شهریور ۱۳۲۰ – که «شهریور سیاه» می‌خوانمش – یکی از اندوه‌بارترین برگ‌های تاریخ ایران است. بریتانیا و شوروی در اقدامی شرم‌آور و به بهانه‌ای واهی به ایران اولتیماتوم دادند و با نقض بی‌طرفی ایران در جنگ جهانی، کشور را از جنوب و شمال اشغال و شاه ایران را عزل کردند. چه از رضاشاه خوشمان بیاید و چه نه، چه او را منجی بدانیم و چه دیکتاتور، قدرت بیگانه اجازه نداشت حاکمیت ملی ایران را تا این حد نقض کند.

دکتر نصرالله پورجوادی یکی از پرکارترین محققان ایرانی در حوزۀ فلسفه و عرفان اسلامی است. اگرچه موضوع بیشتر آثار او را عرفان و ادبیات عرفانی تشکیل می‌دهد، اما به‌عنوان یکی از مهم‌ترین متخصصان و صاحب‌نظران حوزۀ فلسفۀ اسلامی نیز شناخته می‌شود. از همین‌رو، ارزیابی او از گذشته، وضعیت کنونی و آیندۀ فلسفۀ اسلامی، می‌تواند روشنگر باشد.

فضا همه اشیا، از صغیر و کبیر را درخود جای می‌دهد و این واقعیتی غیرقابل انکار است. اینکه این اشیا و اجزای آنها دارای فواصل معینی از یکدیگر است، به معنی آن نیست که فضا یعنی همین فواصل معین و مقدار که در ریاضیات محاسبه آن امکان‌پذیر است. ما خانه خود را ترک می‌کنیم تا به مقصود دیگری در مکان دیگر برسیم.

یك پژوهش جامع و مانع، دست‌كم باید 3 ویژگی داشته باشد؛ نخست آنكه مستند و دقیق باشد یعنی متكی بر منابع دست اول و اسناد مورد اجماع همگان باشد، دوم آنكه نظام‎مند و روش‎مند باشد یعنی پراكنده‎گویی نكند و نظم و انتظام داشته باشد و حجم انبوهی از اطلاعات را بدون طرح و برنامه پیش روی مخاطب نریزد، مساله و دغدغه‎اش روشن باشد

هر جامعه‌ای دربردارنده مفاخری است که بواسطه آنها «کسب منزلت» می‌کند. اما اهمیت این مفاخر برای یک جامعه تنها به این جنبه محدود نمی‌شود بلکه افراد یک جامعه نیز پیوسته با تعریف نسبت خود با این مفاخر هویت‌یابی می‌کنند. اما پرسش اصلی این است که چه کسانی می‌توانند مایه فخر یک جامعه شوند؟ به تعبیری، ویژگی مفاخر چیست؟

چرا پس از گذشت هفت سده هنوز از مولانا حرف می‌زنیم؟ او در چه نسبتی با دنیای امروز ما قرار می‌گیرد؟ و چرا همچنان برای فرهنگ ما، مایه فخر است؟ آیا می‌توان او را «متفکر معاصر ما» دانست؛ چنانکه مشی فکری و سلوک رفتاری‌اش برای نسل امروز هم، راه‌گشا باشد؟ امروز (8 مهر) روز بزرگداشت مولانا است به این مناسبت در این یادداشت سعی می‌کنیم به این پرسش‌ها بپردازیم.

برمكیان كه از اواخر قرن اول هجری به دربار خلفای اموی راه یافته بودند، دارای نفوذ فراوانی در قلمرو حكومت گردیدند. این نفوذ در دوران عباسیان نیز ادامه یافت و در زمان وزارت یحیى برمكی در عصر هارون الرشید، وی فرمانروای یگانه به شمار می‏رفت و خلیفه، جز نامی بیش نبود.

صفحه اول روزنامه های امروز دوشنبه هشتم مهر

شیخ اشراق در کتاب المشارع والمطارحات، خود را وامدار میراث معنوی و حکمی کهنی می داند که از خمیره مقدسه (ازلی) نشأت گرفته و در قالب دو شاخه شرقی (ایرانی) با محوریت ذوق و شهود و شاخه غربی (یونانی) با غلبه بحث و برهان تداوم یافته و سرانجام در حکمت ممزوجه حکمای مشرقی تجلی یافته و به او رسیده است.

هدف این پژوهش تبیین جنبه های گوناگون رازورزی و رمزگرایی، یا آنچه احتمال چنین برداشتی از آن می رود، در فلسفه افلاطون است. دستاورد این مقاله این است که افلاطون از برخی جنبه های رازورزی و رمزگرایی پیشینیانش تأثیر پذیرفته و آنها را به طریق خاصی در نظام معرفت شناختی و آموزشی به کار برده است.

برزخیت را در تفکر ابن عربی می توان به عنوان کبنایی ترین وصف وجود شناختی برای خیال در نظر گرفت به گونه ای که دیگر احکام هستی شناختی خیال به نوعی به این اصل بنیادین برمی گردند. از آنجا که خیال در این بینش به عنوان ساحت و حضرتی از حضرات وجود مطرح می شود جای این سوال هست که از نقطه نظر هستس شناختی، وصف برزخیت به چه نحو در حقیقت خیال ظهور کرده و منشاء آن در کجاست؟

نام میرفندرسکی بیشتر یادآور قصیدۀ یائیۀ اوست که شهره است و شارحانی، چند شرح بر ان نگاشته و شاعرانی آن را تخمیس و گاه تضمین کرده اند. به دلیل شهرت میرفندرسکی، گاهی ابیات، قطعات، قصاید و رباعیاتی به وی نسبت داده شده است، که به وضوح معلوم است از او نیست.

موقعیت كنونی اندیشه، ره‌آورد فراز و نشیب تاریخی پرپیچ و خمی است و مشاركت در آن چیزی جز تخاطب با فیلسوفان از دریچه نسبتی كه با «واقعیت» برقرار می‌كنیم نیست. اندیشه فلسفی از ابتدا در جست‌وجوی حقیقتی بوده است كه به‌مثابه امری واحد و برین ارزیابی می‌‌شد؛ با‌این‌حال، زمان، مكان و تاریخ چنان راه بر آگاهی بسته و پیشاروی وی ایستاده‌اند كه اگر نگوییم مسیر رسیدن به ساحت سرمدی حقیقت را به‌تمامی بسته‌اند، شاید فهم آن را بی‌توجه به شرایط و زمینه اندیشه فلسفی دشوار ساخته‌اند.

ماتریالسم تاریخی امروز به یك ادعای نظری، دانشگاهی و غیرعلمی عقب‌نشینی كرده است. این جایگاه پس از انواع گرایش‌های علم‌گریز و علم‌ستیز جناح انتقادی به اوج خود رسیده است. گرایش‌هایی كه به بهانه نقد پوزیتیویسم هر شكلی از علمیت و علم را انكار كرده‌‌اند. انگلس به دشمن شماره یك هر خوانشی از جنبش‌های انتقادی مبدل شده است كه باید همچون جزامی‌های رومی از او دوری گزید و نوشته‌هایش را قرنطینه كرد.

من در سال ١٣٣٨از دانشسرای عالی تهران، در مقطع لیسانس فارغ‌التحصیل شدم. بلافاصله در كنكور دوره دكترای ادبیات فارسی در دانشگاه تهران شركت كردم. در این كنكور حدود ٢٠ تا ٢٥نفر شركت كرده بودند... 3 نفر قبول شدیم... من بودم و آقای جلیل دوستخواه که اکنون مقیم استرالیا ست و محمدجواد شریعت استاد دانشگاه اصفهان. پس از نامنویسی نوبت به انتخاب واحد رسید. از واحدهایی كه بنده انتخاب كردم، یکی درس دستور زبان فارسی بود. تدریس این درس در دورۀ دكتری بر عهده استاد محترم دكتر محمد معین بود... دوازده، سیزده نفر بیشتر نبودیم كه در این كلاس شركت كردیم...