0 سبد خرید
جستجوی پیشرفته

دائرة المعارف بزرگ اسلامی

نمایش تا از مورد
نتیجه جستجو برای :
  • ابن حزم، ابومحمد | شرف الدین خراسانی اِبْنِ حَزْم‌، ابومحمد علی ‌بن ‌احمد بن ‌سعيد، فقيه‌، محدث‌، فيلسوف‌، عالم‌ اديان‌ و مذاهب‌، اديب‌ و شاعر و يكی‌ از درخشان‌ترين‌ چهره‌های‌ فرهنگ‌ اسلامی‌ در اندلس‌ (384-456 ق‌/ 994-1064 م‌).
  • ابن حسام خوافی | فتح الله مجتبایی اِبْنِ حُسامِ خوافی‌، مولانا جمال‌الدين‌ محمدبن‌حسام‌ (د 737 ق‌/ 1337 م‌)، شاعر سده‌های‌ 7 و 8 ق‌/ 13 و 14 م‌. وی‌ در اصل‌ از مردم‌ خواف‌ بوده‌ ولی‌ در شهر هرات‌ زندگی‌ می‌كرده‌ است‌ و مرقدش‌ نيز در آنجاست‌. ابن‌حسام‌ از شاعران‌ دربار ملك‌ شمس‌الدين‌ كَرت‌ بوده‌ و در قصيده‌ای‌ كه‌ در 729 ق‌ به‌ زبان‌ عربی‌ سر...
  • ابن حسام قهستانی | فتح الله مجتبایی اِبْنِ حُسامِ قُهِسْتانی‌، يا خوسفی‌، شمس‌الدين‌ محمد بن‌ حسام‌الدين‌، از شاعران‌ معروف‌ شيعی‌ سدۀ 9 ق‌/ 15 م‌. وی‌ در حدود 782 ق‌ در خوسف‌ قهستان‌ (كه‌ اكنون‌ از نواحی‌ بيرجند است‌) زاده‌ شد و در همانجا به‌ تحصيل‌ مقدمات‌ علوم‌ پرداخت‌. به‌ گفتۀ مولانا حسامی‌ واعظ در مزارنامه‌، پدران‌ وی‌ اهل‌ علم‌ و ارشاد ب...
  • ابن حسدای | مهران ارزنده اِبْنِ حَسْدای‌، ابوالفضل‌، حسدای‌ بن ‌يوسف‌ بن ‌حسدای ‌اسرائيلی‌ (د پس‌ از 478 ق‌/ 1085 م‌)، وزير، كاتب‌ و شاعر عصر ملوك‌ الطوايف‌ اندلسی‌. وی‌ كه‌ از يك‌ خاندان‌ بزرگ‌ يهود برخاسته‌ بود (صاعد، 205)، بعدها اسلام‌ آورد (مقری‌، 3/ 293). نيای‌ وی‌، حسدای‌، از احبار بزرگ‌ يهود و از پيشگامان‌ فقه‌ و تاريخ‌ يهود د...
  • ابن حسول |
  • ابن حضرمی | صادق سجادی اِبْنِ حَضْرَمی‌، عبدالله‌ بن‌ عمرو (عامر؟) بن‌ عبدالله‌ بن‌ عماد (مق‍ 38 ق‌/ 658 م‌)، از امرای‌ طرفدار بنی‌اميه‌ كه‌ در كشمكشهای‌ امويان‌ با علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ (ع‌) بر سر خلافت‌ نقش‌ مهمی‌ داشت‌.
  • ابن حفصون | سعیدالله قره بگلو اِبْنِ حَفْصون‌، عمر بن‌ حفصون‌ بن‌ جعفر بن‌ شتيم‌ (د 306 ق‌/ 918 م‌)، از مخالفان‌ سرسخت‌ امويان‌ اندلس‌. جد پدری‌ وی‌ يكی‌ از زمين‌داران‌ بود كه‌ اسلام‌ را پذيرفت‌ (EI2). پدرش‌ با درآمد زمينهای‌ نياكان‌ خود روزگار می‌گذراند. از آنجا كه‌ ابن‌ حفصون‌ نيز از مسيحيت‌ به‌ اسلام‌ گرويده‌ بود، در برخی‌ مآخذ از او ب...
