گفتگو

صفورا برومند می‌گوید: غیبت زنان در متون تاریخی، در سپهر نشانه‌ای که این آثار تولید شده‌اند، امری عادی بوده است؛ اما توجه به این نکته ضروری است که در آثار مکتوبی که در ساختار تاریخ‌نگاری «مذکر» تولید شده‌اند نیز می‌توان نشانی از ثبت تاریخ زنان یافت.

اگر جامعه مستعد شنیدن سخن فلسفه نباشد، فلسفه‌‌ای هم به وجود نمی‌‌آید. گوش‌‌ها و زبان‌‌ها با هم نسبت و تناسبی دارند. من از فلسفه موجود و از اطلاعات فلسفه و گسترشِ تعلیم فلسفه دفاع نمی‌‌کنم؛ اما انداختن گناهِ نابسامانی‌‌ها و گرفتاری‌‌ها و حماقت‌‌ها به گردن همین فلسفه‌ی کم و بیش مهجور را نشانه‌ی خوبی از وضع درک و فهم و خرد و دانش نمی‌‌دانم. می‌‌توان به فلسفه اعتنا و اعتقاد نداشت؛ اما گناه ندانم‌‌کاری و بی‌‌خردی را به گردن تفکر و این یا آن فلسفه انداختن، دفاع از جهل و بی‌‌خردی و اعلام بی‌‌نیازی از خرد و دانایی است و این یکی از اقتضاهای جهان توسعه‌‌نیافته است.

تفکیک سفت و سخت و بعضا نادقیق و مبهم حوزه عمومی ‌و خصوصی، در مطالعات مربوط به تحولات اجتماعی و سیاسی، موجب شده که ما معمولا در بررسی این دگرگونی‌‎ها، از آنچه در خانه و فضاهای شخصی رخ می‌دهد، غافل شویم و صرفا دگردیسی‌‎های تدریجی یا دفعی را در عرصه نهادهای عمومی، ‌سیاسی و اجتماعی مثل دولت و موسسات و نهادهای دولتی یا خصوصی مثل دانشگاه‌‎ها یا بانک‌‎ها یا بازار یا ... دنبال کنیم.

حسن بلخاری گفت: پیش از فارابی، در تاریخ فلسفه اسلامی ابو اسحاق کندی را داریم و برخی ترجیح می دهند او را اولین فیلسوف بدانند، ولی کسانی که میان آثار فارابی و کندی بررسی تطبیقی می کنند، فاصله را بسیار بالا ارزیابی می کنند و از این نظر کندی بیشتر یک مترجم است تا فیلسوف؛(البته مترجمی بسیار فاضل و اندیشمند) ولی فارابی بنیاد گذار اندیشه و منتقد یونان است و درحقیقت مبنا و مایه فراوانی برای بنیانگذاری فلسفه اسلامی دارد .

داریوش رحمانیان استاد دانشگاه اظهار داشت: داود فیرحی یکی از برجسته ترین چهره‌های تاریخ اندیشه سیاسی معاصر به عنوان یک پژوهشگر محسوب می‌شد. وی در چارچوب تفکر اسلامی و شیعی با تکیه بر میراث تفکر اسلامی و شیعی به مسایل تاریخ اندیشه سیاسی در جهان اسلام می‌پرداخت.

تاریخ‌نگاری در ایران پیشینه مهمی دارد. این علم به ویژه پس از اسلام رونق مهمی گرفت. این منابع كه بسیاری از آنها نیز اكنون موجود هستند، بعضا اشكالاتی هم دارند كه عمده آنها به دلیل نبودن یك گاه‌شماری مورد وثوق همه و همچنین استنادات غیرعلمی به منابع و سخن پیشینیان‌شان بود. همین منابع نیز تاریخ دقیق رویدادها را مشخص نمی‌كنند.

حسین مسرت می‌گوید: شمار سفرنامه‌های چاپ‌شده ایرانیان در مقایسه با سفرنامه‌های بیگانگان بسیار کم است نه از این‌رو که سفرنامه‌های ایرانی کمتر باشد، بلکه از این‌ جهت که کمتر کسی اهتمام به چاپ آن دارد، کافی است که عنوان خارجی بر یک سفرنامه بخورد، هم ناشر (سرمایه‌گذار) و هم خریدار هر دو طالب آن‌اند.

دکتر‎ ‎انوری از «چهره‌های ماندگار زبان و ادب فارسی»، ادیب توانایی است که آثار سترگ و ستودنی‌اش در سپهر ادبیات،‎ ‎گواهی بر غنای ادب فارسی است. اندیشمند پرکاری که به شکلی خستگی‌ناپذیر به‎ ‎فعالیت علمی مشغول است و در چند دهه اخیر، همواره بخشی از بار فرهنگی ـ ادبی ایران را‎ ‎بر دوش داشته است.

محسن سعادتی می‌گوید: خوشبختانه در سال‌های اخیر باستان‌شناسی، تاریخ و فرهنگ ری مورد توجه پژوهشگران مختلف قرار گرفته است. همچنین کتاب‌های زنده‌یاد حسین کریمان به عنوان یکی از الگوهای مهم بهره‌گیری از متون تاریخی و شواهد باستان‌شناسی همواره مورد تمجید پژوهشگران قرار گرفته است.

محسن مدیرشانه‌چی، استاد علوم سیاسی و پژوهشگر معتقد است: زنان در تحولات تاریخ معاصر چه در عصر قاجار چه در عصر پهلوی اول و دوم کم و بیش حضور داشتند، اما طبعا در عصر قاجار و عصر پهلوی اول بیشتر زنان فعال از طبقات مرفه بودند، طبقاتی که امکان تحصیل داشتند اما طبقه متوسط یا پایین طبعا نقش کمتری را ایفا کردند. در دوره پهلوی دوم که گسترش مدارس و دانشگاه‌ها شکل جدی به خودش گرفت، به طبع شمار زیادی از زنان تحصیل‌کرده که می‌توانستند در تحولات سیاسی و اجتماعی نقش بیشتری ایفا کنند، افزایش یافت و همین تحصیل در دانشگاه پای آنها را به فعالیت‌های سیاسی باز کرد.