قنات

قنات دزاشیب 2

 این قنات از شمال خیابان باهنر (نقطۀ احتمالی مادرچاه) آغاز می‌شود و کورۀ آن به سمت جنوب، از خیابان دزاشیب می‌گذرد و به خیابان شهید کریمی وارد می‌شود. آن‌گاه پس از تقاطع کوچۀ سلیمی، آب آن آفتابی می‌گردد و به داخل جوی می‌ریزد. میله‌های چاه این قنات در خیابان شهید کریمی قابل مشاهده است. آبدهی این قنات 5 لیتر در ثانیه است که می‌تواند برای آبیاری فضای سبز استفاده شود.

قنات دولو

 این قنات از بیمارستان شهدای تجریش می‌گذرد، اما اطلاع دقیقی از مادرچاه آن موجود نیست؛ احتمالاً مادرچاه این قنات در شمال بیمارستان شهدای تجریش قرار دارد. کورۀ این قنات پس از گذر از این بیمارستان، و نیز قسمت غربی میدان تجریش، به نبش کوچۀ حدادی می‌رسد و با گذر از زیر مغازه‌های کوچۀ حدادی و نیز کوچۀ خواجه‌نوری، به باغ فرمانفرما می‌رسد؛ سپس از باغ فرمانفرما و ملک کناری آن، و نیز از زیر فروشگاه اسکندری در خیابان شریعتی می‌گذرد و آب آن به جوی آب غرب خیابان شریعتی می‌ریزد. 

قنات رازان جنوبی

 این قنات حدود 200‘1 متر درازا دارد و سالها ست که به صورت متروکه درآمده است؛ اما در سیل 1366 ش تجریش، با ورود سیلاب به میلۀ چاههای آن قسمتی از مجرای آن فعال شد، و به سبب مسدودبودن مجرای آن در پایین دست، در محل زیرزمین ساختمان بانک مسکن شعبۀ میرداماد و ساختمان ادارۀ دارایی واقع در خیابان رازان جنوبی، آب تا عمق 5 تا 6 متری از سطح زمین بالا آمد و به ناچار با زهکشی در عمق 12متری در محل بانک مسکن و ساختمان ادارۀ دارایی میرداماد واقع در خیابان رازان جنوبی از بالا آمدن سطح آب جلوگیری شده است. 

قنات رحمان‌آباد

 مادرچاه این قنات در دامنۀ بلندیهای رحمان‌آباد واقع است و کورۀ آن به سمت جنوب کشیده است. آب قنات رحمان‌آباد پس از قطع خیابان دارآباد (پورابتهاج)، در محلۀ کاشانک آفتابی می‌گردد و از آن برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌شود. 

قنات رستم‌آباد

 مادرچاه این قنات در دامنه‌های بلندیهای نیاوران واقع است و کورۀ آن با درازای 600‘ 3 متر به سمت جنوب، از غرب محلۀ نیاوران می‌گذرد و پس از قطع خیابانهای باهنر (نیاوران)، سعیدی (مهمان‌دوست) و لواسانی (فرمانیه)، در خیابان دیباجی جنوبی، در محلۀ رستم‌آباد پایین آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات رستم‌آباد حدود 70 لیتر در ثانیه است و از آن برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌شود. 

قنات سرخه‌حصار جمال‌آباد، یا ناظمی

 مادرچاه این قنات در دامنۀ بلندیهای شرق جمشیدیه واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 200‘1 متر، از شمال شرقی اردوگاه منظریه و خیابانهای شهریور و نورافشار سوم می‌گذرد و آب آن در باغ ناظمی آفتابی می‌شود. میزان آبدهی آن حدود 4 لیتر در ثانیه است و از آن برای آبیاری باغ ناظمی استفاده می‌شود. 

قنات سعادت‌آباد

 مادرچاه این قنات در جنوب اراضی درکه واقع است و کورۀ آن با درازای 600‘1 متر به سمت جنوب غربی از محوطۀ زندان اوین، و خیابان سعادت‌آباد و اراضی کوی مکانیر در جنوب میدان سرو آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات سعادت‌آباد 5 / 7 لیتر در ثانیه است و آب آن به مصرف فضای سبز می‌رسد. 

قنات سردار فاخر حکمت

 مادرچاه این قنات در داخل محوطۀ پارک باهنر در جنوب محلۀ جماران واقع است و کورۀ آن پس از گذر از عرض خیابان باهنر، از زیر کلانتری نیاوران به سمت شرق متمایل می‌شود و در ضلع غربی خیابان بازدار (کامرانیه)، در کوچۀ شیبانی، در کنار مظهر قنات بزرگ کامرانیه ظاهر می‌شود. 