  • ابن حمائل |
  • ابن حماد یا ابن حمادو | سید علی آل داوود اِبْنِ حَمّاد، يا ابن‌ حَمّادو، ابوعبدالله‌ محمد بن‌ علی‌ بن‌ حَمّاد بن‌ عيسی‌ بن‌ ابی‌ بكر صنهاجی‌، شاعر، فقيه‌، محدث‌، مورخ‌ و قاضی‌ بربر (د 628 ق‌/ 1231 م‌). وی‌ منسوب‌ به‌ قبيلۀ بنی‌ حمّاد، از طوايف‌ بربر و اهل‌ روستای‌ حمزه‌ نزديك‌ قلعۀ حماد بود (صفدی‌، 4/ 157؛ غبرينی‌، 218). او در قلعۀ حماد كه‌ از مراكز...
  • ابن حماد، ابوالحسن | احمد بادکوبه هزاوه اِبْنِ حَمّاد، ابوالحسن‌ علی‌ بن‌ حماد بن‌ عبيدالله‌ بن‌ حماد عبدی‌ بصری‌، فقيه‌، محدث‌ و شاعر امامی‌ سدۀ 4 ق‌/ 10 م‌. در نسبت‌ وی‌ كه‌ عبدی‌ (منسوب‌ به‌ عبدالقيس‌) يا عَدَوی‌ (منسوب‌ به‌ بنی‌ عدی‌) بوده‌ است‌، ميان‌ محققان‌ اختلاف‌ است‌ (نجاشی‌،244؛ علامۀ حلی‌، ايضاح‌، باب‌ علی‌؛ حائری‌، 215؛ خويی‌، 11/ 396؛...
  • ابن حماد، ابوحیان | محمد آصف فکرت اِبْنِ حَمّاد، ابوحيّان‌ اسماعيل‌ بن‌ حمّاد بن‌ ابو حنيفۀ كوفی‌، قاضی‌ و فقيه‌ حنفی‌ (د 212 ق‌/ 827 م‌). نيای‌ بزرگ‌ او اهل‌ كابل‌ بود و برخی‌ او را منسوب‌ به‌ بابل‌ يا انبار يا نسا يا ترمذ دانسته‌اند (ابن‌ نديم‌، 255؛ ابن‌ خلكان‌، 5/ 405). از اسماعيل‌ نقل‌ شده‌ است‌ كه‌: من‌ اسماعيل‌ بن‌ حمّاد ابن‌ نعمان‌ بن...
  • ابن حمدون | عنایت الله فاتحی نژاد اِبْنِ حَمْدون‌، خاندانی‌ بغدادی‌ كه‌ از اوايل‌ سدۀ 3 ق‌/ 9 م‌ چند تن‌ از افراد آن‌ در علم‌ و ادب‌ و موسيقی‌ شهرت‌ يافتند و متوالياً در خدمت‌ و منادمت‌ چند تن‌ از خلفای‌ عباسی‌ بودند. از اصل‌ و نسب‌ اين‌ دودمان‌ اطلاع‌ دقيقی‌ در دست‌ نيست‌. بحتری‌ شاعر معروف‌ سدۀ 3 ق‌ در قصيده‌ای‌ كه‌ در مدح‌ يكی‌ از افراد اي...
  • ابن حمدون، ابو المعالی | آذرتاش آذرنوش , سید محمد سیدی اِبْنِ حَمْدون‌، ابوالمعالی‌، محمد بن‌ حسن‌، ملقب‌ به‌ كافی‌ الكفاة (495-562 ق‌/ 1102-1167 م‌)، اديب‌ و شاعر بغدادی‌. خاندان‌ وی‌ همه‌ اهل‌ علم‌ و فضل‌ بودند. پدرش‌ كه‌ ظاهراً مشاغل‌ ديوانی‌ نيز داشته‌ است‌، در محاسبات‌ و امور اداری‌ صاحبنظر بود و كتابی‌ در همين‌ باب‌ تأليف‌ كرده‌ است‌ (ابن‌خلكان‌، 4/ 382). ب...
