شناسایی شواهد آبگیر هخامنشی در محدود جنوبی تخت‌گاه تخت‌جمشید

1393/5/27 ۱۰:۴۹

شناسایی شواهد آبگیر هخامنشی در محدود جنوبی تخت‌گاه تخت‌جمشید

در دومین فصل کاوش آبراهه‌های تختجمشید، باستان شناسان به شناسایی شواهد مهمی از وضعیت محدوده جنوبی تختگاه در دوره هخامنشی دست یافتند . شناسایی چندین آبراهه در نخستین فصل این دوره از کاوش ها که در سال 91 صورت گرفت و همچنین محل خروجی جدید شناسایی شده در کاوش اخیر نشان می‌دهد که در محدوده جنوبی تخت‌گاه در دوره هخامنشی احتمالا آبگیری بزرگ وجود داشته که عمده آب آن از طریق چشمه‌هایی که در دره جنوب تخت‌جمشید وجود داشته وهمچنین آبی که به‌صورت فصلی از داخل آبراهه‌ها به سمت محل مذکور جاری بوده تامین می شد.

 

 

 

در دومین فصل کاوش آبراهه‌های تختجمشید، باستان شناسان به شناسایی شواهد مهمی از وضعیت محدوده جنوبی تختگاه در دوره هخامنشی دست یافتند . شناسایی چندین آبراهه در نخستین فصل این دوره از کاوش ها که در سال 91 صورت گرفت و همچنین محل خروجی جدید شناسایی شده در کاوش اخیر نشان می‌دهد که در محدوده جنوبی تخت‌گاه در دوره هخامنشی احتمالا آبگیری بزرگ وجود داشته که عمده آب آن از طریق چشمه‌هایی که در دره جنوب تخت‌جمشید وجود داشته وهمچنین آبی که به‌صورت فصلی از داخل آبراهه‌ها به سمت محل مذکور جاری بوده تامین می شد.

فصل دوم کاوش آبراهه‌های تخت‌جمشید که عمدتاً با اهداف حفاظتی و از ۱۵ تیرماه آغاز شده و  قرار است به‌مدت دو ماه و تا ۱۵ شهریور ماه ادامه پیدا کند تاکنون منجر به نتایج مهمی شده است.

«علی اسدی» سرپرست هیات باستان‌شناسی آبراهه‌های تخت‌جشمید با اشاره بر اینکه این کاوش با تمرکز بر بخش جنوبی خزانه تخت‌جمشید و همچنین دیواره جنوبی تخت‌گاه صورت گرفته و هم‌اکنون درحال انجام است، گفت:« فصل دوم کاوش آبراه‌های تخت‌جمشید درحالی که بیشتر با هدف برطرف کردن مشکلات آبگرفتگی در سطح محوطه بویژه در بنای خزانه در حال انجام است، تا به حال منجر به شناسایی یک خروجی دیگر برای آبراهه‌های تخت‌جمشید در دیواره جنوبی تخت‌گاه شده است».

به‌گفته این باستان‌شناس، در ابتدای کاوش باستان‌شناسان آبراهی که از اتاق شماره 82 ( در نقشه اشمیت) خزانه تخت‌جمشید به سمت دیواره جنوبی امتداد داشت مورد کاوش قرار  دادند و در نهایت با کاوش این کانال و رسیدن به دیواره جنو.بی تخت‌گاه، خروجی جدید شناسایی شد.

آنطور که سرپرست هیات باستان‌شناسی آبراهه‌های تخت‌جمشید به chn می‌گوید: این کانال و خروجی جدید شناسایی شده تفاوت‌های اساسی با دیگر آبراهه‌های زیرزمینی تخت‌گاه تخت‌جمشید دارد. درحالی که دیگر آبراهه‌ها از شیب بسیار ملایم و غیر محسوس به سمت محل خروجی برخوردارند،  کانال جدید شناسایی شده با شیبی درحدود ۳۰ درجه روبه پایین  به دیواره جنوبی تخت‌گاه منتهی شده است.

اسدی ادامه داد، آبراهه و خروجی جدید شناسایی‌ شده مربوط به مرحله اول بنای خزانه تخت‌جمشید است که در زمان داریوش بزرگ پایه‌ریزی و ساخته شده  و احتمالاً نخستین بنای به بهره برداری رسیده بر روی تختگاه  است و همین موضوع تفاوت‌های آن را با دیگر آبراهه‌ها توجیه می‌کند.

به‌نظر می‌رسد سرعت ساخت و ساز بنای مرحله اول خزانه توجیه‌کننده تفاوت شیب این آبراهه با دیگر آبراهه‌های تحت‌جمشید است که در مراحل بعد ساخته شده‌اند.

این باستان‌شناس با اشاره به ایجاد کارگاه در حاشیه دیواره جنوبی تخت‌گاه برای نمایان کردن محل خروجی شناسایی شده، به نکته مهم دیگری اشاره میکند و آن اینکه بخشی از دیواره جنوبی تخت‌گاه در دوره‌ای پس از ساخت اولیه در حدود سه متر به سمت جنوب گسترش داده شده است. به‌‌طوری‌که در کارگاه کاوش، نمای مرحله اول و نمای مرحله دوم به‌طور کامل مشخص و نمایان است.

به نظر می‌رسد، گسترش دیواره تخت‌گاه به سمت جنوب در محل مذکور به‌دلیل ایجاد نوعی پشت‌بند برای دیوار اولیه بوده است. چراکه شناسایی چندین آبراهه در نخستین فصل این دوره از کاوش ها که در سال 91 صورت گرفت و همچنین محل خروجی جدید شناسایی شده در کاوش اخیر نشاندهنده اینست که در محدوده جنوبی تخت‌گاه در دوره هخامنشی احتمالا آبگیری بزرگ وجود داشته که عمده آب آن از طریق چشمه‌هایی که در دره جنوب تخت‌جمشید وجود داشته وهمچنین آبی که به  صورت فصلی از داخل آبراهه ها به سمت محل مذکور جاری بوده، تامین می‌شده است.

بنا به نظر  سرپرست کاوش در حال حاضر، احتمال دارد این آبگیر پایه‌های نمای‌ نخستین تخت‌گاه را در محل مورد بحث تحت‌تاثیر قرار داده و معماران هخامنشی تصمیم به ایجاد یک دیواره پشتیبان در جلو نمای اولیه گرفته باشند تا از آسیب یا احتمالا ریزش دیوار جلوگیری کنند. با این حال اسدی تاکید کرد که بررسی و تحلیل نتایج حاصل شده از کاوش  نیازمند به پایان رسیدن عملیات  و سپس  انجام  مطالعات کامل  و دقیق است .

خبرگزاری میراث فرهنگی

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: