِبْنِ بارِزی‌، ابوالقاسم‌ هبةالله‌ بن‌ عبدالرحيم‌ بن‌ ابراهيم‌ بن‌ هبةالله‌ ابن‌ بارزی‌ جُهَنی‌ حموی‌ ملقب‌ به‌ شيخ‌الاسلام‌ و شرف‌الدين‌ (645 - 738 ق‌/ 1247- 1337 م‌)، قاضی‌ القضاة و دانشمند شافعی‌. پدرش‌ كه‌ در منابع‌ متأخرتر عبدالرحمن‌ خوانده‌ شده‌ است‌ (عامری‌، 604) نيز قاضی‌ القضاة حماة و مردی‌ عالم‌ و ...
ابن بزری | محمد آصف فکرت اِبْنِ بَزْری‌، زين‌الدين‌ جمال‌ الاسلام‌ ابوالقاسم‌ عمر بن‌ محمد بن‌ احمد بن‌ عِكْرِمۀ جَزَری‌ (471-560 ق‌/ 1078-1165 م‌)، فقيـه‌ شافعی‌. ابن‌ بزری‌ اهـل‌ جزيـرۀ ابن‌ عُمَر ــ شهری‌ در شمال‌ موصل‌ (اكنون‌ در تركيه‌) كه‌ از آن‌ تا موصل‌ سه روز راه‌ و محاط به‌ دجله‌ است‌ (ياقوت‌، 2/ 138) ــ و امام‌، فقيه‌، مفت...
ابن بطلان | محمد آصف فکرت اِبْنِ بُطْلان‌، ابوالحسن‌ مختار (يا يوانيس) بن‌ حسن‌ بن‌ عبدون‌ ابن‌ سعدون‌ بن‌ بطلان‌ (د پس‌ از 455 ق‌/ 1063 م‌)، پزشك‌ مسيحی‌ بغدادی‌. وی‌ مدتی‌ نزد ابوالفرج‌ عبدالله‌ بن‌ طيب‌ بغدادی‌ طب‌ و فلسفه‌ خواند (ابن‌ ابی‌ اصيبعه‌، 2/ 238) و بزرگ‌ترين‌ شاگرد و مورد احترام‌ فراوان‌ او بود (قفطی‌، 207). ابن‌ بطلان‌ ...
ابن بقیله | محمد آصف فکرت اِبْنِ بُقَيْله‌، عبدالمسيح‌ بن‌ عمرو بن‌ قيس‌ بن‌ حيان‌ غسانی‌ ازدی‌ مسيحی‌، عرب‌ جاهلی‌ كهنسالی‌ كه‌ در رخدادهای‌ مهم‌ اوايل‌ اسلام‌ از او نام‌ برده‌اند.
ابن بنا، ابوعلی | محمد آصف فکرت اِبْنِ بَنّا، ابوعلی‌ حسن‌ بن‌ احمد بن‌ عبدالله‌ بن‌ بناء بغدادی‌ حنبلی‌ (396-5 رجب‌ 471 ق‌/ 1006-11 ژانويۀ 1079 م‌)، عالم‌ علوم‌ قرآنی‌، محدث‌، فقيه‌ و استاد در انواع‌ علوم‌. وی‌ در بغداد زاده‌ شد. ابن‌بنا را داماد علی‌ بن‌ حسن‌ قرميسينی‌ (د 460 ق‌/ 1068 م‌) دانسته‌ و گفته‌اند كه‌ دختر قرميسينی‌، مادر ابونصر...
ابن بهلول | محمد آصف فکرت اِبْنِ بُهْلول‌، ابوجعفر احمد بن‌ اسحاق‌ تنوخی‌ انباری‌ (231- 318 ق‌/ 846-930 م‌)، قاضی‌ حنفی‌، اديب‌، لغوی‌، نحوی‌ و شاعر. وی‌ در انبار (عراق‌) زاده‌ شد. پدرش‌ از حافظان‌ بزرگ‌ بود كه‌ ابن‌ عُيينه‌ و طبقه‌اش‌ را دريافته‌ بود و برادرش‌ بهلول‌ نيز محدثی‌ معتبر بود كه‌ از سعيد ابن‌منصور و طبقه‌اش‌ روايت‌ می‌كرد...