  • ابن حمدیس | عبدالامیر سلیم اِبْنِ حَمْديس‌، ابومحمد عبدالجبار بن‌ ابی‌ بكر بن‌ محمد بن‌ حمديس‌ ازدی‌، از شاعران‌ نام‌آور سيسيل‌ (صقليه) (د رمضان ‌527 ق/ ژوئيۀ 1133 م). او در شهر سرقوسه‌ ديده‌ به‌ جهان‌ گشود و ايام‌ جوانی‌ را در آنجا و نيز در توطس‌ گذراند (ابن‌ حمديس‌، 33، بيت‌ 2). مورخان‌ متقدم‌ سال‌ ولادت‌ او را ضبط نكرده‌اند، ولی‌ از...
  • ابن حمزه، شریف حسن | احمد پاکتچی اِبْنِ حَمْزه‌، شريف‌ حسن‌ بن‌ حمزة بن‌ علی‌ طبری‌ مرعشی‌ (د 358 ق‌/ 969 م‌)، محدث‌ امامی‌. نسب‌ او با 6 واسطه‌ به‌ امام‌ زين‌العابدين‌ (ع‌) می‌رسد. خاندان‌ او كه‌ به‌ جهت‌ انتساب‌ به‌ جدش‌ علی‌ مرعش‌، مرعشی‌ خوانده‌ می‌شدند، از علويان‌ ساكن‌ طبرستان‌ بودند. ابن‌حمزه‌ خود نيز به‌ گفتۀ فخر رازی‌ (ص‌ 170) اهل‌ ...
  • ابن حمزه، عمادالدین | احمد پاکتچی اِبْنِ حَمْزه‌، عمادالدين‌ ابوجعفر محمد بن‌ علی‌ بن‌ حمزۀ طوسی‌، فقيه‌ امامی‌ سدۀ 5-6 ق‌/ 11-12 م‌ و صاحب‌ كتاب‌ الوسيلة. از زندگی‌، مشايخ‌ و شاگردان‌ وی‌ هيچ‌ گزارش‌ صحيحی‌ در دست‌ نيست‌. قديم‌ترين‌ كسی‌ كه‌ از او نام‌ برده‌، منتجب‌الدين‌ (د بعد از 600 ق‌) است‌ كه‌ ضمن‌ ذكر او در فهرست‌ (ص‌ 164) به‌ عنوان‌ ف...
  • ابن حمزه، نصیرالدین | احمد پاکتچی اِبْنِ حَمْزه‌، نصيرالدين‌ ابوطالب‌ عبدالله‌ بن‌ حمزة بن‌ عبدالله‌ بن‌ حمزة بن‌ حسن‌ بن‌ علی‌ طوسی‌ مشهدی‌ شارحی‌، عالمِ امامی‌ سدۀ 6 ق‌/ 12 م‌. گفته‌ شده‌ كه‌ ابن‌حمزه‌ با شيخ‌ طوسی‌ رابطۀ نسبی‌ داشته‌ (حسن‌ بن‌ زين‌العابدين‌، 15 ب‌) و نيز دايی‌ پدر خواجه‌ نصيرالدين‌ طوسی‌ بوده‌ است‌ (ابن‌فوطی‌، 5/ 177). از ...
  • ابن حمویه |
  • ابن حمیده | زهرا خسروی اِبْنِ حُمَيْده‌، ابوعبدالله‌ (ياقوت‌، ادبا، 18/ 252؛ ابوعبيدالله‌) محمد بن‌ علی‌ (486-550 ق‌/ 1093-1155 م‌)، نحوی‌، اديب‌، لغوی‌ حلّی. انتساب‌ او به‌ حلّه‌ بی‌گمان‌ به‌ لحاظ سكنی‌، و نه‌ تولد وی‌ در آن‌ شهر بوده‌ است‌، زيرا اين‌ شهر را سيف‌الدوله‌ صدقة بن‌ منصور بن‌ دُبَيْس‌ در 495 ق‌ يعنی‌ 9 سال‌ پس‌ از تول...
  • ابن حناط | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ حَنّاط، ابوعبدالله‌ محمد بن‌ سليمان‌ رُعَينی‌ (د جمادی‌ الآخر 437 ق‌/ 1045 م‌)، كاتب‌ و شاعر نابينای‌ قُرطُبی‌. نسب‌ او به‌ ذورُعَيْنِ حِميَری‌ از قبايل‌ جنوب‌ عربستان‌ می‌رسد ــ كه‌ پس‌ از مهاجرت‌ به‌ اندلس‌، در دار ذی‌ رعين‌ (كه‌ به‌ سبب‌ اقامت‌ ايشان‌ در آن‌ بدين‌ نام‌ شهرت‌ يافته‌) مسكن‌ گزيدند (اب...
  • ابن حنبلی | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ حَنْبَلی‌، ابوعبدالله‌ رضی‌الدين‌ محمد بن‌ ابراهيم‌ بن‌ يوسف‌ ابن‌ عبدالرحمن‌ حلبی‌ (908-971 ق‌/ 1502-1563 م‌)، مورخ‌، لغت‌شناس‌، شاعر و فقيه‌ حنفی‌ مذهب‌. اشتهار او به‌ ابن‌حنبلی‌ از باب‌ انتساب‌ به‌ نيای‌ بزرگش‌ عبدالرحمن‌ است‌ كه‌ قاضی‌ حنابله‌ در حلب‌ بود (نک‍ : فاخوری‌، 1(1)/ 7). پدرش‌ (د 959 ق‌/ ...
  • ابن حنزابه |
  • ابن حنش | علی رفیعی علامرودشتی اِبْنِ حَنَش‌، ابوعبدالله‌ شرف‌الدين‌ محمد بن‌ يحيی‌ بن‌ احمد بن‌ حنش‌ (ح‌ 650- 719 ق‌/ 1252- 1319 م‌)، فقيه‌ و متكلم‌ زيدی‌ يمنی‌. پدر وی‌ يحيی‌ و نيای‌ او احمد بن‌ سلطان‌ حنش‌ از فقيهان‌ يمن‌ بوده‌اند (ابن‌ ابی‌ الرجال‌، 4/ 409). ابن‌حنش‌ نزد پدر خود يحيی‌ بن‌ احمد (د 697 ق‌/ 1298 م‌) و عبدالله‌ بن‌ علی‌ بن...
  • ابن حنفیه |
  • ابن حواس | علی اکبر دیانت اِبْنِ حَوّاس‌، علی‌ بن‌ نِعمه‌ (مق‍ اندكی‌ پس‌ از 454 ق‌/ 1062 م‌)، از اميران‌ مسلمان‌ سيسيل‌ كه‌ در دهۀ چهارم‌ و پنجم‌ سدۀ 5 ق‌/ 11 م‌ بر بخشی‌ از اين‌ جزيره‌ فرمان‌ می‌راند. نامش‌ در برخی‌ منابع‌ معتبر به‌ شكلهای‌ ديگری‌ ضبط شده‌ است‌ (ابوالفدا، 4/ 113: حواش‌؛ نويری‌، 24/ 380: جواش‌؛ ابن‌خلدون‌، 4/ 450: جر...
  • ابن حورانی |
  • ابن حوشب | مسعود جلالی مقدم اِبْنِ حَوشَب‌، ابوالقاسم‌ رستم‌ بن‌ حسن‌ (حسين‌: مقريزی‌، الخططا، 1/ 439) بن‌ فرج‌ بن‌ حوشب‌ بن‌ زادان‌ مشهور به‌ منصور اليمن‌ (230-302 ق‌/ 825-914 م‌)، از بنيان‌گذاران‌ نخستين‌ دولت‌ اسماعيليه‌ در يمن‌ (EI2، ذيل‌ منصوراليمن‌).
  • ابن حوط الله | رضا محمد زاده اِبْنِ حَوطِ‌اللّه‌، ابومحمد عبدالله‌ بن‌ سليمان‌ انصاری‌ حارثی‌ اُنْدی‌ (549-612 ق‌/ 1154-1215 م‌)، قاضی‌، فقيه‌، محدث‌، اديب‌ و شاعر اواخر عصر موحدون‌ در اندلس‌. بنا به‌ قولی‌ (سيوطی‌، 2/ 44)، نام‌ وی‌ بر خلاف‌ آنچه‌ از ظاهر كلمه‌ برمی‌آيد تركيبی‌ از كلمۀ عربی‌ حُوت‌ و پسوند تصغير ol- در زبان‌ رمانس‌ است‌. ...
