آراندا

آرانْدا [ārāndā]، یا آرونتا، قبیله‌ای بومی که در اصل 65 هزار کم‍ـ 2 از استرالیای مرکزی را در کنار رود فینْک علیا و شاخابه‌های آن اشغال کرده بودند.
آراندا به 5 طایفه تقسیم می‌شد که گمان می‌رفت اصلاً به صورت دسته‌های خوراک‌جو، هر سال چند ماه، و در خشک ـ سالیها مدتی بیشتر از یکدیگر جدا بودند. طایفه‌ها به علت اختلاف لهجه، و در برخی موارد هم به سبب تفاوتهایی در سازمان اجتماعی، اعمال عبادی و تأکیدهای اعتقادی از یکدیگر متمایز می‌شدند. هر طایفه به 8 (و در یک مورد به 4) شعبه یا شاخه تقسیم می‌شد و اینکه چه کسی با چه کسی می‌تواند ازدواج کند و در وضعیتهای مختلف چه مقررات نسبی و خویشاوندی‌ای به کار می‌رود، با عضویت در شاخه‌های موردنظر ارتباط داشت. اعتقاد به وجود روح پیش از حلول به تن و تناسخ در دین آراندا اصلی بنیادی بود؛ همچنین از نظر این دین، نیاکان با گونه‌ها و پدیده‌های طبیعی پیوندی توتمی داشتند. برای پذیرفته شدن در جامعۀ دینی قبیله آموزش مقدماتی و ریاضتهای جسمی سخت از جمله عمل ختنه مقرر شده بود. جادو منشأ بیماری و مرگ تلقی می‌گردید و «مردان حکیم» که آیینهای مکاشفه‌ای و آموزشهای ویژه‌ای دیده بودند، قادر به درمان، حمایت و به طور کلی اعمال نفوذهای روحی بودند.
هنر آراندا که بیشتر هندسی و نمادین بود، غالباً حالت موقت داشت؛ بدین صورت که در ابزارها و وسایل نیایش ارائه می‌گردید و وسایل پس از مراسم دور ریخته می‌شد؛ هنر آراندا در نقاشیهایی که با خون و گل اُخرا روی بدن کشیده می‌شد، نیز جلوه می‌یافت (گروهی از آرانداهای امروزی به عنوان نقاشان آبرنگ موفقیتهایی به دست آورده، و در منظره‌سازی تخصص یافته‌اند).
جمعیت آراندا در 70 سال اول پس از تماس با سفیدپوستان، مانند همۀ بومیان استرالیا بسیار کاهش یافت، ولی در اواخر سدۀ 20م، در نتیجۀ سازگاری دوباره با محیط، خدمات پزشکی و بهبود اوضاع زندگی، کاهش جمعیت متوقف شد و حتى جمعیت روبه‌افزایش نهاد. در 1982م/1361ش قوم آراندا در هرمانسبورگ واقع در سرزمین شمالی مالک مطلق زمینهایشان شناخته شدند.    (100)