مقاله

دكتر سید فتح‌الله مجتبائی، نویسنده‌، مترجم، فیلسوف، هندشناس، و شاعر، هجدهم آذرماه سال ۱۳۰۶ در تهران، در خاندانی ادب‌دوست و فرهیخته متولد شد.

در ساختمان سابق مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، جایی نمانده نبود که جزئی از کتابخانۀ عظیم آن‌جا نباشد، از سالن بزرگ آن ساختمان، تا همۀ اتاق‌ها و راهروها و درواقع بهتر است بگوییم که «مرکز» جزئی از «کتابخانه» بود.

بسیار مفتخرم که در آستانۀ چهل‌سالگی تأسیس مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی و به بهانۀ هشتادمین زادروز استاد عنایت‌الله مجیدی از مردی بنویسم که رکن رکین این مرکز یعنی کتابخانه و مرکز اسناد در سایۀ سرو بلند قامت او قد برافراشته است.

شیوه‌ها و تمهیدهای گوناگونی برای جذّاب آغازکردنِ مقاله یا کتاب وجود دارد. توجّه به این نکته، به‌ویژه در مقالاتِ ادبی اهمیّتِ فراوانی دارد. در بلاغتِ کهنِ عربی و فارسی، آرایه‌ای وجوددارد به نامِ براعتِ استهلال (خوش‌آغازی).

زادروز استاد مجتبایی را شادباش می‌گویم و آرزو دارم که «بماند سال‌ها این مهر و تبریک».

به‌تازگی، کتابخانۀ ملی ابتکاری به خرج داده و معرفی صد کتاب ماندگار قرن گذشته را در دستور کار قرار داده است. این کار با کتاب نثر طوبی تألیف مرحوم علامه میرزا ابوالحسن شعرانی، عالم یگانۀ معاصر در رشته‌های گوناگون فرهنگ و تمدن اسلامی آغاز شد.

ژاله آموزگار، ایران‌شناس، نویسنده، مترجم، استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دوازدهم آذرماه 1318 در خانواد‌ه‌ای فرهنگی در شهرستان خوی زاده شد.

آنتونی بلک، استاد تاریخ اندیشه سیاسی در دانشگاه داندی اسکاتلند، کارهایی در زمینه تاریخ جهانی اندیشه سیاسی باستان (ایران، مصر، میان رودان، هند، چین، یونان، روم و مسیحیت اولیه) کرده و کتابی نیز درباره تاریخ اندیشه سیاسی اسلامی نوشته است. بررسی تطبیقی اندیشه سیاسی در غرب و جهان اسلام از آغازتا امروز از موضوعات مورد بررسی اوست.

نوشتهٔ کوتاهی خواندم از آقای حسین دهباشی که یکی از سران طالبان وقتی به ایران آمده بود از سخن گفتن به زبان فارسی امتناع ورزیده و خواستار مترجم شده بود. آقای دهباشی از این که طالبان بدین وسیله زبان فارسی را تحقیر کرده بودند اظهار تأسف نموده و امتناع ایشان از سخن گفتن به فارسی را دردناک دانسته بود.

طبیعت، دشت و کوه و کویر و سنگ و چشمه، همچون بسیاری مردمان دیگر، در فرهنگ عامیانه و حیات اندیشگی- معیشتی مردم یزد همواره اهمیت فراوان داشته‌اند و گاه‌و‌بی‌گاه نمادهایی قدسیانه بدان‌ها نسبت داده شده است.