مقاله

رابطه میان مفاهیم انسان و مفاهیم مذهبی ریشه ای عمیق به قدمت پیدایش اولین اجتماعات انسانی و شاید آغاز سخن گفتن و جدل کردن داشته باشد و مسئله مورد بحث و قابل توجه اغلب دانشمندان ومکاتب مختلف بوده است .در این میان هدف غایی انسان که در سالهای 1126-1196 میلادی توسط ابن رشد و ابن میمون ‘ آن هم جهت ارتباط دادن به ایمان و خرد مطرح می شود‘ تقریبأ همان است که هشتصد سال بعد یعنی در فاصله سالهای 1902-1987 میلادی توسط کارل راجرز و آبراهام مازلو بنیانگزاران انسانی مطرح می شود.

تطور دیدگاهها در اصل بلاغت باعث آن شده که تلقی ها از عناوین مندرج در بلاغت هم دستخوش تغییر شود. 2. در بلاغتی که جرجانی تعریف میکند ‘ وقف و ابتدا از جایگاهی اصولی برخوردار نیست ‘ زیرا بحث فصل و وصل در آن منحصر است به آوردن یا نیاوردن واو عاطفه. 3. در بلاغت به تعریف و تلقی اسلاف جرجانی ‘ وقف و ابتدا از جایگاه مهمی برخوردار بوده ‘ زیرا وقف و ابتداکاملأ منطبق بر فصل و وصل از دیدگاه آنهاست واین همان عنوانی است که بعضی اهل فن آن را عین بلاغت و تمام آن دانسته اند.

سال ها پیش، در اواخر دهه شصت که مشغول گردآوری، شرح و تحقیق اشعار عموی گرامی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، جناب ابوطالب علیه السلام، بودم[1] در بین آثار معاصران، به نام مرحوم علّامه سردار کابلی برخوردم که قصیده لامیه ابوطالب را شرح کرده بود؛ اما نسخه آن را نیافته و تنها به ذکر نام آن در کتاب خود بسنده کردم[2]. چندی پیش فاضل متتبّع جناب آقای عبدالحسین طالعی به این جانب خبر داد که نسخه این شرح به خطّ خود آن مرحوم پیدا شده است و از این بنده خواست که مقاله ای درباره معرفی این نسخه بنگارم.

در فاصله چند سال پایانی عمر پر برکت استاد محمد تقی دانش پژوه، نويسنده اين سطور مدت زمانی را توفيق داشت تا محضر آن استاد گرانمايه را درک کند. در يکی از همين جلسات سخنی از نسخه خطی کتاب اعلام الطرائق ابن شهرآشوب مازندرانی با آن استاد به ميان آمد. استاد که پیش از آن از وجود نسخه این کتاب ارزشمند از طريق مرحوم محقق طباطبايي اطلاع یافته بودند، اظهار علاقه کردند تا نسخه را مطالعه کنند.

بعدازظهر دوشنبه 20 اردیبهشت سالن دکتر شکوهی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس میزبان نشست نقد و بررسی کتاب «آستانه تجدد؛ در شرح تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله» اثر تازه داود فیرحی، استاد دانشگاه تهران بود. کتابی که به تازگی از سوی نشر نی منتشر شده و فیرحی در آن تلاش کرده است که شرحی برای یکی از مهم‌ترین کتاب‌های تاریخ اندیشه سیاسی و تحولات اجتماعی و سیاسی ایران بنویسد.

از آنجایی که هر سیستم آموزشی در عین حال که مزایایی دارد ممکن است با آسیب‌هایی هم دست به گریبان باشد به این اعتبار، شناسایی این مزایا و معایب از سوی نخبگان و جامعه علمی می‌تواند علاوه بر بهینه‌سازی آن نظام آموزشی به کارآمدی بیشتر آن نیز کمک کند. با چنین باوری اگر بخواهیم به ارزیابی نظام آموزشی حوزه‌های علمیه و چالش‌های آن بپردازیم باید مزایای آن را چنین متذکر شویم

برای اینجانب مایۀ خوشبختی است که با لطف دوست نکته سنجم، آقای علی دهباشی، چند کلمه دربارۀ دوست دیرینم آقای کارلو چرتی به استحضار این مجلس ارجمند برسانم. آشنایی بنده با پروفسور چرتی به سال ۱۹۹۱ میلادی برمی گردد. یعنی هنگامی که برای تحصیل در زبانهای باستانی ایران عازم مدرسه مطالعات زبانهای آسیایی و افریقایی لندن مشهور به مدرسه السنه شرقیه یا (SOAS) بودم.

مطالعات مربوط به قوم گرایی، ناسیونالیسم، هویت‌های ملی و قومی در سال‌های پایانی قرن بیستم شاهد نقطه ی عطفی در طول تاریخ خود در رشته های مختلف علوم اجتماعی بوده است، این مهم زمانی آشکار می‌شود که حجم مطالعات مربوط به پدیده ی ناسیونالیسم و مفاهیم هم پیوند با آن را در نظر آوریم. آنتونی اسمیت یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان این حوزه معتقد است:«به روز بودن و در جریان آخرین انتشارات این زمینه قرار داشتن کاملا غیر ممکن شده است»

شناسایی نشانگرها یا حروف الفبا، خط ها، و سامانه های الفبایی و آشنایی با تاریخچه پیدایش و تکامل آنها (لغت شناسی یا فیلولوژی) از شاخه های مهم دانش اپیگرافی، و از نقطه های برجسته تلاقی آن با پدیده شناسی فرهنگ و تاریخ فرهنگی، به شمار می رود. مطلب حاضر در همین راستا ترجمه شده، که فصل دیگری است از کتاب نوشته های یونانی: یک معرفی مصور، کار گروهی از پژوهشگران «انجمن گسترش پژوهش های هلنی» و به سرویراستاری پت ایسترلینگ و کرول هندلی. نویسنده این فصل، جویس رینُلدز، استاد بازنشسته تاریخ اپیگرافی روم در دانشگاه کمبریج است.

این نمایش قدمت بسیار دارد و ما را به یاد «قهرمانان کچل» یونانی و رقص مخصوص او به نام «کورداکس» (Kordax) می‌اندازد. این نمایش را می‌توان ‌نیای کمدی امروزین دانست. آریستوفان (Aristophane) در جایی می‌گوید: «من کچل‌ها را مسخره نمی‌کنم، اما کورداکس هم نمی‌رقصم». در قیاس کارگانِ کچلک بازی و موضوع «قهرمانان کچل»، بدون تردید مشابهات بسیاری خواهیم یافت. گمان می‌رود همین نمایش بوده که به شکل‌گیری روایت پهلوان انجامیده است.