اخبار

مدیر یک انتشاراتی، زنده یاد ایرج افشار را فردی خواند که به دلیل خدمات زیاد به کشور، حق بزرگی بر گردن فرهنگ سرزمین کهن ایران دارد.

در سالهای 62 و 63 دو کامیون کتاب از مرکز تحقیقات فارسی پاکستان برای فروش توسط بابک افشار که کتابفروشی تاریخ را داشت، فرستاده شده بود. مدیر بین الملل وقت وزارت ارشاد گفته بود که چون ایرج افشار فراماسون بوده ما نمی توانیم اجازه ترخیص این کتابها را بدهیم. بابک افشار خاطره جالبی را برای آقای آل داوود نقل می کنند. بابک افشار نقل می کرد که پدرم به من گفته بود که وقتی من بعد از ظهر دارم استراحت می کنم اگر کسی زنگ زد مرا بیدار نکن مگر تقی زاده.

ایرج افشار۱۶ مهر ۱۳۰۴ ه.ش در تهران به دنیا آمد. پدرش، محمود افشار یزدی و مادرش نصرت برازنده نام داشت. دوره دبستان و دبیرستان را در فاصله سال‌های ۱۳۱۲ تا ۱۳۲۴ در دبستان زرتشتیان، شاهپور تجریش و دبیرستان فیروز بهرام گذراند. در سال 1324 با شایسته افشاریه ازدواج کرد که حاصل آن چهار فرزند به نام‌های بابک، بهرام، کوشیار و آرش بود. افشار در سال ۱۳۲۵ به دانشکده حقوق دانشگاه تهران راه یافت و در مجله «آینده» نخستین تجربه اداره و انتشار نشریه‌های فرهنگی را با کار عملی آموخت. همزمان با «آینده»، به همکاری با مجله «جهان نو» پرداخت. او پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه تهران در سال ۱۳۲۹ به عنوان دبیر به تدریس در دبیرستان‌های تهران مشغول شد.

بر آن شدم نامه ای خطاب به دزد سنگ قبر استاد بنویسم، دیدم دزدان که روزنامه نمی‌خوانند! پس به روش محمدحسن خان اعتمادالسلطنه (از رجال دربار دوره قاجار و عهد ناصرالدین شاه)، که جرأت نمی‌کرد اندیشه‌هایش را آشکارا بر زبان آورد و مجبور شد در کتاب «خلسه، مشهور به خوابنامه» چنان وانمود ‌کند که در حالت بین خواب و بیداری چنان و چنین دیده است تا بتواند کارگزاران را به بازپرسی کشیده و داوری کند، چند خطی قلمی کنم. معروض می‌دارم: چند اتفاق، این شهروند را دل آزرده کرده خبرهایی که روزی به عنوان تاریخ شهر تهران قضاوت خواهد شد. اخباری که هر روز تکرار می‌شود.

در خرداد ماه 1350 به اجازت همسر گرامی شادروان سعید نفیسی توانستم بقایای کتابخانه آن مرحوم را در خانه ای که آن استاد اغلب آثار خود را در آنجا به وجود آورد ببینم. مقصودم آن بود که فهرستی از تالیفات چاپ نشده او و نسخی که آن مرحوم به مرسوم و علاقه خود از روی کتب و آثار قدیم تهیه کرده بود فراهم کنم. در میان بعضی کتب خطی باقیمانده در خانه، به نسخه ای خطی برخوردم که مجموعه ده رساله است و از لحاظی واجد اعتبار و اهمیت خاص و از جمله نسخ نفیس و گرانبهاست. مرحوم سعید نفیسی آن را به علت آنکه یادگاری از پدران او بوده است در میان اوراق مربوط به خود نگاه داری کرده بود و در زمره کتب خطی که مجموعه آنها را به دانشگاه فروخت به فروش نرسانیده بوده است.

احمد مسجدجامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران از نصب سنگ جدید مزار زنده‌یاد ایرج افشار طی چند روز آینده خبر داد.

از طرف وزارت مطبوعات افغانستان بمناسبت پانصدو پنجاهمین سال تولد نورالدین عبدالرحمن جامی مجلس بزرگداشتی در کابل از اول تا سوم آذر با حضور عده ای از دانشمندان افغانستان و نمایندگان دیگر تشکیل گردید. آقای ایرج افشار از طرف دانشگاه تهران در آن مجمع شرکت داشت و در جلسه اول پیامی را نام فضلای ایران و در جلسه سوم خطابه ای درباره خردنامه جامی خواند که متن آن در اینجا درج می شود:

افشار /afšār/، ایرج (1304-1389ش)، ایران‌شناس بزرگ، کتاب‌شناس برجسته، عضو شورای عالی علمی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. فعالیتهای او طی مدتی بیش از 60 سال مداوم، در زمینه‌های متنوع و گسترده‌ای قرار می‌گیرد که حاصل آن آثار فراوان به صورت کتاب، مقاله، یادداشت و منابعی دیگر است

بهرام افشار (فرزند استاد ایرج افشار) از مفقود شدن سنگ مزار آرامگاه پدرش خبر داد. به گزارش ایلنا، بهرام افشار در یادداشتی گفت:«مرحوم ایرج افشار قرار بود در مقبره خانوادگی دفن شود اما عده‌ای از دوستان و دوستداران ایشان به خانواده مراجعه و درخواست کردند تا ایشان بیرون از مقبره به خاک سپرده شود تا علاقه‌مندان هرگاه بخواهند بتوانند بر سر مزار ایشان حاضر شوند.

این مرد نامور کتابشناسی ایران، در کتاب با ارزش مؤلفین کتب چاپی زندگی خود را در چند سطر چنین نوشته است: « در تهران تولد یافت. پس از اتمام تحصیلات مقدماتی و متوسطه به خدمت وزارت دارایی درآمد و در ضمن نزد استادان وقت به تحصیل علوم قدیمه پرداخت. در وزارت دارایی در ادارات تحدید کل و کارگزینی و مالیات بر درآمد و کلاس مالی خهده دار خدمت بود. پس از بیست و یک سال کارمندی دولت به میل خود باز نشسته شد و به امور کشاورزی پرداخت.»