دائرة المعارف بزرگ اسلامی

نمایش تا از مورد
نتیجه جستجو برای :
  • ابن حسدای | اِبْنِ حَسْدای‌، ابوالفضل‌، حسدای‌ بن ‌يوسف‌ بن ‌حسدای ‌اسرائيلی‌ (د پس‌ از 478 ق‌/ 1085 م‌)، وزير، كاتب‌ و شاعر عصر ملوك‌ الطوايف‌ اندلسی‌. وی‌ كه‌ از يك‌ خاندان‌ بزرگ‌ يهود برخاسته‌ بود (صاعد، 205)، بعدها اسلام‌ آورد (مقری‌، 3/ 293). نيای‌ وی‌، حسدای‌، از احبار بزرگ‌ يهود و از پيشگامان‌ فقه‌ و تاريخ‌ يهود د...
  • ابن حسول |
  • ابن حضرمی | اِبْنِ حَضْرَمی‌، عبدالله‌ بن‌ عمرو (عامر؟) بن‌ عبدالله‌ بن‌ عماد (مق‍ 38 ق‌/ 658 م‌)، از امرای‌ طرفدار بنی‌اميه‌ كه‌ در كشمكشهای‌ امويان‌ با علی‌ بن‌ ابی‌ طالب‌ (ع‌) بر سر خلافت‌ نقش‌ مهمی‌ داشت‌.
  • ابن حسام قهستانی | اِبْنِ حُسامِ قُهِسْتانی‌، يا خوسفی‌، شمس‌الدين‌ محمد بن‌ حسام‌الدين‌، از شاعران‌ معروف‌ شيعی‌ سدۀ 9 ق‌/ 15 م‌. وی‌ در حدود 782 ق‌ در خوسف‌ قهستان‌ (كه‌ اكنون‌ از نواحی‌ بيرجند است‌) زاده‌ شد و در همانجا به‌ تحصيل‌ مقدمات‌ علوم‌ پرداخت‌. به‌ گفتۀ مولانا حسامی‌ واعظ در مزارنامه‌، پدران‌ وی‌ اهل‌ علم‌ و ارشاد ب...
  • ابن حماد، ابوحیان | اِبْنِ حَمّاد، ابوحيّان‌ اسماعيل‌ بن‌ حمّاد بن‌ ابو حنيفۀ كوفی‌، قاضی‌ و فقيه‌ حنفی‌ (د 212 ق‌/ 827 م‌). نيای‌ بزرگ‌ او اهل‌ كابل‌ بود و برخی‌ او را منسوب‌ به‌ بابل‌ يا انبار يا نسا يا ترمذ دانسته‌اند (ابن‌ نديم‌، 255؛ ابن‌ خلكان‌، 5/ 405). از اسماعيل‌ نقل‌ شده‌ است‌ كه‌: من‌ اسماعيل‌ بن‌ حمّاد ابن‌ نعمان‌ بن...
  • ابن حمائل |
  • ابن حفصون | اِبْنِ حَفْصون‌، عمر بن‌ حفصون‌ بن‌ جعفر بن‌ شتيم‌ (د 306 ق‌/ 918 م‌)، از مخالفان‌ سرسخت‌ امويان‌ اندلس‌. جد پدری‌ وی‌ يكی‌ از زمين‌داران‌ بود كه‌ اسلام‌ را پذيرفت‌ (EI2). پدرش‌ با درآمد زمينهای‌ نياكان‌ خود روزگار می‌گذراند. از آنجا كه‌ ابن‌ حفصون‌ نيز از مسيحيت‌ به‌ اسلام‌ گرويده‌ بود، در برخی‌ مآخذ از او ب...
  • ابن حماد، ابوالحسن | اِبْنِ حَمّاد، ابوالحسن‌ علی‌ بن‌ حماد بن‌ عبيدالله‌ بن‌ حماد عبدی‌ بصری‌، فقيه‌، محدث‌ و شاعر امامی‌ سدۀ 4 ق‌/ 10 م‌. در نسبت‌ وی‌ كه‌ عبدی‌ (منسوب‌ به‌ عبدالقيس‌) يا عَدَوی‌ (منسوب‌ به‌ بنی‌ عدی‌) بوده‌ است‌، ميان‌ محققان‌ اختلاف‌ است‌ (نجاشی‌،244؛ علامۀ حلی‌، ايضاح‌، باب‌ علی‌؛ حائری‌، 215؛ خويی‌، 11/ 396؛...
