مقاله

نوشته های پروفسور محسن مهدی، استاد برجسته دانشگاه های شیکاگو و هاروارد و دانشمند برجسته عراقی متولد کربلا را از خیلی سال پیش می خواندم؛ به ویژه مقدمه هایی که بر آثار فارابی نوشته و و تصحیح های دقیق او از کتابهای معلم ثانی. از او نوشته هایی تاکنون به فارسی ترجمه شده است. این روزها به مناسبت پژوهشی در دست انجام به آثار فارابی می نگرم. مناسب دیدم اینجا یادی از استاد محسن مهدی کنم.

«کاظم موسوی بجنوردی»، رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در خجسته‌روزِ فرخنده‌فالِ طلیعۀ سال ١۴٠٢ یادداشتی نوشت.

خواجه نصیر مقید به محدودیت‌های جغرافیایی و زمانی نبود و از طرق گوناگون راه و مسیر گفت‌وگو را بسط می‌داد. می‌توان گفت خواجه با همه فلاسفه زمان خودش گفت‌وگو و مكاتبه داشت.

حکیم نظامی آموزه‌های فراوانی برای جهان امروز دارد و با ره بردن به کُنه اشعار او، می‌توان اندکی بر زخم‌های ناشی از بحران‌های انسانی امروز، مرهم گذاشت.

افلاطون در رسالۀ «جمهوری» (کتاب ششم) شعلۀ بحث در باب فلسفه و نقش مؤثر فیلسوف در جامعه را برمی‌‌افروزد تا به تشریح و تبیین یکی از مشهورترین گزاره‌های خود برسد: «حاکمان حکیم» یا «حکیمان حاکم».

واسیلى ولادیمیرویچ بارتولد (۱۸۶۹ـ۱۹۳۰)، خاورشناس و نویسنده مقالات و کتاب‌هاى متعدد در تاریخ و فرهنگ خاورمیانه به‌ویژه آسیاى مرکزى بود. پدر و مادرش از آلمانی‌هاى مهاجر بودند و گویا به این سبب ویلهلم نیز نامیده شد و بعدها این نام را در آثارى که به زبان‌هاى اروپاى غربى می‌‏نوشت، به کار می‌‏برد.

چندی پیش، مطلع شدم استاد سید عبدالله انوار در بیمارستان مهراد بستری شده‌اند و با محبتی که دارند سراغی هم از من گرفته‌اند. در آن هنگام، من خود در سفر بودم؛ اما عکسی از ایشان دیدم که روی تخت بیمارستان، در آستانۀ 100سالگی، مشغول مطالعۀ کتابی دربارۀ روسیه و اوکراین بودند.

در بامدادان هجدهم اسفندماه ۱۴۰۱ روح بلند و نازنین استاد یگانه مرحوم سید عبدالله انوار در سالروز درگذشت صدیق عزیزش، استاد ایرج افشار به سوی آسمان پرواز کرد و با یاران قدیم خویش قرین شد.

استاد سید عبدالله انوار، حکیم، نسخه‌شناس، کتاب‌شناس، ریاضی‌دان، موسیقی‌شناس، تهران‌شناس و دانشمندی کم‌نظیر در یک قرن اخیر، دار فانی را وداع گفت و جامعۀ علمی و فرهنگی کشور را داغدار کرد.

استاد ایرج افشار از خاندان افشاری‌های یزد هستند. ریشۀ افشارهای یزد از افشارهای کرمان هستند و عمدتاً در دوره صفویه و در زمان شاه نعمت‌الله باقی به یزد آمدند و با یزدی‌ها پیوند برقرار کردند و در یزد ساکن شدند و شجره‌ نامه ای از آن‌ها در کتاب‌هایی که از استاد ایرج افشار چاپ کرده اند، بویژه یزدنامه ، منعکس است.