  • ابن حوقل | جعفر شعار اِبْنِ حَوقل‌، ابوالقاسم‌ محمد بن‌ حوقل‌ يا محمد بن‌ علی‌ نصيبی‌ يا نصيبينی‌ (د پس‌ از 367 ق‌/ 978 م‌)، بازرگان‌، سياح‌ معروف‌ و جغرافی‌دان‌ عرب‌ در قرن‌ 4 ق‌، وی‌ از 331 تا 359 ق‌/ 943 تا 970 م‌ به‌ سياحت‌ در بلاد اسلامی‌ پرداخت‌ و كتاب‌ صورة الارض‌ يا المسالك‌ و الممالك‌ را تأليف‌ كرد. در برخی‌ مآخذ نسبت‌ و...
  • ابن حی | رضا انزابی نژاد اِبْنِ حَیّ، حسين‌ بن‌ احمد بن‌ حسين‌ بن‌ حی‌ تُجيبی‌ قرطبی‌ (د 456 ق‌/ 1064 م‌)، رياضی‌ دان‌ و ستاره‌شناس‌. برخی‌ از مآخذ (ياقوت‌، 10/ 158؛ ابن‌ ابی‌ اصيبعه‌، 2/ 40) نام‌ او را حسين‌ بن‌ محمد و برخی‌ ديگر (قاضی‌ صاعد، 73، قس‌: 70) حسن‌ بن‌ محمد ذكر كرده‌اند. ابن‌ حی‌ حساب‌ و هندسه‌ و هيأت‌ را از ابوعبدالله‌ ...
  • ابن حیان | یوسف رحیم لو اِبْنِ حَيّان‌، ابومروان‌ حيّان‌ بن‌ خلف‌ بن‌ حسين‌ بن‌ محمد بن‌ حيان‌ بن‌ وَهْب‌ بن‌ حيانِ قُرْطُبی‌ (377- 469 ق‌/ 987-1076 م‌)، از بزرگ‌ترين‌ مورخان‌ اندلس‌. نيای‌ بزرگ‌ او حيان‌ پدر وهب‌ مولای‌ امير عبدالرحمان‌ بن‌ معاويه‌ بود (ابن‌ بشكوال‌، 150). هر چند قديم‌ترين‌ نويسندۀ شرح‌ حال‌ او، ابن‌ بشكوال‌ (د 578...
  • ابن حیوس | سید محمد سیدی اِبْنِ حَيّوس‌، ابوالفتيان‌ محمد بن‌ سلطان‌ بن‌ محمد بن‌ حيوس‌ غَنَوی‌، ملقب‌ به‌ امير مصطفی‌ الدوله‌ (394-473 ق‌/ 1004-1080 م‌)، شاعر مديحه‌سرای‌ شامی‌. وی‌ در دمشق‌ به‌ دنيا آمد، نياكان‌ او از اعراب‌ جزيره‌ بودند كه‌ به‌ شام‌ كوچ‌ كردند (ابن‌ حزم‌، 247- 248) و نيای‌ بزرگ‌ وی‌ هيثم‌ در لشكر معتصم‌ امير بود (...
  • ابن خاتمه | یوسف رحیم لو اِبْنِ خاتِمه‌، ابوجعفر احمد بن‌ علی‌ بن‌ محمد بن‌ علی‌ بن‌ محمد بن‌ خاتمۀ انصاری‌ اَلْمَری‌ (د 770 ق‌/ 1369 م‌)، پزشك‌، تاريخ‌ نويس‌، اديب‌، شاعر، فقيه‌، محدث‌ و زاهد اندلسیِ‌ مالكی‌ مذهب‌. كنيۀ او را ابوالعباس‌ نيز گفته‌اند (ابن‌ قاضی‌، 1/ 86). چنانكه‌ از نسبت‌ او پيداست‌، زادگاهش‌ شهر المريّه، در جنوب‌ اسپ...
