مقاله

یکی از آیین‌هایی که بسیار در یزد رایج است و یزد را بدین وسیله نام‌آور کرده، آیین نخل‌گردانی است. البته در برخی شهرهای دیگر ایران هم ممکن است نخل‌گردانی باشد، چنان‌که من در روستای کنجدجان گلپایگان هم نخل دیدم، امّا نخل‌گردانی در یزد یک ویژگی‌هایی دارد که در ایران برجسته شده است.

شهر سوخته، تخت‌جمشید، طاق بستان، میدان نقش جهان، سی‌و‌سه پل، قلعه الموت و... نمادهای برجسته‌ تاریخ كهنسال ایران هستند و تحسین هر انسان هنردوست و هنرشناسی را برمی‌انگیزند. واقعیت این است كه در این سو و آن سوی ایران، ما با آثار تاریخی فراوانی روبه‌رو هستیم كه هر كدام ویژگی‌های خاص خودشان را دارند و بسیار هم شگفت‌انگیز هستند.

وقایع اخیر نشان داد یکی از مهمترین مؤلفه های قدرت ایران و ایرانی، هویت دیرپا، استوار و راستین مردم این دیار است که به رغم خیالبافی های دشمنان، همچون سدی سهمگین در برابر متجاوزان خودنمایی می کند. نوشتار زیر به برخی از این اصول را یادآور می شود.

امروز بر همۀ ما ایرانیان واجب است با هر زبان، قومیّت، دین و مذهبی که داریم با یک‌دیگر علیه دشمن متجاوز و بی‌اخلاق صهیونی، هم‌بسته و متحّد باشیم و این جنگ تحمیل شده را به‌صورت یک وظیفۀ میهنی اداره کنیم. این‌گونه می‌توانیم به تروریست‌های اسرائیلی پاسخ دندان‌شکن دهیم که دیگر هیچ‌گاه با دمِ شیر بازی نکنند.

آنگه که از کوچۀ رندانِ کوی خرابات می گذری و در کنج خلوت، در خانۀ خمار را به صدا در می آوری رند قلندری را می بینی که بر آستان در رخ می نمایاند ، پیراست نه پیر منحنی که پیر گلرنگ است و سر خوش از بادۀ عشق .

اندیشمندی که نه در دام تقدیس غرب می‌افتد و نه در چنبره نوستالژی تمدنی گذشته اسیر می‌شود. او با نگاهی نقادانه، مدرنیته را نه به عنوان سرنوشت محتوم، بلکه به مثابه تجربه‌ای تاریخی می‌نگرد که می‌توان از منظری شرقی-اسلامی بدان پرداخت.

خاندان شاه طاهر نخست در روستای خوند (یا خواند ) از مضافات قزوین، در سر حد رودبار اَلَموت و گیلان ساکن بوده اند. شاه طاهر سپس به قزوین و سلطانیه و بعد از آن به انجدان کاشان و سرانجام به سبب اعتقادات اسماعیلی و سیاسی ناگزیر به دکن مهاجرت کرد و مصدر کارهای بزرگ دینی و دیوانی شد.

یکی از شاگردان حسن انوری، «شاگردپروری و شاگردنوازی»، «باور داشتن و اهمیت دادن به کارِ گروهی»، «حق‌شناس بودن»، «وقت‌شناسیِ بی‌نظیر» و «عشق فراوان به ایران و زبان فارسی» را از ویژگی‌های حسن انوری عنوان می‌کند که کمتر به آن‌ها پرداخته شده است.

از جمله مهم‌ترین مضامین اساطیری در تمدن‌های بزرگ، مفهوم نجات در برابر بلایا و آشوب‌های کیهانی است. این مضمون به‌ویژه در دو سنت بزرگ سامی و ایرانی در قالب اسطورهٔ کشتی نوح و شهر ورجمکرد (جمکرد) بازتاب یافته است.

امروز خیلی خوش‌شانس بودم که یک‌مرتبه آقای استاد عنایت‌الله مجیدی را در کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران دیدم. خیلی‌خیلی خوشحال شدم. سال‌ها بود خدمت این بزرگ‌مرد اهل کتاب و کتابخانه نرسیده بودم.