شیخ ابوجعفر محمد بن الحسن طوسی معروف به شیخُ الطّائفه از ستارگان درخشان جهان اسلام در سال 385 قمری در خراسان به دنیا آمد. در سال 408 قمری یعنی 23 سالگی به بغداد كه مركز بزرگ علوم و فرهنگ اسلامی آن زمان بود مهاجرت نمود و تا پایان عمر در عراق ماند. وی مدت پنج سال ازمحضر درس شیخ مفید مستفیض شد و 23 سال هم از خدمت سیدمرتضی شاگرد ارزشمند شیخ مفید بهره‏مند گشت.

پس از روی كار آمدن سلطان سلیم اول به پادشاهی عثمانی در 918 ق، وی اقدام به قتل عام بیش از چهل هزار تن از شیعیان نمود. در سال 920 ق جنگ سختی در چالدران روی داد كه به شكست شاه اسماعیل صفوی انجامید و تبریز به دست عثمانی افتاد. هرچند بر اثر مقاومت مردمی شاه عثمانی مجبور به تخلیه ‏ی آذربایجان شد ولی اثر این شكست تا آخر عمرِ شاهِ صفوی، او را میآزُرد.

مسعود بن عمر بن عبداللَّه خراسانی هروی ملقب به سعدالدین، و معروف به ملاسعد تفتازانی در دهه ‏ی دوم قرن هشتم هجری در خراسان به دنیا آمد. وی در فقه، اصول، تفسیر، كلام، منطق و تمامی فنون ادبی و اكثر علوم متداول استاد كل بود و بر علوم زمان احاطه داشت. اِرشاد الحادی، اربعین، تَهذیب، المنطق و الكلام و شرح نهج ‏البلاغه و نیز مختصر و مُطَوَّل از آثار اوست. برخی از كتب تفتازانی، هنوز هم در حوزه ‏های علمی، تدریس می‏شوند و مورد استفاده قرار می‏گیرند.

«هنگامی که در ایران از بازارچه‌ای می‌گذرید و یا از کوچۀ محله‌ای قدیمی رد می‌شوید، به یک جور تو رفتگی برمی‌خورید که در دیواری تعبیه شده است و پنجرۀ مشبک آهنی قسمتی از آن را می‌پوشاند.

ششمین نشست از سلسله نشست‌های صلح و ادبیات با همکاری موسسه خانه کتاب و انجمن علمی مطالعات صلح ایران با موضوع «جنگ و صلح در ادبیات تعزیه» عصر روز گذشته بیست‌وهفتم شهریورماه با حضور لاله تقیان کارگردان و پژوهشگر، داوود فتحعلی‌بیگی پژوهشگر و بازیگر، جواد رنجبر درخشیلر و مجتبی مقصودی رئیس هیئت مدیره انجمن علمی مطالعات صلح ایران در سرای اهل قلم برگزار شد.

جهانگیرخان قشقایی از حکیمان و فیلسوفان بنام سده‌های سیزدهم و چهاردهم هجری (نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی) است که تذکره‌نویسان و کتب تراجم و تواریخ به شرح احوال او پرداخته‌اند. زندگانی جهانگیرخان را در کلّ می‌توان به سه دوره تقسیم کرد: مرحله نخست از آغاز تولد تا حدود سی‌سالگی یا کمی بعد از آن امتداد می‌یابد. در این دوران او افزون بر یادگیری سواد فارسی و آموختن برخی کتب نثر و نظم، شماری از مهارت‌ها و فنون عملی مانند موسیقی، تارزنی، کوه‌گردی و تیراندازی را نیز فرا گرفت.

در سال‌های اخیر برگزاری همايش و برپایی محافل سخنرانيی درباره شعر و شخصيت شهريار، كم نبوده است؛ اما همایش‌های منسجم و نظام‌مند و مقالاتی كه مبتنی بر اصول نقد ادبی و شناخت شعری باشد، بسيار كم بوده است. در عین حال، از همان سال‌های جوانی و شروع شاعری شهريار، داستان‌های برساخته درباره او، در ميان مردم، بر سر زبان‌ها افتاده و ناگزیر، حلقه‌ای از شيفتگان و بدخواهان، پيرامون او شكل گرفته است.

