مقالات

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

ابراهیم بن مدبر* |
آمدی، ابوالفتح | جعفر شعار آمِدی، ابوالفتح ناصح‌الدین عبدالواحد بن محمد (د نیمۀ اول سدۀ 6 ق / 12 م)، محدث و قاضی شهر آمد. نام وی را برخی محمدبن عبدالواحد یاد کرده‌اند. از زندگانی او آگاهی چندانی در دست نیست و تاریخ دقیق ولادت و وفات او در هیچ یک از کتابهای رجال نیامده است. آمدی خود در مقدمۀ جواهر الکلام از احمد غزالی (د 520 ق / 1126 م)...
ابراهیم حقی پاشا | علی اکبر دیانت اِبْراهیمْ حَقّی پاشا (2801-1336 ق / 1863- 1918 م)، سیاستمدار، حقوق‌دان، تاریخ‌نگار و صدراعظم سلطان محمّد پنجم (محمّد رشاد) در دورۀ مشروطیت دوم عثمانی (1908 م). وی در بشیك طاش1، یكی از محلات استانبول زاده شد. پدرش محمد رمزی ابتدا فرماندار (متّصرف) شهر ساقِز (فارسی: كیوس2، یونانی: خیوس3) و سپس رئیس انجمن شهر ا...
تضایف |
تعطیل |
تبریز | علی میرانصاری تَبْریز، روزنامه‌ای سیاسی و خبری که به زبان فارسی و در فاصلۀ سالهای 1328ق / 1910م و دست کم تا اواخر دهۀ 40ش، در 3 دورۀ جداگانه در شهر تبریز منتشر می‌شد...
بیت المعمور | فرامرز حاج منوچهری بِیتُ الْمَعْمور، تركیبی‌ قرآنی‌ به‌ معنای «سرای‌ آباد» كه‌ در دیدگاه‌ بیشتر مفسران‌، قابلیت‌ همسنگی‌ با بیت‌الحرام‌ را داراست‌.
بدرالدین سرهندی | محمدجواد شمس , محمدسلیم مظهر بَدرُالدّینِ سَرهِندی، فرزند ابراهیم سرهندی (یا سرهندی)، صوفی و تذکره‌ نگار سلسلۀ مجددیۀ نقشبندیه در سدۀ 11ق/ 17م. آگاهی ما دربارۀ زندگانی بدرالدین بیشتر مبتنی بر اطلاعاتی است که او خود در پایان بخش دوم حضرات‌القدس به دست داده، و اهمیت او نیز بیشتر به سبب تألیفات و شرح حالهایی است که دربارۀ صوفیۀ نقشبندیه، به...
بهاءالدین زهیر | خلیل پروینی بَهاءُالدّینْ زُهَیر، ابوالفضل‌زهیر بن‌ محمد مهلبی‌(581-656ق‌ /1185- 1258 م‌)، از شاعران‌ معروف‌ دورۀ ایوبی‌. وی‌ در نخله‌ در نزدیكی‌ مكه‌ دیده‌ به‌ جهان‌ گشود و در سرزمین‌ قَوص‌ (در مصر علیا) رشد یافت
رضوان بن تتش |
آب کیک، رود | علیرضا بنی جانی آب‌کیک، رود \rūd-e āb-kīk\، رودخانه‌ای از شاخه‌های رودخانۀ سولقان (کن) در شمال غربی مرکز شهرستان تهران.
ارم | احمد پاکتچی اِرَم [eram]، واژه‌ای به کار رفته در قرآن مجید که در فرهنگ اسلامی، هم نام یک قوم، و هم نامی برای یک شهر تلقی شده است. مفسران کهن غالباً ارم را نام قومی یا شهری دانسته‌اند. در اشعار کهن عربی نیز بارها ارم به عنوان یک قوم باستانی به‌کار رفته‌است. در پاره‌ای از روایات، «ارم» نام «سام»، فرزند نوح، یا به قولی جدّ ...
آریستارخس سامتراکی | آریسْتارْخُسِ سامُتْراکی [ārīstārxos-e sāmotrākī] (ح 217-145ق‌م)، منقد و نحوی یونانی که به سبب سهمش در مطالعات مربوط به هُمر شهرت دارد. وی که در اسکندریه شاگرد آریستوفانِس بیزانسی بود، در حدود سال 153ق‌م رئیس کتابخانۀ اسکندریه شد؛ سپس به قبرس رفت و یک مکتب نقد ادبی بنیان نهاد که به نام او مکتب آریستارخس خواند...
نازآباد | حسن موسوی زاده در گذشته روستایی کوچک و امروزه خیابانی در جنوب محلۀ سوهانک، واقع در منطقۀ 1 شهرداری تهران.
کارا، سفره خانه سنتی | سیما صفری سفره‌خانه‌ای سنتی واقع در درۀ درکه. این سفره خانه در سمت چپ دوراهی کارا و سیبستانک در محل پاسیالیز و در باغی به نام باغ کارا قرار دارد
آل ترکه | محمدعلی مولوی آل تُرْکه، از خانواده‎های نامی دین و دانش در ایران که بیش از 2 قرن در اصفهان معروفیت عام داشته‎اند. اصل این خانواده از خجند ترکستان بود و نسبت ترکه از این‎رو با نام افراد آن همراه گشت. جد آنان در عصر خوارزمشاهیان (یا سلاجقه) به اصفهان هجرت کرد. فرزندان وی درآنجا ماندگار شدند و جمعی از ایشان در دانش به مقامات ...
بغوی | هادی رهنما بَغَوی‌، ابومحمد حسین بن مسعود (432-516ق‌ / 1041-1122م‌)، ملقب‌ به محیی‌السنه‌ و معروف‌ به «فراء» یا «ابن‌ الفراء»، عالم‌ سلفی‌گرای شافعی‌ كه‌ آثاری‌ بسیار متداول‌ در حوزه‌های‌ حدیث‌، تفسیر و فقه‌ داشته‌ است‌. وی‌ به‌ شهر یا ولایت‌ بغشور (هـ م‌) در شمال‌ بادغیس‌ منسوب‌ است‌
ابومرثد غنوی | ابوالحسن دیانت كَنّاز بن حُصَین (د 12 ق / 633 م)، صحابی پیامبر (ص).
ابوالحسن ثالث |
ابن وهب، ابوالحسین | آذرتاش آذرنوش ابوالحسین اسحاق، نویسندۀ آغاز سدۀ 4 ق. از این نویسنده کتابی ارجمند بر جای مانده، اما از احوال خود او، هیچ نمی‌دانیم، حتی نام و کتاب او نیز در همین دهه‌های اخیر کشف شده است.
تکه |
ابن فلوس | بخش علوم , محمد سعید حنایی کاشانی ابوطاهر (ابوالفضل) شرف‌الدين (شمس‌الدين) اسماعيل بن ابراهيم بن غازی بن محمد نميری (شيبانی) ماردينی، رياضی‌دان، فقيه و محدث حنفی مذهب ايرانی الاصل.
جامی، پوربها |
رستم بیگ |
زغال | امیر حسین مرادخانی زُغال، چوب سوخته‌ای که پیش از خاکسترشدن، به روشی خاص خاموش شود و تبدیل به شیء سیاهی گردد که برای آتش‌افروختن به کار می‌رود.
دلیجان | شهرستان و شهری واقع در جنوب شرقی استان مرکزی.
اقبال، محمد | فریبا پات اقبال \eqbāl\، محمد (1894- 1948 م)، محقق، ادیب و مترجم هندی آثار فارسی. اقبال در خانواده‎ای فرهیخته در جالندهر هند متولد شد. جدش مولوی «غلام‎ قادر»، استاد زبان فارسی بود. خانواده‎اش پس از بازنشستگی پدر، به فیروز‎پور مهاجرت کردند و او پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی، از دانشگاه علیگره لیسانس علوم انسانی، و از دا...
آل خاقان |
تحقیقات گیاه پزشکی کشور، مؤسسه | لیلا نمازکار تحقـیـقـات گیـاه‌پـزشکـی کشـور، مـؤسسـه \ moʾassese-ye tahqīqāt-e giyāh-pezeškī-ye kešvar\ ، مؤسسه‌ای با فعالیتهای پژوهشی در زمینۀ گیاه‌پزشکی، واقع در خیابان یمن در محلۀ ولنجک. این مؤسسه در 1302 ش و هم‌زمان با نخستین فعالیتهای گیاه‌پزشکی در کشور، با نام «ادارۀ تشخیص محلی آفات و مبارزه با آنها» بنیان گذاشته شد...
آب و آتش، بوستان | شیوا جعفری آب و آتش، بوستان \ būstān-e āb-o ātaš\ ، یا بوستان حضرت ابراهیم (ع)، بوستانی در شمال مجموعۀ تفریحی اراضی عباس‌آباد. این بوستان با مساحت حدود 000‘42 مـ2 در منطقۀ 3 شهرداری تهران، پس از تقاطع بزرگراه حقانی و آفریقا (چهارراه جهان کودک)، نبش خیابان دیدار جنوبی واقع شده است («شهرداری ... »، بش‍‌ ).
شمیرانات، فرمانداری | شیوا جعفری سازمانی واقع در محلۀ زعفرانیه، ابتدای خیابان مقدس اردبیلی.
جبل نور |
ابن مطلب | سید علی آل داوود ابوالمعالی مجدالدين هبةالله بن محمد بغدادی ملقب به ولی‌الدوله (به روايت هندوشاه، 291؛ ولی‌الدين) و مشهور به ابن مطلب (443- ح 503ق / 1051- 1109م)، وزير شيعی مذهب خليفه مستظهر بالله عباسی.
