گفتگو

عباس مخبر، پژوهشگر و اسطوره‌شناس، گفت: دکتر بهار نگاهی غیرایدئولوژیک داشت و با دید پژوهشی و تاریخی به اساطیر نگاه می‌کرد. شما اگر بخواهید اساطیر ایران را مطالعه کنید، ناگزیر هستید به کارهای دکتر بهار مراجعه کنید. حتی اگر حرف تازه‌ای برای گفتن داشته باشید، باید ابتدا کارهای ایشان را ببینید. هیچ راه دیگری وجود ندارد. به نظر من، ایشان همچنان چهره‌ای راهنما و مرجع برای پژوهشگران جوان در این حوزه هستند.

پریسا درخشان‌مقدم: از منابع نوشتاری درباره تخته نرد می‌توان به نوشته پهلوی ماتیکان چترنگ (گزارش شطرنج) اشاره کرد که در آن ابداع بازی تخته نرد را به بزرگمهر (وزیر انوشیروان) در پاسخ به بازی شطرنج که پادشاه هندوستان برای انوشیروان می‌فرستد، نسبت می‌دهد. این بازی به پاس بنیانگذار سلسله ساسانی به نام اردشیر بابکان، نیواردشیر (اردشیر شجاع) نامیده شد و از نمادهای گوناگون باورهای زردشتی الهام می‌گیرد.

دینانی گفت:‌در دانشگاه‌ها متأسفانه چندان به علامه توجه نمی‌شود. او فیلسوفی کم‌نظیر بود، اما فلسفه همیشه مخالفانی داشته است. فلسفه چون بی‌رحمانه می‌اندیشد، گاهی با ظاهر ادیان سازگار نیست، گرچه در باطن هماهنگ است. در همه دوران‌ها مخالفان فلسفه زیاد بوده‌اند و هنوز هم هستند.

استاد باستان شناسی دانشگاه شیراز که کاوش شهر باستانی پارسه را هم سرپرستی کرده است، گفت: ایران یک فرهنگ است که جوهره تمدنی چندین هزاره را در خود جای داده و بنیان آن بر محتوای متنی منشور کوروش استوار است.

محمود جعفری دهقی معتقد است ثبت منشور کوروش در حافظۀ جهانی یونسکو، لحظه‌ای بود که ایران چهرۀ فرهنگی خود را دوباره به جهان یادآوری کرد؛ چهره‌ای بر پایه انسان‌دوستی، عدالت و احترام به اقوام و باورهای گوناگون. منشور کشور نماد پیوند نسل‌های ایرانی با ریشه‌های تمدنی‌شان و نشانه‌ای از سهم ایران در تاریخ اندیشه و انسانیت است.

پورجوادی گفت:‌برخی‌ها می‌گویند فلانی بعد از یک عمر سراغ اندیشه‌های زرتشتی رفته است، مگر در آیین زرتشتی هم چیزی پیدا می‌شود؟ جدی گرفتن این موضوع برای ما هنوز جا نیفتاده است. ما هنوز ایران را جدی نمی‌گیریم. به‌همین دلیل، می‌بینم که چه انتقاداتی به من می‌شود. از من می‌پرسید چرا زودتر سراغ این مباحث نرفتم. چرا شما نرفتید؟ چرا دیگران دنبالش نرفتند؟ چیزی نیست که فقط به من بگویید، باید به همه بگوییم.

بهمن نامورمطلق:‌ علم و فرهنگ در انزوا می‌میرند؛ مرز نمی‌شناسند. این سیاست است که مرز می‌کشد، نه علم. انسان‌ها از طریق گفت‌وگو و تبادل‌نظر رشد می‌کنند. اگر این ارتباطات علمی و فرهنگی را زنده نگاه داریم، از وضعیت تهدید و سوءتفاهم بیرون می‌آییم و وارد مرحله‌ای از پیوند، پیشرفت و درک متقابل می‌شویم.

کامیار عبدی گفت: متأسفانه زندگی کورش به دست عده‌ای شوونیست به پاره‌ای افسانه‌ها و تخیلات آغشته شده که به دانش علمی ما در مورد کورش و دستاوردهایش آسیب می‌زند، اما خوشبختانه در مورد کورش اطلاعات کافی تاریخی و باستان‌شناختی در دست هست که بر اساس آنها بتوان تصویری متقن و مستند در مورد این شخصیت بزرگ تاریخی و دستاوردهای چشمگیرش ترسیم کرد که نیازی به گزافه‌گویی و خیال‌پردازی نیست.

حسین بادامچی گفت: شاهان هخامنشی مبتنی بر احترام و به رسمیت شناختن این تفاوت‌ها بود. البته مفاهیم امروزی حقوق بشر و حق آزادی باورهای دینی در زمان کورش وجود نداشته است. به نظر من رفتار کورش نشان‌دهنده دیدگاه فضیلت‌محور است نه حق‌محور.

محمدجعفر یاحقی با بیان‌ چرایی توجه به داستان «حسنک» می‌گوید: «تاریخ بیهقی» از پشتوانه‌های زبان فارسی است؛ البته در استفاده از واژه‌ها و عبارت‌هایش با توجه به تغییر معنا باید احتیاط کرد.