مقاله

رخدادهای سیاسی بر زندگی روزمره اجتماعی و فرهنگی مردم در گذر تاریخ ایران بسیار تأثیر گذاشته است، این‌که چگونه مردم با این دگرگونی‌ها و رویدادهای سیاسی روبه‌رو می‌شده‌اند و واکنش آنها، چه غم چه شادی، در برابر این اتفاقات چگونه بوده است، از نظر تاریخ اجتماعی اهمیتی فراوان دارد. یکی از این رخدادهای مهم در تاریخ معاصر ایران، آغاز تلاش‌‌های مردم برای مشروطه کردن حکومت سیاسی در ایران است. هرگاه نامی از مشروطه آورده می‌‌شود آنچه به ذهن می‌رسد، همه آن اتفاقات سیاسی است که به صدور فرمان مشروطه انجامید.

نگاهی به شادی‌های اجتماعی ایرانیان؛ مطالعه نمونه موردی جنبش مشروطیت ١ - نگارنده این مطلب، آذر‌سال ١٣٧٦ خورشیدی را خوب به‌یاد دارد؛ زمانی که یک رخداد ورزشی، پیروزی تیم‌ملی فوتبال ایران- استرالیا در بازی‌های مقدماتی جام‌جهانی ١٩٩٨ میلادی و صعود ایران به مهم‌ترین رقابت‌های جهانی فوتبال، مردم را به‌خیابان‌ها کشاند تا شادی کنند و یک سرور ملی را به شیوه همگانی در کنار یکدیگر جشن بگیرند. این حرکت ملی در آن زمان به‌گونه‌ای تازگی داشت که نه بینندگان و ناظران سیاسی- اجتماعی که حتی خود شادی‌کنندگان را نیز به شگفتی واداشت

دنیای سحرآمیز داستان‌های مادربزرگ مهدی یساولی: «رمضانعلی شاکری» پژوهشگر، نویسنده، قوچان‌شناس و رئیس پیشین کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی از سال ١٣٥٩ تا سال ١٣٨٦، در سال ۱۳۰۳ خورشیدی در قوچان زاده شده است. این پژوهشگر تاکنون آثاری چون سیاحت شرق یا زندگی‌نامه آقا نجفی قوچانی (تصحیح)، گنج هزار ساله کتاب خانه مرکز آستان قدس رضوی، قبل و بعد از انقلاب، مطالعه‌ای در احوال و آثار عارف ربانی حیدر آقا طباح تهرانی متخلص به معجزه، اترک‌نامه؛ تاریخ جامع قوچان، واقفین عمده کتاب به کتابخانه‌های آستان قدس رضوی، جغرافیای تاریخی قوچان، ایران همیشه بهار، سیاحت غرب یا سرنوشت ارواح بعد از مرگ (تصحیح)، تالیف، تصحیح و منتشر کرده است.

ر جامعه‌ای زمانی می‌تواند از رشد اقتصادی سریع و مطلوب، فضای مناسب زندگی و بهداشت محیط و محیط تربیت سالم برخوردار باشد که افراد آگاه و مؤمن و دارای علم و مهارت کافی، مدیریت منابع تولیدی آن جامعه را به عهده بگیرند؛ افرادی که دانش و قدرت و محبت را با هم داشته باشند و از یادگیری یافته‌های علمی جدید لذت ببرند؛ دیدشان بر افق مال و جاه و تجارب و تعصبات، محدود نباشد و پیوند خویش را از معنویت نگسلند و به ضرورت همکاری و تبادل تجربیات برای پیشرفتهای اقتصادی و تکنولوژی همراه با توجه جامع به حفظ سلامت محیط و عزت اخلاق و معنویات که از آن اخلاق حرفه‌ای تعبیر می‌شود، معتقد باشند. نوجوانان و جوانان هر کشوری باید این نیرو را تشکیل دهند و تربیت سالم است که می‌تواند این نیرو را به وجود آورد.

برجسته‌شدن یک گفتمان در نتیجه تناسب میان عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد، مقصود از عرضه، وجود گفتمان‌های ممکن و منظور از تقاضا خواست شهروندان است. بنابراین، در کنار «خواست» شهروندان، «ممکن‌ها» روی دیگر سکه است. نکته‌ای که نباید از نظر دور داشت این است که در مرحله عرضه، یکسری محدودیت‌ها وجود ‌دارد و نمی‌توان تمام خواسته‌های شهروندان را تحقق بخشید

مسائل مهم جهان امروز در همه‌جا به مسائل توسعه و تجدد بستگی پیدا کرده است. توسعه سه راه داشته است و دارد: اول توسعه به‎ ‎اصطلاح درون‌زا؛ چنان‌که در کشورهای توسعه‌یافته کنونی با سیر طبیعی و به نحو کم و بیش ارگانیک (سازوار) اتفاق افتاده است. دوم توسعه از راه تقلید دانسته و برنامه‌ریزی حساب شده و سوم توسعه تقلیدی محض. راه اول راه طبیعی و اصلی تاریخ تجدد است. دومی تقلید جامع و کم و بیش هماهنگ برای بیرون کشیدن پای خود از گلیم توسعه‌نیافتگی است که البته پایانش معلوم نیست و این راهی است که بعضی از کشورهای آمریکای لاتین و شرق آسیا پیموده‌اند و می‌پیمایند و بالاخره سوم تقلید جزئی و موضعی بدون توجه به تناسب و رعایت موقع و مقام کارهاست.

اروپاییان داعش پرسش مهم این است که چرا اروپا تبدیل به یکی از منابع تأمین نیرو برای القاعده و سایر جریان‌های بنیادگرا شده است؟ این پرسش زمانی اهمیت می‌یابد که به تحلیل جوهرگرایانه‌ی برخی از نظریه‌پردازان غربی مبنی بر استعداد ذاتی جوامع خاورمیانه و مسلمان به پرورش بنیادگرایی توجه کنیم!

فلسفهٔ دانشگاهی غربی در سال‌های آینده کاملاً محدود خواهد شد، مگر اینکه راهی برای ارتباط با فلسفه‌های غیرغربی بیابد که از وضعیت صوری فعلی، جدی‌تر و ارجمندتر باشد. مدت‌هاست که در محافل فلسفی دانشگاهی از نیاز به گشودن درها به روی سنت‌ها و نگرش‌های غیرغربی سخن گفته می‌شود. در این راستا دو روش مطرح شده است: اول تغییر دروس دانشگاهی و دوم تغییر در ترکیب خود گروه‌های فلسفه. این دو جنبه با یکدیگر ارتباط دارند؛ زیرا به نظر می‌رسد که حضور بیشتر فلسفه‌های غیرغربی بتواند به تنوع بیشتر در جامعهٔ فلسفی غرب کمک کند. وقتی فلسفهٔ سنتی هندی تدریس می‌کردم

مهرداد ملک‌زاده، باستان‌شناس و پژوهشگر سازمان میراث فرهنگی در یادداشتی درباره کتابسازی نوشته است: کتابسازی یک فرآیند کاملا عامدانه و عالمانه است. گاهی فرد کتابساز باهوش‌تر از این حرف‌هاست و به اصطلاح جنس بنجل خودش را در یک لفافه گول زَنَک‌ می‌پیچد و به خواننده ارائه می‌دهد.

نخستین امتیاز مهمی که در سال ۱۸۷۳ (۱۲۵۲خ) لغو شد، امتیازی بود که یک سال پیش از آن، یعنی در سال ۱۸۷۲ (۱۲۵۱خ)، دولت یک تبعه بریتانیایی به نام بارون ژولیوس رویتر (ulius de Reuter) واگذار کرده بود. «ساختن راه‌آهن و جاده، نظام آبیاری و تشکیل یک بانک ملی از جمله بندهایی بودند که در آن قرارداد گنجانده شده بودند. واگذاری این امتیاز، انتقادات فراوانی هم در درون (ایران) و هم در خارج در پی داشت.»به دنبال اعمال فشار بریتانیا، قرارداد امتیاز دیگری در سال ۱۸۸۹ (۱۲۶۸خ) جایگزین قرارداد پیشین شد و این بار تأسیس بانک شاهنشاهی ایران توسط رویتر به دیگر بندهای قرارداد افزوده شد.