گفتگو

افول و سقوط ساسانیان یكی از بحث‌برانگیزترین و حساس‌ترین برهه‌ها در طول تاریخ كهن ایران‌زمین است كه پیامدها و تاثیرات درازدامن و اساسی در ذهن و ضمیر ایرانیان به جای گذاشته و با گذشت بیش از 14 قرن، همچنان محل پرسش و تامل است؛ به گونه‌ای كه تاریخ ایران‌زمین را به دو دوره باستانی و اسلامی تقسیم كرده است. بی‌تردید برای علل و عوامل و زمینه‌های این رخداد بزرگ باید به وضعیت سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران در عصر ساسانی پرداخت تا به درك درستی از زمینه‌های شكست ساسانیان و فتح ایران به دست اعراب دست یافت.

واقعیت این است که همیشه حسرت‌های ما واقعی‌تر از آرزوهای ماست و حال ما مانده‌ایم و واقعیت نبودن ایرج کابلی.ایرج کابلی، نویسنده، مترجم، خط و زبان‌شناس و وزن‌شناس، متولد 1317 در کرمان بود. او که تحصیل‌کرده معماری بود، خیلی زود به علاقه اصلی‌اش زبان و خط فارسی رجعت کرد و پژوهشگری جدی در زبان‌شناسی و عروض‌شناسی شد.

مطالعات صفوی در ایران موضوع برنامه «گفتمان ایران شناسی» بود که دکتر «رسول جعفریان» در نشست لایو این برنامه به پرسش هایی در این باره پاسخ گفته است.

كتاب «درام اسلامی» بررسی سرگذشت تعزیه پس از اسلام و ریشه‌های شكل‌گیری این آیین در ایران پیش از اسلام، نوشته جمشید ملك‌پور به كوشش «نشر بیدگل» در اختیار علاقه‌مندان فارسی‌زبان قرار گرفته است. تلاشی در ادامه كتاب‌ها و مقاله‌هایی كه دهه‌ها قبل درباره این آیین نمایشی به چاپ رسیده و البته تعداد زیادی از آنها هم مدت‌ها است رنگ تجدید چاپ به خود ندیده‌اند. به این اعتبار پژوهش صورت گرفته توانست بار دیگر صدایی كه رو به خاموشی می‌رفت را زنده كند.

مهدی عظیمی می‌گوید: خوانشی جدید از معرفت شناسی سهروردی در کتابش ارائه شده که تاکنون سابقه نداشته است. به گفته وی داوری‌ غربی‌ها در باب منطق سهروردی به هیچ عنوان داوری‌های درست و قابل اعتمادی نیست.

همه ما به قلاب تکنولوژی گرفتار آمده‌ایم و تکنولوژی به سبب پاداشی که از رفاه به ما می‌دهد، به جبری عادت‌محور در زندگی‌مان بدل شده است. تکنولوژی تیغ دو دم است؛ هم سود دارد، هم زیان. هم آسیب است، هم فرصت. هم خطر است، هم سهولت. هم اطمینان و آرامش خاطر است، هم نبود امنیت. دکتر شاپور اعتماد، استاد فلسفه علم، معتقد است «تکنولوژی، کارکردی دوگانه دارد.

یک پژوهشگر گفت: تصورم این است که جز خواجه نصیر کسی در دربار ورود نکرده که این قدر به صورت مستقیم و غیرمستقیم منشأ اثر باشد به طوری که پایه گذار یک تمدن شود.

دشواری‌های اندیشه مارتین هایدگر در محتوا و فرم، کار را برای علاقه‌مندان فلسفه پیچیده می‌کند؛ حتی درباره روبرو شدن با آرا و آثار او اختلاف‌نظرهایی میان متخصصان وجود دارد: برخی مواجهه بی‌واسطه با آثار او را توصیه می‌کنند و برخی ورود از طریق شروح و درآمدها را پیشنهاد می‌دهند و برخی همراهی هر دو شیوه را سودمندتر می‌دانند.

آیا مدرنیته آینده موعودی است كه ایرانیان روزی روزگاری به آن دست خواهند یافت؟ آیا مدرنیته سیاسی قله‌ای است كه - مطابق نظرات پیشگویان تئوری مدرنیزاسیون - بناست در آینده‌ای نامعلوم آن را فتح كنیم؟ آیا تاریخ معاصر ایران رونوشتی است تكراری از سرگذشت ملت‌های «پیشرو»؟

ترجمه اصلی‌ترین و رایج‌ترین راه آشنایی ایرانیان با فلسفه‌های جدید غربی و آگاه شدن آنها با تحولات فكر فلسفی در مغرب زمین بوده و هست. مترجمان با علایق و سلایق و پیشینه‌ها و خاستگاه‌های فرهنگی و اجتماعی گوناگون، هر یك بنا به تخصص و دیدگاه خاص خود، معمولا بر حسب احساس وظیفه و تعهد شخصی، به انتقال ایده‌ها و اندیشه‌های فلسفی از زبان‌های اروپایی به زبان فارسی یاری رسانده‌اند.