مقاله

نهج‌البلاغه تجلی گفتاری بزرگمردی از تبار توحیدیان است که به وسعت جان بشر و نیازهای مادی و معنوی او درفشانی کرده و نقشه راه خدایی شدن را به بشریت ارائه کرده است؛ آن‌چنان که رمز جاودانگی قرآن را باید در اصالت و حیاتی و منطق آسمانی آن جستجو کرد. مانایی امام علی(ع) نیز مرهون اندیشه‌های بلندی است که شخصیت یگانه حضرتش را در دنیای کلام جاودانه‌اش به تصویر کشیده است

فکر کردن به آنچه فکر نکردنی است سولیوان، آخرین سفیر آمریکا در ایران، در کتابی به نام «ماموریت در ایران» به روابط آمریکا و شاه در برهه انقلاب، تحلیلش از انقلاب اسلامی، شخصیت فرهمند امام خمینی و ... می پردازد. متن حاضر نگاهی کوتاه است به این کتاب.

کتاب البیاض و السواد تألیف خواجه ابوالحسن علی بن حسن سیرجانی کرمانی، از منابع اصلی عرفان و تصوف اسلامی است و از منابع مطالعاتی شیخ محی الدین ابن عربی نیز بوده است. این کتاب از نوع الرساله القشیریه امام قشیری و اللمع فی التصوف ابونصر سراج توسی می باشد.

در طول تاریخ، همواره پیوندی دیرین میان دین و فلسفه بوده است هرچند هر از چندگاهی متشرّعان یا فیلسوفانی با این پیوند مخالفت ورزیده و آن را نامیمون دانسته اند. اما حقیقت این است كه هم دین با طرح و تبیین اموری متعالی، فكر فیلسوفان را متوجه عوالم غیر جسمانی و مابعد الطبیعی كرده و هم فلسفه در توجیه باورهای دینی كه بعضاً مبنایی باورمند نداشته اند تلاش نموده است.

امتیاز رویکردهای جامعه شناختی در مطالعه دین، تاکید آنها بر تعامل بین دین و جامعه است. پیش فرض اصلی چشم انداز جامعه شناختی، ساخت و ساختار اجتماعی فرهنگ و تجربه انسانی از جمله دین است.1 از نگاه جامعه شناسان، اشیاء، دانش، اعمال و نهادها در دنیای اجتماعی محصول تعامل انسان و ساختار اجتماعی است . دین گونه ای از ساخت اجتماعی است.

پیشینه رویکرد مقایسه ای به منزله یک رویکرد دانشگاهی،به اواخر قرن نوزدهم باز می گردد.بنابر این در گذشته نیز همچون امروز،مطالعه بین فرهنگی همه اشکال و سنت های زندگی دینی در برابر مطالعه یا تبیین فقط یکی از این گونه ها، اهمیت داشته است.این رویکرد به صورت طبقه بندی شده و در بستر تاریخی، به بررسی شباهت ها و تفاوت هایی که در بین ادیان وجود دارد می پردازد.

تاریخ و شناخت ادیان دانشی است توصیفی كه به تشریح و تبیین و توصیف اوصاف و مختصات ادیان در تاریخ بشریت می‌پردازد. این نوع فعالیت و پژوهش در واقع نگاهی است تاریخی، روشمند و تحلیلی در باب ادیان. البته تأمل در ادیان و بررسی در باب آنها می‌تواند با روشهای متعدد و از جهات مختلفی صورت بگیرد. در این میان یكی از راههایی كه می‌توان بدان وسیله به شناخت و معرفت ادیان واصل شد همانا رجوع به متون مقدس ادیان و شروح آنها می‌باشد تا بدینوسیله دیدگاههای ادیان در باب مقولات متعدد دینی و ... مشخص گردد. در این نوشتار نیز درصدد آن هستیم تا با تكیه بر همین روش و در محدوده مورد نظر خود، به تأمل بپردازیم و برخی از آرای مندرج در متون اصلی ریگ ودا و اوپانیشادها را بدست آوریم.

مقایسه ای میان حكمت اشراق و مكتب تاتوئیسم انسان کامل - فرزانه در حکمت اشراق و مکتب تائوئیسم، از مفاهیم بنیادینی است که ریشه در بحث فیض و صدور دارد. یعنی نورالانوار و تائو از نظر سهروردی و لائوتزو، رکن اساسی عالم و مبداء تجلّی موجودات هستند که از خود انواری را صادر کرده، موجودات را از فیض خود بهره مند می کنند.

ابعاد سیاسی فلسفه اشراق و علل قتل بنیانگذار آن شیخ اشراق، شهاب الدین یحیی بن حبش بن میرک ابوالفتح، در سال 549 هجری قمری در قریه سهرورد از توابع زنجان متولد شد و پس از 38 سال قمری(سی وشش سال شمسی) به فرمان صلاح الدین ایوبی و به دست ظاهر شاه پسر صلاح الدین درحلب کشته شد.(ابن ابی اصیبعه،1969: صص 641-646) او درسال 570ق.

حکیم بُزشَلّویی کُمیجانی؛ اشراقی غیر صدرایی عهد قاجار این مقاله با معرّفی یکی از فیلسوفان ناشناخته اشراقی در ایران عهد قاجار و آثار او، می کوشد از حضور حکمت اشراقی و آموزه های حکمی شهاب الدین یحیی سهروردی و همگنان نوراندیش او در این روزگار تصویری نو ارائه دهد.