بزرگداشت مرحوم پروفسور عبدالباقي گولپينارلي در انجمن آثار و مفاخر فرهنگي

1394/12/17 ۰۹:۵۴

مراسم بزرگداشت مرحوم پروفسور عبدالباقي گولپينارلي ديروز در انجمن آثار و مفاخر فرهنگي برگزار شد. در ابتداي اين مراسم دكتر مهدي محقق رئيس انجمن گفت: يكي از مساعي اين انجمن در برگزاري بزرگداشت‌ها اين بوده است كه براي كساني كه خارج از ايران به ترويج زبان و فرهنگ ايراني، اسلامي پرداخته‌اند مجلس بزرگداشتي برگزار كنيم و آن‌ها را از خود بدانيم.

مراسم بزرگداشت مرحوم پروفسور عبدالباقي گولپينارلي ديروز در انجمن آثار و مفاخر فرهنگي برگزار شد.

در ابتداي اين مراسم دكتر مهدي محقق رئيس انجمن گفت: يكي از مساعي اين انجمن در برگزاري بزرگداشت‌ها اين بوده است كه براي كساني كه خارج از ايران به ترويج زبان و فرهنگ ايراني، اسلامي پرداخته‌اند مجلس بزرگداشتي برگزار كنيم و آن‌ها را از خود بدانيم. تاكنون اين دهمين بزرگداشتي است كه براي افراد خارجي كه مروج زبان و فرهنگ ايران هستند برگزار كرده‌ايم. وي افزود: از جمله اين بزرگداشت‌ها به عنوان مثال بزرگداشت مرحوم «ايزوتسو» در ايران بود كه پنج سال در ميهن ما اقامت داشتند و در اين مدت 10 اثر ايشان از انگليسي به فارسي ترجمه شد، او يگانه شخصي بود كه قرآن را تحليل زبان‌شناسي كرده بود و تنها كسي بود كه قرآن را از زبان اصلي به ژاپني ترجمه كرد. از اين جمله نقيب‌العطاس مالزيايي بود كه براي ايشان هم بزرگداشت گرفتيم چرا كه در جامعه‌اي كه زير تبليغات وهابيون بود، براي تبليغ فرهنگ ايراني، اسلامي تلاش مي‌كرد. همچنين نذير احمد، اظهر دهلوي و همين‌طور شكور تاجيكي كه در اختناق فرهنگي تاجيكستان آن زمان، تا زماني كه زنده بود زبان فارسي را زنده نگاه داشت و از اين جمله جرج جرداق مسيحي بود. بنابراين اين هدف، هدف بزرگ است چرا كه با اين بزرگداشت‌ها دانشجويان و نسل جوان با آنچه كه در خارج كشور مي‌گذرد آشنا مي‌شوند.

دكتر مهدي محقق با اشاره به كتابي كه همزمان با مراسم ديروز دربارة عبدالباقي گولپينارلي توزيع شد، گفت: دكتر توفيق سبحاني معاون انجمن، در اين كتاب چندين اثر از عبدالباقي گولپينارلي را به زبان فارسي ترجمه كرد.

سپس دكتر سيدحسن شهرستاني عضو هيأت مديره انجمن آثار و مفاخر فرهنگي گفت: او با دقت دربارة مولانا تحقيق كرده است. در واقع براي او زبان فارسي نه زبان دوم بلكه زباني در طراز زبان مادري است. بر اين اساس حتي سنگ قبرش را هم به فارسي حك كرده است.

سپس دكتر صلاح‌الدين دلشاد فوق تخصص جراحي كودكان از مصاحبان دكتر گولپينارلي گفت: من براي تحصيل پزشكي در استانبول اقامت داشتم كه با ايشان آشنا شدم. او ستاره كه خير، خورشيد درخشاني بود در آن ديار براي معرفي اهل بيت و مولاناشناسي كتابهاي او بسيار زياد است. شايد باور نكنيد بيش از 100 كتاب نوشته است شرايط او اينگونه بود. در جايي به عنوان استاد شيعه فعاليت مي‌كرد كه از طرفي سني‌هاي متعصب و تندرو در برابر او قرار داشتند و از سوي ديگر چون صوفي مسلك بود، اهل شريعت با او نامهربان بودند. او متولد استانبول است، مادرش او را چنان تربيت كرد، براساس تربيت شيعه. وي در بخشي از سخنان خود گفت: ما در انجمن اسلامي استانبول سعي كرديم براي اصلاح ذات‌البين، بين شيخ احمد سامري همداني و دكتر گولپينارلي روابط حسنه‌اي را ايجاد كنيم. اين ارتباط تا بدانجا پيش رفت كه باعث تقويت شيعه در آن ديار شد و چندين كتاب به زبان تركي از جمله ترجمه نهج‌البلاغه به قلم استاد عبدالباقي منتشر شد.

انتشارات زمان را تأسيس كرديم و كتاب‌ها را با مشاركت في‌‌سبيل‌الله دانشجويان به چاپ رسانديم حتي كتاب‌هاي شهيد مطهري را به چاپ رسانديم. وي با اشاره به خصوصيات اخلاقي استاد عبدالباقي گفت؛ ايشان هر بزرگي كه به استانبول مي‌آمدند را مورد استقبال قرار مي‌داد مثلاً به ياد دارم زماني كه علامه اميني در صدد پيدا كردن دو حديث براي كتاب الغدير بودند، به استانبول آمدند و مورد استقبال ايشان قرار گرفتند. همچنين اين استقبال براي علامه محمدتقي جعفري نيز رخ داد. استاد هيچ در دنيا نداشت، متواضع بود و خوش صحبت و با همه صنوف وارد صحبت مي‌شد و فقط دو چيز را تحمل نكرده از متعصب پرهيز مي‌كرد و از نادان همچون حيوان درنده فراري بود و هميشه در حال نوشتن بود. وي در پايان گفت: ايشان تا وقتي كه در قيد حيات بودند. سه قبر براي خود درست كرده بود، هر هفته مي‌رفت و براي خود هم فاتحه مي‌خواند. به عرفان و قرآن خدمت كرده است و ترجمه قرآن او بسيار عالي است.

پس از سخنراني دانشجويي ترك به نام محمد سليم رضوان، استاد توفيق سبحاني گفت:گويي براي شرقيان بيوگرافي نويسي در مورد كساني كه هنوز حيات دارند، كاري دشوار است آيا شرقيان مرده پرستند؟ نمي‌دانم. اينقدر مي‌دانم كه مراسم تجليل كه در حضور بعضي از بزرگان و براي بزرگداشت آنان تشكيل شده، غالباً محافل سردي بوده است. استاد عبدالباقي هم شرقي است و هم از حق نبايد گذشت كه محققان تركيه در اين باب گامي جلوتر هستند و درباره زنده‌ها نيز نكاتي را روشن كرده‌اند كه از مجموعه آن‌ها اين نكات را مي‌توان باز گفت:

استاد عبدالباقي گولپينارلي پسر مرحوم احمد مدحت افندي معروف به احمد آگاه است. پدرش از روزنامه‌نگاران قديمي بود و او را شيخ المخابرين مي‌گفتند. استاد عبدالباقي در سال 1927 وارد دانشكده ادبيات دارالفنون و در سال 1930 فارغ‌التحصيل شد.

منبع: ایران