مقاله

امروز بندرعباس به سوگ نشسته است. نه بندرعباس، که ایران به سوگ نشسته است؛ سوگی جانکاه. اما این بار هم بندرعباس سرفراز بیرون خواهد آمد و باز هم نقطه کانونی وصل ایرانیان به این سو و آن سوی عالم خواهد شد.

یدالله گودرزی معتقد است، زبان فارسی یک «اَبَرزبان» است و می‌گوید: باید گفت که ابرزبان‌ها ممکن است در برخی شاخصه‌ها پررنگ‌تر و در بعضی کم‌توان‌تر ظاهر شده باشند اما توانسته‌اند قله‌های رفیع ادبی، اندیشه‌ای و هنری را در خود جای دهند و تولیدکننده دانش باشند.

ابو ريحان بيرونی، دانشمند طراز اول اسلام چنانکه می دانيم از خوارزم بود و به تصريح خودش در الآثار الباقية خوارزميان از تبار ايرانيان بودند. زبان مادری او زبان خوارزمی بود که از خانواده زبان های ايرانی است و از آن نمونه هایی در آثار خود ابو ريحان و زمخشری و ديگران اينک در دست است.

جشن اردیبهشت‌گان نمونه‌ای برجسته از پیوند دین، اخلاق و طبیعت در فرهنگ ایران باستان است. این جشن با تأکید بر راستی، پاکی و نظم ایزدی، ارزش‌های بنیادین زرتشتی را ترویج می‌کرد و با آیین‌هایی مانند پوشیدن لباس سپید و توجه به گل‌ها، حس زیبایی‌شناسی و ارتباط با طبیعت را در جامعه تقویت می‌نمود.

نکته عجیب در احوال نیکلسون آن است که این مرد بزرگ با داشتن معلومات بسیار، قادر به تکلم به زبان‌های فارسی و عربی نبود و حتی یکبار هم در مدت زندگانی‌اش از کشور ایران و ممالک عربی، که این همه عاشق ادبیاتشان بود، دیدن نکرد. در سال ۱۹۲۲ دولت ایران رسماً از نیکلسون برای سفر به ایران دعوت کرد. ولی با وجود میل فراوانی که به دیدن ایران داشت پاسخ داد: «تا تألیف سلسله کتاب‌هایی که راجع به مثنوی آغاز کرده‌ام به پایان نرسد، از پشت این میز تحریر برخاستن نتوانم.»

این مطلب به بررسی سیر تحول فکری داریوش شایگان، روشنفکر و پژوهشگر ایرانی، از دلبستگی به سنت‌گرایی و فرهنگ ایران تا گرایش به پسامدرنیته و جهان‌میهنی می‌پردازد.

منابع کهن اساطیری ایران باستان به ما می‌گوید که هدف از خلقت انسان کمک به اهورامزدا در مبارزه با اهریمن و بودن جانشین اهورامزدا بر روی زمین بوده است. خداوند درصدد نمودار ساختن قدرت خویش بوده و با آفرینش مادی و به‌ویژه خلقت انسان، قدرت خویش را آشکار می‌سازد.

اول اردیبهشت بزرگداشت شاعری است که با حکمت انسان‌‏دوستی بین دوپاره‌‏ی جهان پیشامغول و پسامغول پل زد

وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، در یادداشتی به مناسبت بزرگداشت سعدی شیرازی، نوشت: سعدی، صرفاً بخشی از گذشته نیست؛ او آینده‌ای محتمل و ممکن برای انسان معاصر است.

شعر «بنی‌آدم اعضای یک یکدیگرند» از سعدی، یکی از بلندترین قله‌های اندیشه انسانی در هم‌سرنوشتی و اخلاق اجتماعی است. گاهی بجای “یکدیگر” عبارت “یک پیکرند” استفاده می‌شود که هر دو شاخه‌های زیبایی از درخت اندیشه و خرد سعدی است و ما از هر دو عبارت استفاده می‌کنیم. اما پرسش این است: آیا این شعر تنها آرمان‌شهری اخلاقی را به تصویر می‌کشد یا می‌توان آن را به مثابه مدلی نهادی برای توسعه انسانی بازخوانی کرد؟