آرام

آرام [ārām]، غلام عبـاس (1282-1362ش/1903-1983م)، سیاستمدار. در یزد متولد شد و در برخی منابع سال تولد او 1278ش آمده است. وی تحصیلات مقدماتی را در آن شهر و در آباده گذراند، سپس در بمبئی و کلکته به ادامۀ تحصیل پرداخت و با روزنامۀ حبل‌المتین نیز همکاری داشت (عاقلی، 5 -6). چندی بعد (1302ش) در سرکنسولگری ایران در دهلی به کار مشغول، و پس از 12 سال به تهران فراخوانده شد و در 1314ش، به عنوان مترجم زبان انگلیسی در وزارت امور خارجه به کار پرداخت ( آینده، 213-214). آرام طی سالیان متمادی، حتیٰ پس از بـازنشستـگـی (1337ش)، سمتهای مختلفـی را ــ از دبیری و ریاست اداره تا سفارت کبرا و وزارت ــ در وزارت‌امور خارجه بر عهده داشت.

با تشکیل دولت دکتر محمد مصدق، آرام مدتی از کار برکنار شد. در مهر 1331با صدور «حکم بازگشت» به‌خدمت فراخوانده شد و پس ازکودتای 28 مرداد 1332، در ایالات متحده، ژاپن و چین ملی مأموریت سیاسی داشت. از مرداد 1338 تا شهریور 1339 در کابینۀ منوچهر اقبال پنجاهمین وزیر امورخارجۀ ایران بود(سیاست‌گذاران...،6؛ اطلاعات...،630). مدتی مسئولیت سفارت ایران را در عراق به عهده داشت و از 1341 تا 1345ش در دولتهای علی امینی، اسدالله علم، حسنعلی منصور و امیرعباس‌هویدا به عنوان وزیر امور‌خارجه خدمت کرد (راجی، 23؛ سیاست‌گذاران، 6، 230؛ رائین، 3/527). سپس باز مدتی سفیر ایران در انگلستان، چین و نیز سفیر آکردیتۀ ایران در ویتنام بود. وی از 1355 تا 1357ش سناتور انتصابی شد. 
آرام که از جملۀ سیاستمداران محافظه‌کار و مورد اعتماد شاه به شمار می‌آمد، در اواخر 1359ش بازداشت، و پس از یک سال آزاد شد. او در 1362ش در تهران درگذشت. 

مآخذ

اطلاعات سالانه، تهران، 1344ش؛ آینده، تهران، 1369ش، س 16؛ رائین، اسماعیل، فراموش‌خانه و فراماسونری در ایران، تهران، 1357ش؛ راجی، پرویز، خدمتگزار تخت طاووس، ترجمۀ ح. ا. مهران، تهران، 1365ش؛ سیاست‌گذاران و رجال سیاسی در روابط خارجی ایران، تهران، 1369ش؛ عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، تهران، 1380ش. 

صفاء‌الدین تبرائیان