مرقعی رنگین از میراث ایران

1402/10/9 ۰۸:۱۴

سومین دفتر مرقع رنگین که برگزیده ای از آثار خوشنویسان کهن و نامی ایران در دسترس هنردوستان و هنرمندان قرار گرفته است.

مرقع رنگین، به کوشش: شورای ارزشیابی و شورای عالی انجمن خوشنویسان ایران، تهران: سبزه و انجمن خوشنویسان ایران، 1402، رحلی، 88 ص، مصوّر، رنگی، نفیس. ج3.

حسین مسرّت: به تازگی سومین دفتر مرقع رنگین که برگزیده ای از آثار خوشنویسان کهن و نامی ایران مانند استادان: [میرزا] غلامرضا اصفهانی (1246-1304ق)، استاد برجستۀ خط نستعلیق و شکسته، [میرزا] محمّدرضا کلهر (1245- 1310ق) استاد برجستۀ خط نستعلیق ؛ استاد سید علی اکبر حسنی حسینی نامور به سیّد گلستانه (1245- 1319ق)؛ استاد برجستۀ خط شکسته و  [درویش] عبدالمجید طالقانی (1150- 1185ق) استاد برجستۀ خط شکسته است، در دسترس هنردوستان و هنرمندان قرار گرفته است.

حُسن کتاب، افزون بر متن که دارای آثاری فاخر و ارزنده از استادان تراز نخست هنر خوشنویسی ایران است وهرکدام می تواند فخر هر گنجینه ( موزه ) ای در ایران باشد ، در برداشتن دو مقدّمه از سوی استاد غلامحسین امیرخانی، نامی ترین هنرمند کنونی خط نستعلیق در ایران و دکتر حمیدرضا قلیچ خانی، خوشنویس و نویسندۀ چندین اثر ارزنده در زمینۀ هنر خوشنویسی است که با خط خوش استاد نامی دیگر نستعلیق ایران، استاد محمود رهبران که از شاگردان نامی استاد امیرخانی بوده، کتابت شده است. اینکه مقدّمۀ استاد امیرخانی که خود از هنرمندان شاخص است و متون زیادی تاکنون به خط و کتابت ایشان چاپ و منتشر شده، به خط استاد رهبران است، نشان از ارادت قلبی و تام و شناخت این هنرمند نامی به کار و هنر استاد رهبران می دهد. چنانکه تاکنون چندین اثر مشترک مانند: ایران نامه  و نامه به فرزند با قلم خوش این دو استاد نام آور چاپ شده است.

استاد امیرخانی در دیباچۀ خود به روند تشکیل کلاس های انجمن خوشنویسان در ایران پرداخته و در ارزشمندی این گونه مجموعه ها نوشته است:

«یکی از بحث هایی که در حال حاضر با حساسیّت علاقه و دقت از سوی هنرمندان خوشنویسی دنبال می شود، اهمیّت رجوع به الگوهای خوشنویسی فاخر متقدمان است. به این معنا که در طول تاریخ در هر رشتۀ هنری به استادان طراز اوّلی  برخورد می کنیم که پیروانی دارد که در آن مکتب، تلمذ می کنند و دستاورد و تجربۀ آنان به نسل های بعد منتقل می شود. به این معنا که در واقع فرصت خوشه چینی را برای خوشنویسان ایجاد می کنند و این ها موجب تربیتی مؤثردر شخصیّت نسل هنرمندان ما می شود و استوانه هایی را در عالم هنر پدید می آورد که از این رهگذر صاحب تشخیص آگاهی ، الهام و تعادل می شود.» (ص 9-10با تلخیص) 

و در دیباچۀ دکتر قلیچ خانی که با پیشینۀ هنر خوشنویسی در ایران و گوناگونی این هنر آشنا می شویم،  می خوانیم:

«سخن گفتن از تاریخ، تحلیل و فراز و فرودهای خوشنویسی که تاج سر هنرهای تجسّمی ایران است، کاری دشوار است. چنانچه خط کوفی و خطوط شش گانه را میراث مشترک تمام کشورهای اسلامی بدانیم، همگان در ایرانی بودن سه خط تعلیق، نستعلیق و شکسته نستعلیق هم نظرند و بر این باورند که این قلم ها برای نگارش متون فارسی در جغرافیای ایران فرهنگی ساخته و پرداخته شده است.» (ص12)

کتاب نامبرده فهرست ندارد. خطوط استاد گلستانه  در دو جا آمده و دو قطعه از خط او پس از قطعۀ های استاد درویش طالقانی آمده است.

چنانکه از فحوای گفتار استاد امیرخانی برمی آید در آیندۀ نزدیک باید گواه دیدار دفتر چهارم این مجموعۀ وزین باشیم.

منبع: روزنامه اطلاعات