مقالات

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

باغ ـ دره، قلعه باستانی | ناصر پازوکی طرودی باغ ـ دره، قلعۀ باستانی \ qalʾe-ye bāstānī-ye bāq-darre\ ، قلعه‌ای باستانی در موقعیت جغرافیایی °35 و ´49 و ´´56 عرض شمالی، و°51 و ´39 و ´´47 طول شرقی و ارتفاع 863‘1 متر از سطح دریا که در فاصلۀ حدود 600 متریِ ضلع شمال محلۀ ناران و بر بلندیِ منتهاالیه سمت جنوب شرقیِ کوه کند ــ که در مجاورت و جبهۀ شرقی دره یا تن...
باستی، مزرعه | ناصر پازوکی طرودی باستی، مزرعه \ mazraʾe-ye bāstī\ ، سابقاً مزرعه‎ای واقع در شهر لواسان و در انتهای دامنۀ جنوبی کوه ورجین. این مزرعه در انتهای جنوبی کوه ورجین که به شهر لواسان ختم می‌شود و در حد فاصل توک‌مزرعه و محلۀ شورکاب و در سمت شمال محلۀ احمدآباد و بلوار امام‌خمینی (خیابان اصلی و شرقی ـ غربی) شهر لواسان، و در موقعیت جغراف...
باغ ـ دره، کوه | ناصر پازوکی طرودی باغ ـ دره، کوه \ kūh-e bāq-darre\ ، نام کوه و دره‌ای در منتهاالیه شمال شرقی شهر لواسان و در شمال محلۀ ناران، در ابتدای راه لواسان به روستاهای هنزک، انباج و افجه.
باستان شناسی، مؤسسه | عمادالدین شیخ الحکمایی
باغ ـ دره اوین | ناصر پازوکی طرودی باغ ـ درۀ اوین \ bāq-darre-ye evīn\ ، یکی از دره‌های پرآب و اصلی دامنۀ جنوبی توچال.
بابایی (شهید)، بزرگراه | شیوا جعفری بابایی (شهید)، بزرگراه \ bozorg-rāh-e šahīd bābāyī\ ، یکی از بزرگراههای شمال و شرق تهران. این بزرگراه به طول 16 کمـ از میدان نوبنیاد واقع در منطقۀ 1 شهرداری تهران آغاز، و به بزرگراه تهران ـ پارچین در حریم منطقۀ 13 شهرداری تهـران ختم می‎شود. مسیـر ایـن بزرگراه شـرقی ـ غـربـی و غـربـی ـ شـرقـی است و در حوزۀ منط...
بابونه | علیرضا بنی جانی بابونه \ bābūne\ ، گیاهی یک یا چندساله، کوچک و معطر با خاصیت دارویی. این گیاه بیشتر به صورت خودرو در چمنزارها و زمینهای شنی، در شهرستان شمیران و در دامنۀ کوهها تا ارتفاع 000‘ 3متری از سطح دریا می‌روید.
باغ کامران، بوستان | شیوا جعفری باغ کامران، بوستان \ būstān-e bāq-e kāmrān\ ، بوستانی محلی در محلۀ ازگل.
بالادژ |
باقلی زار، دره | مجید یاسینی باقلی ‎زار، دره \ darre-ye bāq(e)lī-zār\ ، دره‎ای واقع در انتهای یال تلهرز حد فاصل درۀ ازگل و درۀ شن‌سیاه. این دره به درازای حدود 900‘1 متر از شمال‎ شرق به جنوب غرب کشیده شده و شیب آن به سمت دره و رودخانۀ دارآباد است.
باغک | ناصر پازوکی طرودی باغک \ bāqak\ ، منطقه‌ای در فاصلۀ 250متری غرب روستای آهار، در سمت شمال رودخانۀ شکرآب و در دامنۀ جنوبی کوه آروش.
باکک | علی کرم همدانی باکک \ bākak\ ، یا بالَکه، باغکک، سابقاً آبادی‌ای در جنوب شرقی شمیران.
باغ نظر | شیوا جعفری باغ نظر \ bāq-e nazar\ ، در گذشته نام یکی از کشتزارها و باغهای شرق آبادی دزاشیب. حسین‎قلی ‎خان بـرادر فتحعلی شاه قاجار که داعیۀ پادشاهی داشت، برای مدتی در این باغ تحت نظر به سر می‎برد و سپس به دستور فتحعلی شاه در دزاشیب (ه‍ م) از هر دو چشم نابینا شد؛ به نظر می‎رسد این باغ به همین سبب باغ نظر خوانده شده است (ر...