ابن بواب | محمد آصف فکرت اِبْنِ بَوّاب‌، ابوالحسن‌ علی‌ بن‌ هلال‌ (د 413 ق‌/ 1022 م‌)، خوشنويس‌ و مُذَهَّب‌ معروف‌، منابع‌ متأخر لقب‌ علاءالدين‌ را هم‌ به‌ نام‌ او افزوده‌اند (GAL, S, I/ 434؛ هوار، 80). زادروز و زادگاهش‌ را نمی‌دانيم‌، ولی‌ معلوم‌ است‌ كه‌ بيشتر زندگی‌ را در بغداد گذرانيده‌ است‌. پدرش‌ هلال‌، دربانِ‌ آل‌ بويه‌ (ابن‌ت...
ابن تغری بردی | محمد آصف فکرت اِبْنِ تَغْری‌ بِردْی،‌ ابوالمحاسن‌ جمال‌الدين‌ يوسف‌ بن‌ تغری‌ بردی‌ بن‌ عبدالله‌ ظاهری‌ حنفی‌ (ح‌ 812-874 ق‌/ 1409- 1469 م‌)، مورخ‌ مسلمان‌. وی‌ در خانۀ امير منجك‌، جنب‌ مدرسۀ سلطان‌ حسن‌ در قاهره‌ زاده‌ شد (مرجی‌، 1/ 10) و به‌ گفتۀ خود ابن‌ تغری‌ بردی‌ در النجوم‌ (14/ 118) تولدش‌ تخميناً پس‌ از 811 ق‌ بوده...
ابن ثمنه | محمد آصف فکرت اِبْنِ ثُمْنه‌، محمد بن‌ ابراهيم‌ ملقب‌ به‌ القادر بالله‌ (مق‍ 454 ق‌/ 1062 م‌)، فرمانروای‌ بالاستقلال‌ سيسيل‌ (صِقِليه‌). وی‌ اگر چه‌ مسلمان‌ بود، ولی‌ باعث‌ شد آن‌ جزيره‌ از دست‌ مسلمانان‌ خارج‌ شود و به‌ تصرف‌ مسيحيان‌ (نورمانها) درآيد. چون‌ حكومت‌ حسن‌ صمصام‌ آخرين‌ حاكم‌ كلبی‌ در 444 ق‌/ 1052 م‌ به‌ پايا...
ابن جابر، شمس الدین | محمد آصف فکرت اِبْنِ جابِر، شمس‌الدين‌ ابوعبدالله‌ محمد بن‌ جابر بن‌ محمد وادی‌ آشی‌ اندلسی‌ تونسی‌ (673- 749 ق‌/ 1274- 1348 م‌)، راوی‌ و محدث‌ مالكی‌. اصل‌ وی‌ از ودای‌ آش‌ غرناطه‌ بود، اما خود در جمادی‌الآخر 673 ق/ دسامبر 1274 م در تونس‌ زاده‌ شد (ابن‌ فرحون‌، 311؛ ابن‌ حجر، 5/ 152) و همانجا پرورش‌ يافت‌. از پدر خويش‌ جا...
ابن جندی | محمد آصف فکرت اِبْنِ جُنْدی‌، ابوالحسن‌ احمد بن‌ محمد بن‌ عمران‌ (يا عمر) بن‌ موسی‌ بن‌ عروة بن‌ جراح‌ بن‌ علی‌ بن‌ زيد بن‌ بكر بن‌ حريش‌ نَهْشَلی‌ بغدادی‌، محدث‌ شيعی‌ (306-396 ق‌/ 918-1006 م‌). تولد او را در 305 و 307 نيز گفته‌اند (خطيب‌، تاريخ‌ بغداد، 5/ 77). نجاشی‌ او را استاد خويش‌ خوانده‌ و می‌گويد ابن‌جندی‌ واسطۀ ما...
ابن جوزی یاسبط ابن جوزی | محمد آصف فکرت اِبْنِ جَوزی‌، يا سبط ابن‌ جوزی‌، شمس‌الدين‌ ابوالمظفر يوسف‌ ابن‌ حسام‌ الدين‌ قزاوغلی‌ بن‌ عبدالله‌ تركی‌ عونی‌ هبيری‌ بغدادی‌ (582 -654 ق‌/ 1186-1256 م‌)، واعظ و مورخ‌. مادرش‌ رابعه‌ دختر عبدالرحمن‌ بن‌ جوزی‌ بود (ابن‌ جوزی‌، 8(2)/ 503) و به‌ همين‌ سبب‌ به‌ سبط ابن‌ جوزی‌ معروف‌ شد. رابعه‌ نخست‌ در 571 ق‌/ ...
ابن حجر هیتمی | محمد آصف فکرت اِبْنِ حَجَرِ هَيْتَمی‌، شهاب‌ الدين‌ ابوالعباس‌ احمد بن‌ بدرالدين‌ محمد بن‌ شمس‌الدين‌ محمد بن‌ نورالدين‌ علی‌ بن‌ حجر هيتمی‌ سعدی‌ انصاری‌ (909 - رجب‌ 974 ق‌/ 1503-1567 م‌)، فقيه‌، عالم‌ و مؤلف‌ پركار شافعی‌. نسبتهای‌ هيتمی‌ و سعدی‌ از محلۀ ابوالهيتم‌ در ايالت‌ غربيه‌ و قبيلۀ بنی‌ سعد در ايالت‌ شرقيۀ مصر گر...
ابن حماد، ابوحیان | محمد آصف فکرت اِبْنِ حَمّاد، ابوحيّان‌ اسماعيل‌ بن‌ حمّاد بن‌ ابو حنيفۀ كوفی‌، قاضی‌ و فقيه‌ حنفی‌ (د 212 ق‌/ 827 م‌). نيای‌ بزرگ‌ او اهل‌ كابل‌ بود و برخی‌ او را منسوب‌ به‌ بابل‌ يا انبار يا نسا يا ترمذ دانسته‌اند (ابن‌ نديم‌، 255؛ ابن‌ خلكان‌، 5/ 405). از اسماعيل‌ نقل‌ شده‌ است‌ كه‌: من‌ اسماعيل‌ بن‌ حمّاد ابن‌ نعمان‌ بن...
ابن خلاد رامهرمزی | محمد آصف فکرت اِبْنِ خَلاّدِ رامهُرْمُزی‌، ابومحمد حسن‌ بن‌ عبدالرحمان‌ (د 358 ‌/ 969 ‌)، قاضی‌، محدث‌ و اديب‌ ايرانی‌، كه‌ او را خلاّدی‌ نيز گفته‌اند (ياقوت‌، 9/ 6). در رامهرمز خوزستان ‌می‌زيسته‌ است‌ (سمعانی‌، 6/ 47)، او را محدّث‌ عجم‌ نيز خوانده‌اند (ذهبی‌، سير، 16/ 73). عجاج‌ خطيب‌ در مقدمۀ المُحدَّث ‌الفاصل ‌(ص‌ 11) ب...
ابن خمیس، ابوعبدالله تاج الاسلام | محمد آصف فکرت اِبْنِ خَميس، ابوعبدالله تاج الاسلام مجدالدين حسين بن نصر كعبی جُهَنی موصلی (466-552 ق/ 1074-1157 م)، فقيه شافعی. جهنی منسوب به جُهَينه (روستايی بزرگ در نواحی موصل: ياقوت، 2/ 168) و كعبی منسوب به قبيلۀ بنی كعب است (ابن خلكان، 2/ 140). ابن خميس در موصل زاده شد (سبكی، 4/ 217) و در آن شهر از ابونصر ابن وَدْعان ح...
ابن دهان، ابوبکر | محمد آصف فکرت اِبْنِ دَهّان، ابوبكر مبارك بن ابی طالب مبارك بن سعید معروف به وَجیه (د 16 شعبان 612 ق/ 10 دسامبر 1215 م)، ادیب، نحوی، مُقری و شاعر نابینای واسطی.
ابن رمیح | محمد آصف فکرت اِبْنِ رُمَیح، ابوسعید احمد بن محمد (د 357 ق/ 968 م)، محدث، حافظ و فقیه نخعی نَسَوی. ابن حجر (1/ 261) او را ابن ربیح خوانده است، اما ابن نقطه (1/ 408) بر آن است كه ابن‌ربیح محدث دیگری بوده است. ابن رمیح اهل نسا (شهری در خراسان) بود، در شَرمَقان از نواحی نسا (یاقوت، 3/ 280، 281) زاده شد و در مرو پرورش یافت (خط...
ابن زبر | محمد آصف فکرت اِبْنِ زَبْر، ابوسلیمان بن عبدالله بن احمد بن ربیعة بن زَبْر رَبَعی (298- 379 ق/ 911- 989 م)، محدث و مورخ دمشقی. پدرش ابومحمد عبدالله بن احمد (د 329 ق/ 941 م) قاضی دمشق بود و نسبش به نزار بن مَعد بن عدنان می‌رسد (سمعانی، 6/ 256-257). ابوسلیمان در رَقّه به دنیا آمد (ابن حجر، 543). از پدر خویش (سمعانی، 6/ 258) ...
ابن زیات | محمد آصف فکرت اِبْنِ زَيّات‌، ابوحجّاج‌ (يا ابويعقوب‌) يوسف‌ بن‌ يحيی‌ بن‌ عيسی‌ ابن‌عبدالرحمن‌ تادلی‌ (د 627 يا 628 ق‌/ 1230 يا 1331 م‌)، اديب‌، لغوی‌، فقيه‌ و قاضی‌ مالكی‌ مراكشی‌. ابن‌ زيات‌ اهل‌ تادلا يا تادله‌، شهری‌ در جبال‌ بربر، نزديك‌ تلمسان‌ و فاس‌ (ياقوت‌، 1/ 810) بود. فيروزآبادی‌ (ص‌ 294) و سيوطی‌ (ص‌ 425) او ر...
ابن سمره | محمد آصف فکرت اِبْنِ سَمُره، ابوالخطاب عمر بن علی بن سَمُرة بن حسين بن سَمُرۀ جعدی (547- پس از 586 ق/ 1152- پس از 1190 م)، فقيه و مورخ يمنی. نسبت جعدی از جعدة بن كعب بن ربيعة گرفته شد كه نسبش به مَعَد بن عدنان می‌رسد (ابن سمره، 1-2). كنيۀ او را ابوالحفص نيز نوشته‌اند (ابن ربيع، 3). ابن سمره در قريۀ اَنامِر به دنيا آمد و هم...
ابن عاصم، ابوبکر | محمد آصف فکرت ابوبکر محمد بن محمد بن عاصم قیسی اندلسی غرناطی (760-829ق / 1359-1426م)، ادیب و فقیه مالکی.
ابوالفضل علامی | محمد آصف فکرت (958-1011 ق / 1551-1602 م)، مورخ، ادیب، اندیشمند فارسی‌زبان و صدراعظم نامدار اکبرشاه (ﻫ م) امپراتور مغول هند.
ابوبکره | محمد آصف فکرت نُفَیع بن مسروح (د 52 ق / 672 م)، صحابی و یکی از موالی پیامبر (ص). مادر نفیع سمیه نام داشت که به روایت ابن قتیبه (ص 288) اهل زَندوَرْد (نزدیک واسط) بود.
ابوجعفر بن شیرزاد | محمد آصف فکرت محمد بن یحیی بن زکریا بن شیرزاد (زنده در 335 ق / 946 م)، دبیر، وزیر و امیرالامرای بغداد. از آغاز زندگی و چگونگی ورود او به دستگاه خلافت چیزی نمی‌دانیم.
ابوذر هروی | محمد آصف فکرت عبد بن احمد بن محمد بن عبدالله انصاری (355 یا 356-5 ذیقعدۀ 434 ق / 966-16 ژوئن 1043 م)، محدث مالكی.
اتحاد مشرقی | محمد آصف فکرت روزنامه‌ای (هفتگی) به زبانهای فارسی و پشتو كه در سالهای 1298-1336 ش / 1920- 1958 م در جلال‌آباد، مركز استان مشرقی (ننگرهار كنونی) افغانستان انتشار می‌یافت.
اتفاق اسلام | محمد آصف فکرت روزنامۀ ‌دولتی استان هرات در افغانستان.
احمد بن عبدالرضا | محمد آصف فکرت مهذب‌الدین بصری دمامینی حیدرآبادی (د پس از 1085 ق / 1674 م)، محدث و عالم امامی. از تاریخ تولد، زادگاه و اوایل زندگانی او چیزی دانسته نیست.
احمد رای بریلوی، سید | محمد آصف فکرت اَحْمَدْ رایْ بَریلْوی، سَیِّد (6 صفر 1201-24 ذیقعدۀ 1246ق/ 28 نوامبر 1786-7 مۀ 1831م)، جنگجوی مسلمان هندی و بنیان‌گذار طریقت محمدیه (فرقۀ وهابیان هند).
احمد زی | محمد آصف فکرت اَحْمَدْزی، یا احمدزائی، احمدزئی، یعنی دودمان احمد، نام طوایفی که از چند قبیلۀ پشتون منشعب شده‌اند و هریک به نیای خویش، احمد، منسوبند.
احمد شاه بهادر | محمد آصف فکرت اَحْمَدْشاهِ بَهادُر، ابوالنصر مجاهدالدین (حک‍ 1161-1167ق/ 1748-1754م)، فرمانروای گورکانی (مغول) هند. احمد پسر محمد شاه بود که در روزگار او امپراتوری گورکانی ــ به‌ویژه پس از حملۀ نادرشاه بر هند ــ سخت به سستی و انحطاط گرایید. محمدشاه که دل تنها در گرو مهر حرم داشت و کار سلطنت را سهل گرفته بود، تقریباً همۀ اس...
اخسیکتی | محمد آصف فکرت اَخْسیكَتی‌، ابوالوفا حسام‌الدین‌ محمد بن محمد بن‌ عمر (د 644ق‌/ 1246م‌)، معروف به‌ ابن‌ ابی‌ المناقب‌، فقیه‌ حنفی‌ و اصولی‌. وی‌ به‌ قصبۀ اَخْسیكَت‌ (اَخْسیكَث‌) در ناحیۀ فرغانه‌ از ماوراءالنهر (نك‍ : یاقوت‌، 1/ 162) انتساب‌ داشته‌ است‌. كنیۀ وی‌ را ابوعبدالله‌ نیز آورده‌اند (عبدالقادر، 2/ 130). از زندگانی‌ ...
ارزگان | محمد آصف فکرت اُرُزْگان‌، نام استانی در ناحیۀ مركزی‌ جنوبی افغانستان‌. ارزگان‌ در ◦66 و ′14 و ً7 طول‌ شرقی‌ و ◦33 و ′34 و ً5 عرض‌ شمالی‌ (دائرةالمعارف‌ آریانا) واقع‌ شده‌ است‌ كه‌ با مساحت‌ 537‘32 كم‍2 حدود 528 هزار نفر جمعیت‌ دارد (بریتانیكا، ذیل‌ افغانستان‌). مركز این‌ استان‌، ترینكوت‌ است‌ كه‌ بر طبق‌ آمار تخمینی‌ 1982م...
ارزگان | محمد آصف فکرت اُرُزْگان [orozgān]، استانی در ناحیۀ مرکزی ـ جنوبی افغانستان. ارزگان با °66 و ´14 طول شرقی و°33 ´34 عرض شمالی در اواسط مسیر رودخانه‌های هیرمند و ارغنداب واقع شده است. این استـان784‘30 کمـ2 مساحت‌دارد و مرکز آن شهر ترینکوت است.
اُزُرگان | محمد آصف فکرت
اسدآباد | محمد آصف فکرت اَسَدْآباد، شهر و مركز استان‌ كُنَر افغانستان‌. این‌ شهر در 71 و 9 طول‌ شرقی‌ و 34 و 52 عرض‌ شمالی‌ قرار دارد (دوپره‌، 728). نام‌ پیشین‌ آن‌ چغه‌سرای‌ و چغان‌سرای‌ بوده‌ است‌. اسدآباد در موقعیت‌ مناسبی‌ در محل‌ تلاقی‌ جاده‌های‌ نورستان‌ (كافرستان‌ سابق‌) و چترال‌ و در امتداد رود كنر و شاخۀ اصلی‌ آن‌، یعنی‌ رو...
اسدآباد | محمد آصف فکرت اسدآباد \ asad-ābād\ ، شهر و مرکز استان کُنَرِ افغانستان. این شهر در´15 °71 طول شرقی و´87 °34 عرض شمالی قرار دارد (دوپری، 728). نام پیشین آن چغه‌سرای \ čaqa-sarāy\ و چَغان‌سرای بود. اسد‌آباد در موقعیت مناسبی در محل تلاقی جاده‌های نورستان (کافرستانِ سابق) و چِترال و در امتداد رود کنر و شاخۀ اصلی آن، یعنی رود پ...
افریدی | محمد آصف فکرت
افریدی | محمد آصف فکرت افریدی \afrīdī\، قبیلۀ بزرگ پشتون (= پتان، افغان) ساکن نواحی مرزی شمال غربی پاکستان و جنوب شرقی افغانستان.
افغان | محمد آصف فکرت به تعبیر نوین و عام، نامِ هر یك از شهروندان افغانستان (ه‍ م) از هر قوم و قبیله و دین. این تعبیر در قانون اساسی مصوب 1343 ش / 1964 م افغانستان (مادۀ 1) آمده بود؛ در قانون اساسی مصوب 1356 ش / 1977 م نیز با تكیه بر این مطلب همۀ شهروندان كشور از نظر حقوق و وظایف در برابر قانون یكسان و برابر اعلام شدند (مادۀ 21) و...
افغان | محمد آصف فکرت افغان \afqān\، به‌ تعبير نوين‌ و عام‌، نامِ هر يك‌ از شهروندان‌ افغانستان‌ (ه‍ م‌) از هر قوم‌ و قبيله‌ و دين‌. اين‌ تعبير در قانون‌ اساسی‌ مصوب‌ 1343 ش / 1964 م افغانستان‌ (مادۀ 1) آمده‌ بود؛ در قانون‌ اساسی‌ مصوب‌ 1356 ش / 1977 م نيز با تكيه‌ بر اين‌ مطلب‌ همۀ شهروندان‌ كشور از نظر حقوق‌ و وظايف‌ در برابر قا...

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام