دائرة المعارف بزرگ اسلامی

موضوع بندی

جستجوی الفبایی

ابن ابجر کنانی | محمدعلی مولوی اِبْنِ اَبْجَرِ كِنانی، عبدالملك بن سعید بن حیان بن ابجر عجلی كنانی همْدانی كوفی، مكنّی به ابوبكر، طبیب و محدث. از زندگی وی آگاهی چندانی در دست نیست، اما دركتابهای رجالی، با همین نام و نشان و گاه با ‌اندكی اختلاف، از او یاد شده است (بخاری 3(1) / 416؛ بسوی، 712-713؛ ابن ابی حاتم، 2(2) / 351-352؛ ابن منجویه، 1 ...
ابن ابی ازهر | آذرتاش آذرنوش ابْنِ اَبی اَزْهَر، ابوبكر محمّد بن مَزْید (یا محمد بن احمد بن مزید) بُوشنجی خُزاعی (ربیع‌الآخر 233-325ق / 847-937م)، ادیب، شاعر، نحوی و محدّث. تاریخ ولادت او را صولی (د 336ق / 947م) كه معاصر او بوده به حدس، 233ق نقل كرده است (ص 88) و دیگران (ابن ندیم، 147؛ ذهبی، سیر، 15 / 41؛ صفدی، 5 / 18) عمدتاً به «عمر درا...
ابن ابی اصبع | محمد آصف فکرت ابوالقاسم عبدالعزیز بن تَمّام عراقی (د 762ق / 1361م)، صوفی، حكیم، ریاضی‌دان و كیمیاگر كه از احوال او اطلاعی در دست نیست. آثـار: 1. قصیدۀ ابن ابی الاصبع در علم كیمیا (حاجی خلیفه، 2 / 1328). و از آن به نامهای قصیدة الغرر (بغدادی، 1 / 582) و قصیدة الغرر النّونّیة، (GAL, S, I / 432) و قصیدة نونیة (سپهسالار، 5 / 4...
ابن ابی اصبع، زکی الدین | محمدعلی لسانی فشارکی اِبْنِ اَبی اِصْبَع، زكیّ‌الدین ابومحمد عبدالعظیم بن عبدالواحد ابن ظافر (585ق / 1189م یا 589ق-23 شوال 654ق / 13 نوامبر 1256م)، ادیب و شاعر مصری (كتبی، 2 / 364؛ مقریزی، 1 / 401؛ ابن تغری بردی، 7 / 37). ابن صابونی می‌نویسد كه ابن ابی اصبع به خط خود برای وی نوشته است كه تولدش در اول محرم 595ق ]3 نوامبر 1198م[ بو...
ابن ابی اصیبعه (رشیدالدین) | بخش علوم اِبْنِ اَبی اُصَیبِعه، رشیدالدین ابوالحسن علی بن خلیفة بن یونس خزرجی انصاری (579-616ق / 1183- 1219م)، پزشك، موسیقی‌دان و ادیب، در حلب زاده شد. در كودكی، همراه پدر و برادرش قاسم ــ پدر احمد بن قاسم بن ابی اصیبعه مؤلف عیون الانباء ــ به مصر رفت. در قاهره، نزد صالح بن احمد بن ابراهیم عرشی مقدسی، قرآن و حساب آموخ...
ابن ابی اصیبعه (موفق الدین) | محمدعلی مولوی اِبْنِ اَبی اُصَیبِعه، موفق‌الدین ابوالعباس احمد بن قاسم سعدی خزرجی (ح 595- 668ق / 1199-1270م). وی مشهورترین پزشك خاندان ابی اصیبعه است. جد او، خلیفة بن یونس، از نزدیكان صلاح‌الدین ایوبی به شمار می‌رفت (ابن ابی اصیبعه، 3 / 402). دو پسر خلیفة بن یونس، قاسم و علی، از پزشكان معروف بیمارستان ناصری و نیز سالیان در...
