گفتگو

رئیس کرسی هنر و معماری هیئت حمایت از کرسی های نظریه پردازی، نقد و مناظره گفت: هنوز بسیاری از اساتید ما به اهمیت و ضرورت ارائه نظریات جدید مبتنی بر فرهنگ و تمدن اسلامی پی نبرده‌اند.

«پاسداشت سنت» و «نقد مدرنیته» نیاز به دانش و تفکری دارد که هم «تاریخ» را بشناسد، هم «فلسفه» بداند، هم بر «علم جدید» مسلط باشد و هم بتواند آنچه سه اصل را به یکدیگر متصل می‌کند و از آن به «فرهنگ» تعبیر می‌شود را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. پروفسور سید حسین نصر (متولد 1312-تهران)، فیلسوفی است که این ویژگی‌ اندیشگی را دارا است. در سپهر پژوهش‌های نصر بیش از 40 عنوان کتاب به چشم می‌خورد که او در قامت نویسنده، سرویراستار و مترجم به تدوین آنها پرداخته است و از سوی انتشاراتی چون هارپر و هاروارد منتشر شده‌اند. او از جمله متفکران جهان اسلام است که غربی‌ها بسیار به تحلیل و نقد آثار و افکارش می‌پردازند.

در شماره پيشين بحث به اينجا رسيد كه هايدگر به طور کلي مخالف اين بود که تفکرش با شيوه‌هاي ديگر تفکر سنجيده شود. اينك بخش پاياني اين گفتگو به نقل از ماهنامه «اطلاعات حكمت و معرفت».

آیین نوروز نخستين میراث معنوی بشر است که در سازمان یونسکو به صورت گروهی به ثبت رسیده است. پرونده‌ای که با مدیریت و پیشنهاد ایران به نتیجه رسیده است و امروز در عرصه بین‌المللی جایگاهی ممتاز دارد؛ تا جایی که سازمان ملل متحد روز صلح را در تقویم جهانی از آن برگرفته است. امسال سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در اقدامی فراگیر و نسبتا مفصل مجموعه برنامه‌هایی برای معرفی و پاسداشت آیین نوروز برگزار می‌کند که برخی از آنها مانند نمایشگاه مجموعه عکس آلبوم‌خانه کاخ گلستان و کتاب نوروز برای بار نخست اجرا می‌شوند. به منظور پرداختن بیشتر به این موضوع گفت‌وگویی اختصاصی با آقای سمیع‌الله حسینی‌مکارم، معاون توسعه مدیریت سازمان میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری و رئیس شورای سیاست‌گذاری آیین نوروز انجام دادیم که مشروح آن را در ادامه خواهید خواند.

در تاریخ جهان مناسبت‌هایی وجود دارد که ملت‌ها تلاش می‌کنند از آن برای نزدیکی و تحکیم ارتباط با سایر ملت‌ها استفاده کنند. جشن فرهنگی نوروز یکی از همین مناسبت‌ها و مشترکات فرهنگی و تاریخی است که باعث کاهش واگرایی در کشورهای منطقه شده است. جشن‌ها را همچنین عموماً نمادی از هویت ملی و دینی هر ملتی می‌دانند که به نوعی بیانگر علایق، سلیقه‌ها و تعلقات فرهنگی آن ملت به شمار می‌رود. از این رو معرفی این آیین اصیل ایرانی هر ساله در ایام نزدیک به نوروز در دستور کار رایزن‌های فرهنگی کشورمان و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی قرار می‌گیرد؛ سازمانی که یکی از اهداف اساسی‌اش معرفی ارزش‌های فرهنگی و آیین‌های سنتی کشورمان است؛ خاصه که رویکرد سنت باستانی نوروز دعوت به دوستی و رفع کدورت در مناسبات اجتماعی است.

اولین اثری که از هایدگر به ژاپنی ترجمه شد كي و چه بود و چه تأثيری در نوع فکر و اندیشه‌ ژاپنی داشت؟ ذکی‌پور: تا جایی که می‌دانم، نخستین ترجمه از آثار هایدگر باید ترجمه‌ کتاب «وجود و زمان» باشد که سال 1939 در دو مجلد منتشر شد. حدود بیست سال بعد، دومین ترجمه‌ همين كتاب در سه مجلد روانه‌ بازار شد. حد فاصل 1960-1966 سومین ترجمه و سال 1963 چهارمین ترجمه آن عرضه شد.

گفتگو با احسان شريعتي و بهمن ذکي‌پور - منوچهر دين پرست - بخش‌اول ژاپنی‌ها را از جمله افرادی می‌توان دانست که در حوزه فلسفه غرب، با هایدگر (فیلسوف آلمانی) بیشتر آشنا شدند و حتی برخی از دانشجویان ژاپنی شاگرد مستقیم وي بودند و آثار مهمش را به ژاپنی ترجمه کردند. سالهاست که ژاپنی‌ها سعی کرده‌اند روشهای فکری و فلسفی او را با تفکر و سنت خود تطبیق دهند و راه و اندیشه‌اي ژاپنی به دست بیاورند.

دکتر حسن ذوالفقاری از پژوهشگرانی است که به‌طور متمرکز روی فرهنگ و ادبیات عامیانه ایران کار کرده است و کتاب‌هایی چون «فرهنگ بزرگ ضرب‌المثل‌های فارسی» و «ادبیات مکتبخانه‌ای ایران» از جمله آثار پژوهشی است که از او منتشر شده است. از ذوالفقاری اخیرا کتاب تازه‌ای در زمینه فرهنگ عامه، با عنوان «باورهای عامیانه مردم ایران» از طرف نشر چشمه به چاپ رسیده است. کتابی که با همکاری علی‌اکبر شیری گردآوری و تدوین شده است. این کتاب، منبع جامعی است برای دست‌یابی به بخشی از فرهنگ مردم ایران که شامل باورهای مردم درباره موضوعات مختلف می‌شود.

عضو هیئت علمی فرهنگستان علوم اسلامی گفت: تمدن‌سازی بدون پشتوانه و آرمان فرهنگی اتفاق نمی‌افتد، اگر آن پشتوانه از تعالیم انبیا گرفته شده باشد، تمدن سازی اسلامی اتفاق می افتد.

هفدهم اسفندماه ١٣٤٢ امير اسدالله علم كه پس از توافق امريكا و شاه ايران به نخست‏وزيري رسيده بود، سرانجام پس از ٢٠ ماه صدارت به اراده شاه و بدون اعتنا به قوه مقننه استعفا كرد و جاي خود را به حسنعلي منصور داد. اين استعفا و سپس انتصاب منصور، از نظر سرعت عمل در مشروطيت ايران بي‏سابقه بوده است زيرا در همان روز كه علم از كار بركنار شد، منصور به اين مقام انتخاب شد و او كه از ماه‌ها قبل مهياي اين منصب بود، در همان روز، وزراي خود را معرفي كرد.