گفتگو

مسعود رفيعي طالقانی: مجتبی مهدوی استاد علوم سیاسی و مطالعات خاورمیانه، دانشگاه آلبرتا کانادا، از جمله پژوهشگران علوم سیاسی و تاریخ است که می‌کوشد با نگاهی همه‌جانبه به تحولات ایران معاصر کلیدی‌ترین تحلیل‌ها را نسبت به مسائل ارائه کند. مقالات علمی بسیاری که از او در نشریات داخلی و خارجی منتشر شده گواه این مدعاست. مهدوی تحلیلی خطی از تحولات تاریخ معاصر ایران تا مقطع انقلاب اسلامی 57 دارد که با نقدی جدی به رهیافت ذات‌باوری فرهنگی درباره این انقلاب همراه است؛ نقد به این رهیافت که نیروهای سیاسی انقلابی 57 را با کم در نظر آوردن ساختار‌های اساسی آن دوران به‌گونه‌ای یکدست از نظر فرهنگی می‌بیند.

براي ورود به بحث از اينجا شروع کنيم که سال هاي کودکي و محيطي اي که هر فردي سال هاي کودکي خود را در آن سپري مي کند، تا چه حد در جهت گيري هاي بعدي آن فرد موثر است؟ مشخصا منظورم اين است که اگر شما در دوران کودکي در خانواده ديگري به دنيا مي آمديد و پدر و مادر ديگري داشتيد، به نظرتان آيا راهي را که تا امروز دنبال کرده ايد باز هم دنبال مي کرديد يا اينکه زندگي تان سمت و سوهاي ديگري داشت؟

رضا خانکی: تنش‌هایی از جنس قدرت-هنر در کشور ما به وفور یافت می‌شود، در شرایطی که سیاست تا درون منازل هم رسوخ کرده، نمی‌توان انتظار داشت که هنری عاری از سیاست را تجربه کنیم. حال در این شرایط هنرمند هم نمی‌تواند نسبت به شرایط جامعه بی‌تفاوت باشد و به وسیله هنرش، عصیان می‌کند و در مقابل سیاست قد علم می‌کند، حذف یکسوی هنرمند از سوی دولت‌های قدرتمند، واکنشی...

مینا یوسفی: همچنان كه اميد به بهبود روابط خارجي و افزايش آزادي‌هاي مدني در داخل به دنبال روي كارآمدن دولتي با شعار «اعتدال» بيشتر مي‌شود، تحركات و مقدمه‌چيني‌ها براي افزايش نقش نهادهاي غيردولتي نيز بيشتر مي‌شود. فعالان مدني، چهره‌هاي دانشگاهي و كارشناسان اميدوارند در فضاي تازه گشايش يافته از يك سو نقش مردم در تصميم‌سازي‌ها بيشتر شود و از سوي ديگر كشورهاي خارجي قدري ...

علیرضا امیر حاجبی: مدت ها پیش از هنرمند برجسته پرسیدم بهترین کاری که یک دولت می تواند برای هنر و هنرمند انجام دهد چیست؟ ایشان پاسخ دادند: " بهترین کار این است که دولت هیچ کاری نکند. این بزرگترین لطف به هنرمندان است" در طول سال ها مصادیق مختلفی در تائید این کلام حکیمانه یافتم و بارها و بارها تاکید کردیم که هرچه دولت کمتر در امور هنری دخالت کند سود دو طرفه برده ایم. چه آنگاه که دولت از هنرمندی خاص حمایت می کند و چه دست به تاسیس نهادی فرهنگی هنری می زند. همواره یک پای کار می لنگد در تعامل بین هنرمندان و دولت چیزی درست کار نمی کند.

مباحث فلسفه اخلاق یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که در سال‌های کنونی در جامعه اندیشه‌ورزان فلسفی ایران شکل گرفته است.این مبحث نه از آن رو که در زیر شاخه مباحث فلسفی می‌گنجد، بلکه به دلیل مهم بودن اخلاق برای جامعه اهمیت روزافزونی یافته است.

بخش دوم - زهرا سلیمانی : در بخش اول گفت¬وگو، دکتر داوود هرمیداس باوند به جریانات حوزه نفتی ایران قبل از فعالیت¬های مصدق و جنبش های داخلی برای ملی شدن صنعت نفت پرداخت. در بخش دوم این گفت‌وگو او درباره چگونگی روند مذاکرات ایران با دیگر کشورها و فعالیت های بین المللی دکتر مصدق برای بهره مندی ایران از ملی شده صنعت نفت می گوید و معتقد است که اگر بعد از کودتا شاه موفق شد تا به قیمت و شرایط مطلوبی از منافع نفتی برسد به خاطر تلاش هایی بوده است که پیش از او مصدق در حوزه بین الملل، افتخار انجام آن را داشته است.

نخستين بنيادهاي تحزب در انگلستان و در قرن 18 نهاده شد و ايران صد سالي است كه اين تجربه را به آزمون گذاشته است. اگر چه روند تحزب در ايران به صورت پيوستاري نبوده اما به هر روي در مقاطع مختلف احزاب متنوعي ظهور و سقوط كرده اند. اگر چه براي وجود حزب در ساخت و بافت سياسي مزايايي از قبيل تسهيل انتخابات، مهار قدرت اجرايي، هماهنگي نهاد انسان با طبيعت حزبي و... را برشمرده اند، اما روسو معتقد است كه حزب، هويت فرد را ناديده مي انگارد و منافع حزب بر منافع ملت ترجيح داده مي شود.

آسیب چیست و منظور از آسیب‌های اجتماعی کدام است؟ آیا تا کنون وضعیت آسیب‌های اجتماعی در ایران را بررسی کرده‌اید؟ می‌دانید که چگونه است؟ ارزیابی‌ها چگونه است؟ اصولاً معتقد به وجود آسیب‌های چند لایه هستید یا خیر؟ این‌ها سئوالاتی است که در حوزه آسیب‌های اجتماعی مطرح است. برخی به آن‌ها پاسخ داده‌اند و برخی از کنار آن گذاشتند. پاسخ‌های دکتر غلامعباس توسلی جامعه‌شناس ایرانی را به سه سئوال مهم این حوزه می‌خوانید:

دانشنامه ایران یکی از مهمترین پروژه های مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی است. این پروژه، کشور ایران و دیگر کشورهای فارسی زبان دنیا را صاحب دانشنامه ای مفصل به زبان فارسی می کند. نمونه های موفق کمی از یک دانشنامه کامل و جامع در دنیا وجود دارد که بریتانیکا، آمریکانا، کلمبیا نمونه هایی از آنها هستند اما به گفته عبدالحسین آذرنگ دانشنامه ایران قرار است چیزی فراتر از این دانشنامه ها ارائه دهد.