اخبار

احمد محیط طباطبایی گفت: شاهنامه بایسنقری به تنهایی موزه ای جامعی در نقاشی است که تغییر و تحول جایگاه نقاشی دوره تیموری و حرکت به آینده را نشان می دهد، شاهنامه بایسنقری می تواند به تنهایی یک موزه تعریف شود که همه زوایا در آن معلوم است، وقتی در تصویر گری ها چهره های تاتار و ترکان را می بنیم نشان از حاکمان وقت دارد.

محمد بقایی ماکان، پژوهشگر و تاریخ‌پژوه گفت: در همه جشن‌های کهن مانند نوروز، یلدا، سده و... اندیشه‌های متعالی حضور و وجود دارد که بر این اساس می‌توان گفت که یلدا شب زایش نور یکی از این جشن‌ها بود که با روح ایرانی سازگاری داشته و به همین دلیل تاکنون بر جای مانده است. یلدا در ظلمانی‌ترین اوقات نیز سبب شده تا نشاط و سرزندگی از خانواده‌های ایرانی رخت برنبندد.

یک رویداد اخترشناختی است و با تناسب همراستایی زمین و خورشید، درازناترین شب سال است؛ و همچنین برای ایرانیان شبی شورانگیز است و با جلوه‌هایی مانند دیدار فامیل و خویشان و پیامدهای اجتماعی نیکو که جای سخن بسیار دارد.

علی بلوکاشی در کتاب «شب یلدا» این سنت دیرینه ایران را ریشه‌شناسی کرده است.

شب یلدا، کهنه‌ترین جشن ایرانیان، در بطن خود داستانی از تاریکی و روشنایی، از پایان و آغاز، از پایان یافتن یک‌فصل سرد و آغاز دوره‌ای جدید از نور و زندگی دارد.

یک تاریخ‌نگار و محقق گفت: شب یلدا تنها یک مراسم نیست و یک مبدا فکری، فرهنگی بسیار عمیقی دارد.

معاون بخش مردم‌شناسی دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، فلسفه بزرگداشت یلدا را پاسداشت زندگی جمعی و نگاه امیدبخش به آینده، دانست و گفت: این فلسفه به فراموشی سپرده شده و بیشتر در قالب مواجهه نمادین و نمایشی و تزئین سفره یلدا بروز می‌کند نه مفهوم اصلی آن که امید به آینده است.

انار میوه ایران و ایرانیان است، میوه‌ای به دیرینگی تمدن ایرانی، ایران رستنگاه و زادگاه انار است و ایرانیان از هزاران سال پیش با کاشت این میوه آشنایی داشته‌اند. چنان‌که شماری از شهرها و آبادی‌های انارخیز، در ایران به نام همین درخت موسوم شده‌اند. مثل اناران، انارک، انارو، انارستان، انارستانک، انارشیرین.

یک پژوهشگر می‌گوید: قطعا ایرانیان در عهد کهن، با دقت تمام از حرکت زمین به دور خورشید و وضعیت آن آگاهی داشته‌اند، که شب یکم دی را « یلدا» یعنی شب زایش نور و خورشید نامیده‌اند.

دهقان خردمند ایرانی سه هزار سال پیش‌تر راه‌حلی حكیمانه برای در دسترس داشتن آب ابداع نمود و آن را كاریز نامید با این فناوری كه در جهان باستان بی‌مانند بود كشاورزان ایرانی توانستند مقدار قابل‌توجهی از آب‌های زیرزمین را جمع‌آوری نمایند و در سطح زمین بیاورند و بسان چشمه‌های طبیعی آب آن در تمام سال بدون هیچ ابزار كمكی از درون زمین به روی سطح جاری نمایند. در باور دینی ایرانیان باستان چشمه‌ها و رودها و كاریزها مكان‌های بسیار مقدسی بودند؛ زیرا اسباب كشاورزی روی زمین را فراهم می‌كردند و به گفته اوستا [كتاب مقدس زردشت] جایی كه زمین شادمان‌ترین است، آنجاست كه كسانی از خداپرستان بیشترین غله را كشت كنند و بیشترین گیاه و میوه را بكارند.