  • ابن حماد یا ابن حمادو | اِبْنِ حَمّاد، يا ابن‌ حَمّادو، ابوعبدالله‌ محمد بن‌ علی‌ بن‌ حَمّاد بن‌ عيسی‌ بن‌ ابی‌ بكر صنهاجی‌، شاعر، فقيه‌، محدث‌، مورخ‌ و قاضی‌ بربر (د 628 ق‌/ 1231 م‌). وی‌ منسوب‌ به‌ قبيلۀ بنی‌ حمّاد، از طوايف‌ بربر و اهل‌ روستای‌ حمزه‌ نزديك‌ قلعۀ حماد بود (صفدی‌، 4/ 157؛ غبرينی‌، 218). او در قلعۀ حماد كه‌ از مراكز...
  • ابن حمدون | اِبْنِ حَمْدون‌، خاندانی‌ بغدادی‌ كه‌ از اوايل‌ سدۀ 3 ق‌/ 9 م‌ چند تن‌ از افراد آن‌ در علم‌ و ادب‌ و موسيقی‌ شهرت‌ يافتند و متوالياً در خدمت‌ و منادمت‌ چند تن‌ از خلفای‌ عباسی‌ بودند. از اصل‌ و نسب‌ اين‌ دودمان‌ اطلاع‌ دقيقی‌ در دست‌ نيست‌. بحتری‌ شاعر معروف‌ سدۀ 3 ق‌ در قصيده‌ای‌ كه‌ در مدح‌ يكی‌ از افراد اي...
  • ابن حمزه، شریف حسن | اِبْنِ حَمْزه‌، شريف‌ حسن‌ بن‌ حمزة بن‌ علی‌ طبری‌ مرعشی‌ (د 358 ق‌/ 969 م‌)، محدث‌ امامی‌. نسب‌ او با 6 واسطه‌ به‌ امام‌ زين‌العابدين‌ (ع‌) می‌رسد. خاندان‌ او كه‌ به‌ جهت‌ انتساب‌ به‌ جدش‌ علی‌ مرعش‌، مرعشی‌ خوانده‌ می‌شدند، از علويان‌ ساكن‌ طبرستان‌ بودند. ابن‌حمزه‌ خود نيز به‌ گفتۀ فخر رازی‌ (ص‌ 170) اهل‌ ...
  • ابن حمدیس | اِبْنِ حَمْديس‌، ابومحمد عبدالجبار بن‌ ابی‌ بكر بن‌ محمد بن‌ حمديس‌ ازدی‌، از شاعران‌ نام‌آور سيسيل‌ (صقليه) (د رمضان ‌527 ق/ ژوئيۀ 1133 م). او در شهر سرقوسه‌ ديده‌ به‌ جهان‌ گشود و ايام‌ جوانی‌ را در آنجا و نيز در توطس‌ گذراند (ابن‌ حمديس‌، 33، بيت‌ 2). مورخان‌ متقدم‌ سال‌ ولادت‌ او را ضبط نكرده‌اند، ولی‌ از...
  • ابن حمدون، ابو المعالی | اِبْنِ حَمْدون‌، ابوالمعالی‌، محمد بن‌ حسن‌، ملقب‌ به‌ كافی‌ الكفاة (495-562 ق‌/ 1102-1167 م‌)، اديب‌ و شاعر بغدادی‌. خاندان‌ وی‌ همه‌ اهل‌ علم‌ و فضل‌ بودند. پدرش‌ كه‌ ظاهراً مشاغل‌ ديوانی‌ نيز داشته‌ است‌، در محاسبات‌ و امور اداری‌ صاحبنظر بود و كتابی‌ در همين‌ باب‌ تأليف‌ كرده‌ است‌ (ابن‌خلكان‌، 4/ 382). ب...
