جغرافیا

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

زرافشان | شیوا جعفری زَرْاَفْشان، رودخانه‌ای محصور در خشکی، واقع در آسیای مرکزی، امروزه جاری در کشورهای تاجیکستان و ازبکستان.
زبیر، شهر | عاطفه زندی زُبَیْر، شهری در جنوب عراق، و مرکز شهرستانی به همین نام، در استان بصره.
زبید | شیوا جعفری زَبید، شهری تاریخی در جنوب تِهامه در نواحی غربی یمن.
زاینده رود | شیوا جعفری زایَنْده‌رود، مهم‌ترین، بزرگ‌ترین و پرآب‌ترین رودخانۀ داخلی در حوضۀ آبریز مرکزی ایران.
زازا | مهدی سجادی , ارجان چاغلایان زازا، بخشی از مردم کرد که با زبان و آداب‌و‌رسوم خاص خود در آناتولی شرقی زندگی می‌کنند.
زاخو | نزار ایوب گلی زاخو، شهری تاریخی، و مرکز شهرستان زاخو، از توابع استان دهوک در اقلیم کردستان عراق. این شهر میان °42 عرض شمالی و °37 طول شرقی قرار گرفته، و ارتفاع آن از سطح دریا 440 متر اسـت. زاخو در 53کیلومتـری دهوک ــ مرکز استـان ــ قرار دارد و فـاصلۀ آن از مرز عراق و ترکیه در شمال، 10 کمـ ، و از مـرز عراق و سوریه در غرب، 2...
زابلستان | علی کرم همدانی زابُلِسْتان، یا زابل، سرزمینی کهن در نواحی شرقی جهان ایرانی.
زابل | علی کرم همدانی زابُل، شهرستان و شهری در شمال استان سیستان و بلوچستان ایران؛ همچنین، ولایتی در جنوب شرقی افغانستان.
زاب، رود | شیوا جعفری , یونس صادقی زاب، دو شاخابۀ رود دجله با نامهای زاب بزرگ و زاب کوچک.
ریا | ریا، خودنمایی و آشکارکردن عمل به‌منظور جلب توجه و ستایش مردم.
ری | احمد پاکتچی , علی کرم همدانی , پگاه آریایی , قدیر افروند رِی، دشت و شهری کهن در جنوب کوه توچال، و امروزه شهر و شهرستانی در جنوب تهران.
رندی |
رئوس ثمانیه | علیرضا محسنی رُئوسِ ثَمانیه، 8 اصل مقدماتی در علوم قدیم، پیش از ورود به مباحث اصلی. کتب قدیم و طلاب علوم را رسم بر این بود که پیش از شروع مطلب یا تحصیل علم، به 8 پرسش پاسخ می‌دادند که به رئوس ثمانیه شهرت دارد. از مبدع و خاستگاه این بحث اطلاع دقیقی در دست نیست و احتمالاً به مرور زمان و از اختلاط موضوعات مختلف شکل گرفته است...
ریف | عاطفه زندی ریف، اصطلاحی جغرافیایی، و نیز نام ناحیه‌ای کوهستانی در شمال مراکش، به‌موازات دریای مدیترانه.
زاویه |
زاوه |
زاهدان کهنه | محسن احمدی زاهِدانِ کُهْنه، شهری کهن در سیستان که بنابه روایت مردم محلی، تیمور گورکانی آن را ویران کرد و دیگر آباد نشد. ویرانه‌های این شهر در حدود 20کیلومتری جنوب شرقی زابل، در 6کیلومتری راه فرعی بند زهک به زابل جا دارد («زاهدان ... »، 11؛ فرهنگ ... ، 219).
زام |
زابج |
رویین دژ |
رویان | علی کرم همدانی رویان، کوه و سرزمینی کهن در کرانه‏های جنوبی دریای مازندران، منطبق با نواحی غربی استان مازندران کنونی.
روم ایلی حصاری | محمدحسین صادقی رومْ‌ایلیْ‌حِصاری، قلعه‌ای در استانبول بر کرانۀ اروپایی تنگۀ بسفر.
روم ایلی |
روض المعطار فی خبر الاقطار |
روتول | شیوا جعفری , هاتف هیدجی روتول، نام قومی مسلمان و کم‌جمعیت از اقوام ساکن قفقاز شمالی، در شمال رود سامور، در جنوب داغستان و چند روستا در شمال جمهوری آذربایجان کنونی.
رمله | مسعود وکیلی تنها رَمْله، شهری در فلسطین اشغالی در شمال غربی بیت‌المقدس. رمله در دشتی هموار و ساحلی، به فاصلۀ 40کیلومتری از بیت‌المقدس، حد فاصل دو شهر رهووت و لُد واقع شده (EI2, VIII/ 423)، و از نظر طبیعی، ادامۀ کرانه‌های شنی شهر بندری یافا ست (دباغ، 1(1)/ 27؛ لسترینج، 15)؛ گویا سبب نام‌گذاری این شهر، واقع‌شدن آن در ریگ و شن (...
رضائیه |
رستمدار |
رشت | شیوا جعفری , عباس پناهی رَشْت، مرکز، و بزرگ‌ترین شهر استان گیلان، و شهرستانی به همین نام.
رودبار الموت | محسن احمدی , سمیه شوکتی مقرب رودْبارِ اَلَموت، سرزمینی کهن و نام دو بخش در شهرستان قزوین در استان قزوین به نامهای رودبار الموت شرقی و رودبار الموت غربی.
ریاض | شیوا جعفری ریاض، پایتخت عربستان سعودی و مرکز استانی به همین نام در آن کشور.
رستاق | علی کرم همدانی یا رَستاق، اصطلاحی در تقسیمات اداری دورۀ ساسانیان و نخستین سده‏های اسلامی در ایران
ریگ | محسن سلیمانی ریگ، شهری بندری و بخشی به همین نام در شهرستان گناوه در استان بوشهر.
رضوان شهر | محسن احمدی شهرستان و شهری در استان گیلان.
رفسنجان | محسن احمدی شهرستان و شهری در استان کرمان
زاهدان | محسن احمدی زاهِدان، مرکز استان سیستان و بلوچستان و شهرستانی به همین نام در آن استان، واقع در جنوب شرقی ایران.
زاگرس | اسماعیل شمس , خدیجه مهماندوست زاگْرُس، رشته‌کوهی در غرب و جنوب غربی ایران.
رودسر | شیوا جعفری رودْسَر، شهرستانی به مرکزیت شهری به همین نام در استان گیلان.
رودس | علی اکبر دیانت رودِس، یا رودوس، جزیره‌ای در قلمرو یونان واقع در جنوب‌شرقی دریای اژه، و شهری به همین نام که مرکز جزیره است. کرانه‌های شرقی این جزیره به آبهای دریای مدیترانه، و کرانه‌های غربی آن به دریای اژه محدود است.
رودبار | محسن احمدی رودْبار، شهرستان و شهری در استان گیلان.
زاب | اشرف السادات باقری زاب، سرزمینی کهن در شمال شرقی الجزایر که از قابس در جنوب تونس کنونی تا حوالی شهر بسکره در شمال شرقی الجزایر امتداد داشت.
الرصافه | شیوا جعفری اَلرُّصافه، یا رصافه، نام چند مکان در سرزمینهای اسلامی از اندلس در غرب تا نیشابور در شرق:
رقاده | زهرا رضایی نسب رَقّاده، دومین پایتخت اغلبیان که امروزه ویرانه‌های آن در حدود 10کیلومتری جنوب شهر قیروان در تونس برجا ست. روایتهای موجود دربارۀ نام رقاده در منابع متقدم، بیشتر برپایۀ داستانهای عامیانه است که چندان پذیرفتنی نیستند (نک‍ : ابوعبید، 27؛ الاستبصار ... ، 116؛ یاقوت، 2 / 797).
روطه | پرویز امین روطه، شهر و دژی مشهور در اندلس، در کرانۀ اقیانوس اطلس.
رستاق | منوچهر پزشک رُسْتاق، شهری کهن و تاریخی، و مرکز استانی به همین نام در سلطان‌نشین عمان. این شهر مدتی به‌عنوان مرکز امامت، پایتخت عمان بوده است و امروزه نیز یکی از چند شهر مهم عمان به شمار می‌آید
القاب و عناوین | بخش تاریخ , اسفندیار طاهری , احمد اشرف اَلْقابْ وَ عَناوین، کلماتی که همراه اشخاص می‌آیند و برای احترام، تکریم و گاه تحقیر به کار می‌روند. در این مقاله این موضوع در 3 بخش بررسی شده است: 1. در ایران باستان، 2. در قلمرو اسلام، 3. در ایران دورۀ اسلامی:
افشار، ایرج | عبدالحسین آذرنگ افشار، ایرج (1304- 1389 ش)، ایران‌شناس بزرگ، کتاب‌شناس برجسته، و عضو شورای عالی علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. فعالیتهای او طی مدتی بیش از 60 سال مداوم، در زمینه‌های متنوع و گسترده‌ای قرار می‌گیرد که حاصل آن، آثار فراوان به‌صورت کتاب، مقاله، یادداشت و منابعی دیگر است (نک‍ : ادامۀ مقاله).
افراسیاب | سعید عریان اَفْراسیاب، پادشاه توران‌زمین، و از شخصیتهای شاهنامۀ فردوسی. در منابع، نام او به‌صورتهای دیگری چون فراسیاک، فرنگرسین، فراسیاب، فراسیاف، فراسیاو، فراسیاپ، فراسیاون، فراسیافک، فراسیاوک، فراسیات، فرنکرسینا، و فرنک بن فیش نیز آمده است (یوستی، 103؛ بارتولمه، 986؛ ابوعلی مسکویه، 1/ 12، نیز حاشیۀ 7؛ بیرونی، 104؛ ثعا...
اصابع، اصبع | هومان اسعدی اَصابِع، جمعِ اِصبَع (به معنای انگشتان دست)، نظامی در موسیقی قدیم جهان اسلام (اصابع و مجاری)، برای تبیین جایگاه نغمات و ساختار مُدها، برمبنای موضع انگشتان دست روی دستۀ سازهای زهی. پیشینۀ چنین نظامهایی در موسیقی مشرق‎زمین تا زمـان ابـن‎مِسجَـح (د ح 97 ق/ 716 م) قـابل پیگیـری اسـت (نک‍ : فاروقی، 20, 101, 111-11...
اشتقاق، لغت | جمیله اعظمیان اِشْتِقاق، در لغت به معنی «گرفتن کلمه‌ای از کلمۀ دیگر» (صفی‌پوری؛ لغت‌نامه ... ). اشتقاق در دستور سنتی زبان فارسی، اصطلاحی است در مقابل جامد، و در دستور زبان امروزی، اصطلاحی است در کنار «تصریف» در صرف (ساختواژه).

جغرافیا

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

جغرافیا

ورود به سایت

ثبت نام