قبرهای هخامنشی دوباره زیر خاک رفت

1393/4/18 ۰۹:۴۳

شهر باستانی شوش از جمله محوطه‌های تاریخی است که در هشت سال اخیر هیچ وقت از گزند اظهارنظرهای غیرکارشناسی به دور نبوده است. از آن زمان که یکی از مدیران پیشنهاد ساخت هتل روی این شهر را داد و توصیه کرد با فتوشاپ مشکل منظر بصری آن حل شود تا موضوع تعیین حریم که می خواهند شهر شوش را به 400 هکتار محدود کنند و با همین حریم محدود آن را به ثبت جهانی برسانند.جهانی شدن شهر تاریخی شوش چند سالی است که دغدغه مسئولان میراث فرهنگی شده است. در سال 87 در جلسه‌ای با موضوع شهر تاریخی شوش، کامیار عبدی، یکی از باستان شناسان عنوان کرد که این شهر تاریخی آنقدر قابلیت دارد و مهم است که بتوان آن را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کرد. در آن جلسه افرادی مانند محمد حسن طالبیان معاون فعلی میراث فرهنگی کشور، فاضلی نشلی، وطن دوست، محیط طباطبایی و بقایی رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی هم حضور داشتند و یکی از همین افراد معتقد بود که اینقدر هم مهم نیست! چون در آن زمان بحث ساخت یک هتل در فاصله چند متری شهر شوش و روی آثار باستانی مطرح بود و اینکه چطور به سرمایه گذار آن ، اجازه داده شود هتلی چند طبقه بسازد و حریم منظری شوش را نیز بر هم بزند بدون ایجاد بلوا و تنش در میان دوستداران و کارشناسان میراث فرهنگی!ولی کارشناسان و باستان شناسان گفتند که اگر این هتل ساخته شود دیگر هیچ وقت نباید به فکر ثبت جهانی شوش باشید چون با ساخت این هتل و تمام زوائد موجود در محوطه شهر شوش دیگر هیچ کس نمی تواند این شهر را به درستی ببیند چه برسد به گرفتن عکس یادگاری آن هم بدون وجود عوامل مزاحم بصری. یکی از کارشناسانی که در یکی از همین جلسات حضور داشته است گفت: در آن زمان مدیر وقت ابنیه و بافت‌های تاریخی اعلام کرد اکنون تکنولوژی گرفتن عکس یادگاری این امکان را می‌دهد که با فتوشاپ عوامل مزاحم را پاک کنیم. بنابراین نباید خیلی ایرادی به ساخت و سازهای اطراف شوش گرفت! مناقشات بر سر ساخت هتل ادامه داشت تا اینکه مسئولان وقت میراث فرهنگی در سازمان و اداره کل میراث خوزستان برنامه چهار ساله‌ای را که کامیار عبدی، محمد تقی عطایی و شهرام زارع از باستان شناسان کشور درباره ساماندهی و پاکسازی محوطه شهر تاریخی شوش و آماده‌سازی آن برای ثبت جهانی نوشته بودند اجرا کردند. در این میان بحث تعیین حریم شوش نیز مطرح شد و از بین سه باستان‌شناسی که برنامه پاک‌سازی و آماده سازی شوش را تهیه کرده بودند، محمدتقی عطایی انتخاب شد تا حریم شوش را بررسی کند. پیش از این مهدی رهبر از باستان‌شناسانی که مدت زیادی در مورد شوش مطالعه کرده بود، در سال‌های جنگ تحمیلی و در شرایط اسفبار بمباران آن زمان، این محوطه تاریخی را به صورت اضطراری تعیین حریم کرد آن هم به میزان 400 هکتار و حتی آن زمان بر این نکته تاکید کرد که این حریم اضطراری تعیین شده و باید در فرصت مناسب دیگری دوباره بازنگری شود.مسئولان میراث فرهنگی آن زمان با علم بر این موضوع، عطایی را مامور بازنگری کردند. بررسی‌های عطایی و 54 گمانه‌زنی وی منجر به این شد که لازم است محوطه‌ای 1200 هکتاری برای شوش تعیین شود چرا که به اعتقاد وی حتی گورستان، شهر صنعتی و پمپ بنزینی که در آن محدوده ایجاد شده بود نیز جزو محوطه شوش است. عطایی در شهر صنعتی محدوده شوش گمانه‌زنی انجام داده و اعلام کرده بود که در این محوطه،آثار تاریخی وجود دارد اما مسئولان شهری انکار کردند و درست در زمانی که با لودر قصد ایجاد یک چاه را در این محوطه داشتند، به تعداد زیادی قبر هخامنشی برخورد کردند. شهرداری هم بلافاصله آن محدوده را با خاک پر کرد غافل از اینکه حتی اکنون نیز باستان‌شناسان عکس این گودبرداری و آثار کشف شده‌اش را در اختیار دارند و می‌توانند این موضوع را ثابت کنند!در هر حال بررسی‌های عطایی نشان داد که ممکن است در تمام این محوطه آثار تاریخی وجود داشته باشد به همین علت نقشه 1200 هکتاری آن را مطرح کرد.به گزارش مهر با این وجود، اکنون قرار است که شهر تاریخی شوش تنها با 400 هکتار حریم به دنیا معرفی شود چرا که تنها حریم ثبت شده، همان 400 هکتاری است که مهدی رهبر آن را در بحبوحه جنگ تحمیلی تعیین کرده بود.