باغ وقفی |
باقلی زار | سیما صفری باقلی ‎زار \ bāq(e)lī-zār\ ، یا باقالازار، نام زمینهایی در شرق دارآباد. سبب نام‌گذاری این زمینها بدین نام، کشت باقالا در زمانهای گذشته در آن بوده است. این زمینها در پشت ساختمان کنونی بیمارستان مسیح دانشوری در جنوب تنگۀ کهنه‌دارآباد واقع بود، اما اکنون از آن کشتزارها اثری بر جای نیست و به منطقه‎ای مسکونی بدل ش...
باغ کتاب | حسن موسوی زاده باغ کتاب \ bāq-e ketāb\ ، بزرگ‌ترین مجموعۀ فرهنگی در ارتباط با کتاب در ایران، واقع در تپه‌های عباس‌آباد، در منطقۀ 3 شهرداری تهران.
باغ گل | ناصر پازوکی طرودی باغ گل \ bāq-e gol\ ، روستایی واقع در°51 و´30 طول شرقی، و°35 و´55 عرض شمالی، و در ارتفاع 973‘1 متری از سطح دریا، در فاصلۀ 3 کیلومتری غرب شهر اوشان، در جنوب جادۀ اوشان ـ آهار و در دو سوی رودخانۀ آهار.
باغ گل، دره | مجید یاسینی باغ گل، دره \ darre-ye bāq-e gol\ ، دره‎ای واقع در شمال قلۀ سیاه‎بند. این دره یکی از انشعابات درۀ بزرگ آهار است و از چندین درۀ کوچک منشعب شده است که همگی در انتها یکی می‌شوند. درۀ باغ گل از جنوب به شمال امتداد دارد و شیب آن به سمت رودخانۀ آهار است.
باغک | ناصر پازوکی طرودی باغک \ bāqak\ ، روستایی کوچک حد فاصل شمس‌آباد و روستای کَمَرد. این روستا در شمال شرق یال یا خط‌الرأس تپه‌ای واقع است که شهرک مسکونی شمس‌آباد در جنوب غرب آن قرار دارد. در شرق باغک، دره و مسیل رودخانۀ فصلی کمرد و در غرب آن درۀ سیف جای گرفته است. خانه‌ها و ساختمانهای شمال باغک به روستای کمرد و از جنوب نیز به شمس...
باغ موزه هنر |
باغ کمش | ناصر پازوکی طرودی باغ‌کمش \ bāq-komeš\ ، یا باغ‌کمیش، روستایی واقع در حدود 9 کیلومتری جنوب غربی شهر بومهن، 7 کیلومتری جنوب شهرک جدید پردیس، 6 کیلومتری جنوب جادۀ تهران ـ بومهن، و 3 کیلومتری جنوب روستای سیاه‌سنگ، با ارتفاع 599‘1 متر از سطح دریا.
باغ فردوس | علی کرم همدانی باغ‌فردوس \ bāq-ferdows\ ، باغ و عماراتی به جای مانده از دورۀ قاجاریه، واقع در غرب تجریش. بنای نخستینِ باغ‌فردوس را حسین‌علی خان معیرالممالک (د 1274 ق/ 1858 م) ایجاد کرد. او پسر دوست‌علی خان معیرالممالک دوم بود و پس از مرگ پدر، لقب او را دریافت کرد و به جای وی به سمت ریاست ضراب‌خانه و خزانه‌دار سلطنتی منصوب ش...
بالغ آباد | حسن موسوی زاده بالغ‌آباد \ bāleq-ābād\ ، سابقاً از آبادیهای محدودۀ شمیران. در فرمانی از شاه‌طهماسب اول صفوی به تاریخ 961 ق، از آبادی بالغ‌آباد در شمار موقوفات آستانۀ حضرت عبدالعظیم (ع) یاد شده است (معتمدی، 351؛ هدایتی، 32). همچنین نام این آبادی در فرمانی به تاریخ 1229 ق ذکر شده که موضوع آن موقوفات آستانۀ حضرت عبدالعظیم (ع) ...
بانک ملی ایران، باشگاه | آرش باقروند ارشد بانک ملی ایران، باشگاه\ bāšgāh-e bānk-e mellī-ye īrān\ ، یا مجموعۀ ورزشی کوثر، مجموعۀ ورزشی واقع در محلۀ آجودانیه. این مجموعه در فضایی به مساحت حدود 8 هکتار در دهۀ 1350 ش به‌منظور استفادۀ کارکنان بانک ملی ایران تأسیس شد. در ابتدا این مجموعه دارای یک استخر سر باز بود، اما در سالهای بعد فضای ورزشی آن گسترش یافت...
باهنر (شهید)، اردوگاه تربیتی |
باهنر (شهید)، بیمارستان | هما عطاری باهنر (شهید)، بیمارستان \ bīmārestān-e šahīd bāhonar\ ، از بیمارستانهای عمومی کشور واقع در خیابان شهید باهنر (نیاوران)، خیابان منظریه، منظریۀ 1.
برگ جهان، آبشار | سیما صفری برگ جهان، آبشار \ āb-šār-e barg-e jahān\ ، آبشاری واقع در حوالی روستای برگ جهان. در مرکز روستای برگ جهان رودخانه‌ای کوچک جاری است که باغهای بزرگ و سرسبز و پردرختی آن را در بر گرفته‌اند. این رودخانه از کوه سیاه‌چال و پرسون سرچشمه می‌گیرد و در همۀ فصول سال آبدهی دارد و به تناسب وضعیت آب و هوایی، سطح آب آن تغییر...
برگ جهان، رود |
باهنر (شهید)، بوستان | شیوا جعفری باهنر (شهید)، بوستان \ būstān-e šahīd bāhonar\ ، بوستانی در محلۀ جماران.
برگ جهان، دره | مجید یاسینی برگ جهان، دره \ darre-ye barg-e jahān\ ، درۀ بزرگ و طولانی‌ای واقع در قسمت جنوبی قلۀ پرسون. برگ جهان در گویش روستاییان منطقه برگه‌ جون خوانده می‌شود. جهت این دره شمال به جنوب، و شیب آن به سمت روستای نیکنام‌ده است. این درۀ مارپیچ از شمال به قسمت جنوبی قله‌های پرسون و اندار، و از جنوب به جاده و رودخانۀ منتهی به...
بره چر، کوه | ناصر پازوکی طرودی بره‌چر، کوه \ kūh-e barre-čar\ ، کوهی در منتها‌الیه شمال غربی شهرستان شمیران، در فاصلۀ 500‘1متری جنوب گردنۀ دیزین. این کوه با بلندی 340‘2 متر از سطح دریا، در°51 و ´25 و ´´53 طول شرقی، و°36 و ´2 و ´´25 عرض شمالی، در فاصلۀ حدود 000‘2متری سمت غرب پیست اسکی دربندسر و در منتهاالیه جنوب غربی دره‌ای که رودخانۀ دربند...
برفی، چشمه | سیما صفری برفی، چشمه \ češme-ye barfī\ ، چشمه‌ای در مسیر راه امامزاده شکرآب به قلۀ توچال و گردنۀ شهرستانک.
برج پارو، قله | مجید یاسینی برج پارو، قله \ qolle-ye borj-e pārū\ ، قله‌ای که در میان کوهنوردان به قلۀ برج نیز معروف است. این قله در °51 و ´26 و ´´46 طول شرقی، و °35 و ´54 و ´´35 عرض شمالی واقع شده است. قلۀ برج پارو با ارتفاع 002‘ 3 متر از سطح دریا در قسمت میانی یالی که از قلۀ توچال به سمت شمال شرقی (یال ایگل) کشیده شده است، جای دارد. ا...
برج، کوه | مجید یاسینی برج، کوه \ kūh-e borj\ ، یا برج خلنو، کوهی واقع در شمال قلۀ سرک‌چال بر روی خط‌الرأس کلون بستک به پالون‌گردن. این کوه با 268‘4 متر بلندی از سطح دریا، در °51 و ´2 طول شرقی، و °36 و ´3 عرض شمالی جای دارد.
برگ جهان | ناصر پازوکی طرودی برگ‌ جهان \ barg-e jahān\ ، روستایی واقع در ˚51 و ´44 طول شرقی، و ˚35 و ´50 عرض شمالی، در ارتفاع 052‘ 2متری از سطح دریا، در فاصلۀ 3کیلومتری شمال شرقی روستای نیکنام‎ده و در فاصلۀ 7کیلومتری جنوب شرقی روستای افجه.
