مقاله

هر نسلی بیشتر، شعر نسل خود را در حافظه دارد ولی اگر شاعری که از اوج دوران شاعری‌اش تا امروز پنج شش نسل گذشته (نسل را با فاصله ده ‌سال تا دوازده‌سال به کار می‌برم نه با اصطلاح علمای انساب) در ذهن و ضمیر تمام نسلها به یک اندازه یا به طور مستمر، شعرهایش حکومت کرده باشد، می‌توان پذیرفت که شخصیت طبیعی خویش را در تاریخ ادبیات عصر ما به دست آورده است و از خطر فراموشی مطلق رسته است.

پاسخ به یک شبهه تاریخی در سالروز اعدام شیخ فضل الله نوری جالب اینکه برخلاف نظر جان فوران، ادوارد براون و مهدی ملک زاده که یکی از دلایل مخالفت شیخ فضل‌الله با مشروطه را حسادت نسبت به آیات بهبهانی و طباطبایی می‌دانستند، هیچگاه علیه آنها سخنی نگفته و همواره از ایشان با احترام یاد می‌کرد.

پس از تلاش نفیسی و میرزایف كه رودكی پژوهی را پایه گذاری كردند و سعی در پیراستن اشعار رودكی از اشعار دیگر شاعران ـ به خصوص قطران تبریزی ـ داشتند، كتابها و مقالات بسیاری برای دستیابی به شمار بیشتری از اشعار رودكی و نیز رد انتساب بعضی اشعار به وی نوشته شده است.

غزل یکی از قالب‌های جاندار و مایه‌دار شعر فارسی است. یکی از بهترین و موفق‌ترین قالب‌ها در تمام دوره‌های تاریخ ادبیات ما هم هست؛ مخصوصاً در ۷۰ـ ۸۰ سال ظهور شیوه شعر نیمایی. قالب غزل به دلیل احتوایی که بر مسائل احساسی و غنایی و عاطفی دارد، شایستگی، کارکرد و توانایی داشته است که تا امروز هویت خود را حفظ کند. مسیر درخشان غزلسرایی با سنگلاخ و دشواری روبرو بوده است؛ اما پایه‌گذار غزل (به معنی درست و بایسته آن) چند شاعر قرن ششم مثل سنایی، انوری، نظامی و خاقانی بوده‌اند.

با آنکه سابقه تأسیس احزاب و جمعیت‌های سیاسی در کشور ما از یک سده بیشتر است، هنوز این نهاد سیاسی چنان‌که باید و شاید در عرصه سیاسی ایران جایگاه خود را نیافته است. آنچه در ذیل می آید، تلاشی است برای آشنایی مختصر با نحوه تأسیس و دوره‌های فعالیت احزاب و سازمان‌ها و جمعیت‌های سیاسی در ایران از پیش از انقلاب مشروطیت ایران تا پیروزی انقلاب اسلامی. نوشتار حاضر مرور گذرا و کوتاه‌شدة تحقیق مفصلتری در این زمینه است که به یاری خدا به صورت جداگانه به چاپ خواهد رسید.

پس دو مفهوم اباحه و توانمندی با هم ملازمه ندارند و تنها از جمع این دو، که یکی مقتضی و دیگری عدم مانع است، آزادی به معنی کامل خود شکل می‌پذیرد و رابطه علیت اراده و فعل برقرار می‌شود:‌ نه بی قیدی همراه با ناتوانی، آزادی است، نه توانمندی و صلاحیتی که به دلیل وجود مانع، حرکتی ندارد و خنثی مانده است.

قبل از اینکه وارد مبحث نه‌چندان جذاب تفسیرهای فیلسوف ارجمند هایدگر از هنر ونسان ون‌گوگ، هنرمند برجسته هلندی شویم، باید کمی به حال‌وهوای نقاشان پسا‌امپرسیونیسم در قرن نوزدهم بپردازیم. این پرداختن به حال‌وهوا می‌تواند حال‌و‌هوای ما را نیز کمی عوض کند. اما اجازه دهید که به عقب‌تر از این دوستان نیز برویم. گسست نقاشی کلاسیک با مابعد خود، از اواخر قرن نوزدهم و قبل از جنگ جهانی اول آغاز شد. این گسست در ابتدا از نکات و مفاهیمی مانند واقعیت و عینیت آغاز شد

رویکرد نشانه‎شناسی - شناختی اساساً در دنیا نوظهور است و آثاری هم که با عنوان نشانه‎شناسی - شناختی بیرون می‌آید، ممکن است پس از مطالعه گمان شود که در این آثار حرف زیادی در خصوص نشانه‎شناسی - شناختی نمی‌توان یافت. وجود این شواهد به این معنا نیست که نشانه‎شناسی - شناختی یک توهم است یا اینکه اهدافی ندارد، بلکه بیشتر این نکته را خاطرنشان می‌کند که نشانه‎شناسی - شناختی یک حوزه‌ی نوظهور است و به‌مرور زمان اهداف و روش‌های آن قوت بیشتری پیدا می‌کند.

دانشگاه از ملحقات نهادهای دیگر در اینجا پرسش از نهاد دانشگاه است. اولین بار دکتر غلامحسین صدیقی، پدر جامعه‌شناسی ایران از نسل اول پایه‌گذاران جامعه‌شناسی بود که نهاد را در برابر Institution ترجمه کرد و نهادها به لحاظ جامعه‌شناسی ساخته‌ای اجتماعی (social construction) هستند که از شیوه‌های زیست تکرارشونده به وجود می‌آیند. شیوه‌های زیست با تکرار، متفکر شده و وقتی شیوه زیست نسبتا پایدار است و مرتب تکرار می‌شود شیوه‌های هنجارین بر اثر تکرار در زندگی، ساخت پیدا می کند و به نهاد بدل می‌شود و چرا نهاد، نهاد می شود؟ چون ارزش بقا پیدا می‌کند.

دبا: ما مردم این دوره و زمانه با دنیای عجیب‌و‌غریبی روبه‌رو شده‌ایم. در پیرامون ما هر روز وقایع اسفناک و خونباری رخ می‌دهد که تا شبانگاه ذهنمان را مشغول می‌کند؛ اما فردا صبح که بیدار می‌شویم، در کمال تعجب وقایع دهشتناک‌تری می‌بینیم که حوادث دیروز را به‌کلی از ذهن ما کنار می‌زنند. چرا دنیا به این حال‌و‌روز افتاده است؟ پاسخ استاد محمدعلی موحد، نویسنده کتاب «خواب آشفته نفت» به این پرسش، چنین است: «وقتی جهان صنعتی مسئله منابع انرژی و امنیت منابع انرژی را در خطر می‌بیند، از انجام هیچ کاری ابا ندارد و غیرانسانی‌ترین کارها را می‌کند