  • ابن حمزه، نصیرالدین | اِبْنِ حَمْزه‌، نصيرالدين‌ ابوطالب‌ عبدالله‌ بن‌ حمزة بن‌ عبدالله‌ بن‌ حمزة بن‌ حسن‌ بن‌ علی‌ طوسی‌ مشهدی‌ شارحی‌، عالمِ امامی‌ سدۀ 6 ق‌/ 12 م‌. گفته‌ شده‌ كه‌ ابن‌حمزه‌ با شيخ‌ طوسی‌ رابطۀ نسبی‌ داشته‌ (حسن‌ بن‌ زين‌العابدين‌، 15 ب‌) و نيز دايی‌ پدر خواجه‌ نصيرالدين‌ طوسی‌ بوده‌ است‌ (ابن‌فوطی‌، 5/ 177). از ...
  • ابن حمزه، عمادالدین | اِبْنِ حَمْزه‌، عمادالدين‌ ابوجعفر محمد بن‌ علی‌ بن‌ حمزۀ طوسی‌، فقيه‌ امامی‌ سدۀ 5-6 ق‌/ 11-12 م‌ و صاحب‌ كتاب‌ الوسيلة. از زندگی‌، مشايخ‌ و شاگردان‌ وی‌ هيچ‌ گزارش‌ صحيحی‌ در دست‌ نيست‌. قديم‌ترين‌ كسی‌ كه‌ از او نام‌ برده‌، منتجب‌الدين‌ (د بعد از 600 ق‌) است‌ كه‌ ضمن‌ ذكر او در فهرست‌ (ص‌ 164) به‌ عنوان‌ ف...
  • ابن حمویه |
  • ابن حنزابه |
  • ابن حنبلی | اِبْنِ حَنْبَلی‌، ابوعبدالله‌ رضی‌الدين‌ محمد بن‌ ابراهيم‌ بن‌ يوسف‌ ابن‌ عبدالرحمن‌ حلبی‌ (908-971 ق‌/ 1502-1563 م‌)، مورخ‌، لغت‌شناس‌، شاعر و فقيه‌ حنفی‌ مذهب‌. اشتهار او به‌ ابن‌حنبلی‌ از باب‌ انتساب‌ به‌ نيای‌ بزرگش‌ عبدالرحمن‌ است‌ كه‌ قاضی‌ حنابله‌ در حلب‌ بود (نک‍ : فاخوری‌، 1(1)/ 7). پدرش‌ (د 959 ق‌/ ...
  • ابن حنش | اِبْنِ حَنَش‌، ابوعبدالله‌ شرف‌الدين‌ محمد بن‌ يحيی‌ بن‌ احمد بن‌ حنش‌ (ح‌ 650- 719 ق‌/ 1252- 1319 م‌)، فقيه‌ و متكلم‌ زيدی‌ يمنی‌. پدر وی‌ يحيی‌ و نيای‌ او احمد بن‌ سلطان‌ حنش‌ از فقيهان‌ يمن‌ بوده‌اند (ابن‌ ابی‌ الرجال‌، 4/ 409). ابن‌حنش‌ نزد پدر خود يحيی‌ بن‌ احمد (د 697 ق‌/ 1298 م‌) و عبدالله‌ بن‌ علی‌ بن...
  • ابن حواس | اِبْنِ حَوّاس‌، علی‌ بن‌ نِعمه‌ (مق‍ اندكی‌ پس‌ از 454 ق‌/ 1062 م‌)، از اميران‌ مسلمان‌ سيسيل‌ كه‌ در دهۀ چهارم‌ و پنجم‌ سدۀ 5 ق‌/ 11 م‌ بر بخشی‌ از اين‌ جزيره‌ فرمان‌ می‌راند. نامش‌ در برخی‌ منابع‌ معتبر به‌ شكلهای‌ ديگری‌ ضبط شده‌ است‌ (ابوالفدا، 4/ 113: حواش‌؛ نويری‌، 24/ 380: جواش‌؛ ابن‌خلدون‌، 4/ 450: جر...
  • ابن حناط | اِبْنِ حَنّاط، ابوعبدالله‌ محمد بن‌ سليمان‌ رُعَينی‌ (د جمادی‌ الآخر 437 ق‌/ 1045 م‌)، كاتب‌ و شاعر نابينای‌ قُرطُبی‌. نسب‌ او به‌ ذورُعَيْنِ حِميَری‌ از قبايل‌ جنوب‌ عربستان‌ می‌رسد ــ كه‌ پس‌ از مهاجرت‌ به‌ اندلس‌، در دار ذی‌ رعين‌ (كه‌ به‌ سبب‌ اقامت‌ ايشان‌ در آن‌ بدين‌ نام‌ شهرت‌ يافته‌) مسكن‌ گزيدند (اب...
  • ابن حمیده | اِبْنِ حُمَيْده‌، ابوعبدالله‌ (ياقوت‌، ادبا، 18/ 252؛ ابوعبيدالله‌) محمد بن‌ علی‌ (486-550 ق‌/ 1093-1155 م‌)، نحوی‌، اديب‌، لغوی‌ حلّی. انتساب‌ او به‌ حلّه‌ بی‌گمان‌ به‌ لحاظ سكنی‌، و نه‌ تولد وی‌ در آن‌ شهر بوده‌ است‌، زيرا اين‌ شهر را سيف‌الدوله‌ صدقة بن‌ منصور بن‌ دُبَيْس‌ در 495 ق‌ يعنی‌ 9 سال‌ پس‌ از تول...
  • ابن حزم، ابومحمد | اِبْنِ حَزْم‌، ابومحمد علی ‌بن ‌احمد بن ‌سعيد، فقيه‌، محدث‌، فيلسوف‌، عالم‌ اديان‌ و مذاهب‌، اديب‌ و شاعر و يكی‌ از درخشان‌ترين‌ چهره‌های‌ فرهنگ‌ اسلامی‌ در اندلس‌ (384-456 ق‌/ 994-1064 م‌).
  • ابن حورانی |
  • ابن الحیمی |
  • ابن حی | اِبْنِ حَیّ، حسين‌ بن‌ احمد بن‌ حسين‌ بن‌ حی‌ تُجيبی‌ قرطبی‌ (د 456 ق‌/ 1064 م‌)، رياضی‌ دان‌ و ستاره‌شناس‌. برخی‌ از مآخذ (ياقوت‌، 10/ 158؛ ابن‌ ابی‌ اصيبعه‌، 2/ 40) نام‌ او را حسين‌ بن‌ محمد و برخی‌ ديگر (قاضی‌ صاعد، 73، قس‌: 70) حسن‌ بن‌ محمد ذكر كرده‌اند. ابن‌ حی‌ حساب‌ و هندسه‌ و هيأت‌ را از ابوعبدالله‌ ...
  • ابن حوط الله | اِبْنِ حَوطِ‌اللّه‌، ابومحمد عبدالله‌ بن‌ سليمان‌ انصاری‌ حارثی‌ اُنْدی‌ (549-612 ق‌/ 1154-1215 م‌)، قاضی‌، فقيه‌، محدث‌، اديب‌ و شاعر اواخر عصر موحدون‌ در اندلس‌. بنا به‌ قولی‌ (سيوطی‌، 2/ 44)، نام‌ وی‌ بر خلاف‌ آنچه‌ از ظاهر كلمه‌ برمی‌آيد تركيبی‌ از كلمۀ عربی‌ حُوت‌ و پسوند تصغير ol- در زبان‌ رمانس‌ است‌. ...
  • ابن حوشب | اِبْنِ حَوشَب‌، ابوالقاسم‌ رستم‌ بن‌ حسن‌ (حسين‌: مقريزی‌، الخططا، 1/ 439) بن‌ فرج‌ بن‌ حوشب‌ بن‌ زادان‌ مشهور به‌ منصور اليمن‌ (230-302 ق‌/ 825-914 م‌)، از بنيان‌گذاران‌ نخستين‌ دولت‌ اسماعيليه‌ در يمن‌ (EI2، ذيل‌ منصوراليمن‌).
  • ابن خاتمه | اِبْنِ خاتِمه‌، ابوجعفر احمد بن‌ علی‌ بن‌ محمد بن‌ علی‌ بن‌ محمد بن‌ خاتمۀ انصاری‌ اَلْمَری‌ (د 770 ق‌/ 1369 م‌)، پزشك‌، تاريخ‌ نويس‌، اديب‌، شاعر، فقيه‌، محدث‌ و زاهد اندلسیِ‌ مالكی‌ مذهب‌. كنيۀ او را ابوالعباس‌ نيز گفته‌اند (ابن‌ قاضی‌، 1/ 86). چنانكه‌ از نسبت‌ او پيداست‌، زادگاهش‌ شهر المريّه، در جنوب‌ اسپ...
  • ابن حیوس | اِبْنِ حَيّوس‌، ابوالفتيان‌ محمد بن‌ سلطان‌ بن‌ محمد بن‌ حيوس‌ غَنَوی‌، ملقب‌ به‌ امير مصطفی‌ الدوله‌ (394-473 ق‌/ 1004-1080 م‌)، شاعر مديحه‌سرای‌ شامی‌. وی‌ در دمشق‌ به‌ دنيا آمد، نياكان‌ او از اعراب‌ جزيره‌ بودند كه‌ به‌ شام‌ كوچ‌ كردند (ابن‌ حزم‌، 247- 248) و نيای‌ بزرگ‌ وی‌ هيثم‌ در لشكر معتصم‌ امير بود (...
  • ابن حوقل | اِبْنِ حَوقل‌، ابوالقاسم‌ محمد بن‌ حوقل‌ يا محمد بن‌ علی‌ نصيبی‌ يا نصيبينی‌ (د پس‌ از 367 ق‌/ 978 م‌)، بازرگان‌، سياح‌ معروف‌ و جغرافی‌دان‌ عرب‌ در قرن‌ 4 ق‌، وی‌ از 331 تا 359 ق‌/ 943 تا 970 م‌ به‌ سياحت‌ در بلاد اسلامی‌ پرداخت‌ و كتاب‌ صورة الارض‌ يا المسالك‌ و الممالك‌ را تأليف‌ كرد. در برخی‌ مآخذ نسبت‌ و...
  • ابن خارجه |
  • ابن خازن | اِبْنِ خازِن‌، ابوالفضل‌ احمد بن‌ محمد (471- 518 ق‌/ 1078- 1124 م‌)، شاعر و خطاط بغدادی‌. خاندان‌ وی‌ اهل‌ دينور بوده‌اند. او خود در بغداد زاده‌ شد و همانجا درگذشت‌. تاريخ‌ وفات‌ او را برخی‌ 512 ق‌ نوشته‌اند (ابن‌ جوزی‌، عبدالرحمن‌، 9/ 204؛ ابن‌ جوزی‌، يوسف‌، 8(1)/ 76؛ ابن‌ اثير، 10/ 546) كه‌ با توجه‌ به‌ روا...
  • ابن خاتون | اِبْنِ خاتون‌، عنوان‌ افرادی‌ از خاندانی‌ مشهور از شيعيان‌ لبنان‌. اين‌ خاندان‌ بيت‌ بورينی‌، بيت‌ ابوشامه‌ و بيت‌ شامی‌ نيز خوانده‌ شده‌اند (امين‌، اعيان‌، 2/ 584). منشأ اصلی‌ اين‌ خاندان‌ ناحيۀ جبل‌ عامل‌ بود و آنان‌ يكی‌ از قديمی‌ترين‌ و نامدارترين‌ خاندانهای‌ علمی‌ آن‌ سرزمين‌ به‌ شمار می‌رفتند. نخستين‌ ج...
  • ابن حیان | اِبْنِ حَيّان‌، ابومروان‌ حيّان‌ بن‌ خلف‌ بن‌ حسين‌ بن‌ محمد بن‌ حيان‌ بن‌ وَهْب‌ بن‌ حيانِ قُرْطُبی‌ (377- 469 ق‌/ 987-1076 م‌)، از بزرگ‌ترين‌ مورخان‌ اندلس‌. نيای‌ بزرگ‌ او حيان‌ پدر وهب‌ مولای‌ امير عبدالرحمان‌ بن‌ معاويه‌ بود (ابن‌ بشكوال‌، 150). هر چند قديم‌ترين‌ نويسندۀ شرح‌ حال‌ او، ابن‌ بشكوال‌ (د 578...
  • ابن خاقان |
  • ابن خراسان |
  • ابن خراسان، ابوالحسین | اِبْن‌خُراسان‌، ابوالحسين‌ احمد بن‌ حسين‌ بن‌ حيدرۀ طرابلسی‌ (د 497 ق‌/ 1104 م‌)، شاعر. اطلاع‌ ما از زندگی‌ وی‌ بسيار اندك‌ است‌. گويا بسيار جوان‌ بود كه‌ به‌ دمشق‌ سفر كرد. تاريخ‌ ورود او به‌ دمشق‌ همزمان‌ با ورود بنو علوش‌ به‌ اين‌ شهر است‌، اما در منابع‌ به‌ اين‌ تاريخ‌ اشاره‌ای‌ نشده‌ است‌، وی‌ مدتی‌ در ا...
  • ابن خباز، ابوالعباس | اِبْنِ خَبّاز، ابوالعباس‌ شمس‌الدين‌، يا ابوعبدالله‌ احمد بن‌ حسين‌ (589 - رجب‌ 639 ق‌/ 1193- ژانويۀ 1242 م‌)، اديب‌، فقيه‌ شافعی‌ و زبان‌شناس‌ نابينای‌ موصلی‌. از شيوه‌ و چگونگی‌ زندگانی‌ وی‌ اطلاع‌ چندانی‌ در دست‌ نيست‌. ذهبی‌ (تاريخ‌، 367) وی‌ را اصلاً از اهالی‌ اربل‌ می‌داند، اما غسانی‌ (1/ 504) او را زاد...
  • ابن خباز، ابوعبدالله | اِبْنِ خَبّاز، ابوعبدالله‌ نجم‌الدين‌ محمد بن‌ ابی‌ بكر (ربيع‌الاول‌ 557- ذيحجۀ 631 ق/ فوريه‌ 1162- اوت‌ 1234 م)، اديب‌ و فقيه‌ شافعی‌.
  • ابن خراسانی | اِبْن‌خُراسانی‌، ابوالعِزّ محمد بن‌ محمد بن‌ مواهب‌ (494- رمضان‌ 576 ق‌/ 1101 ـ ژانويۀ 1181 م‌)، شاعر، عروضی‌، نحوی‌ و كاتب‌ بغدادی‌. به‌ سبب‌ نام‌ نيايش‌ از او به‌ ابن‌مواهب‌ نيز ياد كرده‌اند (صفدی‌، 1/ 150؛ ذهبی‌، سير، 21/ 82). از جزئيات‌ زندگی‌ وی‌ چندان‌ اطلاعی‌ در دست‌ نيست‌. احتمالاً در خراسان‌ زاده‌ شد...
  • ابن خالویه | اِبْنِ خالويه‌، ابوعبدالله‌ حسين‌ بن‌ احمد بن‌ خالويه‌، ملقب‌ به‌ ذوالنونين‌ (د 370 ق‌/ 980 م‌)، شاعر، اديب‌ و نحوی‌ برجستۀ ايرانی‌ تبار. ثعالبی‌ (1/ 88) نام‌ وی‌ را حسن‌ و ابن‌قفطی‌ (1/ 324) نام‌ پدر او را محمد آورده‌ است‌. او در همدان‌ به‌ دنيا آمد. در هيچ‌ يك‌ از مآخذ به‌ سال‌ تولد او اشاره‌ نشده‌ است‌، ام...
  • ابن خراط | اِبْنِ خَرّاط، ابومحمد عبدالحق‌ بن‌ عبدالرحمن‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ حسين بن‌ سعيد بن ابراهيم‌ اَزدی‌ (510 -582 ق‌/ 1116- 1186 م‌)، فقيه‌، محدث‌، حافظ، قاضی‌، اديب‌ و شاعر مالكی‌ اشبيلی‌. وی‌ به‌ سبب‌ اقامت‌ در شهر بجايه‌ به‌ عبدالحق‌ بجايی‌ نيز شهرت‌ داشته‌ است‌. بعضی‌ او را عبدالحق‌ يمانی‌ گفته‌اند كه‌ اشتباه‌ ا...
  • ابن خرزاد | اِبْنِ خُرَّزاد، ابويعقوب‌ يوسف‌ بن‌ اسماعيل‌ نَجيرمی‌ (345-423 ق‌/ 956-1032 م‌)، لغت‌شناس‌، اديب‌، راوی‌ و ناسخ‌ مشهور مصر. خرزاد گويا نام‌ مشهور فارسی‌ است‌ (نک‍ : يوستی‌، «خرذاز» در سمعانی‌، 7/ 137، به‌ احتمال‌ قوی‌ غلط چاپی‌ است‌). نظر ابن‌‌خلكان‌ (7/ 76-77) دربارۀ اشتقاق‌ آن‌ نادرست‌ است‌. اين‌ كلمه‌ از ...
  • ابن خاقان | اِبْنِ خاقان‌، خاندانی‌ از وزيران‌ و ديوان‌ سالاران‌ و اميران‌ عباسی‌ در سده‌های‌ 3-4 ق‌ كه‌ از آن‌ ميان‌، اين‌ كسان‌ شناخته‌ شده‌اند:
  • ابن خردادبه | اِبْنِ خُرْدادْبِهْ، ابوالقاسم‌ عُبَيدالله‌ بن‌ عبدالله‌ بن‌ خردادبه‌ (د ح‌ 300 ق‌/ 913 م‌). مؤلفان‌ نام‌ و نام‌ پدر او را به‌ گونه‌های‌ متفاوت‌ آورده‌اند: مسعودی‌ (1/ 22) نام‌ او را عبيدالله‌ بن‌ عبدالله‌ به‌ خرداذبه‌ و ابن‌نديم‌ (ص‌ 165) عبدالله‌ بن‌ احمد خرداذبه‌ و ابن‌حجر عسقلانی‌ (4/ 96) عبيدالله‌ بن‌ اح...
  • ابن خشاب، ابوالحسن | اِبْنِ‌خَشّاب‌، ابوالحسن‌ محمد بن‌ يحيی‌، قاضی‌ حلب‌ در روزگار ايلغازی‌ بن‌ ارتق‌. از زندگی‌ وی‌ چيزی‌ دانسته‌ نيست‌. شهرت‌ او در آباد ساختن‌ مساجد و تبديل‌ چهار كليسای‌ مهم‌ حلب‌ به‌ مسجد بود كه‌ هريك‌ از اين‌ مساجد در زمينۀ نشر علوم‌ و معارف‌ اسلامی‌ نقش‌ مهمی‌ را تا به‌ امروز ايفا نموده‌ است‌.
  • ابن خروف | اِبْنِ‌خَروف‌، نام‌ دو شخصيت‌ اندلسی‌، يكی‌ نحوی‌ و ديگری‌ شاعر كه‌ هر دو سدۀ 7 ق‌/ 13 م‌ می‌زيستند و برخی‌ از منابع‌ چون‌ صفدی‌ (22/ 90-94)، ابن‌ شاكر (3/ 85، 86)، ابن‌ قاضی‌ (2/ 485) و مقری‌ (2/ 640 -642)، احوال‌ و آثار آن‌ دو را به‌ يكديگر نسبت‌ داده‌ و موجب‌ پيچيدگی‌ و ابهام‌ شده‌اند.
  • ابن خصیب، ابوعلی | اِبْنِ خَصيب‌، ابوعلی‌ احمد بن‌ اسماعيل‌ بن‌ خصيب‌ انباری‌ بصری‌ (د ح‌ 290 ق‌/ 903 م‌)، شاعر و راوی‌ ادب‌ عربی‌ ملقّب‌ به‌ نطّاحه‌ (به‌ نوشتۀ صفدی‌، 6/ 248، بی‌تشديد طاء). خاندان‌ ابن‌‌خصيب‌ از شهر انبار برخاسته‌ بودند، اما جدّ او ابونصر خصيب‌ بن‌ عبدالحميد والی‌ مصر شده‌ بود (صفدی‌، همانجا؛ ياقوت‌، 2/ 227، 2...
  • ابن خضر | اِبْنِ خَضِر، شهاب‌‌الدين‌ ابوالعباس‌ احمد بن‌ محمد صالحی‌ (706- 785 ق‌/ 1306-1383 م‌)، مُقری‌ و فقيه‌ حنفی‌. وی‌ در منابع‌ متأخر «قول‌ احمد» نيز ناميده‌ شده‌ است‌ (بغدادی‌، 1/ 115؛ زركلی‌، 1/ 225).

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: