مقاله

با نگاهی به اسناد تعمیرات حرم مطهر و اماکن متبرکۀ رضوی به اطّلاعاتی در مورد مشاغل، نام اشخاص مرتبط با این تعمیرات، میزان اجرت و شغل آنان، مکانهای تعمیر شده و مصالح به کار گرفته شده برمیخوریم. اسناد مربوط به مشاغلی مانند سرکاردار عمارات، بنا، بیلدار، فعله، عمله، کاشی تراش، کاشی پز، سنگتراش، معمار، معمارباشی، گچبر، مشرف تعمیرات، نقاش، کاشیکار و ناظر تعمیرات تقریباً در هر سه دورۀ تاریخی صفویه، افشاریه و قاجاریه درآرشیو مدیریت امور اسناد و مطبوعات سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی یافت میشود.

از عصر قاجاریه طومارها، کتابچه ها و اسنادی باقی مانده که در آنها املاک و داراییهای آستان قدس رضوی نوشته شده است. یکی از این کتابچه ها به نام «کتابچۀ موقوفات آستانۀ رضوی» مربوط به سال 1285 هجری قمری است. این کتاب بی نظیر حاوی سیاهۀ املاک و اموال، داراییها و اسامی عمال و خدام آستانه است.

در مسیر جستجو برای گردآوری مواد جهت موسوعۀ(ذخائر الحرمین الشریفین) گاهی به مطالبی برمی‌خورم که ربطی به آن موضوع ندارد، اما علائق مذهبی و اعتقادی نمی‌گذارد به آسانی بگذرم و آن‌ها را نادیده بگیرم، زیرا جدید و جذّاب هستند. از آن نویافته‌ها، مادّه تاریخ‌هایی است درباره آبادانی حرم مطهر امام علی النقی و امام حسن عسکری؟عهما؟ در سامرّا، در دو زمان مختلف؛ اولین مورد به سال 1109، و دومین آن به حدود سال 1200 هـ ق برمی‌گردد.

در آرامگاه امامان، امامزادگان و شخصیتهای مهمی كه دارای گنبد و بارگاه و حریم هستند، عموماً نقاشیهایی از انواع مختلف آن به چشم می خورد. حرم مطهر امام رضا (ع) در ایران نیز از جمله این بناهاست که در دوره های مختلف همواره مورد ّتوجه هنرمندان و حامیان آنها بوده است. هنر نقاشی و تزیینات هنری در قسمتهای زیادی از صحن و سرای حرم رضوی شکوفا شد و هنرمندانی در این عصر به ظهور رسیدند

پرسش از راز برتری حكمت صدرا و تفوق آن بر سایر نحله‌های فلسفی، سؤالی است اساسی در حوزه فلسفه اسلامی كه میتوان آن را با تكیه بر روش‌شناسی ملاصدرا پاسخ گفت. در باب روش‌شناسی ملاصدرا مجموعاً هفت نظریه قابل گزارش است. نظریه مختار نگارنده، ملاصدرا را در برخوداری از منابع متنوع و متكثر خود، دارای یك الگوی پژوهشی میداند كه با پیروی از آن موفق به ابداع نظریات جدید میگردد و بدینسان نوآوریهای فراوان وی را قابل تبیین میداند.

از دلیل هاى چهارگانه اى که در استنباط احکام فقهى از آن سود جسته مى شود (سنت) است. گرچه نوعاً ازدلیل سنت در عرض سه دلیل دیگر: کتاب و عقل و اجماع نام برده مى شود ولى از آن جا که بیش تر استخراج و استنباط احکام به وسیله روایات صورت مى گیرد مى توان گفت: (سنت) مهم ترین دلیل دستیابى به احکام است و در سیر اجتهاد و فقاهت بیش ترین سهم و بالاترین نقش را دارد.

ناصرالدین شاه جمیعا چهار سفر به خارج از کشور داشته‌ است،اولین سفر وی سفر به عتبات عـالیات‌ می‌باشد که در سال ۱۲۸۷ هـ ق انجام گرفته‌ است،در این سفر عدهء‌ زیادی‌ از زنان حرم مانند سفرهای داخلی با وی همراه بوده‌اند.در سه‌ سفر فرنگستان که به ترتیب در سالهای ۱۲۹۰، ۱۲۹۵ و ۱۳۰۶ هـ ق صورت می‌گیرد،امکان این‌ امر را نمی‌یابد،به‌طوری که در سفر اول‌ که‌ از مـحیط فـرنگستان بی‌اطلاع بوده علاوه بر زنانی که تا انزلی وی را همراهی می‌کنند

مکبث خنجربه‌دست به اتاق پادشاه رفت، در همان لحظه خنجری را در هوا دید که معلق است و از آن خون می‌چکد، وقتی دست به سوی آن دراز کرد خنجر ناپدید شد. مکبث آن را خیال پنداشت، لذا با یک ضربه خنجر خود پادشاه خفته را به قتل رساند. در مکبث خون ریخته‌شده نه استعاره که واقعی است که از خود بر دست و چهره لکه بر جای می‌‌گذارد، اما شاید بتواند لکه خون را با مقداری آب شست. این توصیه‌ای است که لیدی مکبث به همسر خود که پادشاه تازه‌به‌تخت‌رسیده است می‌‌کند «برو، آبی بیاب و این شاهد ناپاک را از دستان‌ات بشوی»١

برخی صاحب‌نظران بر این باورند که چون دیپلماسی بر پایه «گفت‌وگو» شکل می‌گیرد و چون ما در عرصه علم ارتباطی یک‌سویه با غرب داریم و چندان چیزی برای عرضه نداریم بنابراین «دیپلماسی علمی» در مورد روابط علمی ما مفهوم پیدا نمی‌کند. به باور من، دانش پدیده‌ای جهان شمول است. نمی‌توانیم ادعا کنیم دانش و دانشگاه مکان سیاست و روابط خارجی است. کدام دانشگاهی در دنیا پل‌های روابط خارجی و سیاست خارجی می‌شود؟ کار دانشگاه تولید علم است. علم و دانشی که قابلیت آزمون در همه جای دنیا را داشته باشد.

نورالدین على بن حسین عبدالعالى, مشهور به على بن عبدالعالى, محقق ثانى(2) و خاتم المجتهدین, در حدود سال 870 هجرى در منطقه جبل عامل در کرک نوح متولد شد و در سال 940 در گذشت.(3) محقق دوره اصلى تحصیلات خود را در کرک نوح گذراند. از مهم ترین اساتید او بعد از پدر, على بن هلال جزایرى(متوفاى 928 ه') عالم بزرگ عصر بود که کرکى بسیار به او احترام مى گذاشت.(4) حوزه هاى شیعى جبل عامل در این زمان تحت تإثیر مکتب فکرى شهید اول (شهید در 786 ه') قرار داشتند. از ویژگى هاى این مکتب فکرى, شیوه اصولى ـ اجتهادى و تإکید بر اختیارات فقیه به عنوان نایب امام است. همچنین همزیستى نه چندان مسالمت آمیز با اهل سنت, علماى شیعه این ناحیه را به فراگیرى مذاهب فقهى و کلامى اهل سنت و حتى تدریس آنها وامى داشت.