قنات سلسبیل تهران‌پارس

 مادرچاه این قنات در گردنۀ قوچک واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 500‘ 5 متر پس از قطع جادۀ لشکرک و گذشتن از پارک جنگلی لویزان و خانه‌های مسکونی منطقه، در شمال شرقی بوستان پلیس (باغ اناری سابق) آفتابی می‌شود. میزان آبدهی این قنات حدود 25 لیتر در ثانیه است و از آن برای آبیاری فضای سبز بوستان پلیس استفاده می‌شود. 

قنات سوهانک

 مادرچاه این قنات در اراضی بیدستان واقع، و درازای کورۀ آن 500‘ 2 متر است و پس از گذر از اراضی بیدستان، در سوهانک آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات سوهانک 5 / 2 لیتر در ثانیه است و از آن برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌شود. 

قنات شعبانی، یا ولنجک

 مادرچاه این قنات در کوهپایه‌های توچال واقع است و کورۀ آن با درازای 000‘ 3 متر، از ایستگاه پنجم و دوم تله‌کابین می‌گذرد و آب آن در ایستگاه چشمه آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات شعبانی 5 / 22 لیتر در ثانیه است. 

قنات شیان

 مادرچاه این قنات در میدان ازگل واقع است و کورۀ آن با درازای 500‘1 متر از بزرگراه بابایی می‌گذرد و آب آن در شمال پارک جنگلی لویزان آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات شیان حدود 35 لیتر در ثانیه است و آب آن به مصرف فضای سبز پارک جنگلی لویزان می‌رسد. 

قنات صاحب‌الزمان، یا قنات حاج امین صاحب‌الزمان

 مادرچاه این قنات در محلۀ قیطریه واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 800‘1 متر، به سمت جنوب شرقی کشیده شده است. آب این قنات در خیابان بوستان ششم پاسداران آفتابی می‌شود. 

قنات عبدالله‌آباد

 مادرچاه این قنات در کوهپایه‌های غربی درکه در اراضی عبدالله‌آباد واقع است و کورۀ آن با درازای 700‘2 متر، از جادۀ سعادت‌آباد می‌گذرد و آب آن در محوطۀ زندان اوین آفتابی می‌شود. قنات عبدالله‌آباد 5 / 7 لیتر در ثانیه آبدهی دارد و در گذشته، باغ سید ضیاء‌الدین طباطبایی را که امروزه اراضی آن در زندان اوین واقع است، آبیاری می‌کرده است. 

قنات عسگر مصدق

 مادرچاه این قنات 45 متر عمق دارد و کورۀ آن با درازای 500 متر، از خیابان ولیعصر (ع) می‌گذرد. مظهر این قنات در غرب میدان تجریش، در خیابان مقصودبیک (دربندی) واقع بوده است؛ اما در حال حاضر این قنات خشک است. 

قنات علی‌آباد

 مادرچاه این قنات در اراضی غرب جادۀ لشکرک واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 700‘1 متر، از جادۀ لشکرک و شمال بزرگراه آیت‌الله صدر می‌گذرد. آب این قنات در سوهانک آفتابی می‌شده است؛ اما امروزه، قنات علی‌آباد خشک و متروکه است. 

قنات علی حمامی

 مادرچاه این قنات در محلۀ قیطریه واقع است و کورۀ آن با درازای 700‘2 متر، از خیابان شهید رحمانی و محله‌های اختیاریه، دولت و پـاسداران (سلطنت‌آبـاد) می‌گذرد و آب آن در خیابان امیرابراهیمی آفتابی می‌شده است؛ اما امروزه، این قنات خشک و متروکه است. 

قنات فیروزه

 مادرچاه این قنات به عمق 40 متر در سفارت آفریقای جنوبی در غرب میدان تجریش واقع است و کورۀ آن به سمت جنوب امتداد دارد. این قنات در کوچۀ یکتا آفتابی می‌شده است؛ اما در حال حاضر، متروکه و خشک است. 

قنات قاسم‌آباد

 مادرچاه این قنات در جنوب جادۀ لشکرک واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 900‘2 متر، از بزرگراه بابایی و اراضی علی‌آباد می‌گذرد و آب آن در شمال زمینهای قاسم‌آباد واقع در شرق پارک جنگلی لویزان آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات قاسم‌آباد حدود 35 لیتر در ثانیه است و آب آن به مصرف آبیاری پارک جنگلی لویزان می‌رسد. 