ابن ابی الاحوص* |
ابن ابی الاشعث | سعیدالله قره بگلو اِبْن اَبِی الْاَشعَث، ابوجعفر، احمدبن محمد (د ح 360ق / 971م)، داروشناس، طبیب و حكیم ایرانی اهل فارس (ابن‌ابی‌اصیبعه، 2 / 246-247). قدیم‌ترین و جامع‌ترین مأخذ دربارۀ ابن ابی اشعث عیون الانباء اثر ابن ابی اصیبعه است كه مآخذ دیگر غالباً مطالب آن را تكرار كرده‌اند. مؤلفان، در مورد نسب نامۀ وی اختلاف كرده، برخی ا...
ابن ابی البیان | غلامرضا جمشیدنژاد اِبْنِ اَبی الْبَیان، داوود بن سلیمان بن ابی الفرج، مكنّی به ابوالفضل و ملقّب به سَدیدالدّین، پزشك و داروساز یهودی تبارِ مصری (556-640ق / 1161-1242م). كهن‌ترین منبع دربارۀ این پزشك، اثر ابن ابی اصیبعه است كه شاگرد و سپس همكار وی در بیمارستان ناصری قاهره بوده است. به گفتۀ او (2 / 118، 119) ابن ابی البیان در قا...
ابن ابی الثلج | احمد پاکتچی اِبْنِ اَبی الثّلْج، نام دو تن از محدثان وابسته به یك خاندان در سده‌های 3 و 4ق / 9 و 10م: 1. ابوبكر یا ابوعبدالله محمد بن عبدالله بن اسماعیل (د 257ق / 871م). وی در بغداد می‌زیست، لیكن اصل او از ری بود و به روایتی مدتی نیز در آنجا اقامت داشته است (ابن حبان، 9 / 135؛ خطیب، تاریخ، 5 / 426). ابوبكر از جمع كثیری ا...
ابن ابی الحدید | محمد آصف فکرت اِبْنِ اَبی الْحَدید، عزالدین ابوحامد عبدالحمید بن هبةالله بن محمد بن محمد بن حسین بن ابی الحدید مداینی، دانشمند، شاعر، ادیب، فقیه شافعی و اصولی معتزلی (اوّل ذیحجۀ 586-656ق / 30 دسامبر 1190- 1258م). وی در مداین دیده به جهان گشود و در همان شهر پرورش یافت. علم كلام و اصول آموخت. پدرش قاضی مداین بود. عزالدین در ...
ابن ابی الخطاب | ابوالفتح حکیمیان اِبْن اَبی الْخَطّاب، ابوجعفر محمد بن الحسین بن ابی‌الخطاب زید زَیات همدانی كوفی (د 262ق / 876م)، از نوادگان عبدالعزیز بن المهتدی بن محمد بن عبدالعزیز الاشعری القمی (طوسی، 183)، محدّث ایرانی در سدۀ 3ق / 9م و از راویان شیعه. نام او را نخستین بار كلینی (د 328 یا 329ق) در مواضع مختلف از اصول كافی محمد بن الحسین ...
ابن ابی الدم | محمد آصف فکرت اِبْن اَبِی الدَّم، شهاب‌الدین ابواسحاق ابراهیم بن عبدالله‌بن عبدالمنعم هَمْدانی حَمَوی، مورّخ و قاضیِ شافعی اهل حماه (سوریه) (583-642ق / 1187-1244م). نسبت هَمْدانی وی مربوط به قبیلۀ بزرگی به نام هَمْدان در یمن است (زحیلی، 8). وی در صباوت به بغداد سفر كرد و به آموزش فقه و استماع حدیث پرداخت (ابن واصل، 4 / 174...
ابن ابی الدنیا | بخش کتاب شناسی اِبْنِ اَبِی الدُّنیا، ابوبكر عبدالله بن محمد بن عُبَید بن سُفیان بن قَیس قُرَشی (208-281ق / 823-894م)، راوی و محدّث. وی حدیث را از راویان بسیار، از آن میان محمد بن حسین بُرْجُلانی، ابویوسف احمدبن جمیل مروزی و علی بن جَعْد جوهری فراگرفت (خطیب بغدادی، 10 / 89؛ ابن ابی حاتم، 5 / 163) ذهبی ضمن اشاره به اینكه نخس...
ابن ابی الدنیا | بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث اِبْنِ‌اَبی‌الدُّنْیا (جایگزین مقالۀ دبا)، ابوبکر عبدالله بن محمد قرشی (208-281 ق/ 823-894 م)، محدث بغدادی و گردآورندۀ آثار روایی متعدد در زمینۀ زهد و اخلاق. خاندان وی با بنی‌امیه نسبت ولاء داشت و به‌همین‌سبب قرشی خوانده می‌شد (خطیب، 10/ 89). پدرش محمد بن عبید که از محدثان بغداد و از اولین استادان وی بود، فرز...
ابن ابی الربیع | قهار مقیمی ابوعبدالله، محمد بن سلیمان بن محمد معافری شاطبی مالكی (585-672ق / 1189-1273م)، مفسر، محدث و مُقْری. وی در شاطبه (در مشرق اندلس) زاده شد. قرائات هفتگانه را از محمد بن عبدالعزیزبن سعادة در شاطبه فرا گرفت. حدیث را در اسكندریه نزد سلفی و در دمشق از واسطی از ابوالقاسم بن صَصْرى و دیگران و در مدینۀ منوره نزد ابویوس...
ابن ابی الربیع | غلامعلی عرفانیان اِبْنِ‌اَبی‌الرَّبیع، شهاب‌الدین احمد بن محمد، از نویسندگان و حکیمان سدۀ 7 ق/ 13 م. او مؤلف کتابی است در اخلاق و سیاست موسوم به سلوک المالک فی تدبیر الممالک، که دانسته‌های اندک ما دربارۀ مؤلف برگرفته از برخی نسخ همین کتاب است. در این نسخه‌ها از قول مؤلف آمده که تألیف آن را در 655 ق به انجام رسانیـده (نک‍ : آس...
ابن ابی الربیع، ابو عبدالله | قهار مقیمی
ابن ابی الربیع، ابوالحسین | محمد احمد موسوی آل طعمه اِبْنِ اَبی الرَّبیع، ابوالحسین عُبیدالله بن احمد قُرَشی اُمَوی عثمانی (599- 688ق / 1203- 1289م)، نحوی بزرگ‌ اندلسی كه به نیای پنجمش (ابن زبیر، 84: نیای سوم) نسبت یافته است. وی در اِشبیلیه زاده شد و همانجا پرورش یافت و قرآن و ادب و فقه و حدیث را نزد استادان آن دیار كه خود نام آنان را در البرامج (نک‍ : دنبالۀ ...
ابن ابی الرجال | ابوالحسن علی الكاتب الشیبانی المغربی (د نیمۀ اول سدۀ 5ق / 11م)، منجم و شاعر، مربی و وزیر، یا رئیس دیوان رسائلِ چهارمین امیر زیری، معزّبن بادیس (سلامه یوسف، 11؛ ابن عذاری، 1 / 285)
ابن ابی الرجال، ابوالحسن | محمدعلی مولوی اِبْن اَبِی الرِّجال، ابوالحسن علی الكاتب الشیبانی المغربی (د نیمۀ اول سدۀ 5ق / 11م)، منجم و شاعر، مربی و وزیر، یا رئیس دیوان رسائلِ چهارمین امیر زیری، معزّبن بادیس (سلامه یوسف، 11؛ ابن عذاری، 1 / 285). از زندگی وی آگاهی زیادی در دست نیست. این ‌اندازه می‌دانیم كه در فاس یا قُرطبه زاده شد و در قیروان شهرت یافت...
ابن ابی الرجال، صفی الدین | حسن یوسفی اشکوری اِبْنِ اَبی الرِّجال، صفیّ‌الدّین احمد بن صالح یمنی (1029-1092ق / 1620-1681م)، مورخ، فقیه، ادیب، شاعر، قاضی و خطیب صنعاء و از عالمان شیعی زیدی یمن. در «شَبَط» واقع در اُهْنوم (مغرب صنعاء) متولد شد. گفته‌اند نسبش به خلیفۀ دوم عمربن خطاب می‌رسد (شوكانی، 1 / 59). در شهرهای شِهاره (اهنوم)، صَعده، تَعِز، اَبّ، حَر...
ابن ابی الزناد | علی رفیعی علامرودشتی اِبْنِ اَبِی الزِّناد، ابومحمّد عبدالرّحمن بن عبدالله بن ذكوان (100-174 یا 180ق / 718-790 یا 796م)، محدّث و فقیه مدنی. نیای بزرگش ذكوان مولای رملة بنت شیبة بن ربیعه همسر عثمان بن عفّان بوده است. (ابن سعد، 5 / 415). وی از قبیلۀ خزرج و از شاخۀ بنی مالك ابن نجّار (شباب، 1 / 307- 308) بود، ولی برخی نوشته‌اند كه ج...
ابن ابی السرور | حسن یوسفی اشکوری اِبن اَبی‌السُّرور، نام دو تن از یک خاندان مصری شافعی در سدۀ 11ق / 17م. نسب این خاندان به ابوبکر بن ابی قحافه می‌رسد و به همین مناسبت به بکری و صدیقی شهرت یافته‌اند (محبی، 1 / 117): 1. زین‌الدین محمدبن ابی‌السرور (د 1028ق / 1619م). از زندگی او اطلاع روشنی در دست نیست. او آثار چندی، که غالباً در تاریخ و ادب اس...
ابن ابی الشوارب | صادق سجادی اِبنِ اَبی الشَّوارِب، نام افراد خاندانی اموی تبار كه در سده‌های 3 و 4ق / 9 و 10م، فقیهان، محدثان و قاضیانی از آن برخاستند. اعضای این خاندان به ابوالشّوارب محمدبن عبدالله بن ابی عثمان بن عبدالله بن خالد بن اُسید بن ابی العیص بن امیة بن عبدشمس بن عبدمناف منسوبند (سمعانی، 8 / 164؛ ابن اثیر، اللباب، 2 / 213). خط...
ابن ابی الشکر | بخش علوم اِبْنِ اَبی الشُّكْر، محیی‌الدّین ابوالفتح (یا ابوالكریم: مستوفی، 812) یحیی بن معروف به حكیم مغربی (د 682ق / 1283م)، منجّم و مهندس مسلمان. وی اهل قُرطُبه بود و پس از آنكه فقه مالكی را در همان شهر فراگرفت، به دمشق رفت و به خدمت الملك النّاصر یوسف ایوبی پیوست. وی در بغداد شرف‌الدین هارون بن شمس‌الدین جوینی را ن...
ابن ابی الضیاف | محمد آصف فکرت اِبْنِ اَبی الضَّیاف، ابوالعباس احمد بن حاج ابی الضیاف محمد، واقعه‌نگار تونسی، منشی و مشاور بایهای (امیران حسینی) تونس (1219-1291ق / 1804-1874م). ابن ابی الضیاف در تونس زاده شد. اصل وی از قبیلۀ اولاد عون بود، اما در شجره‌نامه‌ای كه یكی از اخلاف وی ساخته، اصل او را از یمن دانسته است (ابن ابی الضیاف، مقدمه). پد...
ابن ابی العاص ثقفی | صادق سجادی اِبْن اَبی الْعاص ثقفی، یا ابی العاصی ثقفی، ابوعبدلله عثمان (د 50 یا 51ق / 670 یا 671م)، از یاران پیامبر و از جمله امیران و فاتحان عرب آغاز اسلام. وی در 9ق / 630م در زمرۀ نمایندگان طائف به نزد پیامبر (ص) آمد (ابن سعد، 7 / 40). در میان مذاكرات هیأت طائفی، نسبت به اسلام و آموختن قرآن علاقه بسیار نشان داد (طبری،...
ابن ابی العافیه | صادق سجادی اِبْنِ اَبی الْعافیه، موسی بن ابی العافیة بن یاسیل مِكْناسی (مق‍ 341ق / 952م)، از امیران مشهور مغرب اقصی در اوایل سدۀ 4ق / 10م كه با بیرون راندن ادریسان و اطاعت از داعیان فاطمی ‌و سپس امویان ‌اندلس یك چند بر بخشی از مغرب فرمان راند. از آغاز كار او تا پیش از 305ق / 917م آگاهی چندانی در دست نیست. وی كه پیر قبیل...
ابن ابی العزاقر* |
ابن ابی العلاء | کاظم برگ نیسی اِبْنِ اَبی الْعَلاء، یا ابن ابی الْعُلى، ابوسعید عثمان بن ابی‌العلاء ادریس بن عبدالله بن عبدالحق (642-730ق / 1244-1330م)، شیخ الغُزاة فرمانروایان بنوالاحمر. فرمانروایان‌ اندلس به دنبال سقوط فرمانروایی اموی و آغاز دوران ملوك الطوایف همواره در برابر حمله‌های صلیبیان از سلاطین شمال افریقا كمك می‌گرفتند. ازاین‌ر...
ابن ابی العوجاء | مسعود جلالی مقدم اِبْن اَبی الْعَوْجاء، عبدالكریم، زندیق معروف و آشنا به علم كلام در سدۀ2ق / 8م (مق‍ 155ق / 772م). از آغاز زندگی او اطلاعات روشنی در دست نیست و به ناچار باید به گفته‌های مخالفان وی كه با نقل سخنانش به ردّ و ابطال عقاید او پرداخته‌اند، بسنده كرد. این‌گونه اشارات، گرچه غالباً بسیار كوتاه و در مواردی متناقض است، ...
ابن ابی الفیاض | مهران ارزنده اِبْنِ اَبی الْفَیاض، ابوبكر، احمد بن سعید بن محمد بن ابی‌الفیاض، معروف به ابن الغَشّاء (ح 379- 459ق / 989-1067م)، فقیه و مورخ اواخر دورۀ امویان و اوایل دورۀ ملوك الطوایفی ‌اندلس. از جزئیات زندگی او اطلاعی در دست نیست. تنها می‌دانیم كه در اِسْتِجّه در جنوب غربی قُرطبه به دنیا آمد و در جوانی نزد یوسف بن عَمْرو...
ابن ابی المعالی | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ اَبی الْمَعالی، تاج‌الدّین محمود خُواری، یا خواری، از بزرگ‌ترین لغت‌شناسان نیشابور (یاقوت، 19 / 135: زنده در 580ق / 1184م) به قول سیوطی (2 / 283)، از خاندانی كهن كه بسیاری ازافراد آن در قضا و حكومت دست داشتند. وی را گاه «ابن الخواری» خوانده‌اند و «خواری»، منسوب به شهر خوار بین ری و سمنان، در متون عربی ...
ابن ابی بکره | محمد آصف فکرت اِبْن اَبی بَكْره، عبیدالله بن نُفَیع (= ابوبكرة) بن حارث بن كلدۀ ثقفی (14- 79ق / 635- 698م)، تابعی، فرزند صحابی، قاضی بصره و والی سیستان. مادر نفیع (ابن حارث)، سُمَیه، از اهالی زَنْدوَرْد ــ نزدیك واسط ــ بود و كسری او را به ابوالخیر یكی از فرمانروایان یمن بخشیده بود. ابوالخیر در طائف بیمار شد و حارث بن كلده...
ابن ابی توبه | علی بته کن اِبْنِ اَبی تَوبه، ابوالقاسم نصیرالدین محمودبن مظفربن عبدالملك مروزی (466-530ق / 1074-1136م)، وزیر، شاعر و دانشمند شافعی مذهب كه در 521 تا 526ق / 1127 تا 1132م عهده‌دار وزارت سلطان سنجر سلجوقی بوده است. نصیرالدین در مرو به دنیا آمد. فقه و حدیث را در همین شهر نزد ابوالمظفر سمعانی (426- 489ق / 1035-1096م) آموخت...
ابن ابی ثابت | آذرتاش آذرنوش اِبْنِ اَبی ثابِت، ابومحمّد، لغت‌شناس نیمۀ اول سدۀ 3ق / 9م (بغدادی، 1 / 249: د ح 250ق / 864م). با آنكه آثاری از او در دست است، از زندگانیش آگاهی چندانی نداریم جز اینكه از علمای لغت بود. وی در شمار بزرگان كوفه مذكور است، فصحای عرب را دیده و از آنان لغت اخذ كرده است (ابن ندیم، 76؛ یاقوت 7 / 141؛ قفطی 1 / 261). ...
ابن ابی جراده |
ابن ابی جمهور | صمد موحد اِبْنِ اَبی جُمْهور، محمّد بن زین‌الدّین علی بن ابراهیم بن حسن بن ابراهیم بن ابی جمهور اَحْسائی یا لحَصْاوی (زنده در 904ق / 1499م)، فقیه، محدّث و متكلم صوفی مشربِ شیعی امامی‌. تاریخ ولادت این دانشمند به درستی معلوم نیست. الشّیبی با استناد به صورت مجلس مناظرۀ احسائی با متكلم سنّی، تولد او را به طور قطع 838ق / ...
ابن ابی حاتم | حسن یوسفی اشکوری اِبْنِ اَبی حاتِم، عبدالرحمن بن محمد بن ادریس بن منذِرِ تمیمی حنظلی رازی (240-327ق / 854- 938م)، مفسر، متكلم، فقیه و محدث بنام اسلامی. ظاهراً وی در ری زاده شد و سالهای نخستین زندگیش را در همین شهر گذراند و از پدر خود ابوحاتم و ابوزُرْعۀ رازی دانش و حدیث آموخت و نیز از فضل بن شاذان نیشابوری قرائت قرآن فراگرفت....
ابن ابی حاتم | محمدرضا ناجی اِبْنِ‌اَبی‌حاتِم (جایگزین مقالۀ دبا)، ابومحمد عبدالرحمان ابن‌ابی‌حاتم محمد بن ادریس تمیمی حنظلی رازی (240 - محرم 327 ق/ 854 ـ نوامبر 938 م)، رجال‌شناس، محدث و مفسر بنام ایرانی. او در خانواده‌ای پرورش یافت که در پرداختن به دانش حدیث اهتمامی خاص داشته‌اند. پدرش ابوحاتم رازی (دبا)، داییان پدر (ابن‌ابی‌حاتم، الج...
ابن ابی حجله | محمدعلی لسانی فشارکی اِبْنِ اَبی حَجَله، ابوالعباس شهاب‌الدین احمد بن یحیی بن ابی بكر، شاعر و ادیب تِلمسانی (725-776ق / 1325-1374م). وی در زاویۀ نیای بزرگش، ابوحجله، در شهر تلمسان (امروزه در الجزایر) به دنیا آمد و در مصر درگذشت (ابن حجر، دُرَر، 1 / 391؛ قس: همو، انباء، 1 / 110؛ ابن عماد 6 / 240، 241؛ ابن تغری بردی، 11 / 131). شهر...
ابن ابی حجه | علی رفیعی علامرودشتی اِبْنِ اَبی حِجّه، ابوجعفر احمد بن محمد قیسی قرطبی معروف به ابن ابی حِجَّة (562-643ق / 1167-1245م)، محدث، قاری، نحوی و قاضی اندلسی. اگرچه بعضی از متأخرین او را ابن حِجَّة نامیده اند (خوانساری، 1 / 319) اما با توجه به ثبت ابن ابّار (1 / 123) و سیوطی (ص 167) از متقدمین و نیز حاج خلیفه (1 / 599) و مخلوف (ص 182) ...
ابن ابی حصینه | حمید بوذرجمهر اِبْنِ اَبی حَصینه، ابوالفتح حسن (حسین) بن عبدالله بن احمد بن عبدالجبّار بن حصینۀ سُلَمی‌(ح 390-457ق / 1000-1065م)، شاعر. وی در مَعرّه (شام) به دنیا آمد و در سَروج (شمال بین‌النّهرین) درگذشت. وجه تسمیه: در نام او و نام جدّش اختلاف است. یاقوت برخلاف منابع دیگر وی را حسین نوشته است (10 / 90) ابن‌عساكر شرح احوال...
ابن ابی حفص | صادق سجادی اِبْن اَبی حَفْص، ابومحمد عبدالواحد بن عمربن یحیی هنتاتی (د 618ق / 1221م)، نخستین كس از بنی حفص كه امارت افریقیه یافت و از 603ق / 1207م تا هنگام مرگ از سوی امیرانِ موحّدی و به اطاعت از آنان در آنجا فرمان راند. ابوحفص عمر (د 571ق / 1175م) پدر عبدالواحد، رئیس قبیلۀ بربر هنتاته (حموی، 98: انتانه) از بزرگ‌ترین شا...
ابن ابی حکم | غلامرضا جمشیدنژاد اِبْنِ اَبی حَكَم، افضل‌الدوله ابوالمحد محمد بن ابی حكم عُبیدالله (یا عبدالله: صفدی، 3 / 330) بن مظفّر باهِلی اندلسی دمشقی، پزشك و موسیقی‌دان اهل شام (د ح 570ق / 1174م). وی طبابت را نزد پدر خویش و استادان دیگر فراگرفت و در آن فن مهارت یافت و منصب ریاست پزشكان دمشق و طبابت مخصوص نورالدین محمود زنگی (د 569ق) فر...
ابن ابی خصال | حیدر بوذرجمهر اِبْن اَبی خِصال، ابوعبدالله محمد بن مسعود بن خلصة بن فرج بن مجاهد غافِقی ملقب به ذوالوزارتین (465-540ق / 1073-1145م)، ادیب، نویسنده، شاعر، محدّث و مورّخ قُرطبی و كاتب علی بن یوسف بن تاشفین فرمانروای مرابطون غرناطه (حك‍ 500 -537ق / 1107-1142م). وی در روستای فَرغَلیط از توابع شَقوره به دنیا آمد (ابن ابار، 149؛...
ابن ابی خیثمه | ابوالفتح حکیمیان اِبْنِ اَبی خَیثَمه، ابوبكر احمد بن زهیر (ابی خیثمة) بن حرب بن شداد (185- 279ق / 801-892م)، فقیه، محدّث، عالم انساب، مورخ، شاعر و ادیب ایرانی. در اصل از اهالی نَسا از نواحی خراسان بود، ولی در بغداد نشو و نما یافت و همانجا درگذشت. وی از منصور بن سلمة خزاعی، محمد بن سابق، ابونعیم فضل بن دكین، هوذة بن خلیفه، ......
ابن ابی دؤاد* |
ابن ابی داوود | حسن یوسفی اشکوری اِبْنِ اَبی داوود، ابوبكر عبدالله بن سلیمان بن اشعث بن اسحاق بن بشیربن شداد بن عمرو (یحیی) بن عمران ازدی سجستانی 230-316ق / 844- 928م)، قاری، فقیه و از حافظان بنام حدیث. در سیستان (یاقوت، 3 / 192: سجستان) یا شهری در اطراف كابل (سمعانی، 7 / 84) یا دهی در بصره (ابن خلكان، 2 / 405) زاده شد و در كودكی همراه پدرش ...

دائرة المعارف بزرگ اسلامی

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

دائرة المعارف بزرگ اسلامی

ورود به سایت

ثبت نام