مقاله

تاریخ پرفرازونشیب کشور ما پیوسته شاهد مبارزاتی پیگیر برای دفاع سرسختانه از اصالت ملی در همه زمینه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و... بوده و در این راه پدران ما به طور دایم با اشغال نظامی، فرهنگی، عقیدتی و... مبارزه کرده‌اند و موجودیت خود را که با هویت، آیین، زبان، سنت‌ها و فرهنگ خاص آنان درآمیخته بود به‌شدت پاس می‌داشتند.

همه مي‌دانيم كه ايران هميشه و در هر شرايطي كان و كانون شعر و فرهنگ و ادب و هنر بوده است. شعر به شكل ويژه و ممتازي در همه ادوار تاريخ در ميان مردم ـ از هر طبقه و صنف و گروهي ـ نفوذ و گستردگي داشته است. تعداد بسيار بسيار زيادي از ضرب‌المثل‌‌ها، زبان زدها، متل‌‌ها، بازي‌هاي بچه‌گانه، واسونك‌‌ها و شاديانه‌‌ها، سوكْسُرودها و ... منظوم، موزون و مقفّي هستند و يا اينكه دست كم آهنگ و ريتم شاعرانه‌اي دارند. مراجعه‌اي كوتاه و زودگذر به مجموعه ارزشمند «امثال و حكم» اثر ماندگار علامه علي‌اكبر دهخدا و نيز مجموعه‌هاي مربوط به فرهنگ عامه اين ادعا را ثابت مي‌كند.

چندي ست که نصراللهِ پورجوادی، استادِ فلسفه و پژوهشگرِ کوشا و جویایِ میدانِ تصوف و عرفان، پیرانه‌سر ذوقِ تازه‌اي یافته و پا به میدانِ فِـیسبوک نهاده و یادداشت‌هایي نکته‌سنجانه و خواندنی در آن منتشر می‌کند. پورجوادی را از روزگارِ ریاستِ او بر دستگاهِ مرکز نشرِ دانشگاهی از نزدیک می‌شناسم. این دستگاه که برای نشرِ کتاب‌هایِ دانشگاهی پاشده بود، بر سرِ آن بود که روشِ کهنه‌یِ نشرِ این گونه کتاب‌ها را که میراثِ دستگاهِ انتشاراتِ دانشگاهِ تهران بود و کتاب‌ها را خام و ناویراسته و بی‌برنامه منتشر می‌کرد کنار بگذارد و روش‌هایِ مدرن در پیش گیرد.

بشر در مشاهده و مكاشفه زيبايي هر روز بيشتر به رازهاي نهفته خلقت و به عظمت دستگاه آفرينش پي برد، آرمان‌جويي او در مهر بر طبيعت توسعه يافته و بالطبع از سود‌جويي‌هايي كه مطرح و بيهوده و محكوم غريزه‌هاي حيواني است دوري مي‌جويد و اين خود مبناي اخلاق و خوبي‌هاست. از همين روست كه نسبت نزديكي ميان زيبا و خوب قائل شده‌اند.

خاطرات زندان مخصوصاً برای زندانی سیاسی، و بطور ویژه اگر مدتی طولانی اتفاق افتد، همواره و حتی پس از آزادی، قسمتی بزرگ و مهم از جنبه‌های مادی و معنوی انسان را به خود اختصاص می‌دهد یا به تعبیری جزء وجودی او می‌شود. زندان برغم محدودیت فضا و کسانی که می‌توان با آنها مأنوس بود، در درون خود فراز و نشیب‌های فراوان دارد و بیم‌ها و امیدها و خوشی‌ها و ناخوشی‌ها.

خدا وجود و زندگي آدمي را بسته به لبنياتي كرده است كه از گوسفندان حاصل مي‌شود. گوسفند، از سر تا به پايش همه چيز قابل استفاده است: از مويش قبا مي بافند، از شاخي‌اش کله پاچه مي پزند، از استخوانش آبگوشت حاصل مي‌شود، از رانش بزقرمه به دست مي‌آيد. از جگرش غذاي ويتامين‌دار مي‌پزند، شاخش را دکور مهمانخانه ترتيب مي‌دهند.

علامه حکیم محمد حسین عرشی امر تسری (ولادت 1310 ه‍‌ ق/1892 م وفات 1406 ه‍ ق/1985 م) یکی از طبیبان طبّ سنّتی و یکی از برجسته‌ترین شاعران فارسی و اردو و پنجابی و عربی بود. در امر تسر (هندوستان به دنیا آمد و در لاهور (پاکستان) درگذشت. وی نخست پیشۀ زرگری داشت و لیکن با هوش سرشار و خرد کامل خود به مطالعه پرداخت و در مدارس علمی و طبّی درس خواند و با بزرگان و دانشمندان و اندیشمندان هم‌نشین و همدل و همکار شد، مانند: حکیم طغرایی امرتسری، مولانا ظفرعلی‌خان، علّامه دکتر محمد اقبال، حکیم محمد موسی امرتسری، صوفی غلام مصطفی تبسم، وارث سرهندی کنجروری، سرهنگ دکتر عبدالرشید، پرفسور عبدالرشید فاضل احمد ندیم قاسمی و غیرهم. دیوان اردو (رسواکیا مجهی) و دیوان فارسی (نقش‌های رنگ‌رنگ) و کتابها و مقالات بسیار از او به یادگار مانده است.

یک لطیفه قدیمی ضدکمونیستی لهستانی هست که می‌گوید: «سوسیالیسم، ترکیبی است از عالی‌ترین دستاوردهای تمام ادوار تاریخی گذشته. از جامعه قبیله‌ای، وحشی‌گری را گرفته؛ از عهد باستان، برده‌داری را؛ از فئودالیسم، روابط سلطه را؛ از سرمایه‌داری، استثمار را و از سوسیالیسم، اسمش را.» آیا قضیه نام برندها هم اینگونه نیست؟ شرکتی را تصور کنید که کارهایش را کاملا برون‌سپاری کرده.

بی‌تردید مهم‌ترین دلیل حضورنیافتن موسیقیدانان ایرانی در جشنواره‌های مهم جهانی همچون جشنواره بین‌المللی موسیقی «گرمی» این است که موسیقی ایران شناخته‌شده نیست. از آنجای

ایده «بازگشت به طبیعت» روسو در نهایت یک انگیزه بیشتر نداشت و آن، تحکیم مقاومت در برابر جریانی بود که به نابرابری اجتماعی انجامیده بود. منشا این نابرابری، شهر و زیاده‌طلبی آن بود که جان را نازیبا و آلوده می‌کرد. مفهوم جان زیبا در طبیعت در تقابل با نازیبایی در شهر متضمن روحانی‌کردن همه ارزش‌های بدوی و اولیه و به‌کار‌بستن معیارها و اصول زیباشناختی در قلمرو طبیعت زیباست، نام دیگر این طبیعت که در آن آدمیان به کار و زندگی مشغولند روستا و ایلات است.