باهنر (شهید)، کتابخانه | مرضیه شفیعی
برادران شهید طوقانی، زورخانه | میلاد شعبانی برادران شهید طوقانی، زورخانه \ zūr-xāne-ye barādarān-e šahīd towqānī\ ، یا زورخانۀ سلطنت‌آباد (مهمات‌سازی)، از زورخانه‌های قدیمی تهران در منطقۀ شمیران. پیش از برپایی زورخانۀ سلطنت‌آباد، تسلیحات ارتش در دهۀ 1320 ش زورخانه‌ای در ابتدای خیابان باب همایون در میدان توپخانه (میدان امام خمینی فعلی) داشت که توسط احمد...
آب | احمد تفضلی , محمدحسن گنجی , بخش علوم , ابوالقاسم گرجی , اسعد شیخ الاسلامی آب، ماده‌ای مركب از هیدروژن و اكسیژن با فرمول شیمیایی H2o كه در شرایط عادی مایع، و خالصِ آن بی‌بو و بی‌مزه، و اندكِ آن بی‌رنگ است، ولی بسیارِ آن آبی به نظر می‌آید.
آب انبار | هادی عالم زاده , مجید عابدینی , مینا سعیدی آب اَنبار، یا انبار، حوض انبار، حوض، سردابه، بركه، مَصْنَع، مَصْنَعه، منبع و گاه آبدان، آبگیر، تالاب و بَرخ، نوعی مخزن آب سرپوشیده و آب‌بندی شده و غالباً ساخته شده در پایین‌تر از سطح زمین كه به منظور ذخیرۀ آب آشامیدنی برای ایام كم‌آبی یا پایداری در برابر دشمن در هنگام محاصره شدن و گاه استفاده از آب خنك در تاب...
آب حوضی |
آبجی نسا | نسیم مقرب آبْجیْ نِسا، از نمایشهای شادی‌آور زنانه، رایج در مناطق مختلف ایران. نمایش، روایت آهنگینِ دختر دَم بختی است که به جوانی هم سن و سال خود ــ که البته وضع مالی خوبی هم ندارد
آبجی گل بهار | نسیم مقرب آبْجیْ گُلْ بَهار، از نمایشهای شادی‌آور زنانه که در بیشتر مناطق ایران اجرا می‌شده است. این نمایش زنانه که در مقایسه با برخی نمونه‌ها، کوتاه‌تر است،
آب حیات | بخش ادبیات آبِ حَیات، یا آب زندگانی، آب زندگی، آب جاودانگی، آب جوانی، آب حیوان، آب بقا، عین‌الحیوٰة، نهرالحیوٰة، چشمه‌ای مفروض در ظلمات (ه‍ م) كه هركس از آن بنوشد یا سر و تن در آن بشوید، جوانی از سر گیرد، روزگار شادمان بگذراند و جاودانه زِید یا عمری بس دراز یابد. در غرب آن را چشمۀ جوانی1 می‌گویند. اندیشۀ وجود چشمۀ جوانی...
بادمجان | پیمان متین بادِمْجان، یا بادِنْجان، گیاهی با میوه‌ای معمولاً دراز و سیاه که در نظام آشپزی ایرانی کاربرد فراوان دارد. بادمجان که معرب بادگان یا بادنکان فارسی است، به صورت باتنگان، پاتنگا و پاتشگا نیز ثبت شده است
باران | محسن ابراهیمی باران، قطره‌های آبی که بر اثر تغییر و تحولات جوی از ابرها بر زمین می‌بارد و در ادبیات، اساطیر و فرهنگ مردم ایران، با معانی نمادین گوناگون شناخته می‌شود.
بادزدایی |
بادرنگ |
بادرنجبویه | پیمان متین بادْرَنْجْبویه، از گیاهان معطر با نقش مهم در نظام درمانی سنتی و عامیانه.
بادگیرهای ایرانی | عباس بهارلو بادْگیرْهایِ ایرانی، عنوان فیلمی مستند كه در آن بادگیرها به‌عنوان شكلی از سازه‌های معماری سنتی ایرانی معرفی می‌شوند.
بادگیر | محمدحسن سمسار بادْگیر، سازه‌ای سنتی در معماری ایران، برای جابه‌جایی و خنک‌کردن خودبه‌خودی‌ هوای داخل ساختمان با بهره‌گیری از وزش باد و تغییر دمای هوا.

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

مقالات

ورود به سایت

ثبت نام