ابن مزاحم |
ابطال الاختیار* |
ابویعلی موصلی | مریم صادقی احمد بن علی بن مثنی تمیمی (3 شوال 210-307 ق / 17 ژانویۀ 826- 919 م)، محدث برجستۀ حنفی مذهب موصل و صاحب مُسند.
بوری، بنی | صادق سجادی بوری، بَنی، خاندانی از اتابكان سلاجقه كه حدود نیم قرن (498-549ق / 1105-1154م) در دورۀ جنگهای صلیبی بر بخشهایی از شام، به ویژه دمشق و اطراف آن فرمان راندند و بدین سبب به «اتابكان دمشق» نیز نام بردار شدند.
بلقینی | مصطفی فارویی فیروزی بُلْقینی‌، خاندانی‌ شافعی‌ مذهب‌ِ فلسطینی‌تبار و سرشناس‌ در مصر و شام‌ در سده‌های‌ 7-9ق‌ / 13-15م‌. اینان‌ که‌ از خانوادۀ عالمان محلی‌ شهرستانهای‌ مصر بودند، با نفوذ به‌ دستگاه‌ حکومتی‌ ممالیک‌، برای‌ خویش‌ اعتباری‌ درخور به‌ هم‌ رساندند.
اسطقس |
غلام |
زلزله | محسن احمدی زِلْزِله، یا زمین‌لرزه، لرزیدن آرام یا شدید بخشی از زمین که در فرهنگ مردم باورهایی دربارۀ آن وجود دارد.
خلیل بن اوزون حسن* |
امام حسن عسکری (ع)، مسجد | علی محمد مرادیان منفرد امام حسن عسکری (ع)، مسجد \ masjed-e emām hasan-e askarī\ ، مسجدی کوچک در کنار تکیۀ نیاوران، واقع در منطقۀ 1 شهرداری تهران.
اندرزگو | حسن موسوی زاده اندرزگو \ andarz-gū\ ، سید علی (1317-1357 ش/ 1938- 1978 م)، از روحانیان مبارز پیش از انقلاب اسلامی ایران. او در طول اختفای خود طی دو دهۀ 1340 و 1350 ش مدتی را در محلۀ چیذر شمیران گذراند.
خالد بن عبدالملک مرورودی | سجاد نیک فهم خوب روان خالِدِ بْنِ عَبْدُالْمَلِکِ مَرْوْرودی، منجم اوایل قرن 3 ق/ 9 م و مهم‌ترین منجم دورۀ دوم رصدهای مُمْتَحَن در دمشق. نسبت او را به صورت مرورودی، مروزی (ابن‌عبری، 265؛ ابن‌قیم، 1/ 144)، مروزودی (نک‍ : کینگ، 232)، مروالروذی (قفطی، 219، 242، 281؛ بغدادی، 1/ 780)، مروروزی (قفطی، 443) نیز نوشته‌اند. مَروالروذ (یا مر...
آزاد، ابوالکلام | هادی عالم زاده آزاد، ابوالکلام محیی‎الدین احمد (1305- 1379ق / 1888- 1959م)، دانشمند، محقق، سیاست‌پیشه، خطیب، روزنامه‎نگار، مفسر قرآن، ادیبِ صاحبْ سبکِ زبانِ اردو، هم‎رزم گاندی و نهرو در مبارزات استقلال‎خواهانۀ ملی، نخستین وزیر آموزش و پرورش هندوستان پس از استقلال، و از کسانی که خواسته‎اند اسلام دوباره به صورت عنصری فعال درآ...
پور خطیب گنجه ای | نسیم عظیمی پور پورْ خَطیبِ گَنْجه‌ای‌، تاج‌الدین‌ احمد، شاعر پارسی‌گوی‌ سدۀ 6ق‌ / 12م‌. دربارۀ زمان‌ زندگی‌ پورخطیب‌ میان‌ نویسندگان‌ اختلاف‌ نظر است‌. برخی‌ او را از شاعران‌ عصر غزنوی‌، و بعضی‌ دیگر معاصر سنجر سلجوقی‌ دانسته‌اند
آذرباد مهرسپندان | احمد تفضلی آذَرْبادِ مَهْرَسْپَنْدان [āzarbād-e mahraspandān]، یا مارَسْپَندان (در پهلوی: آدُرباد ی مَهْرَسْپَنْدان)، آذرباد، پسر مَهْرَسپند، موبدان موبد زمان شاپور دوم (309- 379م).
اسماعیلیه | ناهده فوزی اِسْماعیلیه‌، استان‌، شهر و كانالی در مصر:
احمد حرب نیشابوری | محمدجواد شمس اَحْمَدِ حَرْبِ نِیْشابوری، ابوعبدالله (د 234ق/ 848م)، زاهد، محدث و فقیه. از او با عنوان پیر خراسان یاد شده است (عطار، 290). برخی او را از مردم مرو دانسته‌اند (نک‍ : خطیب، 4/ 118)، اما چون ساکن نیشابور بوده، به نیشابوری شهرت یافته است (نک‍ : خلیفه، 150؛ خطیب، همانجا).

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام