دادبه: «رندی» نزد حافظ یک مکتب است

1396/7/19 ۰۹:۵۷

اصغر دادبه، حافظ پژوه پیشکسوت «رندی» را نزد شاعرانی همچون خواجوی کرمانی، جزیی از کل خواند اما معتقد است «رندی» نزد حافظ یک مکتب به تمام معناست.

اصغر دادبه، حافظ پژوه پیشکسوت «رندی» را نزد شاعرانی همچون خواجوی کرمانی، جزیی از کل خواند اما معتقد است «رندی» نزد حافظ یک مکتب به تمام معناست.

در آستانه بیستم مهرماه روز بزرگداشت حافظ، مراسم بزرگداشت این شاعر بزرگ شب سه‌شنبه ۱۸ مهرماه به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران و با حضور حافظ‌پژوهان برجسته و نیز علاقه‌مندان به شعر خواجه شیراز در محل این انجمن در تهران برگزار شد.

اصغر دادبه حافظ‌پژوه و عضو هیات علمی دایره المعارف بزرگ اسلامی در سخنانی با اشاره به اینکه در فلسفه و عرفان بزرگانی همچون سعدی و حافظ دو حس کارساز وجود دارد، یکی بینایی و دیگری شنوایی گفت: این دو حس، در روزگار کنونی هم مبنای طبقه‌بندی هنرها قرار گرفته‌اند؛ هنرهای دیداری و هنرهای شنیداری.

وی اضافه کرد: آنها بر آن بوده‌اند که با این دو حس می‌شود باطن را تزکیه کرد و نباید اینگونه بپنداریم که این همه تاکیدی که بزرگانی مانند سعدی و حافظ بر دیدن روی زیبا می‌کنند، مساله ای مبتذل و پیش پا افتاده است. این در واقع تاکید بر روش شناسی تزکیه باطن از دید این بزرگان است.

دادبه سپس گفت: آن‌ها در حوزه عرفان، رندی را جزیی از شکل‌گیری انسان کامل به کار برده‌اند، در عین حال رندی نزد حافظ یک مکتب به تمام معنا است؛ در واقع نزد کسانی مانند خواجو، رندی جزیی است از یک کل اما نزد حافظ اصل قضیه همان رندی است.

این حافظ پژوه سپس با رد این مساله که سعدی اصطلاح نظربازی را در اشعارش به کار برده است، گفت: سعدی هرگز چنین اصطلاحی را در اشعارش به کار نمی برد اما مفهومش را به کار می گیرد از آن طرف حافظ پنج بار واژه نظربازی را در شعرش استفاده می کند و البته مفهومش را نیز در عالی ترین شکل تبیین می کند.

دادبه مکتب عرفان عشق حافظ را در واقع مکتبی روشنفکرانه و مربوط به دوره زندگانی حافظ عنوان کرد و او را روشنفکری که خود را آماده رویارویی با مدافعان خرافه پرستی کرده است، توصیف کرد و گفت: عظمت سخن حافظ در این است که از یک سو در شعرش، بخشی از متدولوژی مکتب خودش را بیان می کند و از سوی دیگر با تحجر در می ستیزد.

منبع: مهر