مقالات

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

آرمان، مجتمع مسکونی | ناصر پازوکی طرودی آرمان، مجتمع مسکونی \ mojtama’-e maskūnī-ye ārmān\ ، مجتمعی واقع در حد فاصل پارک جنگلی لتیان و روستای سبوبزرگ، در شرق شهر لواسان. این مجتمع در اواسط دهۀ 1380 ش، در میان یکی از دره‌های دامنۀ جنوب غربی کوه آلون که در جهت شمال ـ جنوب امتداد دارد و با جادۀ آسفالتۀ سبوبزرگ به پارک جنگلی لتیان متصل می‌شود، توسط گرو...
آزادی، هتل | میترا آقامحمدحسنی آزادی، هتل \ hotel(l-e) āzādī\ ، هتلی 5 ستاره از مجموعۀ هتلهای شرکت هتلداری بین‌المللی پارسیان، در جنوب اوین و در منطقۀ 2 شهرداری تهران، که قبل از پیروزی انقلاب اسلامی هتل هایت نام داشت.
آش پزان، مراسم | علی کرم همدانی آش‌پزان، مراسم \ marāsem-e āš-pazān\ ، یا آش سرخه‌حصار، مراسمی که همه‌ساله در روزگار پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار (سل‍ 1264-1313 ق/ 1848-1895 م) معمولاً در اواخر فصل ییلاق و شکار که از گرمی هوا کمی کاسته می‌شد (مهرماه)، نخست در شهرستانک، و بعدها در سرخه‌حصار برگزار می‌گردید.
آقا شیخ علی، مسجد | حسن موسوی زاده آقا شیخ علی، مسجد \ masjed-e āqā šeyx-alī\ ، مسجدی قدیمی واقع در محلۀ دزاشیب، تقاطع کوچۀ شهید حسن فلاح و کوچۀ شهید احمد رحیمی. این مسجد که به
آل احمد، مدرسه |
آمریکا، باغ سفارتخانه |
آلون | ناصر پازوکی طرودی ‌آلون \ ālūn\ ، یا اَلون کوه و مزرعه‌ای در حد فاصل میان روستاهای نیکنام‌ده و سبوکوچک و سبوبزرگ، واقع در شمال شرقی دریاچۀ سد لتیان. کوه آلون با ارتفاع متوسط 900‘1 متر از سطح دریا، در مجاورت رودخانۀ لوارک جای دارد. این کوه که طبیعتاً دارای ارتفاع بیشتری نسبت به مزرعۀ آلون است، در سمت شمالِ آن قرار دارد.
آه، رودخانه | علیرضا بنی جانی آه، رودخانه \ rūd-xāne-ye āh\ ، رودخانه‌ای از شاخه‌های رودخانۀ سیاه‌رود. این رودخانه که آبعلی نیز نامیده می‌شود، از دامنه‌های جنوبی کوه گل زرد (ارتفاع: 693‘ 3 متر) در دهستان آبعلی، واقع در 52کیلومتری شمال شرقی تهران سرچشمه می‌گیرد (نقشه ... ؛ جعفری، 99؛ افشین، 2/ 493). رودخانۀ دائمی آه با درازای حدود 30 کمـ د...
آهار، رود | علی کرم همدانی آهار، رود \ rūd-e āhār\ ، از ریزابه‌های رودخانۀ جاجرود. این رودخانه به درازای 15 کمـ و حوضۀ آبریزی حدود 94 کمـ2 از کوههای آهاربشم (ارتفاع: 125‘ 3 متر) و تاربیشه (ارتفاع: 229‘ 3 متر) سرچشمه می‌گیرد و در جهت جنوب خاوری جریان می‌یابد و در حوالی آبادی آهار، آب رودخانه‌های آب پشکنک و شکرآب را دریافت می‌کند و سرانج...
آهار، کوه | حسن موسوی زاده آهار، کوه \ kūh-e āhār\ ، یا میان کوه، کوهی واقع در قسمت انتهایی خط‌الرأسی کوتاه و طولانی موسوم به خط‌الرأس آهار. این خط‌الرأس از ناحیۀ دوراهی اوشان (از شهرهای رودبار قصران) و باغ گل شروع می‌شود و از یک طرف در جهت جادۀ اصلی اوشان به سمت دربندسر به پیش‌ می‌رود و از طرف دیگر این راه به طرف شمال ‌غربی از ناحیۀ چ...
آیت الله طالقانی، زورخانه | میلاد شعبانی آیت‌الله طالقانی، زورخانه \ zūr-xāne-ye āyat-ol-lāh tāleqānī\ ، زورخانه‌ای واقع در میدان ندا در محلۀ چیذر. این زورخانه در 1359 ش به همت ابوالقاسم چیذری، از پیش‌کسوتان ورزش بـاستانی گشایش یافت. او به سبب علاقه‌اش بـه آیت‌الله طالقانی ــ که به تازگی دیده از جهان فرو بسته بود ــ این زورخانه را به نام وی نام‌گذار...
ابن سینا، فرهنگسرا | رضا دستجردی ابن‌سینا، فرهنگ‌سرا \ farhang-sarā-ye ebn-e sīnā\ ، فرهنگ‌سرایی واقع در شهرک قدس (شهرک غرب). این فرهنگ‌سرا در 1372 ش در زمینی به مساحت 250‘1 مـ2 احداث شد و جزو معدود فرهنگ‌سراهای شهر تهران است که با کاربری فرهنگی طراحی نشده است.
ابوذر، شهرک | شیوا جعفری ابوذر، شهرک \ šahrak-e abūzar\ ، شهرکی در شمال شرقی تهران، در محلۀ سوهانک، در ناحیۀ 9 منطقۀ 1 شهرداری تهران.
آموزش زبان آلمانی، مؤسسه | محمدمهدی عزیززاده آموزش زبان آلمانی، مؤسسه \ moʾassese-ye āmūzeš-e zabān-e ālmānī\ ، مؤسسه‌ای وابسته به سفارت جمهوری فدرال آلمان در تهران، واقع در خیابان شهید برادران جلایی‌پور در محلۀ قلهک، منطقۀ 1 شهرداری تهران.
آهاربشم، گردنه | سیما صفری ‌آهاربشم، گردنه \ gardane-ye āhār-bašm\ ، گردنه‌ای در پشت خط‌الرأس قلۀ توچال در مسیر قلۀ آهاربشم به قلعۀ دختر. این گردنه در شمال راه مالرو آهار به شهرستانک واقع است. برای دسترسی آسان‌تر به گردنۀ آهاربشم باید راه صعود به قلعۀ دختر را در پیش گرفت. بدین منظور می‌تـوان نخست از طریق جـادۀ کرج ـ چالوس وارد روستای ش...
آهنگرک، کوه | مجید یاسینی ‌آهنگرک، کوه \ kūh-e āhangarak\ ، کوهی واقع در غرب روستای جیرود، از توابع شمشک. این کوه از شمال به کوه محمودچال، از جنوب به کوه استرچال، از شرق به درۀ هملون، و از غرب به درۀ ده‌تنگه منتهی می‌شود.
ابن وا |
آهار، دره | مجید یاسینی آهار، دره \ darre-ye āhār\ ، دره‌ای واقع در شمال شرقی قلۀ توچال، حد فاصل شهر اوشان و روستای آهار. این دره از شمال غربی به جنوب شرقی امتداد دارد و شیب آن به سمت رودخانۀ جاجرود است و از غرب به روستای آهار، و از شرق به شهر اوشان منتهی می‌شود.
ابراهیم، امام زاده | حسن موسوی زاده ابـراهـیـم، امـامـزاده \ emām-zāde ebrāhīm\ ، امامزاده‌ای در مرکز بافت قدیم آبادی کلان، واقع در دهستان لواسان بزرگ. امروزه از بافت قدیمی این آبادی جز چند خانۀ خشت و گلی چیزی باقی نمانده است.
ابراهیم، امام زاده | حسن موسوی زاده ابـراهـیـم، امـامـزاده \ emām-zāde ebrāhīm\ ، امامزاده‌ای در مرکز آبادی لالان، واقع در دهستان رودبار قصران. دربارۀ نسب امامزاده ابراهیم هیچ اطلاعی در دست نیست. به اعتقاد برخی از اهالی، امامزاده ابراهیم به دنبال برادر خود، امامزاده عبدالله مدفون در لالان، به این منطقه آمده، و در همان‌جا به شهادت رسیده است (حبی...
آمنه، شیرخوارگاه | علی محمد مرادیان منفرد آمنه، شیرخوارگاه \ šīr-xārgāh-e āmene\ ، یا مجتمع خدمات بهزیستی و شیرخوارگاه و خانۀ نوباوگان آمنه، مکانی بـرای نگهداری از کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست، واقع در خیابان ولیعصر، بالاتر از میدان ونک، نبش خیابان عطار.
آنغوزه | علیرضا بنی جانی آنغوزه \ ānqūze\ ، یا اَنقوزه، صمغ سفیدرنگی که از تیغ‌زدن و بریدن ریشه یا پایین ساقۀ گیاه اَنگِدان یا اَنجِدان به دست می‌آید.
آهیلو | گلاله هنری آهیلو \ āhīlo\ ، غذایی محلی تهیه شده از گیاهی به نام آهیل موجود در منطقۀ شمیرانات. این غذا در بیشتر روستاهای منطقه ازجمله دربندسر، شمشک، شمشک بالا، و درود پخته می‌شود.
آهاربشم، کوه | مجید یاسینی , ناصر پازوکی طرودی آهاربشم، کوه \ kūh-e āhār-bašm\ ، کوهی واقع در انتهای خط‌الرأس شمالی قلۀ توچال مشرف به انتهای دره و دشت چمن مخمل.
ابوذر، اردوگاه فرهنگی و تربیتی | امیرحسین فاطمی ابوذر، اردوگاه فرهنگی و تربیتی \ ordūgāh-e farhangī va tarbiyatī-ye abūzar\ ، اردوگاه دانش‌آموزی، واقع در دارآباد. این اردوگاه زیرنظر ادارۀ آموزش و پرورش منطقۀ 1 شهر تهران اداره می‌شود و حدود 000‘8 مـ2 مساحت، و زیربنایی در حدود 000‘6 مـ2 دارد.
ابراهیم، امام زاده | حسن موسوی زاده ابـراهـیـم، امـامـزاده \ emām-zāde ebrāhīm\ ، امامزاده‌ای در محلۀ پس‌قلعه، واقع در منطقۀ دربند شمیرانات.
آهنگرک | ناصر پازوکی طرودی آهنگرک \ āhangarak\ ، دره و روستایی واقع در غرب میگون از توابع بخش رودبار قصران. درۀ آهنگرک از جنوب شهر میگون در ارتفاع 073‘2متری از سطح دریا در محلی به نام کَلاکی آغاز و با شیب ملایم به سمت شمال غربی امتداد می‌یابد و در ارتفاع 382‘2 متری از سطح دریا به محلی به نام اودرّه (درۀ آب) منتهی می‌شود.
آهار | ناصر پازوکی طرودی آهار \ āhār\ ، روستایی در دهستان رودبار قصران. روستای آهار در °51 و ´28 طول شرقی، و °35 و ´56 عرض شمالی و در ارتفاع 095‘2متری از سطح دریا، در فاصلۀ 9کیلومتری غرب شهر اوشان، در محل سه‌راهی تقاطع رودخانه‌های پیش‌کانک (رودخانه‌ای که از تنگۀ سمت شمال آهار می‌آید) و شکرآب (رودخانه‌ای که از تنگۀ سمت غرب می‌آید) واق...
ابیض، کاخ |
ابراهیم، امام زاده | حسن موسوی زاده ابـراهـیـم، امـامـزاده \ emām-zāde ebrāhīm\ ، امامزاده‌ای در شمال باختری آبادی آبنیک، واقع در بخش رودبار قصران. دربارۀ نسب و محل شهادت ایشان در کتاب کنز الانساب آمده است: «ابراهیم بن امام رضا (ع) با دو فرزند موسى و طیب از بغداد روی به ولایت رودبار قصران نهادند. چون به موضع آهنک ]آبنیک[ رسیدند، ایشان را شهید ک...
ابوالفضل (ع)، سقاخانه | حسن موسوی زاده ابوالفضل (ع)، سقاخانه\ saqqā-xāne-ye hazrat-e ab-ol-fazl\ ، سقاخانه‌ای در جنوب آبادی افجه و باختر رود افجه واقع در محلۀ چراغان.
اجلاس سران کشورهای اسلامی، محل |
ابراهیم، امام زاده | حسن موسوی زاده ابـراهـیـم، امـامـزاده \ emām-zade ebrāhīm\ ، امامزاده‌ای در جنوب آبادی ایرا، واقع در دهستان لواسان بزرگ. این امامزاده که به‌تازگی شناسایی شده در سینه‌کش جنوبی آبادی ایرا که به آن تپه نُسَم می‌گویند، در فاصلۀ یک‌کیلومتری این آبادی واقع است. اهالی آبادی ایرا بر این باورند که نَسَب او با 3 پشت به امام سجاد (ع) ...
ابوطالب، امام زاده | حسن موسوی زاده ابوطالب، امامزاده \ emām-zāde abū-tāleb\ ، یا امامزاده دنبه، امامزاده‌ای در شمال محلۀ فرحزاد و ابتدای راه سابق امامزاده داوود واقع در منطقۀ 2 شهرداری تهران. نام این امامزاده در زیارت‌نامه چنین آمده است: «ابوطالب بن فضل بن زید بن علی بن الحسین (ع)» (کریمان، 1/ 523؛ مصطفوی، «بناها ... »، 29).
احتسابیه | حسن موسوی زاده احتسابیه \ ehtesābiy(yy)eh\ ، سابقاً روستایی در 10کیلومتری خاوری تجریش و امروزه محله‌ای از کلان‌شهر تهران واقع در منطقۀ 1 شهرداری.
اختر، بیمارستان | محمدمهدی عزیززاده اختر، بیمارستان \ bīmārestān-e axtar\ ، از مراکز آموزشی ـ درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی ـ درمانی شهید بهشتی، واقع در محلۀ الٰهیۀ شمیران.
آخته بیگی |
آخال تکه | محمد آصف فکرت آخال تِكّه، یا اَخَل تِكّه، نامی كه در سالهای 1299-1307ق / 1882-1890م بر شهرستانی از استان ماوراءِ خزر اطلاق می‌شد كه اكنون قسمتی از آن معروف به عشق‌آباد، مركز تركمنستان شوروی است. آخال اسم محل و تِكه یا تِكّه نام قبیلۀ تركمان ساكن در این سرزمین است. این شهرستان از بخشهای اَتِك (مركز آن: كاخْكه) و دُرون یا دَ...
آخسقه | صادق سجادی , جعفر شعار
آخرت | محمد مجتهد شبستری آخِرَتْ (آخره)، مؤنث «آخِر» بر وزن فاعلة از مادۀ «ا خ ر» به معنی «پایان، پسین یا دیگر»، عبارت از جهانی است كه مردم پس از مردن، به آن درمی‌آیند و برای همیشه در آنجا می‌زیند. این واژه در قرآن مجید و سنت و فرهنگ مسلمانان به صورت یك اصطلاح به كار برده شده و منظور از آن «جهان دیگر» است كه در برابر دنیا قرار دارد و...
آخر النهر | بخش علوم آخِرُالنهْر، ستارۀ قدر یكم از صورت فلكی جنوبی «نَهْر» و یكی از 10 ستارۀ بسیار روشن. صورت فلكی نهر شامل 34 ستاره است كه بر پهنۀ آسمان شكل نهر را می‌سازند و «آخرالنهر» در جنوبی‌ترین نقطۀ آن قرار دارد. ستاره‌شناسان یونانی این مجموعه را «اریدانوس» كه رب‌النوع رودخانه و نیز نام كهن رود پو در ایتالیا بوده است، نامی...
آخر | بخش معارف آخِر، واژه‌‌ای عربی به معنی انجام، سرانجام، بازپسین، پسین، واپسین، فرجام و كران. ریشۀ این واژه (أ خ ر) در ثلاثی مجرد كاربردی ندارد، ولی در بابهای تفعیل، تفعّل و استفعال به‌كار رفته است. از میان فرهنگ‌نویسان عرب تنها خوری شرتونی آن را صفت خوانده است، دیگران به نام صرفی آن اشاره‌ای نكرده‌اند. مؤنث آن آخرة (نگار...
آچه | محمدحسن گنجی آچه، یا آتجه، اَتجین، اَتجیه، اَتشَه، آچن، آشی، اتشم، آچین، اشن، شمالی‌ترین بخش جزیرۀ سوماترا در اندونزی و اولین پایگاه اسلام در مجمع‌الجزایر جنوب شرقی آسیا كه دین اسلام از آنجا سراسر اندونزی ــ پرجمعیت‌ترین كشور مسلمان جهان ــ را فرا گرفته است. آچه كه در گذشته كشور اسلامی نیرومندی بوده، اكنون یك ایالت خودمخت...
آخرالزمان | فتح الله مجتبایی , محمد مجتهد شبستری , احمد تفضلی آخِرٌالزَّمان، اصطلاحی كه در فرهنگ ادیان بزرگ دنیا دیده می‌شود و در ادیان ابراهیمی از اهمیت و برجستگی ویژه‌ای برخوردار است. عقاید مربوط به آخرالزمان بخشی از مجموعۀ عقایدی است كه به پایان این جهان و پیدایش جهان دیگر مربوط می‌شود و ادیان بزرگ دربارۀ آن پیشگوییهایی كرده‌اند. در این مقاله نخست به بررسی عقاید مسلم...
آخور | صادق سجادی آخور، یا آخُر، مركز ناحیۀ «دهستان»‌ از توابع گرگان قدیم. دهستان در شمال بندر آبَسكون (ه‍ م) قرار داشته و به نوشتۀ ابن حوقل فاصلۀ آن تا آبسكون 6 منزل بوده است (ص 398). آگاهیهایی كه در باب دهستان در دست است، بسیار اندك و متناقض است. ظاهراً قدیم‌ترین نوشته در این باره از ابن رسته است كه در آن از «رباط آخر» كه شم...
الآداب الدینیة للخزانة المعینیة | بخش ادبیات الآدابُ الدینیةِ لِلْخِزانَةِ الْمُعینِیة، كتابی اخلاقی به زبان عربی نوشتۀ مفسر شیعی ایرانی ابوعلی فضل بن حسن طبرسی (469- 548 ق / 1077-1154م). واژۀ «معینیه» از آن‌رو در نامگذاری آن به كار رفته كه مؤلف آن را برای سلطان معین‌الدین ابونصر احمد بن فضل بن محمود گرد آورده است. كتاب دربارۀ آداب و سنتها و اعمال و ادع...
آخوند نصرا | صمد موحد آخونُد نَصرا، مولى نصرالله همدانی. معروف به آخوند نصرا یا آخوند نصیرا، از دانشمندان و فقهای سدۀ 11ق / 17م. وی نزد علمای اصفهان به‌ویژه میرمحمدباقر داماد (د 1042ق / 1632م) به فراگیری معارف اسلامی پرداخت و سپس در همدان به تدریس علوم دینی مشغول شد. شاگردان بسیاری تربیت كرد كه بیشتر آنان از نام‌آوران زمان خود شمر...
آداب عباسی | بخش ادبیات آدابِ عَبّاسی، كتابی فارسی حاوی دعاهای شبانه‌روزی، ترجمۀ ملاصدرالدین محمد بن محب‌علی معروف به صدرای تبریزی از محدثان شیعی سدۀ 11ق / 17م. این كتاب ترجمۀ مفتاح‌الفلاح نوشتۀ بهاءالدین محمدبن حسین بن عبدالصمد جبعی عاملی معروف به شیخ بهایی (953-1031ق / 1546-1622م) است. صدرای تبریزی شاگرد شیخ بهایی بوده و این كتاب ...
آخوند خراسانی | بخش تاریخ آخوندِ خُراسانی، مُلّامحمدكاظم (1255- 1329ق / 1839-1911م)، فقیهِ اصولی و مرجع تقلید شیعه و رهبر سیاسی عصر مشروطیت. وی كوچك‌ترین پسر ملاحسین واعظ هراتی بود. ملاحسین در مشهد ساكن شده بود و محمدكاظم در همان‌جا زاده شد و علوم مقدماتی را فرا گرفت و ازدواج كرد. در 1277ق / 1860م مشهد را به سوی سبزوار ترك كرد. در آنج...
آداب | صمد موحد آداب، در اصطلاح صوفیه مجموعۀ قواعد و رسوم و وظایفی است كه رعایت آنها بر سالكان طریقت لازم است. در تعریف ادب گفته‌اند: «عبارت است از تحسین اخلاق و تهذیب اقوال و افعال» (كاشانی، 203). چون افعال دوگونه‌اند: افعال قلوب یا نیات كه اموری باطنی‌اند و افعالِ قوالب یا اعمال كه به ظاهر مربوط می‌شوند. پس ادیب كامل كسی ا...

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام