نسخه های خطی و عکسی

دیوان قاسم انوار

از شاه قاسم انوار، معین‌الدین علی بن نصیرالدین هارون بن ابوالقاسم. صوفی نامدار (سراب تبریز 757- خرجرد 837ق/ 1356-1434م). به «قاسم» «قای» و «قاسمی» تخلص می‌کرده، مزدکیانه می‌اندیشیده است.

پیش از 874ق که تاریخ نسخه است. چنان می‌نماید که جز واژه‌نامه‌هایی است که برادرم در «فرهنگنامه‌های عربی به فارسی» (تهران، 1337 خ) نشان داده است. در ص. ع. یادداشتی است: «در للمولی المحقق المدقق مولانا احمدالدین البردعی (؟)».

البلغة المترجم فی اللغة

یکی از کهنترین فرهنگ‌های عربی به فارسی است، که در خراسان، دورترین بخش ایران نسبت به بغداد، به سال 428ق، در 1 «فصل» (به گونۀ مقدمه) و 40 «باب» نگاشته شده است؛ نام کتاب در دیباچه و تاریخ نگارش در پایان کتاب آمده است.

مجموعه 5 بخش: 1. مهر و ماه؛ داستان عشق شاهزاده پسر خاورشاه؛ مهر و مشتری. 2. زنگی زر (زنگی رو؟) پسر پادشاه چین؛ پادشاهی با دوازده پسر. 3. خسوف و کسوف؛ نوروزنامه؛ محرم‌نامه. 4. نوروزنامه؛ احکام نوروز. 5. چهل سوره از تورات.

آغاز: اما راویان اخبار و ناقلان آثار و طوطیان شکرخار

خوراکهای ایرانی

از نادر میرزا قاجار، پور بدیع‌الزمان ]دیباچه[ که به تازی و پارسی چامه و چکامه‌ها نبشته بود ]دیباچه[. در دیباچه می‌افزاید.

مجموعه 14 بخش: 1. حمد و ثنا. 2. مرآت المحققین. 3. دوازده امام. 4. پراکنده‌هایی از دعا و وردها 5. دیباچۀ گلزار ابراهیم. 6. دیباچۀ نورس. 7. دیباچۀ خوان خلیل. 8. لغات یوسفی. 9. ساقی‌نامه. پراکنده هایی است به نظم و نثر از آن میان ساقی نامه 10. بدیع (بدایع) الانشاء؛ انشای یوسفی. 11. نامۀ عبدالمؤمن خان ازبک به شاه عباس. 12. پاسخ شاه عباس به عبدالمؤمن خان ازبک پیشگفته. 13. دو رقعه، شکسته نستعلیق، چلیپا 14. سروده‌هایی از کسان گوناگون: احمدخان افشار (: ساقیا از مینا، می بیش بریز)، نصیرای همدانی، میرزاصالح، نصری، ملانصری، میرابوالبقاء بدخشانی، میرزا ابوالحسن فراهانی، ملاجامی، صایب، سلطان علی‌بیگ، طالب کلیم، بابافغانی، سعدی، مظفر، میرمحمدباقر و جز آنان

آغاز: حمد و ثنا مبدع بی‌آلت و مخترع بی‌غرض (و علت را...) (گ 2 پ ـ 22 پ). محمدرشید کارشتی، صفر 1057ق.

جواهر اللغة

از محمد بن یوسف طبیب هروی، بنام ملک دینار غز، در 9 شوال 924ق/1518م به انجام رسانده است. فرهنگنامۀ واژه‌ها و اصطلاحات پزشکی و زندگی‌نامۀ برخی از پزشکان است. نگارنده واژه‌های عربی، فارسی، سریانی، یونانی و لاتین را، از کتابهای پزشکی و واژه‌نامه‌ها بیرون کشیده یا از پزشکان روزگارش شنیده، به ترتیب حرف یکم و دوم گرد آورده است.