مقاله

در نامه تنسر به گشنسب، تنسر نفر دوم كشور پس از اردشیر بابكان است كه هم وزیر و هم موبدان موبد دستگاه حكومت ساسانی است. وزیر همواره در كنار شاه است؛ ولی وزیران باید مراقب رفتار و كارهای خود باشند و از او فرمانبری كنند. شاپور، وزیر خود را به خراسان فرستاد تا باشندگان آنجا را به اطاعت از او فراخواند. وزیر به خراسان رفت و به‌اندازه‌ای با مردم خوش رفتاری كرد كه او را بیش از شاپور خواستار شدند؛ سپس با بزرگان خراسان نزد شاپور بازگشت. شاپور كه از ماجرا خبر داشت، ناگهان سر وزیر را برید و پیش پای بزرگان خراسان افكند و آنان از بیم جان مطیع شاپور گشتند!

استاد مطهری نکته ظریفی بیان کرده است با این مضمون که خط مشی خلفای عباسی از ایرادات بسیاری برخوردار بود و ائمه معصومین(ع) آن موضوعات را به کرات عنوان کرده و از آن برحذر می‌داشتند. در همان دوره بود که ترجمه متون از زبان یونانی به عربی شروع شد. در واقع ترجمه متون تنها موردی بود که ائمه(ع) آن را تأیید فرموده و ایرادی به آن وارد نکردند. آن بزرگواران فراگیری هر چیزی را که کیان اسلام به آن بسته باشد، تشویق مي‌كرد ند؛ بنابراین می توان گفت مهمترین عامل در پیشرفت تمدن اسلامی، قرآن و سنت بود که سفارش مي‌كردند: آن را از هر جایی فرا بگیرید.

فريدالدين عطار نيشابوري، حدود سال پانصد و چهل هجري قمري در کدکن نيشابور ديده به جهان گشود و به سال ششصد و هيجده در قتل عام نيشابور به دست سربازان مغول کشته شد.شمار آثاري که به وي نسبت داده شده، بسيار زياد است، اما در اين ميان آنچه بي ترديد به او تعلق دارد، عبارت است از: ديوان قصايد و غزليات، منطق الطير، الهي نامه، اسرارنامه، مصيبت نامه، مختارنامه و تذکرة الاوليا.در بيان سبب ورود او به حلقه صوفيان و گرايش به عرفان در نفحات الانس جامي نقل شده است که «روزي در دکان عطاري مشغول و مشعوف معامله بود، درويشي آن جا رسيد. درويش گفت: اي خواجه تو چگونه خواهي مرد. عطار گفت: چنان که تو خواهي مرد. درويش گفت: تو همچون من مي تواني مرد. عطار گفت: بلي، درويش ، کاسه چوبين داشت، زير سر نهاد و گفت الله و جان بداد. عطار را حال متغير شد و دکان بر هم زد و به اين طريق درآمد.». اما واقعيت اين است که شيخ عطار از کودکي به عرفان متمايل بود .

نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران یکی از مهم‌ترین رویدادهای فرهنگی کشور و مهم‌ترین اتفاق در حوزه کتاب و ادبیات است که انتظار می‌رود امسال با تغییر دولت با چهره‌ای متفاوت نسبت به چند سال گذشته و با کیفیت بهتری برگزار شود.

نظام شاهنشاهي گونه‌اي ويژه از نظام حكومتي بوده كه در آن شاهنشاه، برفراز هرم سياسي كشور، بر شاهان نيمه‌مستقل استانهاي ايران فرمان مي‌رانده است. اين نظام سياسي در دوران هخامنشي پايه‌گذاري شد و در دوران اشكاني و ساساني ادامه يافت. در اين‌گونه نظام، همه كارها در كشور بر محور شاه مي‌چرخيد. او هسته مركزي نيروهاي فكري، سياسي، اجتماعي، ديني، آييني، نظامي و فرهنگي جامعه به‌شمار مي‌آمد.

باستان‌شناسان ایران با اعتراض به موانع ورود ریچارد فرای ایران‌شناس برجسته‌ آمریکایی، نه‌تنها «ایران‌شناسی» او را عالمانه و اندیشمندانه عنوان کردند که «ایران‌دوستی»‌اش را صمیمانه و بی‌پیرایه دانستند. حکمت‌الله ملاصالحی در یادداشتی اعلام داشت: «آثار فراوان و پرمایه فرای درباره تاریخ و فرهنگ و هنر ایران بیانگر شناساندن جغرافیای فراخ میراث ایران در سطح جامعه جهانی است و همچنین مصداق و مؤید وسعت اندیشه و آگاهی او درباره ایران و صداقت و صمیمیت ایران‌دوستی اوست».

خاطراتی که من از مرحوم استاد دکتر یدالله سحابی داشته‌ام همواره برایم دلنشین و الهام‌بخش بوده است. یکی از توفیقات من در مسئولیت نمایندگی مردم شیراز در دوره اول مجلس شورای اسلامی، افتخار همکار بودن با بزرگانی چون آقای مهندس مهدی بازرگان و آقای دکتر یدالله سحابی بود که از قبل از انقلاب احترام خاصی برای هر دو بزرگوار قائل بودم، چرا که هر دو از متفکران و دانشمندان مسلمان، از یاران نزدیک دکتر مصدق و آقای طالقانی و مورد علاقه و توجه جوانان و روشن فکران مذهبی بودند. دکتر سحابی استاد برجسته دانشگاه تهران و از پیشگامان علم زمین‌شناسی در ایران است و در سال‌های دهه ۴۰ کتاب مشهور «خلقت انسان» را که با نگاهی علمی نسبت به خلقت انسان و از نظر قرآن نوشته شده بوده، منتشر کرد.

روزهفتم فروردين ماه 1393همزمان بامراسم تشييع استادفرزانه وروايتگر تاريخ مردمي ايران زمين شادروان باستاني پاريزي،خبری ازآن سوی آب‌ها رسيدكه فرزانه‌اي ديگر،گرچه ايراني نبود،اماايراندوست امضاء مي‌كرد،پاازدايرة هستي بيرون نهاد.اوكسي غيرازريچاردنلسون فرایِ 94 ساله نبود.به قول روانشادعليرضا شاپورشهبازي،استادبرجسته تاريخ ايران باستان نوشتن درباره فرای كارآساني نيست؛چراكه تجربة اودربارة زبانشناسي،تاريخ وهنرچنان گسترده وگوناگون است كه حتي ارائة چكيده‌اي از آن اهل تحقيق وپژوهش دررشته‌هاي ايرانشناسي، اسلام‌شناسي و ترك‌شناسي را مرعوب مي‌كند.

کوهونگ مینگ، متفکری چینی است که در حوالی 1850 در منطقه‌ای که امروزه در مالزی واقع است، به دنیا آمد. وی در 13 سالگی با یک میسیونر اسکاتلندی به اروپا، انگلیس، فرانسه و... سفر می‌کند و حتی زبان‌های انگلیسی، فرانسه، اسپانیایی، آلمانی، ژاپنی و روسی را یاد می‌گیرد و از این زبان‌ها در نظریات و گفتمان‌های خود استفاده می‌کند. وی نظریات بسیار بدیلی در حوزه‌های تمدن‌شناسی، مطالعات جنسیت، مطالعات سیاسی، دین‌شناسی، تاریخ تطبیقی ادیان و... به زبان انگلیسی دارد، اما از این فرد هیچ نامی حتی در خود چین هم نیست. در اروپا و حوزه تحقیقات اجتماعی نیز هیچ نامی از او برده نمی‌شود. یکی از مسائلی که در کشورهای غیر اروپایی در این 150-100 سال وجود داشته، تغییر و تحولات سریع در حوزه سیاست بوده، مثلاً در ایران گروهی از مشروطه صحبت کردند، اما در کمتر از دو دهه کودتای سیاسی صورت گرفت، مشروطه از بین رفت و خاندان قاجار منحل شد و پس از آن خاندان پهلوی روی کار آمد. خاندان پهلوی تازه تأسیس شده بود که جنگ جهانی دوم آغاز شد و ایران همپیمان آلمان‌ها شد و با آمدن متفقین بساط برچیده ‌شد. سپس کودتای 28 مرداد 1332 و پس از آن انقلاب 1357 صورت گرفت و کلاً نظام شاهنشاهی از بین رفت.

فلسفه برای خرده‌گیر‌هاست. البته، نه این‌که تلاشی واهی باشد؛ حاشا و کلا. فلسفه به برخی از مهمترین پرسش‌هایی می‌پردازد که آدمیان از خود می‌پرسند. دلیل آن‌که فیلسوفان خرده‌گیر هستند، این است که آن‌ها این دغدغه و توجه را دارند که آیا باورهای ما درباره جهان با استدلال‌ عقلانی حمایت و پشتیبانی می‌شوند یا نه. از آنجا که این دغدغه جدی است، دعوت به دقت در جزئیات برای آن‌ها مهم است. افراد به شیوه‌های متنوعی استدلال می‌کنند و از تکنیک‌های مختلفی بهره می‌برند که برخی درست و برخی نادرست هستند. گاهی فقط در صورتی که محتوا و ساختار استدلال با نهایت تلاش موشکافی شود، می‌توان تفاوت استدلال خوب و بد را فهمید.