اسمنیا

اُسمِنیا \ osmen[i]yā\ ، سِـرخیـو (1878 - 1961 م/ 1257 -1340ش)، دولتمرد فیلیپینی. او بنیادگذار حزب ملی‌گرا، و از 1944 تا 1946م رئیس جمهوری این کشور بود. 
اسمنیا در شهر سِبو زاده شد و در 1903م از دانشگاه سانتو توماسِ مانیل در رشتۀ حقوق فارغ‌التحصیل شد. او در زمان دانشجویی، در انقلاب 1896م شرکت داشت. همچنین در شهر زادگاه خود سردبیر روزنامه‌ای اسپانیایی‌زبان به نام اِل نوئِوو دیا (روز نو) بود. پس از آنکه اسپانیا فیلیپین را به ایالات متحدۀ آمریکا واگذار کرد (نک‍ : ه‍ د، اسپانیا و آمریکا، جنگ)، در 1904م ادارۀ مستعمرات آمریکا او را به استانداری استان سبو و دادستانی استانهای سبو و نِگروس اُریِنتال گمارد. او دو سال بعد به استانداری سبو انتخاب شد. در 1907م به عضویت مجلس ملی فیلیپین برگزیده شد و حزب ملی‌گرا (ناسیونالیست) را بنیاد نهاد که بر فضای سیاسی این کشور تسلط یافت. 
اسمنیا تا 1921م رهبر ملی‌گرایان بود. در این سال، مانوئِل کِسون که با او ائتلاف کرده بود، جانشینش شد. اسمنیا از 1916م، رئیس مجلس نمایندگان شد و تا 1923م، که به عضویت سنا برگزیده شد، در این سمت باقی ماند. در 1933م به شهر واشینگتن رفت تا به تصویب لایحۀ استقلال فیلیپین یاری رساند، اما با کسون بر سر اینکه پایگاههای آمریکا در فیلیپین پس از استقلال آن کشور برجا بمانند، اختلاف داشت. این لایحه با مخالفت مجلس فیلیپین روبه‌رو شد، و در 1934م، قانون دیگری که فیلیپین را کشوری مشترک‌المنافع و دارای استقلالی گسترده می‌شناخت، جای آن را گرفت. سال بعد، هنگامی که کسون رئیس‌جمهوری شد، اسمنیا به معاونت او رسید. 
هنگام اشغال فیلیپین از سوی ژاپن در زمان جنگ جهانی دوم، اسمنیا در مقام معاون رئیس‌جمهوریِ دولتِ در تبعیدِ فیلیپین در واشینگتن ماند. پس از مرگ کسون در 1944م، اسمنیا رئیس‌جمهوری شد و تا هنگام انتخابات 1946م در این سمت بود. در این انتخابات، مانوئل رُخاس او را شکست داد و نخستین رئیس‌جمهوری دولت مستقل فیلیپین شد. 

مآخذ

EA, 2006; EB, 2010.
بخش مفاهیم جدید و عناوین ویژه