  • ابن خاتون | مهدی سلماسی اِبْنِ خاتون‌، عنوان‌ افرادی‌ از خاندانی‌ مشهور از شيعيان‌ لبنان‌. اين‌ خاندان‌ بيت‌ بورينی‌، بيت‌ ابوشامه‌ و بيت‌ شامی‌ نيز خوانده‌ شده‌اند (امين‌، اعيان‌، 2/ 584). منشأ اصلی‌ اين‌ خاندان‌ ناحيۀ جبل‌ عامل‌ بود و آنان‌ يكی‌ از قديمی‌ترين‌ و نامدارترين‌ خاندانهای‌ علمی‌ آن‌ سرزمين‌ به‌ شمار می‌رفتند. نخستين‌ ج...
  • ابن خارجه |
  • ابن خازن | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ خازِن‌، ابوالفضل‌ احمد بن‌ محمد (471- 518 ق‌/ 1078- 1124 م‌)، شاعر و خطاط بغدادی‌. خاندان‌ وی‌ اهل‌ دينور بوده‌اند. او خود در بغداد زاده‌ شد و همانجا درگذشت‌. تاريخ‌ وفات‌ او را برخی‌ 512 ق‌ نوشته‌اند (ابن‌ جوزی‌، عبدالرحمن‌، 9/ 204؛ ابن‌ جوزی‌، يوسف‌، 8(1)/ 76؛ ابن‌ اثير، 10/ 546) كه‌ با توجه‌ به‌ روا...
  • ابن خاقان |
  • ابن خاقان |
  • ابن خاقان | صادق سجادی اِبْنِ خاقان‌، خاندانی‌ از وزيران‌ و ديوان‌ سالاران‌ و اميران‌ عباسی‌ در سده‌های‌ 3-4 ق‌ كه‌ از آن‌ ميان‌، اين‌ كسان‌ شناخته‌ شده‌اند:
  • ابن خالویه | سید محمد سیدی اِبْنِ خالويه‌، ابوعبدالله‌ حسين‌ بن‌ احمد بن‌ خالويه‌، ملقب‌ به‌ ذوالنونين‌ (د 370 ق‌/ 980 م‌)، شاعر، اديب‌ و نحوی‌ برجستۀ ايرانی‌ تبار. ثعالبی‌ (1/ 88) نام‌ وی‌ را حسن‌ و ابن‌قفطی‌ (1/ 324) نام‌ پدر او را محمد آورده‌ است‌. او در همدان‌ به‌ دنيا آمد. در هيچ‌ يك‌ از مآخذ به‌ سال‌ تولد او اشاره‌ نشده‌ است‌، ام...
  • ابن خالویه، علوم قرآنی | بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث اِبْنِ‌خالویه، در دبا مقاله دارد.
  • ابن خباز، ابوالعباس | ایران ناز کاشیان اِبْنِ خَبّاز، ابوالعباس‌ شمس‌الدين‌، يا ابوعبدالله‌ احمد بن‌ حسين‌ (589 - رجب‌ 639 ق‌/ 1193- ژانويۀ 1242 م‌)، اديب‌، فقيه‌ شافعی‌ و زبان‌شناس‌ نابينای‌ موصلی‌. از شيوه‌ و چگونگی‌ زندگانی‌ وی‌ اطلاع‌ چندانی‌ در دست‌ نيست‌. ذهبی‌ (تاريخ‌، 367) وی‌ را اصلاً از اهالی‌ اربل‌ می‌داند، اما غسانی‌ (1/ 504) او را زاد...
  • ابن خباز، ابوعبدالله | ایران ناز کاشیان اِبْنِ خَبّاز، ابوعبدالله‌ نجم‌الدين‌ محمد بن‌ ابی‌ بكر (ربيع‌الاول‌ 557- ذيحجۀ 631 ق/ فوريه‌ 1162- اوت‌ 1234 م)، اديب‌ و فقيه‌ شافعی‌.
  • ابن خراسان |
  • ابن خراسان، ابوالحسین | ایران ناز کاشیان اِبْن‌خُراسان‌، ابوالحسين‌ احمد بن‌ حسين‌ بن‌ حيدرۀ طرابلسی‌ (د 497 ق‌/ 1104 م‌)، شاعر. اطلاع‌ ما از زندگی‌ وی‌ بسيار اندك‌ است‌. گويا بسيار جوان‌ بود كه‌ به‌ دمشق‌ سفر كرد. تاريخ‌ ورود او به‌ دمشق‌ همزمان‌ با ورود بنو علوش‌ به‌ اين‌ شهر است‌، اما در منابع‌ به‌ اين‌ تاريخ‌ اشاره‌ای‌ نشده‌ است‌، وی‌ مدتی‌ در ا...
