مقاله

دایرةالمعارف یهود، یهودیت و صهیونیسم از عبدالوهاب محمد المسیری، ترجمه مؤسسه فرهنگی مطالعات و پژوهش‌های تاریخ خاورمیانه، یکی از آثار مهم درباره فلسطین بود که در سال‌های حضورم در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، منتشر شد.

پاپلی، نمونۀ یکی از انسان های دردمند و دغدغه مند اجتماع ایران است . فردی بسیار زیرک، دقیق، هوشیار و با حافظه ای سرشار که از پس گذشت شصت سال، چنان خاطرات را بازگو می کند که انگار دیروز اتفاق افتاده است. صحنه ها بسیار زنده هستند و خواننده در همان آن می پندارد که خود نویسنده است که دارد رخدادها را می یبیند .

ما كه هستیم؟ برآمده و به جای مانده از نسل‌های سپسین نیاكان غارنشین وشكارگران روزگاران پارینه‌سنگی و یا روستانشینان هزاره‌های نوسنگی كه از هزاره‌های پیش از تاریخ به علت‌ها ودلیل‌های بسیار، به تناوب از دیگرمناطق محتمل جنوبی وغربی و شمالی وشرقی به جغرافیای سرزمینی كه به ایرانش می‌شناسیم مهاجرت كرده بودند؟

نگارگری اسلامی بدون تردید متأثر از بنیان‌ها و اصول نظری حاکم بر اندیشه و عقیده اسلامی است. در نگاه اول به نظر می‌رسد این تأثیر در ساحت معنا و محتوا، حضور و ظهوری بارز دارد که البته به دلیل حاکمیت اصل تجلی در هنر و ادب اسلامی، نظری صائب و درست است؛ اما تأمل و تحقیق در نگارگری ناب اسلامی که در بستر ذوق و زیبایی ایرانی کامل شد، نشان می‌دهد حوزه این تأثیر، دامن فرم و ساختار چنین آثاری را نیز در بر گرفته و بنابر این طرح و رنگ و نور نیز، تلألؤ معانی و اصول حاکم بر اندیشه و عقیده اسلامی اند.

دیدگاهی وجود دارد كه می‌گوید حسین سید‌الشهدا(ع) برای تشكیل حكومت قیام كرد و در این راه، به شهادت رسید. در صورت پذیرش چنین نگاهی، این پرسش پیش می‌آید كه آیا سایر ائمه نیز به همین شیوه تأسی كرده‌اند؟

یکی از معروف‌ترین ابیات و سخنان زبان و ادب فارسی و فرهنگ ایرانی که به نوعی مثل بدل شده و کمتر ایرانی پیدا می‌شود که آن را نشنیده یا از بر نبوده باشد، سه بیت مشهور سعدی (۶۹۰-۶۰۶ ه.ق) در حکایت دهم از باب اول گلستان «در سیرت پادشاهان» است

پرچمدار زبان فارسى فردوسى است و پايندگى شعر پارسى از آنِ كوشش و پايمردى او و بى‏گزاف شايسته و بايسته است كه او را روانگر آب زندگانى در رگ هاى سترگ زبان پارسى بناميم و جوشش چشمه ادبيّات فارسى را از سر همّت او بدانيم.

استاد اعوانی در کتاب «فروغ حکمت» به نقد و بررسی تفکر غرب از دیدگاه حکمت الهی و تبیین مبادی حکمت و بررسی جهات مختلف آن می پردازد. اگر یک وظیفه فلسفه بررسی موضوع و مبادی علوم است، فیلسوف پیش از پرداختن به این کار باید مبادی فلسفی فیلسوفان و پیش فرض های فلسفی آنان و از جمله مبادی فلسفی خود را مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. استاد کوشیده اند در کتاب مذکور چنین کنند. نوشتار حاضر بخشی از آن کتاب است.

رویارویی با تاریخ شگردی دارد؛ چون علمی سیّال و لغزان است. به آسانی نمی‌توان آن را مهار كرد؛ زیرا با زندگی مردمان، در نقاط، اندیشه‌ها و جریان های گوناگون سر و كار دارد. كار بسیار دشوار و وقت‌گیری است كه بتوان به درستی از پس آن برآمد.

جامعه‌شناس باید از وضعیت جامعه، داستان‌پردازی درست بكند. تعهد اصلی ما به عنوان جامعه‌شناس این است كه قصه‌گو باشیم. شاید این ادعا با سیمایی كه از جامعه‌شناس در دانشگاه ارایه می‌شود، متفاوت به نظر برسد كه بر مبنای آن، جامعه‌شناس كسی است كه درگیر آمار و ارقام و مطالعه و پژوهش و بحث‌های پیچیده نظری است.