مقاله

حقوق بشر، قدمگاه اولیه‌ صلح جهانی‌ست و پافشاری حسین بن علی(ع) در مکاتبه‌ها و مصاحبه‌ها و سخنرانی‌ها به منظور ایجاد «مُفاهمه» و ساماندهی مصلحانه و اصلاحگرانه برای پیشگیری از جنگ و ویرانگری و نابودی انسان موضوعیت و پیامی جز این نمی‌تواند داشت...

ادي و افسردگي، راحتي خيال و اضطراب، انقلابي بودن و محافظه‌كاري، سازنده بودن و مخرب بودن، جواني و پيري، جهان سومي بودن و جهان اولي بودن، اهل جهان سنتي بودن و اهل جهان مدرن بودن و... همه دوگانگي‌هايي هستند كه بيش از اينكه نشان از وضعيت‌هاي اجتماعي داشته باشند ابزار مفهومي هستند براي شناخت. اين دوگانگي‌ها براي تمييز دادن جوامع و گروه‌هاي اجتماعي و فرهنگ‌ها و افراد از يكديگر وضع شده‌اند تا اينكه واقعا نشان از امري عيني و در جريان باشند. واقعيت كه اين‌گونه نيست.

پيش از هر چيز فكر مي‌كنم خيلي خوب است كه بعد از سال‌ها سخناني مي‌شنويم كه از آنها بوي فرهنگ به مشام مي‌رسد. حرف‌هايي در باره هنر و احترام به هنرمند، صرف‌نظر از ارزشي و غيرارزشي‌ بودنش. هرچند هنرمند قرار نيست دقيقا همان‌چيزي را به مخاطب بدهد، كه جامعه انتظار آن را دارد، چرا كه برخي از سريال‌هاي بي‌مايه تلويزيوني و رمان‌هاي بازاري و آثار ديگري از اين دست هميشه چنين نقشي را بر عهده داشته‌اند.

ناصر فكوهي، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در يادداشتي اختصاصي براي شفقنا زندگي درباره دلايل گسترش برخي ناهنجاري‌ها و آسيب‌هاي اخلاقي و اجتماعي خصوصا دروغ در جامعه‌يي مانند ايران آورده است: اگر از يك آسيب مثل «دروغ» صحبت مي‌كنيم، آيا تنها با گسترش آن روبه‌رو هستيم يا با رشد مجموعه‌يي از آسيب‌ها، زيرا اين امر پاسخ ما را متفاوت خواهد كرد. مثال مي‌زنم وقتي بيماري به پزشكي مراجعه مي‌كند و از دردي گلايه، پزشك او را معاينه مي‌كند و پرسش‌هايي از او مي‌كند تا ببيند آيا اين درد با دردهاي ديگري هم همراه است يا نه. بيمار ممكن است آنقدر از يك درد رنج ببرد كه دردهاي ديگر را از ياد ببرد، اما اين برعهده پزشك است كه معاينه دردهاي ديگر را كشف كند.

توسعه ایران در سه عرصه تعریف می‌شود: فرهنگی، اقتصادی و سیاسی. در این سه عرصه است که ایران با همه شرایطی که دارد آماده برای توسعه است. این سه عرصه هماهنگ با هم و با اراده و تصمیم ملی و با خواست حکومت و دولت امکان‌پذیر است. در عرصه سیاسی باید با کشورهای جهان و به ویژه با کشورهای پیشرفته تعامل و روابط سازنده داشته باشیم و سیاست مستقل ملی ما می‌باید بر محور اخلاق و منافع ملی پی‌ریزی شود.

به هرحال اين دو ميليون دانشجوي آزاد و مقيّد كه اين حرفهاي باستاني پاريزي را مي‌شنوند، مي‌گويند تو نان سه پادشاه را خورده‌اي و علاوه بر آن نان كوپني زمان جنگ بين‌الملل را زهرمار كرده و هميشه مي‌ناليدي و وقتي به اميرآباد منتقل شده و دچار آن برف و سرما و آب‌گرفتگي اتاق شدي، در عين حال آن 130 تومان پول نفت را كه براي گرم كردن و سوخت اتاقها مي‌دادند قطع كردند، خطاب به آن بازرس با اشاره به تصميم قوام‌السلطنه نخست‌وزير خروج سربازان روسي و لغو قرارداد نفت شمال گفته بودي: اي بازرسي كه فيس تو چند تُن است جمعي ز گزارش تو فرياد كن است

راستی اگر کسی وطن‌خواه نباشد، یعنی برای فرهنگ و تاریخ و منافع ملی و مردم کشورش احساس محبت و دوستی نداشته باشد و خیانت به وطن را گناه نابخشودنی نداند چگونه آدمی است؟ آیا می‌توان به او اعتماد داشت که مثلاً وفای به عهد داشته باشد و یا برای شرف خود ارزشی قائل باشد و از دروغ و تهمت اجتناب داشته باشد و خیانت در امانت را دون شأن خود بداند.

مردی خوش‌فکر و اندیشمند و پیرو پندار، گفتار و کردار نیک روز گذشته در 82 سالگی به دیار حق شتافت. او از مردمان خوشنام، متعهد و دلسوز، از بانیان حسینیه ارشاد؛ این مرکز فرهنگی و علمی تهران است که از بدو تاسیس با شریعتی‌ها و مطهری‌ها - با همه تفاوت اندیشه این دو معلم - توانست رسالت این مجموعه را در قبل تهران به‌سامان ببرد.

دکتر ناصر میناچی به دیار باقی شتافت. «وَلْتَکنْ مِنْکمْ أُمَّه یدْعُونَ إِلَی الْخَیرِ» این آیه‌ای است که بر سر در حسینیه ارشاد نقش بسته است، یاد و خاطره‌ای را زنده می‌دارد که در دوران فعالیت «دکتر علی شریعتی» این موسسه مملو از جمعیت می‌شد. این مکان مقدس نیاز به تنظیمات و تدارکات داشت، اگر دکتر شریعتی سخنران شناخته‌شده این مکان بود و محمد همایون عمر خود را صرف ساخت این مکان کرد، اما می‌توان گفت که بدون همکاری مرحوم ناصر میناچی این کار به نتیجه نمی‌رسید.

صبح سی‌ام دی‌ماه، بامداد همان روزی که نخستین شکاف در سازمان تحریم علیه ایران پدیدار شد، درست در لحظه‌ای که بارقه‌ی شادی در دل مردم روشن شد، جماعتی سیاه‌پوش شدند! نه عبری‌های صهیونی و عرب‌های وهابی که «خودی»های افراطی...