مقاله

کتیبه‌ها در تاریخ خوشنویسی ایران جایگاهی ویژه‌ دارند. از دورهٔ صفویه به بعد، علاوه بر آیات قرآن، ادعیه و اشعار مذهبی شیعه نیز بارها کتیبه‌نویسی شده‌اند.

گزارشی است از کتاب تاریخ طبری که اصل آن را در کتاب منابع تاریخ اسلام آورده ام، اما نکاتی در میانه آن، بر آن افزوده شده است.

دستنویسی از کتابی به نام «غزوۀ رسول علیه‌السلم» با ش ۱۳۳۸ در کتابخانۀ مغنیسا موجود است و حاوی اطلاعاتی از تولد و نسب و غزوات پیامبر است تا اخبار خلفا و حضرت علی و امام حسن و در آخر خبر مقتل امام حسین ع.

در یادداشت پیش‌رو بر آنیم تا پاسخ این سوال كه آیا آیینِ سوگواری در ایران پیش از اسلام در میان ایرانیان بوده یا خیر، پاسخ دهیم.

یکی از آیین‌هایی که بسیار در یزد رایج است و یزد را بدین وسیله نام‌آور کرده، آیین نخل‌گردانی است. البته در برخی شهرهای دیگر ایران هم ممکن است نخل‌گردانی باشد، چنان‌که من در روستای کنجدجان گلپایگان هم نخل دیدم، امّا نخل‌گردانی در یزد یک ویژگی‌هایی دارد که در ایران برجسته شده است.

شهر سوخته، تخت‌جمشید، طاق بستان، میدان نقش جهان، سی‌و‌سه پل، قلعه الموت و... نمادهای برجسته‌ تاریخ كهنسال ایران هستند و تحسین هر انسان هنردوست و هنرشناسی را برمی‌انگیزند. واقعیت این است كه در این سو و آن سوی ایران، ما با آثار تاریخی فراوانی روبه‌رو هستیم كه هر كدام ویژگی‌های خاص خودشان را دارند و بسیار هم شگفت‌انگیز هستند.

وقایع اخیر نشان داد یکی از مهمترین مؤلفه های قدرت ایران و ایرانی، هویت دیرپا، استوار و راستین مردم این دیار است که به رغم خیالبافی های دشمنان، همچون سدی سهمگین در برابر متجاوزان خودنمایی می کند. نوشتار زیر به برخی از این اصول را یادآور می شود.

امروز بر همۀ ما ایرانیان واجب است با هر زبان، قومیّت، دین و مذهبی که داریم با یک‌دیگر علیه دشمن متجاوز و بی‌اخلاق صهیونی، هم‌بسته و متحّد باشیم و این جنگ تحمیل شده را به‌صورت یک وظیفۀ میهنی اداره کنیم. این‌گونه می‌توانیم به تروریست‌های اسرائیلی پاسخ دندان‌شکن دهیم که دیگر هیچ‌گاه با دمِ شیر بازی نکنند.

آنگه که از کوچۀ رندانِ کوی خرابات می گذری و در کنج خلوت، در خانۀ خمار را به صدا در می آوری رند قلندری را می بینی که بر آستان در رخ می نمایاند ، پیراست نه پیر منحنی که پیر گلرنگ است و سر خوش از بادۀ عشق .

اندیشمندی که نه در دام تقدیس غرب می‌افتد و نه در چنبره نوستالژی تمدنی گذشته اسیر می‌شود. او با نگاهی نقادانه، مدرنیته را نه به عنوان سرنوشت محتوم، بلکه به مثابه تجربه‌ای تاریخی می‌نگرد که می‌توان از منظری شرقی-اسلامی بدان پرداخت.