مقاله

من منكر گفته «جرجي زيدان» درباره آنچه در افغانستان بر سر سيد آمده، نيستم. چه بسا اين پيشامدها در مدت سياحت و اقامت وي در آنجا بوده، همچنان كه در ساير جاهايي كه گذر كرده و با سياستمداران آنجا ارتباط داشته نيز اتفاق افتاده است. «جرجي زيدان» در ادامه، نسَب او را به سيدعلي ترمذي ـ محدّث مشهورـ متصل مي‌كند كه شجره‌نامه‌اش به امام حسين‌بن علي [عليهماالسلام] مي‌رسد:

الف: روشن است که استعدادها ، ظرفیت ها ، توانائیها و ارزش های مردم مختلف است ، همانطوری که ارزش های معادن طلا و نقره با یکدیگر متفاوت است و همانگونه که برای کشف استخراج و پیدا کردن معادن نیاز به تلاش و جستجو ست، برای کشف ویژگیهای معنوی و ارزش های انسانی هم باید تلاش و کوشش نمود.بطور کلی انسان دارای دو دسته ارزش های فطری و ذاتی و ارزش های اکتسابی بر اساس آفرینش ها و تجربیات است . همچنانکه استعدادهای فکری و ذهنی انسان ها متفاوت است، زمینه های آموزشی و پرورشی و سرمایه های فکری و تجربی آنها نیز متفاوت است و برای کشف و استخراج این سرمایه های ارزشمند مادی و معنوی نیاز به علم و ابزار متناسب داریم .

عشق اساس وجود است؛ اگر عشق نبود، «گر عشق نبودي و غم عشق نبودي»، اصلاً وجود و هستي نبود: «كنتُ كنزاً مخفياً فاحببتُ ان اُعرَف؛ فخلقتُ الخلق لكي اُعرف» اين اساس هستي است. «و هل الدّين الا الحب؟» اگر عشق نباشد، دين نيست. ديندار واقعي كسي است كه محّب و محبوب است. حضرت رسول(ص) حبيب‌الله است؛ «حبيب» خيلي بالاتر از «محّب» است. اسوة حبّ الهي است و دين هم جز محبت نيست. «قل ان كنتم تحبون الله فاتبعوني يحببكم الله». كلمه حبّ در قرآن زياد آمده است؛ چنان كه در قرآن به اين آيه اشاره شده است: «قل ان كنتم تحبونَ الله...» يعني از پيامبر تبعيت كنيد تا محبوب حق قرار گيريد.

این روزها خودروهای مسافرکش که از سمت شهرری به سوی تهران یا میدان شوش حرکت می‌کنند، گاهی مسافری را نرسیده به میدان شوش در ایستگاهی به نام «لب خط»! پیاده می‌کنند، ایستگاهی که از تقاطع خیابان شهرزاد امروزی با خیابان شوش شرقی حاصل شده است، حال آن که اینجا «لب خط» واقعی نیست، «لب خط» را باید در ادامه خیابان شهرزاد و بعد از عبور از شوش شرقی جست‌وجو کرد و به پارکی باصفا رسید که در آن، امروز کتابخانه عمومی کوثر برپا شده و در حیاط این کتابخانه، نخستین لکوموتیوی که از تهران به سمت حرم حضرت عبدالعظیم حرکت کرد، روی یک قطعه خط آهن قدیمی موزه‌وار متوقف مانده است. لکوموتیوی که در آن سال‌ها، باعث شد به این نقطه خاکی تهران بگویند «لب خط» که معنای آغاز خط قطار شهری تهران – ری را می‌داد.

چندی پیش دکتر روحانی، در دانشگاه اعلام کردند، دانشگاهیان سکوت‌شان را بشکنند، از آنجا که من خود هیچ گاه از کسانی نبودم که سکوت کرده باشم، معتقدم رسالت یک جامعه‌شناس، رسالتی انتقادی است. این را هم تاریخ و هم وضعیت امروز علوم اجتماعی نشان می‌دهد.

14 اسفند سالروز درگذشت «ملی»‌کننده نفت ایران است. جواهر لعل نهرو از رهبران جنبش استقلال هند و از محبوب‌ترین سیاستمداران هند، مصدق را پیشگام مبارزه برای غرور ملی و آزادی و شرافت نامید. او در وصف دکتر محمد مصدق می‌گوید: «در قرن ما، آسیا سه مرد بزرگ به وجود آورد که در جهان تاثیر نمایان گذاشتند. این سه مرد بزرگ، گاندی، مائوتسه تونگ و سومی مصدق است.» جمال عبدالناصر رهبر پرآوازه مصری، همواره و به کرات از دکترمحمد مصدق با ستایش سخن می‌گفت و خود را شاگرد مکتب ضد استعماری مصدق می‌دانست. او می‌گفت: «من شاگرد مکتب ضد استعماری مصدقم و از مکتب او درس آموخته‌ام.» احمد سوکارنو نیز در مجمع عمومی سازمان‌ملل در نقش مصدق در بسط اندیشه آزادی و استقلال کشورها از یوغ استعمار، مصدق را پرچمدار آزادی و رهایی و استقلال برای کشورهای غیرمتعهد دانست و صراحتا از الهام‌گرفتن از روش و منش دکترمصدق برای مبارزه با هلندی‌ها نام برد.

در یکی از سایت‌ها از قول آیت‌ا... مصباح‌یزدی چنین آمده بود: «کسانی که فرمایشات حضرت امام‌(ره) را در سخنرانی‌ها و کتاب‌هایشان دیده باشند، می‌دانند که امام‌(ره) از لفظ حکومت اسلامی استفاده می‌کردند، اما از آنجا که واقعه انقلاب در این جهان اتفاق می‌افتد و جهان می‌خواهد بداند چه حکومتی در ایران قرار است بر سرکار بیاید، امام از ادبیات سیاسی روز استفاده کرده و منطقی را اتخاذ کردند که مورد توافق و فهم دیگران باشد. از این گفتار چنین استفاده می‌شود که امام‌خمینی(ره) اعتقادی دینی به جمهوریت نداشته و از باب ضرورت آن را مطرح کرده است. هرکس اندک مروری بر صحیفه امام داشته باشد، می‌داند تاکیدی که ایشان بر آرای ملت داشتند و جمهوری و حقوق افراد را به معنایی که در دنیا رایج است اعتقاد داشتند، جای شبهه‌ای باقی نمی‌ماند.

در خبرها آمده بود که معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سفر به استان خراسان در آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی حضور یافته و با احترام به این شاعر بزرگ ابراز داشته: «مراسم بزرگداشت این شاعر بزرگ امسال در سطح بین‌المللی و در شأن نام حکیم ابوالقاسم فردوسی برگزار خواهد شد.» همین‌طور وی خبر از تشکیل «شورای احیای توس» داده است. به نظرم این اقدام بسیار مثبت است و به‌طورکلی واردکردن شاهنامه در امور فرهنگی، مردم را برای خدمت بیشتر به ایران آماده می‌کند. اگر در توس به‌طور ماهانه و سالانه، سمینارهایی درباره موضوع‌های متعددی که در شاهنامه آمده برگزار شود چه‌بسا استمرار این کار می‌تواند قدرت ملی و فرهنگی ما را افزایش دهد. به نظرم هر کار هنری، علمی و پژوهشی درباره بازشناسی شخصیت‌های ملی، مردم ما را با گذشته آنها بهتر آشنا می‌کند.

زبان و اندیشه رابطه تنگاتنگی دارند، به طوریکه زبان شکل دهنده اندیشه است و با ابزار زبان میتوان به بیان اندیشه پرداخت. در این راستا با تغییر و تحول یک زبان، باید تغییر و تحول در اندیشه را نیز انتظار داشت. در عین حال تغییر زبان، امری کند و نامحسوس به شمارمیرود. این در حالی است که امروزه با هجوم ناگهانی زبانهای بیگانه بر اثر افزایش قدرت سیاسی و نفوذ فرهنگی آنها از یک سو و دگرگونی شدید نیازهای اجتماعی و جهانی شدن از سوی دیگر، سیر تحول زبان بسیار سریعتر شده است.

تاريخ انديشه و تفكر، تاريخ‌نگاري ايده‌ها و نظريه‌هاي مهم و انديشمندان مربوط به آن است. اين تاريخ نمي‌تواند بدون دانش و آگاهي از اشخاصي كه اين نظريه‌ها را پرداخته‌اند، تنظيم و نوشته شود. تاريخ انديشه و تفكر آن طور كه توسط تاريخ‌نگاران انديشه نوشته شده به موازات آن چيزي است كه فيلسوفان به عنوان تاريخ فلسفه نوشته‌اند. ولي بيشتر نزديك و شبيه تاريخ تكوين عقايد است.