قنات قصر

 مادرچاه این قنات به عمق 85 متر، در غرب خیابان شریعتی روبه‌روی خیابان یخچال واقع است و کورۀ آن با درازای 500‘ 3 متر به سمت جنوب امتداد دارد و با گذر از بزرگراه همت، خیابان خواجه عبدالله انصاری، و بزرگراه رسالت، به طرف جنوب شرقی متمایل می‌شود و آب آن در پادگان قصر آفتابی می‌شود. این قنات متعلق به ارتش است. 

قنات قناتک

 مادرچاه این قنات در شرق خیابان دربند واقع است و کورۀ آن با درازای 000‘ 3 متر، از خیابانهای دربند و نیاوران می‌گذرد و آب آن در کوچۀ صادقی آفتابی می‌شود. میزان آبدهی این قنات 5 / 1 لیتر در ثانیه است و از آن برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌شود. در گذشته، چند قنات دیگر نیز بدین نام خوانده می‌شده‌اند که باغهای تجریش را آبیاری می‌کرده‌اند. 

قنات قوام شیرازی

 مادرچاه این قنات در جنوب بزرگراه صدر واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 500‘1 متر، به سمت جنوب کشیده شده است و آب آن در دوراهی قلهک، در کوچۀ باغ بابک آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات قوام شیرازی حدود 8 لیتر در ثانیه است و از آن برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌شود. 

قنات قیطریه

 مادرچاه این قنات در شمال بزرگراه آیت‌الله صدر واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 000‘ 2 متر از محلۀ چیذر و خیابان قیطریه می‌گذرد و آب آن در چهارراه قنات واقع در محلۀ قیطریه آفتابی می‌شود. میزان آبدهی این قنات 35 لیتر در ثانیه است که به مصرف آبیاری فضای سبز می‌رسد. 

قنات کوچک سلطنت‌آباد

 مادرچاه این قنات در سلطنت‌آباد واقع، و درازای کورۀ آن حدود 500‘1 متر است. مالک آن کارخانۀ مهمات‌سازی ارتش، و آبدهی آن 80 لیتر در ثانیه است.

قنات کوکب ضراب‌خانه

 مادرچاه این قنات در زمینهای محلۀ دروس در بلوار شهرزاد واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 300‘ 1 متر، پس از قطع خیابانهای زیبا، قبا و آذر، در جنوب حسینیۀ ارشاد آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات کوکب ضراب‌خانه حدود 25 لیتر در ثانیه است. آب این قنات در جوی جاری می‌شود و به مصرف آبیاری فضای سبز می‌رسد. 

قنات کهریز تکیه

 مادرچاه این قنات در ضلع شمالی میدان تجریش، در خیابان فناخسرو تقاطع سه‌راه دربند واقع است و کورۀ آن به سمت جنوب (میدان تجریش) امتداد دارد. مظهر این قنات در مسجد اعظم تجریش آفتابی می‌شود و آب آن به سبب نشت فاضلاب خانه‌هایی که در مسیر آن قرار دارند، آلوده است و قابل استفاده نیست. 

قنات گَل‌آب

 مادرچاه این قنات به عمق 60 متر در جنوب کاخ سعدآباد واقع است و کورۀ آن 600 متر درازا دارد. آب این قنات در غرب میدان تجریش، در کوچۀ سرشار آفتابی می‌شود. قنات گل‌آب دایر است و شهرداری آب آن را به مصرف فضای سبز می‌رساند. آبدهی این قنات در 1376 ش، 3 لیتر در ثانیه اندازه‌گیری شده است. 

قنات گلاب

 مادرچاه این قنات در شمال محلۀ جعفرآباد واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 500‘ 1 متر از خیابانهای آیت‌الله ملکی (سعدآباد)، ولیعصر (ع) و طوسی می‌گذرد و آب آن در خیابان تختی، در محلۀ مقصودبیک آفتابی می‌شود. قنات گلاب حدود 15 لیتر در ثانیه آبدهی دارد و آب آن در جوی جاری می‌شود و به مصرف آبیاری فضای سبز می‌رسد. 

قنات گلاب‌دره

 مادرچاه این قنات در گلاب‌دره واقع است و کورۀ آن با درازای 500‘ 3 متر از گلاب‌دره به سمت میدان تجریش امتداد دارد و از آنجا وارد ضلع شرقی خیابان شریعتی می‌شود، در امتداد خط یک متروی تهران ادامۀ مسیر می‌دهد و سرانجام در قیطریه با قنات قیطریه تلاقی می‌کند و بعد با این قنات ادامۀ مسیر می‌دهد. 
قنات لطف تهران‌پارس: مادرچاه این قنات در جادۀ لشکرک واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 700‘ 3 متر، از بزرگراه بابایی می‌گذرد و آب آن در غرب بوستان پلیس (باغ اناری سابق) آفتابی می‌شود. میزان آبدهی این قنات حدود 35 لیتر در ثانیه است و آب آن در جوی جاری می‌شود و به مصرف آبیاری فضای سبز بوستان پلیس می‌رسد. 

قنات محمودیه

 مادرچاه این قنات در شمال محلۀ اسدآباد، در شرق تأسیسات تله‌کابین توچال واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 400‘2 متر از درۀ اسدآباد و خیابان شهید زالی می‌گذرد و آب آن در خیابان جیم، در خیابان مقدس اردبیلی آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات محمودیه حدود 25 لیتر در ثانیه است و آب آن در جوی جاری می‌شود و به مصرف آبیاری فضای سبز می‌رسد. 

قنات مخصوص

 مادرچاه این قنات به عمق 54 متر در شمال خیابان ظفر، خیابان سیمای جنوبی واقع است و کورۀ آن با 000‘ 4 متر درازا، به سمت جنوب شرقی امتداد دارد و به موازات خیابان بهروز از شرق میدان مادر از زیر ایستگاه مترو می‌گذرد و در شرق خیابان شریعتی، و نیز میدان جوانان به سمت جنوب شرقی امتداد می‌یابد. آب این قنات در محوطۀ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (وزارت پست و تلگراف و تلفن) آفتابی می‌شود و آبدهی آن حدود 25 تا 35 لیتر در ثانیه است. 

قنات مخلص‌آباد

 مادرچاه این قنات در غرب مسیل لویزان، و در شرق محلۀ مبارک‌آباد واقع است و کورۀ آن با درازای حدود 300‘ 3 متر از محلۀ شمس‌آباد، غرب خیابان ریحانی دوم و خیابان شهید مظفری می‌گذرد و آب آن در محلۀ مجیدیه، در شانزده‌متری دوم، پایین‌تر از خیابان ابوذر آفتابی می‌شود. میزان آبدهی قنات مخلص‌‌آباد حدود 25 لیتر در ثانیه است و آب آن در جوی جاری می‌گردد و به آبیاری فضای سبز می‌رسد. 

قنات مستوفی‌الممالک

 مادرچاه این قنات در محوطۀ مجموعۀ مسکونی آتی‌ساز واقع است و کورۀ آن با درازای 400‘1 متر از بزرگراه چمران می‌گذرد و آب آن در باغ مستوفی‌الممالک آفتابی می‌شود. میزان آبدهی این قنات حدود 25 لیتر در ثانیه است و از آن برای آبیاری باغ مستوفی‌الممالک استفاده می‌شود. 

قنات مهران زرتشتی

 مادرچاه این قنات در غرب زمینهای میدان نوبنیاد واقع است و کورۀ آن با درازای 000‘2 متر از خیابانهای گلستان دهم پاسداران و پارک شرق می‌گذرد و آب آن در خیابان شهید عراقی آفتابی می‌شود. میزان آبدهی این قنات حدود 35 لیتر در ثانیه اندازه‌گیری شده است و آب آن در نهر جاری می‌شود و به مصرف آبیاری فضای سبز می‌رسد. این قناتْ مهران و مهران زرتشت نیز نامیده می‌شود. 

قنات ناودانک

 مادرچاه این قنات در خیابان دربند در شمال میدان تجریش واقع است و کورۀ آن پس از قطع خیابان دربند به‌صورت اریب به سمت جنوب غربی خیابان دربند ادامۀ مسیر می‌دهد و در حوالی تجریش آب آن آفتابی می‌شود. میزان آبدهی این قنات در 1375 ش، 35 لیتر در ثانیه بوده است و از آن برای آبیاری فضای سبز استفاده می‌شود. 
قنات یونجه‌زار: مادرچاه این قنات در کوهپایه‌های یونجه‌زار، در شمال محلۀ فرخزاد بر سر راه قدیمی امامزاده داوود واقع است. کورۀ این قنات با درازای حدود 800‘1 متر، به سمت جنوب کشیده شده است و مظهر آن در محلۀ فرخزاد آفتابی می‌شود.

شهره زرگران ـ علی هزاردره