آیین نکوداشت روز شعر و ادب فارسی و بزرگداشت مقام استاد شهریار صبح امروز چهارشنبه (27 شهریورماه) با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد برگزار شد.

حافظ در بیت ِ « دوش از مسجد سوی میخانه آمد پیر ما / چیست یاران طریقت بعد از این تدبیر ما» از پیری یاد می کند که در ابتدا خراباتی نبوده، بلکه اهل طریقت و مسجد بوده و حال، ناگهان خراباتی شده است. منظور حافظ از این شخصیت که «پیر ما» خوانده شده چه کسی بوده است؟ آیا این پیر، شخصیتی تاریخی و واقعی بوده یا صرفاً شاعر، در عالم خیال خود، او را خلق کرده است؟

ظاهراً جایگاه غزالی در تاریخ فلسفۀ اسلامی معلوم است. بسیاری کسان، گمان می کنند که او با فلسفه مخالفت کرده و آن را از سیر و پیشرفت باز داشته است. در اینکه کتاب تهافت الفلاسفة، متضمن مطالب کلامی ضد فلسفه و احکام فقهی مشعر بر انتساب آراء فلاسفه به کفر و بدعت است، تردید نمی توان کرد.

دکتر نصرالله پورجوادی یکی از پرکارترین محققان ایرانی در حوزۀ فلسفه و عرفان اسلامی است. اگرچه موضوع بیشتر آثار او را عرفان و ادبیات عرفانی تشکیل می‌دهد، اما به‌عنوان یکی از مهم‌ترین متخصصان و صاحب‌نظران حوزۀ فلسفۀ اسلامی نیز شناخته می‌شود. از همین‌رو، ارزیابی او از گذشته، وضعیت کنونی و آیندۀ فلسفۀ اسلامی، می‌تواند روشنگر باشد.

گفت‌وگو با یک فیلسوف، آن هم کسی که چهره ماندگار فلسفه ایران معاصر است کار ساده‌ای نیست؛ کسی که در فلسفه، مو سپید کرده و عمری گذرانده است. تحصیلاتش را با طلبگی آغاز کرده و شاید به همین دلیل همیشه ساده و بی‌تکلف است. همانطور هم سخن می‌گوید. به همین‌خاطر وقتی قرار است به دیدار استاد «غلامحسین ابراهیمی‌دینانی» آن هم در کلاس درسش برویم، باید حداقل‌های علم فلسفه را خوب بدانیم.

صفحه اول روزنامه های امروز شنبه 30 شهریور

عصر روز سه شنبه 26 شهریور 1398 سفیر جدید ایتالیا در ایران از مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی دیدن و با رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی دیدار و گفت و گو کرد. در این نشست سفیر ایتالیا آقای جوزپه پرونه همراه با دبیر اول و مسئول فرهنگی این سفارت وینچنتزو روسو اسپنا با آقای کاظم موسوی بجنوردی رئیس مرکز و آقایان عنایت الله مجیدی، دکتر احمد پاکتچی و مهندس علی موسوی بجنوردی به گفت و گو و تبادل نظر پرداختند.

شاید بتوان زال را مرز میان دو بخش اسطوره‌ای و پهلوانی شاهنامه دانست. شخصیت‌های شاهنامه، جنبه‌های گوناگون ویژگی‌های فرهنگی فردی و اجتماعی ما را نشان می‌دهند ولی زال، چیز دیگری است! با‌ زاده شدن او، از یك‌ سو پهلوانان به‌ جای پادشاهان اساطیری به میدان شاهنامه می‌آیند و از سوی دیگر عشق در شاهكار فردوسی پدیدار می‌شود. ولی خردمند طوس با داستان زال مفهوم ارزشمندتری را كه در فرهنگ ایران زمین وجود دارد، بیان می‌كند. همان مفهومی كه امروز بیشتر در تركیب واژه‌هایی مانند رواداری، مدارا، دگراندیشی و سبك زندگی به‌ كار می‌بریم.