آه، رودخانه

آه، رودخانه \ rūd-xāne-ye āh\ ، رودخانه‌ای از شاخه‌های رودخانۀ سیاه‌رود. این رودخانه که آبعلی نیز نامیده می‌شود، از دامنه‌های جنوبی کوه گل زرد (ارتفاع: 693‘ 3 متر) در دهستان آبعلی، واقع در 52کیلومتری شمال شرقی تهران سرچشمه می‌گیرد (نقشه ... ؛ جعفری، 99؛ افشین، 2/ 493). رودخانۀ دائمی آه با درازای حدود 30 کمـ در جهت شمال شرقی به جنوب غربی جریان دارد (همانجا؛ فرهنگ ... ، 3/ 10). 
این رود در مسیر خود، زمینهای روستاهای مبارک‌آباد، سرپولک، قائم محله، سادات محله، کریون، و نیز شهر رودهن را آبیاری و در رودهن، آب رودخانۀ دره‌رود را دریافت می‌کند؛ پس‌ازآن، از روستاهای مهرآباد، خورین، تخته‌ها، عباس‌آباد و ولی‌آباد می‌گذرد و سرانجام، در غرب روستای گلخندان قدیم، به رودخانۀ سیاه‌رود می‌ریزد (همان، 3/ 10، 20؛ افشین، جعفری، همانجاها؛ نقشه). سیاه‌رود نیز در روستای سیاه‌سنگ واقع در 21کیلومتری جنوب غربی دماوند به رودخانۀ دماوند می‌پیوندد (جعفری، همانجا). 
منبع تغذیۀ رودخانۀ آه بارش برف و باران و نیز چشمه‌های منطقه است ( فرهنگ، همانجا). مساحت حوضۀ آبریز این رودخانه حدود 30 کمـ2 و آبدهی آن حدود 80 لیتر در ثانیه اندازه‌گیری شده است؛ ازاین‌رو، رودخانۀ پرآبی به شمار نمی‌رود (افشین، همانجا). 

مآخذ

افشین، یدالله، رودخانه‌های ایران، تهران، 1373 ش؛ جعفری، عباس، رودها و رودنامۀ ایران، تهران، 1376 ش؛ فرهنگ جغرافیایی رودهای کشور (حوضۀ آبریز ایران مرکزی)، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران، 1383 ش؛ نقشۀ تقسیمات کشوری (سیاسی) استان تهران، گیتاشناسی، تهران، 1383 ش، شم‍ ‍387.

علیرضا بنی‌جانی