  • ابن خراسانی | ابوالفضل بیرجندی اِبْن‌خُراسانی‌، ابوالعِزّ محمد بن‌ محمد بن‌ مواهب‌ (494- رمضان‌ 576 ق‌/ 1101 ـ ژانويۀ 1181 م‌)، شاعر، عروضی‌، نحوی‌ و كاتب‌ بغدادی‌. به‌ سبب‌ نام‌ نيايش‌ از او به‌ ابن‌مواهب‌ نيز ياد كرده‌اند (صفدی‌، 1/ 150؛ ذهبی‌، سير، 21/ 82). از جزئيات‌ زندگی‌ وی‌ چندان‌ اطلاعی‌ در دست‌ نيست‌. احتمالاً در خراسان‌ زاده‌ شد...
  • ابن خراط | محمدعلی حائری خرم آبادی اِبْنِ خَرّاط، ابومحمد عبدالحق‌ بن‌ عبدالرحمن‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ حسين بن‌ سعيد بن ابراهيم‌ اَزدی‌ (510 -582 ق‌/ 1116- 1186 م‌)، فقيه‌، محدث‌، حافظ، قاضی‌، اديب‌ و شاعر مالكی‌ اشبيلی‌. وی‌ به‌ سبب‌ اقامت‌ در شهر بجايه‌ به‌ عبدالحق‌ بجايی‌ نيز شهرت‌ داشته‌ است‌. بعضی‌ او را عبدالحق‌ يمانی‌ گفته‌اند كه‌ اشتباه‌ ا...
  • ابن خردادبه | عنایت الله رضا اِبْنِ خُرْدادْبِهْ، ابوالقاسم‌ عُبَيدالله‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ خردادبه‌ (د ح‌ 300 ق‌/ 913 م‌). مؤلفان‌ نام‌ و نام‌ پدر او را به‌ گونه‌های‌ متفاوت‌ آورده‌اند: مسعودی‌ (1/ 22) نام‌ او را عبيدالله‌ بن‌ عبدالله‌ به‌ خرداذبه‌ و ابن‌نديم‌ (ص‌ 165) عبدالله‌ بن‌ احمد خرداذبه‌ و ابن‌حجر عسقلانی‌ (4/ 96) عبيدالله‌ بن‌ اح...
  • ابن خرزاد | مریم صادقی اِبْنِ خُرَّزاد، ابويعقوب‌ يوسف‌ بن‌ اسماعيل‌ نَجيرمی‌ (345-423 ق‌/ 956-1032 م‌)، لغت‌شناس‌، اديب‌، راوی‌ و ناسخ‌ مشهور مصر. خرزاد گويا نام‌ مشهور فارسی‌ است‌ (نک‍ : يوستی‌، «خرذاز» در سمعانی‌، 7/ 137، به‌ احتمال‌ قوی‌ غلط چاپی‌ است‌). نظر ابن‌‌خلكان‌ (7/ 76-77) دربارۀ اشتقاق‌ آن‌ نادرست‌ است‌. اين‌ كلمه‌ از ...
  • ابن خروف | ناصر گذشته , ناصرعلی افضل نژاد اِبْنِ‌خَروف‌، نام‌ دو شخصيت‌ اندلسی‌، يكی‌ نحوی‌ و ديگری‌ شاعر كه‌ هر دو سدۀ 7 ق‌/ 13 م‌ می‌زيستند و برخی‌ از منابع‌ چون‌ صفدی‌ (22/ 90-94)، ابن‌ شاكر (3/ 85، 86)، ابن‌ قاضی‌ (2/ 485) و مقری‌ (2/ 640 -642)، احوال‌ و آثار آن‌ دو را به‌ يكديگر نسبت‌ داده‌ و موجب‌ پيچيدگی‌ و ابهام‌ شده‌اند.

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: